Συνέντευξη στο Μάνο Χατζηγιάννη
-Εσχάτως δυστυχώς προέκυψε μιας νέα κρίση ανάμεσα στην Ελλαδική Εκκλησία και το Οικουμενικό Πατριαρχείο μετά την απουσία του Αρχιεπισκόπου από τη Σύναξη των Ορθοδόξων και δήλωση της ΔΙΣ πως το Πατριαρχείο προέβη σε “ενέργειες που υπονομεύουν την Εκκλησία της Ελλάδος και το κύρος της”. Πώς τα σχολιάζετε όλα αυτά;
- Το ερχόμενο καλοκαίρι θα λάβει χώρα στην Κρήτη ένα γεγονός πολύ μεγάλης σημασίας για την Ορθοδοξία, που είναι η Πανορθόδοξη Σύνοδος. Χαιρόμαστε γι’ αυτή την κίνηση που υλοποιεί ένα αίτημα των Ορθοδόξων Εκκλησιών και που προετοιμάζεται επί πολλά έτη. Καθώς προχωρούμε προς αυτή την κατεύθυνση είναι μάλλον αναμενόμενο να ανακύπτουν ζητήματα τα οποία η εκκλησιαστική ιστορία μας διδάσκει ότι έχουν να κάνουν με χειρισμούς ανθρώπινους. Όμως τίποτε δεν μπορεί να είναι πάνω από την αγάπη και η αγάπη οδηγεί σε λύσεις αυθεντικές. Στην Ορθοδοξία είμαστε ελεύθεροι και έχουμε το δικαίωμα της γνώμης. Πάντοτε όμως επικρατεί η ενότητα και όλοι προς αυτήν αποσκοπούμε.
-Παρατηρείται το τελευταίο διάστημα μια νέα αναστάτωση αναφορικά με τις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας με αφορμή το μάθημα των Θρησκευτικών, την αποτέφρωση, τις φωνές περί διαχωρισμού Κράτους-Εκκλησίας, το σύμφωνο συμβίωσης και άλλα τινά. Μπορεί να θεωρήσει κανείς πως υπάρχει ένας υπόγειος πόλεμος εναντίον της Εκκλησίας στη χώρα μας; Η διοικούσα Εκκλησία έχει αντιμετωπίσει όπως θα έπρεπε τις "δοκιμασίες";
- Υπάρχουν κι εδώ διαφορετικές θέσεις, που πηγάζουν από διαφορετικές στάσεις ζωής. Υπάρχει ο εκκοσμικευμένος τρόπος σκέψης και αντίληψης. Αυτός στηρίζεται σε έναν φιλελευθερισμό ο οποίος υπερτονίζει το δικαίωμα του ατόμου και συχνά παραθεωρεί την ένταξη του ανθρώπου στο σύνολο. Η Εκκλησία από την άλλη πιστεύει στην ιστορική συνέχεια, στην αξία της πνευματικής παράδοσης που ζητά για την δημόσια ζωή σεβασμό στα της πίστης του λαού μας και δεν μπορεί να δεχτεί για τα μέλη της να αλλοτριωθεί η διδασκαλία του Ευαγγελίου και των Αγίων Πατέρων. Το κράτος φαίνεται ότι έχει επιλέξει την πρώτη οδό. Αυτό φέρει αναγκαστικά παρενέργειες στη σχέση της πολιτείας με το σύνολο του λαού μας. Όμως η πολιτεία έχει τη δυνατότητα να αποφασίζει για ζητήματα που έχουν να κάνουν με το σύνολο. Οφείλει όμως να λαμβάνει υπόψιν της και την θέση της Εκκλησίας. Εμείς είμαστε σαφείς σε ό,τι αφορά τα ζητήματα που θέτετε. Από την άλλη, για το μάθημα των Θρησκευτικών η Εκκλησία πήρε επίσημη θέση και την κατέθεσε στο Υπουργείο Παιδείας. Για το αν υπάρχει υπόγειος πόλεμος δεν είμαι αρμόδιος να απαντήσω. Ιδεολογικός πόλεμος πάντοτε υπήρχε και θα υπάρχει. Πιστεύω ότι η διοικούσα Εκκλησία ενημερώνει τον λαό του Θεού. Με τον επανευαγγελισμό του ξεκαθαρίζει τι ισχύει και τι όχι. Από κει και πέρα οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να εκτιμήσουν τι πρέπει να κάνουν.
-Πιστεύετε πως γενικότερα ο χριστιανισμός δέχεται μια τεράστια πολεμική διεθνώς; Πως κρίνετε τον σύγχρονο διωγμό των Χριστιανών στη Μέση Ανατολή;
Είναι εμφανές αυτό. Βεβαίως πάντοτε ο χριστιανισμός υφίστατο διωγμούς. Τα τελευταία χρόνια η εξάπλωση του Ισλάμ έχει εντείνει τις πιέσεις, ιδίως στην Μέση Ανατολή και έχουμε πλήθος νεομαρτύρων, οι οποίοι αρνήθηκαν να εξισλαμισθούν. Δεν μου αρέσει η γενική καταγγελία του Ισλάμ. Όμως υπάρχουν τμήματά του που δεν επιδεικνύουν διάθεση για συνύπαρξη με τους χριστιανούς. Κι αυτό έρχεται να συνδυασθεί με πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα. Είναι ξεκάθαρο ότι Μεγάλες Δυνάμεις κρύβονται πίσω από το Ισλάμ για να δικαιολογήσουν τις αλλαγές που επιθυμούν σε στρατηγικό επίπεδο στην περιοχή. Γι’ αυτό και δεν μπορούμε να ενθαρρύνουμε από καμία πλευρά τον θρησκευτικό φανατισμό. Με λυπεί το ότι ο Μητροπολίτης Χαλεπίου εξακολουθεί να είναι στους απαχθέντες και αγνοουμένους. Είναι ένα σημάδι ότι ο δρόμος είναι ολισθηρός.
-Αποτέλεσμα όσων συμβαίνουν στην Μέση Ανατολή αλλά και στη Βόρεια Αφρική είναι το μέγα ζήτημα του μεταναστευτικού. Θεωρείτε πως υφίσταται απειλή για την Ελλάδα και την Ευρώπη; Ποια η στάση της Εκκλησίας σε όλο αυτό;
Πρέπει να διαχωρίσουμε το ανθρωπιστικό ζήτημα από το ζήτημα ταυτότητας των κοινωνιών μας. Η Εκκλησία δεν μπορεί να αρνηθεί τη βοήθεια και την περίθαλψη οποιουδήποτε εμπερίστατου ανθρώπου. Ο σεβασμός στη ζωή και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων είναι αδιαπραγμάτευτος. Από την άλλη εγείρεται ένα τεράστιο θέμα κατά πόσον είμαστε έτοιμοι να ενσωματώσουμε και οικονομικά και πολιτισμικά τους πρόσφυγες-μετανάστες. Βρισκόμαστε σε μεγάλη κρίση, από την οποία δεν φαίνεται να υπάρχει εύκολη και γρήγορη διέξοδος. Δεν φαίνεται όμως να έχουμε αποφασίσει και ποια κοινωνία θέλουμε. Μερίδα πολιτικών και διανοουμένων είναι γοητευμένη από την πολυπολιτισμικότητα και την παγκοσμιοποίηση. Όμως οι συνθήκες έχουν αλλάξει. Αν δεν γνωρίζουμε ποια είναι η δική μας ταυτότητα, αν δεν είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε άλλους όχι απεμπολώντας τα δικά μας χαρακτηριστικά, αλλά προτείνοντας τα ως βάση συνύπαρξης και διαλόγου θα κινδυνεύουμε να αυτο-αφομοιωθούμε. Βρισκόμαστε σε μία περίοδο μεγάλων αλλαγών. Εμείς συζητούμε ελαφρά τη καρδία για θρησκειολογίες στα σχολεία, για άνευ όρων ίδρυση τζαμιών, για αποτέφρωση νεκρών, για κατάργηση θρησκευτικών συμβόλων και εορτών και για άλλα τέτοια, χωρίς να υποψιαζόμαστε ότι το κενό που θα προκύψει θα το καταλάβει ό,τι έχει δυναμισμό. Κι αυτό είναι το Ισλάμ. Ας μην είμαστε επιπόλαιοι.
-Ποιες είναι οι απειλές για την Εκκλησία σήμερα; Είναι η εκκοσμίκευση, είναι ο κίνδυνος να θεωρηθεί φιλανθρωπικό ίδρυμα και να απωλέσει τον ποιμαντικό χαρακτήρα της, είναι κάτι άλλο;
Και οι δύο κίνδυνοι είναι υπαρκτοί. Ο κυριότερος όμως είναι να παρασυρθούμε από αλληλοκατηγορίες συντηρητισμού ή ανανέωσης, προδοσίας της πίστης ή ανοίγματος στο σήμερα, φανατισμού ή υπερβολικής επιείκειας και να μην λειτουργεί η ενότητα στην πράξη. Η Εκκλησία είχε πάντοτε τα ρεύματα και τις τάσεις της, διότι είναι τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν σ’ αυτήν. Πρωτίστως όμως έχει ως βάση της πορείας της τη διάθεση για ενότητα και συνεργασία με βάση τα χαρίσματα του καθενός. Όλοι αγαπούμε τον Χριστό και πρέπει να συμπορευθούμε.
-Στο νησί της Κέρκυρας είναι έντονο το ρωμαιοκαθολικό στοιχείο. Πώς διαμορφώνεται η συνύπαρξη με τους Ορθόδοξους δεδομένων και των τακτικών επαφών του Οικουμενικού Πατριάρχη με τον Πάπα;
Στην Κέρκυρα γνωρίζουμε τις διαφορές μας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να συνυπάρξουμε. Έχουμε μεικτούς γάμους και οικογένειες. Έχουμε το πρόβλημα της φτώχειας. Έχουμε την απο-χριστιανοποίηση της κοινωνίας μας. Δεν θα αλλοιώσουμε την πίστη μας. Αλλά δεν θα σκεφτούμε και φανατικά και κλειστά. Όπου μπορούμε, συνεργαζόμαστε. Εκεί όπου τίθενται ζητήματα πίστης η κάθε κοινότητα ακολουθεί το δρόμο της. Ευχόμαστε να προχωρήσει ο διάλογος. Δεν είναι όμως θέμα δικό μας. Προσευχόμαστε «ίνα πάντες έν ώσι». Μέχρι τότε κοινός μας στόχος είναι η διακονία του ανθρώπου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου