Ευαγγέλιο | Ο Απόστολος και το Ευαγγέλιο της Κυριακής 13 Οκτωβρίου 2019, Δ’ Λουκά, η παραβολή του σπορέα

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

ΠΡΟΣ ΤΙΤΟΝ Γ´ 8 – 15

8 Πιστὸς ὁ λόγος· καὶ περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι, ἵνα φροντίζωσι καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ. ταῦτά ἐστι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις· 9μωρὰς δὲ ζητήσεις καὶ γενεαλογίας καὶ ἔρεις καὶ μάχας νομικὰς περιίστασο· εἰσὶ γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι. 10 αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, 11 εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὢν αὐτοκατάκριτος. 12 Ὅταν πέμψω Ἀρτεμᾶν πρός σε ἢ Τυχικόν, σπούδασον ἐλθεῖν πρός με εἰς Νικόπολιν· ἐκεῖ γὰρ κέκρικα παραχειμάσαι. 13 Ζηνᾶν τὸν νομικὸν καὶ Ἀπολλὼ σπουδαίως πρόπεμψον, ἵνα μηδὲν αὐτοῖς λείπῃ. 14 μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι. 15 Ἀσπάζονταί σε οἱ μετ’ ἐμοῦ πάντες. ἄσπασαι τοὺς φιλοῦντας ἡμᾶς ἐν πίστει. Ἡ χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν.

Ερμηνευτική απόδοση Ι. Θ. Κολιτσάρα

ΠΡΟΣ ΤΙΤΟΝ Γ´ 8 – 15

8 Αυτός δε ο λόγος, που σου γράφω, είναι κατά πάντα αληθινός και αξιόπιστος. Και περί αυτών των μεγάλων αληθειών θέλω να διαβεβαιώνης και να πείθης τους Χριστιανούς, δια να φροντίζουν, όσοι έχουν πιστεύσει στον Θεόν, να μη μένουν εις την απλήν πίστιν, αλλά να πρωτοστατούν με ζήλον εις τα καλά έργα. Αυτά δε που είπα παραπάνω είναι έργα τα καλά και τα ωφέλιμα στους ανθρώπους. 9 Να αντιπαρέρχεσαι δε και να αποφεύγης τας ανοήτους συζητήσεις και τας γενεαλογίας περί ευγενούς καταγωγής και τας φιλονεικίας και τας μάχας γύρω από τα ζητήματα του Ιουδαϊκού νόμου· διότι όλα αυτά είναι ανωφελή και μάταια. 10 Αιρετικόν άνθρωπον, ο οποίος ύστερα από πρώτην και δευτέραν συμβουλήν μένει με πείσμα εις την πλάνην του, παράτησέ τον και μη συζητής πλέον μαζή του. 11Γνωρίζων, ότι ο τοιούτος έχει πλέον παρεκκλίνει από την αλήθειαν και διαστροφή και αμαρτάνει, ελεγχόμενος και καταδικαζόμενος από τον ίδιον τον ευατόν του, από την συνείδησίν του. 12 Οταν στείλω εις σε τον Αρτεμάν η τον Τυχικόν, φρόντισε με κάθε τρόπον να έλθης να με συναντήσης εις την Νικόπολιν, διότι εκεί έχω αποφασίσει να περάσω τον χειμώνα. 13 Τον Ζηναν τον νομικόν και τον Απολλώ να τους κατευοδώσης και να τους εφοδιάσης με πολλήν επιμέλειαν, ώστε να μη τους λείπη τίποτε στο ταξίδι των. 14 Ας φροντίζουν δε και όλοι οι ιδικοί μας να πρωτοστατούν εις τα καλά έργα και μάλιστα εις τας επειγούσας ανάγκας των αδελφών, δια να μη μένουν άκαρποι. 15 Σε χαιρετούν όλοι όσοι είναι μαζή μου· χαιρέτησε όλους εκείνους, που μας αγαπούν δια της πίστεως του Χριστού. Η χάρις του Θεού, ας είναι με όλους σας. Αμήν.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ Η´ 5 – 15

5 Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ. καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό· 6 καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐπὶ τὴν πέτραν, καὶ φυὲν ἐξηράνθη διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα· 7 καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐν μέσῳ τῶν ἀκανθῶν, καὶ συμφυεῖσαι αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτό. 8 καὶ ἕτερον ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν ἀγαθήν, καὶ φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα. ταῦτα λέγων ἐφώνει· Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. 9 Ἐπηρώτων δὲ αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· Τίς εἴη ἡ παραβολή αὕτη;. 10 ὁ δὲ εἶπεν· Ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν. 11 Ἔστι δὲ αὕτη ἡ παραβολή· ὁ σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ· 12 οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, εἶτα ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν. 13 οἱ δὲ ἐπὶ τῆς πέτρας οἳ ὅταν ἀκούσωσι, μετὰ χαρᾶς δέχονται τὸν λόγον, καὶ οὗτοι ῥίζαν οὐκ ἔχουσιν, οἳ πρὸς καιρὸν πιστεύουσι καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ ἀφίστανται. 14 τὸ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, καὶ ὑπὸ μεριμνῶν καὶ πλούτου καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καὶ οὐ τελεσφοροῦσι. 15 τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ.

Ερμηνευτική απόδοση Ι. Θ. Κολιτσάρα

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ Η´ 5 – 15

5 “Εβγήκε ο σπορεύς στο χωράφι, δια να σπείρη τον σπόρον του. Και καθώς αυτός έσπερνε, άλλο μεν μέρος του σπόρου έπεσε κοντά στον δρόμον, κατεπατήθη από τους διαβάτας και τα πτηνά του ουρανού το κατέφαγαν. 6 Και άλλο έπεσε εις την πετρώδη γην και αφού εφύτρωσε, εξηράνθη, διότι δεν είχε υγρασίαν. 7 Και άλλο έπεσε ανάμεσα εις αγκάθια και καθώς εβλάστησαν και εμεγάλωσαν τα αγκάθια, το έπνιξαν εντελώς. 8 Και άλλο έπεσεν εις την εύφορον και καλήν γην και αφού εφύτρωσε, έκαμε καρπόν εκατονταπλάσιον”. Ενώ δε έλεγε αυτά, είπε με φωνήν μεγάλην· “Εκείνος που έχει αυτιά πνευματικά, δια να ακούη την αλήθειαν του Θεού, ας ακούη αυτά που εγώ διδάσκω”. 9 Τον ερωτούσαν δε οι μαθηταί του λέγοντες· “ποιό είναι το νόημα αυτής της παραβολής;” 10 Αυτός δε είπεν· “εις σας που έχετε αγαθήν διάθεσιν, εδόθη από τον Θεόν το προνόμιον και η χάρις να γνωρίζετε τας μυστηριώδεις αληθείας της βασιλείας του Θεού. Τους άλλους δε (επειδή δεν έχουν αγαθήν διάθεσιν και ενδιαφέρον να ακούσουν και δεχθούν την αλήθειαν και δια να τους προφυλάξω από την μεγάλη ευθύνην, που θα είχαν ενώπιον του Θεού, αν εκαταλάβαιναν και περιφρονούσαν τας θείας αληθείας) τους διδάσκω με παραβολάς, ώστε, ενώ βλέπουν να μη ημπορούν να εισχωρήσουν στο βαθύτερον νόημα, και ενώ ακούουν να μη ημπορούν να ενοήσουν την αλήθειαν. 11 Το νόημα δε της παραβολής αυτής είναι το εξής· Ο σπόρος συμβολίζει τον λόγον του Θεού. 12 Εκείνοι δε που ομοιάζουν προς το έδαφος κοντά στον δρόμον, είναι όσοι ήκουσαν και δεν επρόσεξαν τον λόγον του Θεού. Επειτα έρχεται ο διάβολος και παίρνει τον λόγον από την καρδία των, δια να μην πιστεύσουν και σωθούν. 13Εκείνοι δε που συμβολίζονται με την πετρώδη γην, είναι όσοι όταν ακούσουν δέχονται με χαράν τον λόγον του Θεού, δεν έχουν όμως βαθειές ρίζες εις την καρδία των και δι’ αυτό ολίγον καιρόν πιστεύουν και εις εποχήν πειρασμού απομακρύνονται από την πίστιν. 14 Το δε μέρος του σπόρου, που έπεσε εις τα αγκάθια, συμβολίζει εκείνους οι οποίοι, όταν ήκουσαν τον λόγον του Θεού, τον εδέχθησαν και επροσπάθησαν να τον τηρήσουν με κάποιαν προθυμίαν, αλλά πνίγονται από αγωνιώδεις φροντίδας δια την απόκτησιν πλούτου και από τας υλιστικάς απολαύσεις της ζωής αυτής, και έτσι δεν προχωρούν μέχρι τέλους, ώστε να έχουν καλούς και μονίμους καρπούς. 15 Το δε μέρος του σπόρου, που εσπάρθηκε εις την εύφορον γην, συμβολίζει τους καλοπροαιρέτους ανθρώπους, οι οποίοι με καλήν και αγαθήν καρδίαν, αφού ήκουσαν τον λόγον του Θεού, τον κρατούν με προσοχήν και ευλάβειαν μέσα των και έχουν ως καρπούς τα έργα της αρετής μαζή με την υπομονήν, την οποίαν θα δεικνύουν εις διαφόρους θλίψεις και περιπετείας.

«Αἱρετικόν ἄνθρωπον μετά μίαν καί δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, εἰδώς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καί ἁμαρτάνει ὤν αὐτοκατάκριτος» (Τίτ. 3, 10-11)

«Τον άνθρωπο που ακολουθεί πλανερές διδασκαλίες συμβούλεψέ τον μία δύο φορές, κι αν δεν ακούσει, άφησέ τον με τη βεβαιότητα πως αυτός έχει πια διαστραφεί και αμαρτάνει, καταδικάζοντας έτσι ο ίδιος τον εαυτό του»

Υπάρχουν θέματα στη ζωή μας στα οποία οι διαφορετικές απόψεις είναι ανθρώπινο να υφίστανται. Ο καθένας μας έχει την προσωπικότητά του και βλέπει την ζωή με τον τρόπο του. Υπάρχουν βεβαίως άνθρωποι που και πείρα και γνώση έχουν και, στην πνευματική ζωή, φώτιση από τον Θεό, ώστε να μπορούμε να τους συμβουλευτούμε και να ελέγξουμε την αλήθεια της γνώμης μας, ακόμη κι αν αποφασίσουμε ότι οι συμβουλές τους δεν μας ταιριάζουν. Υπάρχουν όμως και θέματα στα οποία δεν μπορούμε να έχουμε διαφορετική γνώμη. Αυτά έχουν να κάνουν με την πίστη και την αλήθεια της. Είναι τα δογματικά ζητήματα, αυτά που αναδεικνύουν Ποιος είναι ο Θεός που πιστεύουμε, ποια είναι η Εκκλησία στην οποία είμαστε μέλη, ποιο είναι το νόημα της ζωής που μας δόθηκε και ακολουθούμε. Εκεί δεν χωρούν συμβιβασμοί, αλλά όποιος ακολουθεί πλανερές διδασκαλίες, αποκόπτει τον εαυτό του από την πίστη, αμαρτάνει έχοντας διαστραφεί ως προς την αλήθεια.

Είναι εύκολο ο καθένας μας να αυτοαναγορευθεί προστάτης της πίστης και να κατηγορεί άλλους ανθρώπους ως αιρετικούς. Δεν είναι φαινόμενο των καιρών μας, αλλά ίσχυε στην Εκκλησία από την αρχή της παρουσίας της στον κόσμο. Γι’ αυτό και ο απόστολος Παύλος μας υποδεικνύει κάποια κριτήρια με τα οποία καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε αυτό το θέμα. Τη αναφορά του για τις συμβουλές στους αιρετικούς και την αυτοκαταδίκη τους δεν την απευθύνει στον καθέναν μας μέσα στην Εκκλησία, αλλά στον μαθητή του τον απόστολο Τίτο, ο οποίος ήταν επίσκοπος στην Κρήτη. Για τον απόστολο Παύλο ο καθένας μας οφείλει να έχει την θέση που του ταιριάζει στην εκκλησιαστική ζωή. Ο κύριος υπεύθυνος είναι ο επίσκοπος, ο διάδοχος των αποστόλων, αυτός που έχει εκλεγεί από την Εκκλησία να συνεχίσει και την πίστη και το έργο τους. Όσοι βρισκόμαστε υπό τον επίσκοπο, ιερείς, μοναχοί και μοναχές, θεολόγοι, λαϊκοί οφείλουμε να έχουμε επίγνωση της θέσης μας.

Ο αιρετικός στην πράξη επιλέγει κάποιες από τις αλήθειες της πίστης, τις οποίες ερμηνεύει και ζει κατά το θέλημα και την σκέψη του και όταν έρχεται η στιγμή οι θέσεις τους να τεθούν υπό την κρίση του σώματος του Χριστού, φεύγει από το σώμα. Αποτειχίζεται. Αποχωρεί. Ιδρύει δική του εκκλησία, ομάδα, παρασυναγωγή. Κριτήριο της αλήθειας είναι η σκέψη του και ο ίδιος ο εαυτός του, η γνώμη του. Γι’ αυτό και δεν δέχεται συμβουλές. Δεν δέχεται άλλες διδασκαλίες, αλλά εμμένει στις δικές του θέσεις. Ο αιρετικός είναι ατομοκεντρικός. Λησμονεί ότι η αλήθεια βρίσκεται στην κοινωνία με το σώμα του Χριστού και μόνο όταν υπάρχει αυτή η κοινωνία υπάρχει αλήθεια.

Γι’ αυτό και ο απόστολος Παύλος ζητεί από τον επίσκοπο και απόστολο Τίτο να συμβουλέψει μία και δύο φορές τον αιρετικό, όχι όμως να επιμείνει. Εδώ έρχεται το δεύτερο κριτήριο. Η πρώτη φορά έχει να κάνει με την ανασκευή των λόγων και την αγάπη προς το πρόσωπο που αμαρτάνει. Η δεύτερη φορά δείχνει το ενδιαφέρον και την φροντίδα για το πρόσωπο. Τρίτη φορά δεν πρέπει να υπάρξει, διότι ο κάθε αιρετικός νιώθει σπουδαίος, διότι οι άλλοι ασχολούνται μαζί του και οι θέσεις του προκαλούν συζήτηση. Ο ατομοκεντρικός και εγωιστής ζει για να ασχολούνται οι άλλοι μαζί του. Έτσι ο Παύλος ξεκαθαρίζει την θέση της Εκκλησίας. Οι ιδέες κρίνονται. Η αγάπη δείχνεται. Η αλήθεια όμως βρίσκεται στο σώμα του Χριστού.

Η πιο εύκολη κατηγορία που μπορεί να διατυπώσει κάποιος σε περιπτώσεις εκκλησιαστικών διαφωνιών είναι η αίρεση. Για την εκκλησιαστική συνείδησή όμως ο επίσκοπος και η τοπική ή η οικουμενική Εκκλησία είναι αρμόδιοι για τέτοιους χαρακτηρισμούς. Οι υπόλοιποι εξ ημών οφείλουμε να ακολουθούμε την εκκλησιαστική πορεία, να προσευχόμαστε για όσους σφάλλουν, αλλά να μην φανατιζόμαστε, να μην λειτουργούμε ως αυθεντίες και ως επικεφαλής. Να παραμένουμε συνδεδεμένοι με το σώμα του Χριστού και να προσευχόμαστε για όσους σφάλλουν. Βεβαίως, να μην ακολουθούμε ανθρώπους που υποστηρίζουν πλανερές διδασκαλίες ή κηρύσσουν ανταρσία εις βάρος της Εκκλησίας. Η γνώμη μας να τίθεται στην κρίση του σώματος.

Στις μέρες μας βλέπουμε διαμάχες εκκλησιών, στις οποίες κάποιες επιβάλλουν διακοπή της κοινωνίας στην θεία ευχαριστία. Είναι όμως αχαρακτήριστη μία τέτοια συμπεριφορά. Η διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας επιβάλλεται σε περιπτώσεις αιρέσεων, δηλαδή αλλοιώσεων του ευαγγελικού, πατερικού και σωτηριολογικού μηνύματος της πίστης, όχι σε περιπτώσεις διοικητικών ή άλλων διαφορών. Η πίστη μένει. Οι γεωγραφικές ή προσωπικές διαιρέσεις αλλάζουν στο διάβα του χρόνου. Η εκκλησιαστική ζωή δεν είναι πορεία εξουσίας, αλλά αγάπης και αλήθειας.

Και κάτι τελευταίο. Στις διαφωνίες μεταξύ των ανθρώπων για ζητήματα πορείας και θέασης της ζωής ας μην ξεχνούμε ότι η υπερβολή στις αντιδράσεις δεν ωφελεί. Η αγάπη προς τον άλλον και η ταπείνωση να γνωρίζουμε τα όριά μας ας συνοδεύονται από την επίγνωση της ελευθερίας τόσο των άλλων όσο και του εαυτού μας. Μετά μίαν και δευτέραν νουθεσίαν, ας προσευχόμαστε, γνωρίζοντας ότι η ελευθερία είναι απαραβίαστο δώρο!

Κέρκυρα, 13 Οκτωβρίου 2019

Των Αγίων Πατέρων της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου

ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΟΡΓΕΣ

Η διάσκεψη για την κλιματική αλλαγή στην Νέα Υόρκη έφερε στο προσκήνιο ένα οργισμένο νεανικό πρόσωπο, την Σουηδή Γκρέτα Τούνμπεργκ, η οποία έγινε η εκπρόσωπος όλων εκείνων που θέλουν οι ισχυροί του κόσμου να αλλάξουν συμπεριφορά έναντι του περιβάλλοντος, έναντι της γης, του κοινού μας σπιτιού. Η νεαρή ακτιβίστρια προκάλεσε με τον τρόπο εκφοράς της. Έδειξε ένα πρόσωπο γεμάτο οργή και θυμό, με αποτέλεσμα οι ισχυροί να επιχειρήσουν να την αποδομήσουν είτε με σαρκαστικά σχόλια είτε με κριτική των θέσεών της.

Το πρόβλημα όμως έχει να κάνει με τον τρόπο έκφρασης ή τη εικόνα του προσώπου της νεαρής ή με τις θέσεις που εξέφρασε; Η ακτιβίστρια αντιμετωπίστηκε επικοινωνιακά, στυλιστικά. Όσοι την υπερασπίστηκαν προσπάθησαν να την δικαιολογήσουν λόγω του συνδρόμου Άσπεργκερ που έχει ή να επισημάνουν ότι επιτέλους κάποιος πρέπει να μιλήσει με γλώσσα αυθάδικη στα ώτα των μη ακουόντων. Όσοι την απέρριψαν δεν μπήκαν στην ουσία των θέσεών της, αλλά έμειναν στην απουσία σεβασμού, στην επιθετικότητα και την οργή της, δείχνοντας για μια ακόμη φορά ότι τα πάντα στη ζωή είναι οι εντυπώσεις.

Δικαιούται ένας νέος να οργίζεται για ένα θέμα όπως το περιβάλλον; Από την μία διαμαρτυρόμαστε για την παθητικότητα των σημερινών νέων, για την αποβλάκωσή τους λόγω των κινητών τηλεφώνων, για την απουσία πολιτικού και κοινωνικού προβληματισμού και από την άλλη, μόλις διαπιστώσουμε ότι κάποιος εκφράζει, έστω και με επιθετικότητα, την αποδοκιμασία του για τον κόσμο στον οποίο είναι υποχρεωμένος να ζήσει, σπεύδουμε να τον κρίνουμε επιφανειακά. Τόση υποκρισία...

Θα μπορούσε κάποιος να αντιτάξει το ότι η κοπέλα αυτή μεγάλωσε χορτάτη. Ότι δεν διαμαρτυρήθηκε για μία άλλη σειρά προβλημάτων, όπως η εκμετάλλευση εις βάρος των παιδιών και των νέων, η ανεργία, τα ναρκωτικά, η απουσία νοήματος ζωής. Ότι για εκεί θα έπρεπε ίσως η οργή να είναι μεγαλύτερη και να μην εστιάσει το ενδιαφέρον της σε ένα θέμα στο οποίο, φανερά και υπογείως, υπάρχουν αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα, ενώ διάφορες ομάδες επενδύουν επικοινωνιακά, πολιτικά, οικονομικά, ηθικά ώστε να προωθήσουν τις θέσεις τους, ακόμη και μέσα από αυτήν την κοπέλα. Δεν μπορεί να απορριφθεί ο προβληματισμός αυτός, αλλά δεν είναι η ουσία. Ένας νέος καταφέρνει να φέρει στο προσκήνιο ένα ζήτημα το οποίο, θέλοντας και μη, μας απασχολεί και θα μας απασχολεί έτι περισσότερο. Ας είμαστε περισσότερο γενναιόδωροι και ας στρέψουμε την προσοχή στα λεχθέντα και όχι μόνο στο ύφος.

Γιατί έχουμε φτάσει να ζούμε σε μία πραγματικότητα στην οποία πρέπει να είναι κάποιος οργισμένος για να τον προσέξουν; Γιατί η νηφάλια κριτική, τα επιχειρήματα, ό,τι έχει νόημα αι εκφράζεται με ευγένεια και σταθερότητα περνά απαρατήρητο; Ίσως γιατί η οργή αποτυπώνει συναισθήματα κι άλλων. Ίσως γιατί η οργή πολλαπλασιάζει την ένταση της έκφρασης, ενοχλεί και αναγκάζει να λάβουμε τον άλλον στα σοβαρά υπ’ όψιν. Όταν είναι ελλιπής η αγάπη, όταν τα συναισθήματα και οι λογισμοί μάς υποτάσσουν, η οργή βγάζει πάθος. Και ο κόσμος έχει συνηθίσει να λειτουργεί υπό πίεση. Να θέλει τα πάθη να εκφράζονται. Δεν θα έπρεπε όμως να είναι έτσι.

Χρειαζόμαστε αλλιώτικη παιδεία. Αυτήν της έγνοιας για τον άλλον. Της σκέψης που να μπαίνει στην καρδιά του άλλου. Χρειάζεται εκείνο το ρήμα «εσπλαχνίσθη» του Χριστού στην χήρα μάνα της Ναΐν. Δείχνουμε να την έχουμε ξεχάσει. Ας επανέλθουμε.

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»

στο φύλλο της Τετάρτης 9 Οκτωβρίου 2019

ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΛΕΠΟΥΣ

Στην ενορία Υπεραγίας Θεοτόκου Οδηγητρίας Αλεπούς λειτούργησε το πρωί της Κυριακής 6 Οκτωβρίου 2019 ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος.

Απευθυνόμενος στο πολυπληθές εκκλησίασμα, στο οποίο συμμετείχαν οικογένειες νέων ανθρώπων, ο κ. Νεκτάριος αναφέρθηκε στο αποστολικό ανάγνωσμα της ημέρας, διά του οποίου λαμβάνουμε μηνύματα και για την δική μας ζωή. Στον καιρό που γράφτηκε η Β᾽ προς Κορινθίους επιστολή, οι άνθρωποι ζούσαν σε μία ακαταστασία και σε μία σύγχυση. Το κήρυγμα της αναστάσεως που ο απόστολος Παύλος κατέθεσε ήρθε σε έναν κόσμο παρασυρμένο από την αμαρτία. Το κήρυγμα έφερε αλλαγή στην ζωή των ανθρώπων. Ο Παύλος επισημαίνει ότι η αλλαγή συνοδεύεται και από την ευθύνη η πίστη να μην κατηγορηθεί εξαιτίας της ζωής των χριστιανών. Χρειάζεται συνέπεια λόγων και έργων. Αυτό δυστυχώς συμβαίνει και σήμερα.

Χριστιανός σημαίνει αγάπη για τους συνανθρώπους. Χριστιανός σημαίνει άρνηση της αδικίας και του κακού. Γι᾽ αυτό χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας. Χρειάζεται να είμαστε διάκονοι Θεού. Με τον λόγο και την ζωή μας χρειάζεται να ανατρέψουμε το πνεύμα της λοιδορίας και της κατηγορίας εις βάρος μας. Κι ας κάνουμε υπομονή στην θλίψη και την κακία, χωρίς να στενοχωριόμαστε. Να βιώνουμε την χαρά της παρουσίας του Θεού, να κοινωνούμε με Εκείνον, όταν το Άγιο Πνεύμα έρχεται και καταυγάζει την ζωή μας, καθαρίζει τις καρδιές μας και την διάνοιά μας. Προσπερνούμε κάθε θλίψη και στενοχώρια και αγωνιζόμαστε να γίνουμε Χριστού μιμητές. Χρειάζεται να πάρουμε λοιπόν απόφαση. Μας περιμένει ο Θεός να κάνουμε αρχή πνευματικής ζωής, να αναγνωρίσουμε τα λάθη μας και να παλεύουμε.

Στο τέλος της θείας λειτουργίας ο κ. Νεκτάριος τέλεσε τον αγιασμό για την έναρξη των κατηχητικών συναντήσεων της ενορίας και διαπίστωσε την συμμετοχή πολλών παιδιών, γεγονός που είναι ελπιδοφόρο, σε μία εποχή θρησκευτικού αποχρωματισμού! Επαίνεσε τον εφημέριο π. Σπυρίδωνα Τριαντάφυλλο, νέο κληρικό, που συμμερίζεται τα οράματα του επισκόπου. Η κατηχητική προσπάθεια της ενορίας δείχνει ότι σε μια εποχή που η πνευματική παιδεία αμφισβητείται, η Εκκλησία παραμένει η μεγάλη οικογένεια που μητρικά μαζεύει τα νοσσία υπό τας πτέρυγας αυτής, παλεύοντας να θρέψει πνευματικά τους ανθρώπους!

Ο Απόστολος και το Ευαγγέλιο της Κυριακής 6 Οκτωβρίου 2019, Γ’ Λουκά – Η ανάστασις του υιού της χήρας εν Ναΐν

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

Προς Κορινθίους Β΄ (στ΄ 1 – 10)

Ἀδελφοί, παρακαλοῦμεν μὴ εἰς κενὸν τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ δέξασθαι ὑμᾶς· λέγει γάρ· καιρῷ δεκτῷ ἐπήκουσά σου καὶ ἐν ἡμέρᾳ σωτηρίας ἐβοήθησά σοι· ἰδοὺ νῦν καιρὸς εὐπρόσδεκτος, ἰδοὺ νῦν ἡμέρα σωτηρίας· μηδεμίαν ἐν μηδενὶ διδόντες προσκοπήν, ἵνα μὴ μωμηθῇ ἡ διακονία, ἀλλ᾿ ἐν παντὶ συνιστῶντες ἑαυτοὺς ὡς Θεοῦ διάκονοι, ἐν ὑπομονῇ πολλῇ, ἐν θλίψεσιν, ἐν ἀνάγκαις, ἐν στενοχωρίαις, ἐν πληγαῖς, ἐν φυλακαῖς, ἐν ἀκαταστασίαις, ἐν κόποις, ἐν ἀγρυπνίαις, ἐν νηστείαις, ἐν ἁγνότητι, ἐν γνώσει, ἐν μακροθυμίᾳ, ἐν χρηστότητι, ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ, ἐν ἀγάπῃ ἀνυποκρίτῳ, ἐν λόγῳ ἀληθείας, ἐν δυνάμει Θεοῦ, διὰ τῶν ὅπλων τῆς δικαιοσύνης τῶν δεξιῶν καὶ ἀριστερῶν, διὰ δόξης καὶ ἀτιμίας, διὰ δυσφημίας καὶ εὐφημίας, ὡς πλάνοι καὶ ἀληθεῖς, ὡς ἀγνοούμενοι καὶ ἐπιγινωσκόμενοι, ὡς ἀποθνήσκοντες καὶ ἰδοὺ ζῶμεν, ὡς παιδευόμενοι καὶ μὴ θανατούμενοι, ὡς λυπούμενοι ἀεὶ δὲ χαίροντες, ὡς πτωχοὶ πολλοὺς δὲ πλουτίζοντες, ὡς μηδὲν ἔχοντες καὶ πάντα κατέχοντες.

Απόδοση στα Νέα Ελληνικά

Ἀδελφοί, σᾶς παρακαλοῦμεν νὰ μὴ δεχθῆτε μάταια τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ, διότι λέγει, «Εἰς καιρὸν εὐνοίας σὲ ἄκουσα καὶ εἰς ἡμέραν σωτηρίας σὲ ἐβοήθησα. Ὁ καιρὸς εὐνοίας εἶναι τώρα, ἡ ἡμέρα σωτηρίας εἶναι τώρα.» Δὲν δίνομεν σὲ κανένα καμμίαν ἀφορμὴν προσκόμματος διὰ νὰ μὴ δυσφημισθῇ ἡ ὑπηρεσία μας, ἀλλὰ σὰν ὑπηρέται τοῦ Θεοῦ συσταίνομε τοὺς ἑαυτούς μας σὲ ὅλα διὰ τῆς μεγάλης ὑπομονῆς μας σὲ θλίψεις, σὲ ταλαιπωρίες, σὲ στερήσεις, σὲ μαστιγώσεις, σὲ φυλακίσεις, σὲ ταραχές, σὲ κόπους, σὲ ἀγρυπνίες καὶ πεῖναν· μὲ ἁγνότητα, σύνεσιν, μακροθυμίαν καὶ καλωσύνην, μὲ Πνεῦμα Ἅγιον, μὲ ἀγάπη χωρὶς ὑπόκρισιν, μὲ τὸ κήρυγμα τῆς ἀληθείας καὶ μὲ δύναμιν Θεοῦ, μὲ τὰ ὅπλα τῆς δικαιοσύνης, τὰ ἐπιθετικὰ καὶ ἀμυντικά, σὲ τιμὴν καὶ ἀτίμωσιν, σὲ δυσφημήσεις καὶ ἐπαίνους, σὰν λαοπλάνοι καὶ ὅμως ἀληθινοί, σὰν ἄγνωστοι καὶ ὅμως πολὺ γνωστοί, σὰν νὰ πεθαίναμε καὶ ὅμως ζοῦμε, σὰν τιμωρούμενοι καὶ ὅμως μὴ θανατούμενοι, σὰν λυπημένοι καὶ ὅμως πάντοτε χαρούμενοι, σὰν πτωχοὶ καὶ ὅμως κάνοντες πολλούς πλουσίους, σὰν νὰ μὴ ἔχωμεν τίποτε καὶ ὅμως κατέχομεν τὰ πάντα.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Κατά Λουκάν (ζ΄ 11-16)

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐπορεύετο ὁ Ἰησοῦς εἰς πόλιν καλουμένην Ναΐν· καὶ συνεπορεύοντο αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἱκανοὶ καὶ ὄχλος πολύς.

Ὡς δὲ ἤγγισε τῇ πύλῃ τῆς πόλεως, καὶ ἰδοὺ ἐξεκομίζετο τεθνηκὼς υἱὸς μονογενὴς τῇ μητρὶ αὐτοῦ, καὶ αὕτη ἦν χήρα, καὶ ὄχλος τῆς πόλεως ἱκανὸς ἦν σὺν αὐτῇ. Καὶ ἰδὼν αὐτὴν ὁ Κύριος ἐσπλαγχνίσθη ἐπ᾿ αὐτῇ καὶ εἶπεν αὐτῇ· μὴ κλαῖε· καὶ προσελθὼν ἥψατο τῆς σοροῦ, οἱ δὲ βαστάζοντες ἔστησαν, καὶ εἶπε· νεανίσκε, σοὶ λέγω, ἐγέρθητι. Καὶ ἀνεκάθισεν ὁ νεκρὸς καὶ ἤρξατο λαλεῖν, καὶ ἔδωκεν αὐτὸν τῇ μητρὶ αὐτοῦ.

Ἔλαβε δὲ φόβος πάντας καὶ ἐδόξαζον τὸν Θεόν, λέγοντες ὅτι προφήτης μέγας ἐγήγερται ἐν ἡμῖν, καὶ ὅτι ἐπεσκέψατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ.

Απόδοση στα Νέα Ελληνικά

Τον καιρό ἐκείνο, ἐπῆγε ὁ Ἰησοῦς εἰς μίαν πόλιν ποὺ ὠνομάζετο Ναΐν καὶ μαζί του ἐπήγαιναν καὶ οἱ μαθηταί του καὶ πολὺς κόσμος.

Μόλις ἐπλησίασε εἰς τὴν πύλην τῆς πόλεως, μετεφέρετο ἔξω ἕνας νεκρὸς ποὺ ἦτο τὸ μόνο παιδὶ τῆς μητέρας του ἡ ὁποία ἦτο χήρα. Καὶ πολλοὶ ἀπὸ τὴν πόλιν ἦσαν μαζί της. Μόλις ὁ Κύριος τὴν εἶδε, τὴν σπλαγχνίσθηκε καὶ τῆς εἶπε, «Μὴν κλαῖς».

Ἐπροχώρησε καὶ ἔπιασε τὸ φέρετρον, ἐκεῖνοι δὲ ποὺ τὸ ἐβάσταζαν ἐστάθηκαν. Αὐτὸς εἶπε, «Νεανίσκε, σοῦ λέγω, σήκω». Καὶ ἀνεκάθησε ὁ νεκρὸς καὶ ἄρχισε νὰ μιλῇ καὶ ὁ Ἰησοῦς τὸν παρέδωκε εἰς τὴν μητέρα του.

Ὅλους δε τοὺς κατέλαβε φόβος καὶ ἐδόξαζαν τὸν Θεὸν καὶ ἔλεγαν, «Προφήτης μεγάλος ἐμφανίσθηκε μεταξύ μας» καὶ «Ὁ Θεὸς ἐπισκέφθηκε τὸν λαόν του».

ΕΝ ΠΑΝΤΙ ΣΥΝΙΣΤΩΝΤΕΣ ΕΑΥΤΟΥΣ ΩΣ ΘΕΟΥ ΔΙΑΚΟΝΟΙ

“Ἐν παντί συνιστῶντες ἑαυτούς ὡς Θεοῦ διάκονοι…διά τῶν ὅπλων τῆς δικαιοσύνης τῶν δεξιῶν καί τῶν ἀριστερῶν” (Β᾽ Κορ. 6, 4 και 7)

“Με κάθε τρόπο συσταίνουμε τους εαυτούς μας ως υπηρέτες του Θεού…με τα όπλα της σωτηρίας τα επιθετικά καί τα αμυντικά”

Οι άνθρωποι δυσκολευόμαστε αρκετά όταν αισθανόμαστε ότι καλούμαστε να υπηρετήσουμε άλλους. Αισθανόμαστε ότι ζούμε ένα είδος δουλεία ότι καλούμαστε να αφήσουμε στην άκρη τον εαυτό μας, τα χαρίσματά μας, το δικαίωμα της αυτοδιάθεσής μας, για να ευχαριστήσουμε ή για να ανταμειφθούμε. Και γι᾽ αυτό συνήθως η καρδιά μας δεν είναι πρόθυμη. Ακόμη κι αν για λόγους επιβίωσης οφείλουμε να μην το δείχνουμε, στην πράξη η διάθεσή μας είναι σκυθρωπή. “Τι να κάνω;”, λέμε μέσα μας.

Γι᾽ αυτό και η εποχή μας έχει χαρακτηριστεί ως εποχή δικαιωμάτων και ελευθερίας. Ο πολιτισμός μας οριοθετεί μέχρι πού καλούμαστε να υπηρετήσουμε τους άλλους και μας λέει ότι δικαιούμαστε και να μας υπηρετούν ή να ανταμειβόμαστε για τις υπηρεσίες μας. Και αυτό είναι μέχρις ενός σημείου υγιές. Διότι εντός μας αναπτύσσεται ένα αίσθημα συμφέροντος, όταν έχουμε άλλους να μας υπηρετούν, ένα αίσθημα βολέματος, ευχαρίστησης, και είτε εμείς ασχολούμαστε με άλλα, είτε απολαμβάνουμε τις υπηρεσίες των άλλων σχηματίζοντας για τον εαυτό μας την ιδέα του κυρίου, του αφεντικού, του σπουδαίου. Από την άλλη, όταν βλέπουμε τις σχέσεις μας στην προοπτική κυρίου και δούλου, ή έστω μισθωτού, τότε φεύγει από το προσκήνιο η χαρά της αγάπης, η οποία συνοδεύει την διακονία. Διότι δεν είναι μόνο υπηρεσία η διακονία. Είναι και αγάπη ή κυρίως αγάπη.

Πιστεύουμε σε έναν Θεό ο Οποίος δεν μας ζητά να Τον διακονήσουμε, αλλά ο Ίδιος μας διακόνησε και μας διακονεί. Έγινε άνθρωπος για μας και μας υπηρέτησε καλύπτοντας όλες μας τις ανάγκες: για νόημα ζωής, για σωτηρία από τον θάνατο, για υπέρβαση της ασθένειας, για αγάπη, ακόμη και για τροφή. Ταπεινώθηκε πτωχεύοντας ως προς την φύση Του, αφήνοντας πίσω το να είναι μόνο Θεός. Ταπεινώθηκε πλένοντας στα πόδια των μαθητών Του τα πόδια όλων των ανθρώπων. Ταπεινώθηκε ανεχόμενος όλη την αχαριστία που μπορούσε το ανθρώπινο γένος να βγάλει από τα σωθικά του. Ταπεινώθηκε υφιστάμενος εκούσια τον θάνατο. Μας διακόνησε δείχνοντας ότι δεν είναι η διακονία καταναγκασμός, αλλά ελεύθερη εκλογή αγάπης που σώζει και χαροποιεί!

Στην Εκκλησία λοιπόν καλούμαστε να μιμηθούμε τον Θεό, από αγάπη! Έτσι γινόμαστε διάκονοι, υπηρέτες του Θεού. Και Τον υπηρετούμε αληθινά αγαπώντας τον πλησίον μας. Αποκτώντας το γονεϊκό αίσθημα διακονίας για όσους ανθρώπους μπορούμε. Όπως ο γονιός αφήνει στην άκρη τις δικές του ανάγκες και προτάσσει την ανάγκη το παιδί του να ζήσει, να μεγαλώσει, να βρει διεξόδους πορείας και δεν παύει να αγρυπνεί για το παιδί του, προσευχόμενος, δίνοντας συμβουλές, αφήνοντας την αγάπη να φανεί διακριτικά όπου δει, αλλά βάζοντας ως στόχο το παιδί να μεγαλώσει και να αναλάβει ευθύνη για την ζωή του, διότι μόνο έτσι η διακονία έχει νόημα, έτσι και ο καθένας μας καλείται να διακονήσει τον κάθε πλησίον του όσο μπορεί. Να καλύψει ανάγκες, κυρίως αυτή για νόημα, αλήθεια και σωτηρία, χωρίς να περιφρονεί την επιβίωση, και να προσεύχεται, να στηρίζει, να κοινωνεί με τον άλλον τον Θεό!

Ο απόστολος Παύλος αναφέρει ότι η διακονία χρειάζεται τα όπλα της δικαιοσύνης, τα εκ δεξιών και τα εξ αριστερών. Είναι μία ωραία εικόνα από τους ανθρώπινους πολέμους. Με το δεξί χέρι ο πολεμιστής κρατά το δόρυ και το ξίφος και επιτίθεται. Με το αριστερό κρατά την ασπίδα και αμύνεται. Ο απόστολος αναφέρει ότι γινόμαστε υπηρέτες του Θεού όταν διακονούμε την δικαιοσύνη Του, που είναι η αγάπη για όλους τους ανθρώπους, που είναι το θέλημα του Θεού όλοι οι άνθρωποι να σωθούν, να ζήσουν δηλαδή την κοινωνία της ανάστασης και της συνάντησης μαζί Του. Και η διακονία του Θεού γίνεται με τα εκ δεξιών όπλα, που είναι ο λόγος για τον Θεό, ο λόγος της αληθείας, η προθυμία για προσφορά στον πλησίον, χωρίς έγνοια για ανταλλάγματα, ενώ τα εξ αριστερών όπλα δεν είναι άλλα από την ασπίδα της ταπείνωσης που μας προστατεύει τόσο από την καύχηση, όσο και από την απογοήτευση! Ιδίως η τελευταία είναι ο πειρασμός όσων αγαπούνε, όταν διαπιστώνουν την απόρριψη, την αδιαφορία, την αχαριστία!

Η Εκκλησία δείχνει έναν άλλο δρόμο ως προς τις ανθρώπινες σχέσεις. Μας καλεί να σμιλέψουμε χαρακτήρα διακονώντας με χαρά τον συνάνθρωπο, να αναπαύουμε τον άλλο. Όσο αντέχουμε βεβαίως και με το αίσθημα ότι ο Θεός δεν μας αφήνει. Η εποχή του εγωισμού, της ανταμοιβής, της εκμετάλλευσης, της απαίτησης θα συναντιέται πάντοτε με την διακονία του Θεού και του συνανθρώπου που είναι σταυρός. Μαζί όμως με τον σταυρό έρχεται πάντοτε η ανάσταση!

Κέρκυρα, 6 Οκτωβρίου 2019

Γ᾽Λουκά

Ο ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος δέχτηκε το πρωί της Παρασκευής 4 Οκτωβρίου 2019 στα γραφεία της Ιεράς Μητροπόλεως τον Αντιπεριφερειάρχη Ιονίων Νήσων κ. Ζορμπά, υπεύθυνο για θέματα κοινωνικής πολιτικής. Ο αντιπεριφερειάρχης ενημέρωσε τον Μητροπολίτη για πρωτοβουλίες που ετοιμάζεται να λάβει η νέα περιφερειακή αρχή, στις οποίες ζήτησε την αρωγή και την συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως. Ο κ. Ζορμπάς είπε στον Μητροπολίτη ότι το φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο της Ιεράς Μητροπόλεως είναι γνωστό τοις πάσι και ότι η τοπική Εκκλησία συνέβαλε στην αντιμετώπιση της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης αποφασιστικά. Ο κ. Νεκτάριος, με την σειρά του, περιέγραψε τις κοινωνικές δράσεις της Ιεράς Μητροπόλεως, και τόνισε στον αντιπεριφερειάρχη ότι η Εκκλησία πορεύεται ενισχυόμενη από την αγάπη των ανθρώπων. Θα ήταν όμως σημαντικό να υπάρχει καλή σχέση και συνεργασία και με την νέα περιφερειακή αρχή και η όποια βοήθεια να ενισχύσει τα προγράμματα στήριξης των ανθρώπων που δυσκολεύονται. Στην συνάντηση συμμετείχε και η υπεύθυνη της κοινωνικής υπηρεσίας της Ιεράς Μητροπόλεως κ. Έφη Χαϊντάρη.