Δευτέρα 9 Ιουνίου 2025
Κυριακή 8 Ιουνίου 2025
Η Κυριακή της Πεντηκοστής στην Κέρκυρα
Την Κυριακή, 8 Ιουνίου 2025, Κυριακή της Πεντηκοστής, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων, κ. Νεκτάριος, λειτούργησε, ομίλησε και τέλεσε τον εσπερινόν της γονυκλισίας, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό της Υπεραγίας Θεοτόκου Σπηλαιωτίσσης στο κέντρο τηςΚέρκυρας. Μαζί με το Σεβασμιώτατο, λειτούργησαν ο Προϊστάμενος του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού και Αρχιερατικός Επίτροπος Βορείου Κερκύρας, πρωτ. Σπυρίδων Προβατάς, καθώς και οι Διάκονοί του π. Ευσέβιος Πανδής και π. Σπυρίδων Πηγής.
Ο Σεβασμιώτατος, απευθυνόμενος προς τους πιστούς κατά την ομιλία του, έλαβε αφορμή από την ευαγγελική περικοπή της εορτής. Αρχικά, αναφέρθηκε σύντομα στα περιγραφόμενα γεγονότα της περικοπής και συγκεκριμένα στην εορτή της σκηνοπηγίας που εορτάζουν οι Εβραίοι, στην οποία ενθυμούνται την περιπέτεια και τα δεινά που βίωσαν κατά τη διαδρομή τους προς την Γη τηςΕπαγγελία μέσα στην έρημο. Μία από τις δοκιμασίες που βίωσαν οι Εβραίοιήταν και αυτή της δίψας. Όμως, η πρόνοια του Θεού έδωσε λύση μέσα από το ύδωρ που ξεπήδησε από το βράχο που υπέδειξε ο Θεός να χτυπήσει ο Μωϋσής.Κατά την τελευταία ημέρα της εορτής της σκηνοπηγίας, που οι Εβραίοιπανηγύριζαν αυτό το γεγονός μέσα στο ναό του Σολομώντος, ο Ιησούς έκραξε«ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, καθὼς εἶπεν ἡ γραφή, ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦῥεύσουσιν ὕδατος ζῶντος». Δηλαδή, εάν πιστεύετε σε μένα, δε θα διψάσετε ποτέ. Βέβαια, όπως εξηγεί ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, αυτοί οι «ποταμοί» αναφέρονται στο Άγιον Πνεύμα, όταν κατά τις τελευταίες στιγμές της επίγειας ζωής Του, ο Κύριός μας υπεσχέθη να στείλει εις τους μαθητάς του για να τουςοδηγήσει «εις την πάσαν αλήθειαν».Όμως, αυτή η αλήθεια διακυβεύεται στις μέρες μας καθώς οι άνθρωποι έχουνδιαγράψει το Θεό από τη ζωή τους και προτιμούν την ανελευθερία και τη δέσμευση στους ποικίλους πειρασμούς της εποχής. Ως αποτέλεσμα, ο άνθρωπος καταστέλλεται εσωτερικά και πνευματικά και παραδίδεται στο ψεύδος και στη δέσμευση. Βέβαια, ο ίδιος ο Θεός είναι Εκείνος που δημιούργησε τον άνθρωπο εξ’ αγάπης. Μία αγάπη ανερμήνευτη που εστιάζει στην κοινωνία και όχι στην μόνωση, κατά τον τρόπο του Θεού, της Αγίας Τριάδας που «εν τρισίν προσώποις», κοινωνεί «αϊδίως» αγαπητικά ως «μία ουσία, μία δύναμις, μία θεότης». Έτσι, ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα Του και καθ’ ομοίωσίν Του, δίδοντας του τη δυνατότητα να θεωθεί, να γίνει δηλαδή θεός κατά χάριν, όπως οι Άγιοί μας. Δυστυχώς, όμως, ο άνθρωπος απέρριψε το Θεό και την οδό της θεώσεως και επέλεξε το δρόμο της«αυτοθέωσης» με αποτέλεσμα την πτώση του και το θάνατο της αποστασίαςτου. Έτσι, η υμνολογία της σημερινής εορτής μάς υπενθυμίζει εκείνο το ιστορικό της Βαβέλ, όπου ο άνθρωπος θέλησε να γίνει ισόθεος και να ανεβεί πολύ ψηλά για να φθάσει το Θεό με επίπτωση τη διαίρεση των ανθρώπων. Όμως, το Άγιον Πνεύμα, ερχόμενο, αποκατέστησε αυτή τη διαίρεση και «πάντες εις ενότητα εκάλεσε» για να ζήσουμε σε μία κοινωνία αγάπης. Δυστυχώς, περί αυτής τηςαγάπης ο σύγχρονος άνθρωπος έχει λανθασμένη εντύπωση. Δεν μπορεί να κατανοήσει ότι πρόκειται περί αγάπης θυσίας, αλληλοπεριχώρησης. Μιας αγάπης, που όπως λέγει και ο Απόστολος Παύλος, παύει το δικό μου και το δικό σου για χάρη του αδελφού. Μόνο τότε μπορεί να ξεχειλίσει αυτή η αληθινή αγάπη για τον αδελφό μας και το Θεό, μέσω της ταπείνωσης και της εξάλειψης του «εγώ», όταν ο άνθρωπος πει «ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός».Μάλιστα, παρόλο που οι άνθρωποι επέλεξαν να ζήσουν με αλλότριους προς τοΘεό τρόπους, ο Θεός με το σχέδιο της Θείας Οικονομίας αποστέλλει τον μονογενή Του Υιό, το Λόγο Του, να σαρκωθεί και να συναναστραφεί με τουςανθρώπους. Να Τον ακούσουν και να Τον θαυμάσουν και να τους φωνάξει ότι όποιος πιστεύει σε Αυτόν, δε θα διψάσει ποτέ. Βέβαια, όπως λέγει και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στη σημερινή περικοπή, έγινε σχίσμα μεταξύ των ανθρώπων. Άλλοι Τον αναγνώρισαν ως το Χριστό, τον κεχρισμένο δηλαδή Σωτήρα που ανέμεναν από την Παλαιά Διαθήκη και άλλοι όχι. Τον σωτήρα πουόπως είπε και ο ίδιος ο Κύριός μας, μέσω Αυτού γνωρίζεται ο Πατέρας. Εδώ,εντοπίζεται και το πρόβλημα της σημερινής εποχής. Δεν έχουμε γνωρίσει το Θεό. Για αυτό, η Αγία μας Εκκλησία έρχεται σήμερα, με αυτή τη μεγάλη εορτή, να εορτάσει την παρουσία του ιδίου του τριαδικού Θεού, του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος και να μάς γνωρίσει τον αληθινό Θεό. Άλλο είναι να πει κάποιος «πιστεύω στο Θεό» και άλλο «γνωρίζω το Θεό». Πολλοί άνθρωποι επιχειρούν να γνωρίσουν και να ανακαλύψουν το Θεό μέσα από τη στείρα Πνεύματος επιστήμη. Όμως, αποτυγχάνουν σε αυτό το σκοπό καθώς ο Θεός συστήθηκε ως «ο Ων», δηλαδή «ο Υπάρχων». Ως πρόσωπο, τη μία αρχή υπό της οποίας υπάρχει και ο ίδιος ο άνθρωπος. Έτσι, καλούμαστε να γνωρίσουμε, να αποκτήσουμε εμπειρία του Θεού και να συνειδητοποιήσουμε ότι ο ίδιος ο Θεός «είναι» και αυτό το «είναι» γινώσκεται «εν Αγίω Πνεύματι».Την ημέρα της Πεντηκοστής έπνευσε το Πανάγιον Πνεύμα και πλήρωσε τα πάντα. Τις καρδιές, τις ψυχές, τον νουν, τις ζωές μας. Εκείνος ο οποίος Το προσέλαβε, αποκτά πλέον εμπειρία Θεού στη ζωή του. Στην εκκλησία είμαστε ένα σώμα για να γνωρίσουμε το Θεό. Έτσι, καλούμαστε να προσκαλέσουμε το Πανάγιον Πνέυμα λέγοντας «ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν, καὶ καθάρισον ἡμᾶς ἀπὸ πάσης κηλίδος». Για να καθαριστεί ο έσω άνθρωπος από την ηδονή και την αμαρτία, να ανακαινιστεί ολόκληρη η ύπαρξη μας και να μπορέσει να εγκατασταθεί ο Θεός στην καρδιά μας. Να κερδίσουμε το βίωμα του Θεούκαθώς αυτός είναι «ο Ων» και το «είναι» στη ζωή μας.
Στο τέλος, ο Σεβασμιώτατος ευχήθηκε σε όλους, κλήρο και λαό, να μας φωτίζει το Πανάγιον Πνεύμα και να μας οδηγεί στο δρόμο της αλήθειας και της όντως ζωής.
«Ο Δρόμος της Σιωπής: Η Παρακμή της Δημοκρατίας στη Σκιά του Ολοκληρωτισμού»
Σε καιρούς ψευδούς ελευθερίας και πνευματικής ραθυμίας, οι σπόροι της πλάνης και του πνευματικού ολοκληρωτισμού σπέρνονται σιωπηλά μέσα στις καρδιές των ανθρώπων. Δεν ακούγονται πια ερπύστριες στους δρόμους ούτε κραυγές και διαμαρτυρίες· οι μορφές κυριαρχίας έχουν εκλεπτυνθεί, οι μηχανισμοί πειθάρχησης φορούν τη μάσκα της κανονικότητας. Παρ’ όλα αυτά, η δημοκρατία καταρρέει όχι με θόρυβο, αλλά με έναν ήπιο και σχεδόν αποδεκτό λυγμό.
Ο σύγχρονος κόσμος, κυριαρχούμενος από δυνάμεις που λειτουργούν έξω από το ήθος του Ευαγγελίου, οδηγεί τον άνθρωπο σε μια πολύμορφη εξάντληση, σωματική, νοητική και πνευματική. Η οικονομική πίεση, η αβεβαιότητα, το άγχος της απόδοσης και τα συσσωρευμένα χρέη συνθέτουν μια πραγματικότητα που φθείρει τον άνθρωπο, όχι μόνο ως πολίτη, αλλά και ως εικόνα Θεού. Παράλληλα, η ατέρμονη ροή πληροφοριών και η φαινομενικά αθώα ενασχόληση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οδηγούν σε διάσπαση του νου, κόπωση της καρδιάς και απώλεια της πνευματικής εγρήγορσης. Ο άνθρωπος δεν έχει πλέον χρόνο να εισέλθει εντός του εαυτού του, να προσευχηθεί, να σιωπήσει, να σταθεί ενώπιον του Θεού.
Η χειραγώγηση των ανθρώπων από το παγκόσμιο σύστημα και τους τοπικούς εντολοδόχους του στοχεύει στην διατήρηση και την ενίσχυση της εξουσίας και τον έλεγχο πάνω στην κοινωνία. Βασίζεται σε οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές δομές που ευνοούν συγκεκριμένες ελίτ, οι οποίες χρειάζεται να προστατεύσουν το κατεστημένο από αμφισβητήσεις και αναταραχές, ενώ λειτουργεί ως εργαλείο για να κατευθύνονται οι σκέψεις και οι συμπεριφορές των μαζών, ώστε να μην αμφισβητούνται οι υπάρχουσες ανισότητες και δομές εξουσίας. Όμως, και αυτό συχνά μας διαφεύγει, η σύγχρονη χειραγώγηση των ανθρώπων δεν είναι απλώς πολιτική ή οικονομική· είναι βαθέως και πρωτίστως πνευματική.
Το ερώτημα που τίθεται επιτακτικά, φιλοσοφικά και υπαρξιακά, είναι: γιατί δεν αντιδρούμε; Πώς γίνεται η ανθρώπινη συνείδηση, εξοπλισμένη με παιδεία, πληροφορία, ιστορική μνήμη και τεχνολογικά μέσα, να αδρανεί μπροστά στην ίδια της την καθυπόταξη;
Μια πρώτη προσέγγιση αφορά στο γεγονός ότι υφίσταται σε λήθη ο πολιτικός χαρακτήρας του ανθρώπου. Ο Αριστοτέλης περιέγραψε τον άνθρωπο ως «ζῷον πολιτικόν». Ο σημερινός άνθρωπος, όμως, φαίνεται να έχει λησμονήσει αυτή την ιδιότητά του. Από πολίτης, έγινε καταναλωτής· από μέτοχος του κοινού λόγου, παθητικός αποδέκτης εικόνων και ειδήσεων· από φορέας ευθύνης, ιδιώτης στο αρχαιοελληνικό νόημα του όρου: α-πολιτικός, αμέτοχος. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος σημειώνει πως «καὶ σιγὴ ἐν καιρῷ λαλιάς ἀμαρτία ἐστίν». Η αποχή από την ευθύνη του λόγου και της πράξης αποτελεί πνευματική αστοχία.
Μεγάλοι φιλόσοφοι όπως ο Χάιντεγγερ είχαν μιλήσει για την «καθημερινότητα της απρόσωπης ανωνυμίας» όπου ο άνθρωπος χάνεται στο πλήθος του — «λένε ότι», «είναι γνωστό πως», «συνηθίζεται να» — παραδίδοντας τη βούλησή του στην ασφάλεια του πλήθους. Αυτή η μετατόπιση της ευθύνης σε ένα αόριστο «άλλο» είναι θεμελιακή στη μαζική απάθεια. Δεν νιώθουμε ότι μας αφορά.
Γιατί όμως οι άνθρωποι υποτάσσονται σε εξουσίες που είναι αριθμητικά αδύναμες; Η απάντηση δεν είναι μόνο πολιτική, αλλά βαθύτατα ψυχολογική και υπαρξιακή: η ελευθερία απαιτεί κόπο, επιλογή, ευθύνη. Η υποταγή, αντίθετα, προσφέρει ασφάλεια και ανάπαυση. Πολλοί επιλέγουν, έστω ασυνείδητα, το δεύτερο.
Στην Ορθόδοξη Παράδοση, η ελευθερία δεν είναι αυτονόητη κατάσταση, αλλά αποτέλεσμα αγώνα· είναι το καρπός της χάριτος σε συνεργασία με τη βούληση. Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής αναφέρει: «ἡ ἀληθινὴ ἐλευθερία εἶναι ἡ ἀπάθεια κατὰ τὰ πάθη». Δηλαδή, ελεύθερος είναι εκείνος που δεν υποτάσσεται σε πάθη, φόβους και συμφέροντα, αλλά είναι ικανός να πράξει το αγαθό, ακόμη και όταν αυτό σημαίνει σύγκρουση με το περιβάλλον ή την εξουσία.
Οι σύγχρονες κοινωνίες, παρά την τεχνική πρόοδο, λειτουργούν πάνω στην παραγωγή φόβου και επιθυμίας: φόβου για το μέλλον, επιθυμίας για κατανάλωση, επιτυχία, διαρκή επιβεβαίωση. Η υπερπληροφόρηση δεν μας αφυπνίζει, αλλά μας αποχαυνώνει. Δεν μας μορφώνει, μας κουράζει. Το άτομο παγιδεύεται σε μια υπαρξιακή αδράνεια, παραδομένο σε ένα παρόν χωρίς προοπτική, χωρίς λόγο για αγώνα.
Η οικονομία δεν αποτελεί απλώς έναν ουδέτερο μηχανισμό διαχείρισης πόρων, αλλά έχει εξελιχθεί σε έναν από τους βασικούς πυλώνες μέσω των οποίων μπορεί να ασκηθεί εξουσία και κοινωνικός έλεγχος. Στον σύγχρονο κόσμο, η πρόσβαση στα βασικά αγαθά – τροφή, στέγαση, εργασία, υγεία – εξαρτάται άμεσα από τη θέση του κάθε προσώπου στο οικονομικό σύστημα. Αυτό δημιουργεί μια σχέση εξάρτησης, η οποία γίνεται αντικείμενο χειραγώγησης, ιδίως σε περιόδους κρίσης ή ανασφάλειας.
Η ανεργία και η εργασιακή ανασφάλεια, που συχνά προκύπτουν ως συνέπειες οικονομικών πολιτικών, δεν πλήττουν μόνο το εισόδημα αλλά και την αυτοαντίληψη του ανθρώπου. Ένας άνθρωπος οικονομικά εξαρτημένος ή αποξενωμένος από το παραγωγικό σύστημα είναι πιο ευάλωτος στον φόβο και στην ανάγκη για σταθερότητα. Έτσι, γίνεται πιο πρόθυμος να δεχθεί πολιτικές ή κοινωνικές θέσεις που υπό άλλες συνθήκες θα αμφισβητούσε. Η χειραγώγηση μέσω του φόβου της φτώχειας είναι πάντα μια πρακτική εξαιρετικά αποτελεσματική.
Επιπλέον, η κουλτούρα του καταναλωτισμού, που συνδέεται στενά με το οικονομικό σύστημα, δημιουργεί τεχνητές ανάγκες και ωθεί τον άνθρωπο να ταυτίζει την ευτυχία με την κατανάλωση. Ο «ιδανικός πολίτης /άνθρωπος» στα μάτια της σύγχρονης οικονομίας είναι αυτός που καταναλώνει χωρίς να αμφισβητεί. Μέσω των διαφημίσεων και της αγοράς επιβάλλεται ένα σύστημα αξιών που αντικαθιστά την κριτική σκέψη με τον μιμητισμό και την επιθυμία για κοινωνική αποδοχή. Έτσι, το άτομο χειραγωγείται όχι δια της καταπίεσης, αλλά μέσω της επιθυμίας του.
Ένα άλλο κρίσιμο εργαλείο είναι το χρέος. Η υπερχρέωση – είτε σε επίπεδο προσώπου είτε κρατών – λειτουργεί ως μηχανισμός ελέγχου. Ο άνθρωπος που χρωστάει είναι λιγότερο ελεύθερος να διαμαρτυρηθεί, να ρισκάρει, να αμφισβητήσει. Το ίδιο ισχύει και για χώρες: η οικονομική εξάρτηση οδηγεί πολλές φορές σε υποχωρήσεις πολιτικές ή κοινωνικές.
Τέλος, η συγκέντρωση του πλούτου σε μικρή μερίδα της κοινωνίας δεν είναι απλώς κοινωνικά άδικη· δημιουργεί μια τεράστια ανισορροπία εξουσίας. Όταν οικονομικά συμφέροντα ελέγχουν ΜΜΕ, πολιτικές αποφάσεις ή τεχνολογικές πλατφόρμες, η χειραγώγηση γίνεται θεσμική και βαθιά ριζωμένη.
Η Ιστορία όμως μάς έχει διδάξει ότι οι διανοούμενοι — όταν παραμένουν πιστοί στην αποστολή τους — μπορούν να είναι τα μάτια μιας τυφλής κοινωνίας. Σήμερα, όμως, μεγάλο μέρος της διανόησης μοιάζει να έχει αποσυρθεί στη σφαίρα της ουδετερότητας ή — ακόμη χειρότερα — να έχει μετατραπεί σε υπηρέτη της εξουσίας. Ο άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς τονίζει ότι «ὁ ἀληθινὸς διανοούμενος εἶναι προφήτης, καὶ ὁ προφήτης δὲν ὑποτάσσεται, ἀλλὰ ἐλέγχει». Η διανόηση που εγκαταλείπει τον ρόλο της ως ελεγκτική φωνή καταλήγει να συντηρεί το υπάρχον σύστημα, ακόμη και όταν αυτό είναι άδικο ή απάνθρωπο.
Πολλοί σύγχρονοι στοχαστές και ακαδημαϊκοί προτιμούν την ασφάλεια των θεωρητικών πανεπιστημιακών διαλέξεων ή των τηλεοπτικών πάνελ από τον κίνδυνο της αμφισβήτησης. Ο φιλοσοφικός λόγος αποστειρώνεται, απομακρύνεται από τη ζωή και μετατρέπεται σε στείρα τεχνική. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο δημόσιος διάλογος στερείται βαθύτερης ηθικής και υπαρξιακής κριτικής· αφήνει το πεδίο ελεύθερο στους δημαγωγούς και στους τεχνοκράτες.
Αλλά και η Εκκλησία, η οποία ιστορικά υπήρξε φωνή υπεράσπισης του ανθρώπινου προσώπου, της δικαιοσύνης και της ελευθερίας, δείχνει συχνά μια αμήχανη ή σιωπηλή στάση. Ο Χριστός δεν σταυρώθηκε για να υπηρετεί την εκάστοτε εξουσία, αλλά για να αποκαλύψει την αλήθεια της ελευθερίας του ανθρώπου απέναντι σε κάθε είδους κυριαρχία. Οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης δεν ήταν γραφειοκράτες, ήταν φορείς σκληρού ελέγχου και αφύπνισης. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφωνεί: «Οὐδέν ψυχῆς ἴσον, ὅτε βούλεται ἐγείρεσθαι». Τίποτα δεν είναι τόσο ισχυρό όσο μια ψυχή που αποφασίζει να ξυπνήσει. Όταν, όμως, η Εκκλησία δεν προτρέπει στην πνευματική εγρήγορση, όταν αποφεύγει τον έλεγχο της αδικίας για να διατηρήσει την ειρήνη με τις κοσμικές αρχές, τότε προδίδει την αποστολή της. Ο Μέγας Βασίλειος, απευθυνόμενος στους άρχοντες της εποχής του, δεν φοβόταν να πει: «Οὐκ ἀνέχομαι σιγᾶν τὴν ἀλήθειαν». Αυτή η πατερική παρρησία λείπει σήμερα. Ο πιστός λαός δεν έχει ανάγκη από πολιτικά ευχολόγια, αλλά από ιερατική φωνή που ελέγχει, αφυπνίζει και εμπνέει. Ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης λέγει πως «οὐκ ἔστιν οὐσία τῆς Ἐκκλησίας ἡ σιωπή, ἀλλὰ ἡ ὁμολογία». Η Εκκλησία υπάρχει για να μιλά, όχι για να σιωπά.
Όλοι οι μεγάλοι φιλόσοφοι είχαν φοβηθεί έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι δεν θα ήθελαν να επαναστατήσουν, γιατί θα ήταν ευχαριστημένοι με τις αλυσίδες τους. Το μέλλον που ζούμε μοιάζει περισσότερο με αυτό: δεν καταστέλλεται η ελευθερία με τη βία, αλλά με την απο/παρα -πλάνηση. Δεν απαγορεύεται η σκέψη, αλλά γίνεται περιττή. Δεν φυλακίζονται οι σκεπτόμενοι διαφορετικά· απλώς παύουν να ακούγονται. Η τεχνολογία, αντί να χειραφετεί, συχνά κατευθύνει. Η δημοκρατία, αντί να ενεργοποιεί, παθητικοποιεί. Η δημόσια σφαίρα, αντί να μορφώνει, διασπά και αποπροσανατολίζει. Στην πραγματικότητα, έχει εγκαθιδρυθεί ένας πολιτισμός αδιαφορίας· και αυτό είναι ο νέος ολοκληρωτισμός: η αποδοχή της αλλοτρίωσης ως φυσικής κατάστασης. Ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος μας υπενθυμίζει ότι «ὁ φωτισμὸς τοῦ νοὸς εἶναι ἀπαραίτητος γιὰ νὰ γνωρίσῃ ὁ ἄνθρωπος τὴν ἀλήθεια». Η πνευματική αδιαφορία είναι θεμέλιο της χειραγώγησης κάθε είδους.
Το ερώτημα όμως παραμένει: τι μπορεί να γίνει; Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Δεν υπάρχουν συνταγές σωτηρίας. Αλλά ίσως υπάρχει μια αρχή: η αφύπνιση της συνείδησης. Όσο υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που αναρωτιούνται, που αμφισβητούν, που αντιστέκονται εσωτερικά, η κάθε είδους εξουσία δεν έχει θριαμβεύσει ολοκληρωτικά.
Χρειαζόμαστε ξανά στοχαστές που δεν θα φοβούνται την αλήθεια· ιερείς που θα λένε «ναι» στον Χριστό και «όχι» στην πλάνη· πολίτες που θα απορρίψουν τον ρόλο του θεατή και θα ξαναγίνουν δημιουργοί του πολιτικού κόσμου.
Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής υπενθυμίζει: «Ἡ ἀπάθεια δὲν εἶναι ἀδράνεια, ἀλλὰ ἐλευθερία ἀπὸ τὰ πάθη καὶ ἐνέργεια τῆς ἀρετῆς». Αληθινή απάθεια είναι η ελευθερία να πράξεις το καλό. Άρα, η λεγόμενη σημερινή «απάθεια» δεν είναι αρετή, αλλά δειλία. Και μόνο η μετάνοια, η εσωτερική μεταστροφή, μπορεί να αναστήσει την ελευθερία από τη λήθη.
Η ελευθερία είναι μια εσωτερική άσκηση, μια πνευματική εγρήγορση, που αρχίζει με το να μην δεχόμαστε το ψέμα, ακόμη κι όταν είναι πιο βολικό από την αλήθεια. Όπως γράφει ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος: «Ὁ μὴ γινώσκων τὴν ἀλήθειαν, ἐξ ἀγνοίας ζῇ· ὁ γινώσκων καὶ μὴ πράττων, ἐκ κακίας ἀναιδεύεται». Δεν μας σώζει η γνώση της αλήθειας, αλλά η εφαρμογή της. Και αυτή είναι η αρχή κάθε αληθινής επίγνωσης.
Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος
PG 35, 517A: «Καὶ σιγὴ ἐν καιρῷ λαλιάς ἀμαρτία ἐστίν.»
Πηγή: Patrologia Graeca, Migne.
Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
PG 61, 471: «Οὐδὲν ψυχῆς ἴσον, ὅτε βούλεται ἐγείρεσθαι.»
Πηγή: Homiliae in Matthaeum.
Μέγας Βασίλειος
Epistulae 90: «Οὐκ ἀνέχομαι σιγᾶν τὴν ἀλήθειαν.»
Πηγή: PG 32, 488C.
Άγιος Γρηγόριος Νύσσης
Πηγή: PG 46, 557: «Οὐκ ἔστιν οὐσία τῆς Ἐκκλησίας ἡ σιωπή, ἀλλὰ ἡ ὁμολογία.»
Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής
400 Κεφάλαια περί αγάπης: «Ἡ ἀληθινὴ ἐλευθερία εἶναι ἡ ἀπάθεια κατὰ τὰ πάθη.»
Ambigua: περί ανθρώπινης ελευθερίας και ενέργειας της αρετής.
Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς
Άνθρωπος και Θεάνθρωπος: σκέψεις για τον προφητικό ρόλο του χριστιανού και του διανοούμενου.
Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος
Κατηχήσεις: «Ὁ φωτισμὸς τοῦ νοὸς εἶναι ἀπαραίτητος γιὰ νὰ γνωρίσῃ ὁ ἄνθρωπος τὴν ἀλήθεια.»
Άγιος Ισαάκ ο Σύρος
Λόγοι Ασκητικοί: «Ὁ μὴ γινώσκων τὴν ἀλήθειαν, ἐξ ἀγνοίας ζῇ· ὁ γινώσκων καὶ μὴ πράττων, ἐκ κακίας ἀναιδεύεται.»
Martin Heidegger
Sein und Zeit (1927) – για την έννοια του «Man» και της καθημερινής αλλοτρίωσης.
Étienne de La Boétie
Discours de la servitude volontaire (1576) – για την έννοια της εθελοδουλείας.
George Orwell
1984 – για τη βία και την παρακολούθηση ως μορφή ολοκληρωτισμού.
Aldous Huxley
Brave New World – για την ήπια, ηδονιστική αλλοτρίωση.
Albert Camus
L’homme révolté – για την ηθική ανάγκη της αντίστασης.
Walter Benjamin
Θέσεις για τη Φιλοσοφία της Ιστορίας – η ευθύνη του στοχαστή στην κρίση.
Jean-Paul Sartre
L’existentialisme est un humanisme – για την ευθύνη του υποκειμένου.
Σάββατο 7 Ιουνίου 2025
ΤΟ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΩΝΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ 8 ΙΟΥΝΙΟΥ 2025 (Πράξεις Ἀποστόλων, β´ 1-11)
Ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς ἦσαν ἅπαντες οἱ ἀπόστολοι ὁμοθυμαδὸν ἐπὶ τὸ αὐτό. Καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας, καὶ ἐπλήρωσεν ὅλον τὸν οἶκον οὗ ἦσαν καθήμενοι· καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός, ἐκάθισέ τε ἐφ᾿ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν, καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος ῾Αγίου, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγγεσθαι. ῏Ησαν δὲ ἐν ῾Ιερουσαλὴμ κατοικοῦντες ᾿Ιουδαῖοι, ἄνδρες εὐλαβεῖς ἀπὸ παντὸς ἔθνους τῶν ὑπὸ τὸν οὐρανόν· γενομένης δὲ τῆς φωνῆς ταύτης συνῆλθε τὸ πλῆθος καὶ συνεχύθη, ὅτι ἤκουον εἷς ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ λαλούντων αὐτῶν. ᾿Εξίσταντο δὲ πάντες καὶ ἐθαύμαζον λέγοντες πρὸς ἀλλήλους· Οὐκ ἰδοὺ πάντες οὗτοί εἰσιν οἱ λαλοῦντες Γαλιλαῖοι; Καὶ πῶς ἡμεῖς ἀκούομεν ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ ἡμῶν ἐν ᾗ ἐγεννήθημεν, Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ ᾿Ελαμῖται, καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν Μεσοποταμίαν, ᾿Ιουδαίαν τε καὶ Καππαδοκίαν, Πόντον καὶ τὴν ᾿Ασίαν, Φρυγίαν τε καὶ Παμφυλίαν, Αἴγυπτον καὶ τὰ μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατὰ Κυρήνην, καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες ῾Ρωμαῖοι, ᾿Ιουδαῖοί τε καὶ προσήλυτοι, Κρῆτες καὶ ῎Αραβες, ἀκούομεν λαλούντων αὐτῶν ταῖς ἡμετέραις γλώσσαις τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ;
Ἀπόδοση σέ ἁπλή γλῶσσα
Ὅταν ἔφτασε ἡ ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, ἦταν ὅλοι μαζὶ συγκεντρωμένοι μὲ ὁμοψυχία στὸ ἴδιο μέρος. Ξαφνικὰ ἦρθε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ μιὰ βουὴ σὰν νὰ φυσοῦσε δυνατὸς ἄνεμος, καὶ γέμισε ὅλο τὸ σπίτι ὅπου ἔμεναν. ᾿Επίσης τοὺς παρουσιάστηκαν γλῶσσες σὰν φλόγες φωτιᾶς, ποὺ μοιράστηκαν καὶ κάθισαν ἀπὸ μία στὸν καθένα ἀπ’ αὐτούς. ῞Ολοι τότε πλημμύρισαν ἀπὸ Πνεῦμα ῞Αγιο καὶ ἄρχισαν νὰ μιλοῦν σὲ ἄλλες γλῶσσες, ἀνάλογα μὲ τὴν ἱκανότητα ποὺ τοὺς ἔδινε τὸ Πνεῦμα. Στὴν ῾Ιερουσαλὴμ βρίσκονταν τότε εὐσεβεῖς ᾿Ιουδαῖοι ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη τοῦ κόσμου. ῞Οταν ἀκούστηκε αὐτὴ ἡ βουή, συγκεντρώθηκε πλῆθος ἀπ’ αὐτοὺς καὶ ἦταν κατάπληκτοι, γιατὶ ὁ καθένας τους ἄκουγε τοὺς ἀποστόλους νὰ μιλᾶνε στὴ δική του γλώσσα. Εἶχαν μείνει ὅλοι ἐκστατικοὶ καὶ μὲ ἀπορία ἔλεγαν μεταξύ τους· «Μὰ αὐτοὶ ὅλοι ποὺ μιλᾶνε δὲν εἶναι Γαλιλαῖοι; Πῶς, λοιπόν, ἐμεῖς τοὺς ἀκοῦμε νὰ μιλᾶνε στὴ δική μας μητρικὴ γλώσσα; Πάρθοι, Μῆδοι καὶ ᾿Ελαμίτες, κάτοικοι τῆς Μεσοποταμίας, τῆς ᾿Ιουδαίας καὶ τῆς Καππαδοκίας, τοῦ Πόντου καὶ τῆς ᾿Ασίας, τῆς Φρυγίας καὶ τῆς Παμφυλίας, τῆς Αἰγύπτου, καὶ ἀπὸ τὰ μέρη τῆς λιβυκῆς Κυρήνης, Ρωμαῖοι ποὺ εἶναι ἐγκατεστημένοι ἐδῶ, Κρητικοὶ καὶ ῎Αραβες, ὅλοι ἐμεῖς, εἴτε ἰουδαϊκῆς καταγωγῆς εἴτε προσήλυτοι, τοὺς ἀκοῦμε νὰ μιλοῦν στὶς γλῶσσες μας γιὰ τὰ θαυμαστὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ».
ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ 8 ΙΟΥΝΙΟΥ 2025 (Ἰωάν. ζ΄ 37-52, η’ 12)
Τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ τῇ μεγάλῃ τῆς ἑορτῆς εἱστήκει ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ ἔκραξε λέγων· ᾿Εάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με καὶ πινέτω. ῾Ο πιστεύων εἰς ἐμέ, καθὼς εἶπεν ἡ γραφή, ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ῥεύσουσιν ὕδατος ζῶντος. Τοῦτο δὲ εἶπε περὶ τοῦ Πνεύματος οὗ ἔμελλον λαμβάνειν οἱ πιστεύοντες εἰς αὐτόν· οὔπω γὰρ ἦν Πνεῦμα ῞Αγιον, ὅτι ᾿Ιησοῦς οὐδέπω ἐδοξάσθη. Πολλοὶ οὖν ἐκ τοῦ ὄχλου ἀκούσαντες τὸν λόγον ἔλεγον· Οὗτός ἐστιν ἀληθῶς ὁ προφήτης· ἄλλοι ἔλεγον· Οὗτός ἐστιν ὁ Χριστός· ἄλλοι ἔλεγον· Μὴ γὰρ ἐκ τῆς Γαλιλαίας ὁ Χριστὸς ἔρχεται; Οὐχὶ ἡ γραφὴ εἶπεν ὅτι ἐκ τοῦ σπέρματος Δαυῒδ καὶ ἀπὸ Βηθλεὲμ τῆς κώμης, ὅπου ἦν Δαυΐδ, ὁ Χριστὸς ἔρχεται; Σχίσμα οὖν ἐν τῷ ὄχλῳ ἐγένετο δι᾿ αὐτόν. Τινὲς δὲ ἤθελον ἐξ αὐτῶν πιάσαι αὐτόν, ἀλλ᾿ οὐδεὶς ἐπέβαλεν ἐπ᾿ αὐτὸν τὰς χεῖρας. ῏Ηλθον οὖν οἱ ὑπηρέται πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ Φαρισαίους, καὶ εἶπον αὐτοῖς ἐκεῖνοι· Διατί οὐκ ἠγάγετε αὐτόν; ᾿Απεκρίθησαν οἱ ὑπηρέται· Οὐδέποτε οὕτως ἐλάλησεν ἄνθρωπος, ὡς οὗτος ὁ ἄνθρωπος. ᾿Απεκρίθησαν οὖν αὐτοῖς οἱ Φαρισαῖοι· Μὴ καὶ ὑμεῖς πεπλάνησθε; μή τις ἐκ τῶν ἀρχόντων ἐπίστευσεν εἰς αὐτὸν ἢ ἐκ τῶν Φαρισαίων; ἀλλ᾿ ὁ ὄχλος οὗτος ὁ μὴ γινώσκων τὸν νόμον ἐπικατάρατοί εἰσι! Λέγει Νικόδημος πρὸς αὐτούς, ὁ ἐλθὼν νυκτὸς πρὸς αὐτόν, εἷς ὢν ἐξ αὐτῶν· Μὴ ὁ νόμος ἡμῶν κρίνει τὸν ἄνθρωπον, ἐὰν μὴ ἀκούσῃ παρ᾿ αὐτοῦ πρότερον καὶ γνῷ τί ποιεῖ; ᾿Απεκρίθησαν καὶ εἶπον αὐτῷ· Μὴ καὶ σὺ ἐκ τῆς Γαλιλαίας εἶ; ἐρεύνησον καὶ ἴδε ὅτι προφήτης ἐκ τῆς Γαλιλαίας οὐκ ἐγήγερται. Πάλιν οὖν αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς ἐλάλησε λέγων· ᾿Εγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοὶ οὐ μὴ περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ᾿ ἕξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς.
Ἀπόδοση σέ ἁπλή γλῶσσα
Τὴν τελευταία μέρα τῆς γιορτῆς, τὴν πιὸ λαμπρή, στάθηκε ὁ ᾿Ιησοῦς μπροστὰ στὸ πλῆθος καὶ φώναξε· «῞Οποιος διψάει, νὰ ᾿ρθεῖ σ’ ἐμένα καὶ νὰ πιεῖ. Μέσα ἀπὸ κεῖνον ποὺ πιστεύει σ’ ἐμένα, καθὼς λέει ἡ Γραφή, ποτάμια ζωντανὸ νερὸ θὰ τρέξουν». Αὐτὸ τὸ εἶπε ὁ ᾿Ιησοῦς ἐννοώντας τὸ Πνεῦμα ποὺ θὰ ἔπαιρναν ὅσοι πίστευαν σ’ αὐτόν. Γιατί, τότε ἀκόμα δὲν εἶχαν τὸ ῞Αγιο Πνεῦμα, ἀφοῦ ὁ ᾿Ιησοῦς δὲν εἶχε δοξαστεῖ μὲ τὴν ἀνάσταση. Πολλοὶ ἄνθρωποι ἀπὸ τὸ πλῆθος, ποὺ ἄκουσαν αὐτὰ τὰ λόγια, ἔλεγαν· «Αὐτὸς εἶναι πραγματικὰ ὁ προφήτης ποὺ περιμένουμε». ῎Αλλοι ἔλεγαν· «Αὐτὸς εἶναι ὁ Μεσσίας». ᾿Ενῶ ἄλλοι ἔλεγαν· «῾Ο Μεσσίας θὰ ‘ρθεῖ ἀπὸ τὴ Γαλιλαία; ῾Η Γραφὴ δὲν εἶπε πὼς ὁ Μεσσίας θὰ προέρχεται ἀπὸ τοὺς ἀπογόνους τοῦ Δαβὶδ καὶ θὰ γεννηθεῖ στὴ Βηθλεέμ, τὸ χωριὸ καταγωγῆς τοῦ Δαβίδ;» Διχάστηκε, λοιπόν, τὸ πλῆθος ἐξαιτίας του. Μερικοὶ ἀπ’ αὐτοὺς ἤθελαν νὰ τὸν πιάσουν, κανεὶς ὅμως δὲν ἅπλωνε χέρι πάνω του. Γύρισαν, λοιπόν, πίσω οἱ φρουροὶ στοὺς ἀρχιερεῖς καὶ στοὺς Φαρισαίους, κι αὐτοὶ τοὺς ρώτησαν· «Γιατί δὲν τὸν φέρατε;» Οἱ φρουροὶ ἀπάντησαν· «Ποτὲ ἄνθρωπος δὲν μίλησε ὅπως αὐτός». Τοὺς ξαναρώτησαν τότε οἱ Φαρισαῖοι· «Μήπως παρασυρθήκατε κι ἐσεῖς; Πίστεψε σ’ αὐτὸν κανένα μέλος τοῦ συνεδρίου ἢ κανεὶς ἀπὸ τοὺς Φαρισαίους; Μόνον αὐτὸς ὁ ὄχλος πιστεύει, ποὺ δὲν ξέρουν τὸν νόμο τοῦ Μωυσῆ καὶ γι’ αὐτὸ εἶναι καταραμένοι». Τοὺς ρώτησε τότε ὁ Νικόδημος, ποὺ ἦταν ἕνας ἀπ’ αὐτούς, ἐκεῖνος ποὺ εἶχε πάει στὸν ᾿Ιησοῦ νύχτα λίγον καιρὸ πρίν· «Μήπως μποροῦμε σύμφωνα μὲ τὸν νόμο μας νὰ καταδικάσουμε ἕναν ἄνθρωπο, ἂν πρῶτα δὲν τὸν ἀκούσουμε καὶ δὲν μάθουμε τὶ ἔκανε;» Αὐτοὶ τοῦ εἶπαν· «Μήπως κατάγεσαι κι ἐσὺ ἀπὸ τὴ Γαλιλαία; Μελέτησε τὶς Γραφὲς καὶ θὰ δεῖς πὼς κανένας προφήτης δὲν πρόκειται νὰ ἔρθει ἀπὸ τὴ Γαλιλαία». Τότε ὁ ᾿Ιησοῦς τοὺς μίλησε πάλι καὶ τοὺς εἶπε· «᾿Εγὼ εἶμαι τὸ φῶς τοῦ κόσμου· ὅποιος μὲ ἀκολουθεῖ δὲν θὰ πλανιέται στὸ σκοτάδι, ἀλλὰ θὰ ἔχει τὸ φῶς ποὺ ὁδηγεῖ στὴ ζωή».
ΠΩΣ ΗΜΕΙΣ ΑΚΟΥΟΜΕΝ ΕΚΑΣΤΟΣ ΤΗ ΙΔΙΑ ΔΙΑΛΕΚΤΩ;
«Καὶ πῶς ἡμεῖς ἀκούομεν ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ ἡμῶν ἐν ᾗ ἐγεννήθημεν;» (Πράξ. 2,
«Μὰ αὐτοὶ ὅλοι ποὺ μιλᾶνε δὲν εἶναι Γαλιλαῖοι; Πῶς, λοιπόν, ἐμεῖς τοὺς ἀκοῦμε νὰ μιλᾶνε στὴ δική μας μητρικὴ γλώσσα;».
Εορτάζουμε την Πεντηκοστή. Στην ιουδαϊκή παράδοση ήταν η ανάμνηση της κίνησης του Θεού να δώσει τον Δεκάλογο στον Μωυσή και στους Ιουδαίους, ώστε να ρυθμίζονται οι σχέσεις με τον Θεό και μεταξύ τους σε επίπεδο αυθεντίας. Αφού ο Θεός έτσι θέλει, έτσι πρέπει και οι άνθρωποι να πορεύονται. Στην χριστιανική παράδοση δεν έχουμε στην Πεντηκοστή τη δωρεά κάποιων εντολών, αλλά εορτάζουμε την φανέρωση του Αγίου Πνεύματος, του τρίτου προσώπου της Αγίας Τριάδος, το οποίο αποστέλλει ο Χριστός ως παράκλητο στον κόσμο, για να παρηγορήσει αυτούς που πιστεύουν στον Χριστό για το ότι ο Κύριος δεν είναι με το σώμα Του παρών στη ζωή τους. Το Άγιο Πνεύμα συγκροτεί τον θεσμό της Εκκλησίας. Με την παρουσία Του κάνει τον άνθρωπο να μετέχει στον σταυρό, στην ταφή και στην ανάσταση του Χριστού κατά τη στιγμή του βαπτίσματος. Να μετέχει στο τρισσόν αξίωμα του Κυρίου, το βασιλικό, το ιερατικό και το προφητικό, κατά την ώρα του Χρίσματος. Να νιώθει την πατρότητα που συγχωρεί κατά την ώρα της εξομολόγησης. Να ευλογείται για να έχει οικογένεια κατά την ώρα του γάμου και να παλέψει να κρατήσει την αγάπη για τον σύζυγο ή τη σύζυγό του ως αφετηρία για να γίνει ο τρόπος της αγάπης τρόπος της σύνολης ζωής. Να μετέχει στο μυστήριο του ευχελαίου στην αγιαστική χάρη που λυτρώνει την ψυχή και το σώμα από τις συνέπειες των αμαρτιών και να νιώθει ότι το έλεος του Θεού τον καταδιώκει πάσας τας ημέρας της ζωής του. Να γίνεται διάκονος των πάντων με το μυστήριο της ιερωσύνης και, ταυτόχρονα, ύπαρξη ευγνωμονούσα. Να μετέχει στο σώμα και στο αίμα του Χριστού, καθιστώντας τον Χριστό κατοικούνται στην καρδιά και σ’ όλη την ύπαρξή του στο μυστήριο της θείας ευχαριστίας. Όλα αυτά και η αγιότητα συνολικά ως ευλογία για την ύπαρξη που δεν θα πεθάνει όταν πεθάνει, αλλά θα ζει σε κοινωνία με τον Χριστό είναι σημεία της φανέρωσης του Αγίου Πνεύματος εν τη Εκκλησία.
Σημείο της φανέρωσης στην Πεντηκοστή είναι ότι οι άνθρωποι που έρχονται να δούνε τι συνέβη στο υπερώο, έχοντας ακούσει τον δυνατό ήχο, σαν σεισμό, που συνόδευσε την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος, ζούνε το εξής ανερμήνευτο για τη λογική θαύμα: ακούνε τους αποστόλους να τους μιλούνε στη γλώσσα που οι ίδιοι μιλούνε, χωρίς οι απόστολοι να γνωρίζουν τη γλώσσα τους. Και αυτό είναι σημείο του Αγίου Πνεύματος. Η χάρις παραμερίζει τις διαφορές μεταξύ των ανθρώπων και τους ενώνει σε μια νέα γλώσσα: αυτή της πίστης στον Χριστό, της αγάπης, της ανάστασης, της συνάντησης στην Εκκλησία. Δεν είναι Βαβέλ πλέον ο κόσμος, σύγχυση, όπου αποθεώνεται η διαφορετικότητα και, ταυτόχρονα, ο καθένας πορεύεται χωρίς να συνυπάρχει με τον άλλον, αλλά εξουσιάζοντας τον άλλον και εξουσιαζόμενος από εκείνον. Είναι Εκκλησία ο κόσμος, όπου ο καθένας συναντά τον άλλον ως πλησίον, ως αδελφό του, ως εικόνα Θεού, χωρίς να καταργούνται οι διαφορές, αλλά και χωρίς να είναι τα ειδοποιά στοιχεία της ύπαρξης. Τώρα προτεραιότητα έχει ό,τι μας ενώνει: η εικόνα του Θεού, η χάρις, ο αγιασμός, η αγάπη, η πίστη στον Χριστό. Και η γλώσσα γίνεται αντιληπτή.
Από την ημέρα της Πεντηκοστής και μετά ο κόσμος άλλαξε. Το μήνυμα του Ευαγγελίου, η παρουσία του Χριστού, η αναγωγή στον Πατέρα, η χάρις του Αγίου Πνεύματος καλεί τους ανθρώπους σε μία διαρκή συνάντηση εν τη Εκκλησία, εν τοις μυστηρίοις, με προϋπόθεση την πίστη, με επίγνωση ότι όποιοι κι αν είμαστε, κληθήκαμε να πορευόμαστε προς την ενότητα της αγάπης, χωρίς να συμβιβαζόμαστε με το ψέμα, χωρίς να υποκύπτουμε στο κοσμικό πνεύμα, αλλά και χωρίς να βλέπουμε τους πάντες ως εχθρούς. Με την αμαρτία πρέπει να είμαστε ασυμβίβαστοι, όχι με τη ζωή. Και να νιώθουμε τον Χριστό παρόντα, ώστε να αντέχουμε στις δοκιμασίες, αλλά και να επιδιώκουμε τη χάρη του Πνεύματος, ώστε να παρηγοριόμαστε για όσα μας κάνουν να λυπόμαστε, χωρίς όμως να νικιόμαστε.
Χρόνια πολλά!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
8 Ιουνίου 2025
Κυριακή της Πεντηκοστής