Πρόγραμμα εορτασμού Κυριακής των Βαΐων

     Ενόψει του εορτασμού του υπερφυούς θαύματος του Αγίου Θαυματουργού Σπυρίδωνος της απαλλαγής της νήσου Κερκύρας εκ της πανώλης θα τελεστούν οι κάτωθι ιερές ακολουθίες:

Το Σάββατο 27 Απριλίου το απόγευμα και ώρα 7 θα ψαλεί ο μέγας πανηγυρικός Εσπερινός χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Νεκταρίου.

Την Κυριακή 28 απριλίου και ώρα 7 το πρωί θα ψαλεί όρθρος και εν συνεχεία η πανηγυρική Θεία Λειτουργία ιερουργούντων του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Νεκταρίου και του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Κοτιαίου κ. Διονυσίου. Ακολούθως και ώρα 11 π.μ. θα ψαλεί η Παράκληση του Αγίου Σπυρίδωνος και θα ακολουθήσει η λιτάνευση του Ιερού Σκηνωματος. 

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024 (Ἰωάν. ιβ΄ 1-18)

Πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα ἦλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς Βηθανίαν, ὅπου ἦν Λάζαρος ὁ τεθνηκώς, ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. ᾿Εποίησαν οὖν αὐτῷ δεῖπνον ἐκεῖ, καὶ ἡ Μάρθα διηκόνει· ὁ δὲ Λάζαρος εἷς ἦν τῶν ἀνακειμένων σὺν αὐτῷ. ῾Η οὖν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ ᾿Ιησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη   ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου. Λέγει οὖν εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, ᾿Ιούδας Σίμωνος ᾿Ισκαριώτης, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι· Διατί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς; Εἶπεν δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ, ἀλλ᾿ ὅτι κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν. Εἶπεν οὖν ὁ ᾿Ιησοῦς· ῎Αφες αὐτήν, εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό. Τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ᾿ ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε. ῎Εγνω οὖν ὄχλος πολὺς ἐκ τῶν ᾿Ιουδαίων ὅτι ἐκεῖ ἐστι, καὶ ἦλθον οὐ διὰ τὸν ᾿Ιησοῦν μόνον, ἀλλ᾿ ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἴδωσιν ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. ᾿Εβουλεύσαντο δὲ οἱ ἀρχιερεῖς ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἀποκτείνωσιν, ὅτι πολλοὶ δι᾿ αὐτὸν ὑπῆγον τῶν ᾿Ιουδαίων καὶ ἐπίστευον εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν. Τῇ ἐπαύριον ὄχλος πολὺς ὁ ἐλθὼν εἰς τὴν ἑορτήν, ἀκούσαντες ὅτι ἔρχεται ᾿Ιησοῦς εἰς ῾Ιεροσόλυμα, ἔλαβον τὰ βαΐα τῶν φοινίκων καὶ ἐξῆλθον εἰς ὑπάντησιν αὐτῷ, καὶ ἔκραζον· «῾Ωσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου», βασιλεὺς τοῦ ᾿Ισραήλ. Εὑρὼν δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπ᾿ αὐτό, καθώς ἐστι γεγραμμένον· «Μὴ φοβοῦ, θύγατερ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου». Ταῦτα δὲ οὐκ ἔγνωσαν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ τὸ πρῶτον, ἀλλ᾿ ὅτε ἐδοξάσθη ὁ ᾿Ιησοῦς, τότε ἐμνήσθησαν ὅτι ταῦτα ἦν ἐπ᾿ αὐτῷ γεγραμμένα, καὶ ταῦτα ἐποίησαν αὐτῷ. ᾿Εμαρτύρει οὖν ὁ ὄχλος ὁ ὢν μετ᾿ αὐτοῦ ὅτε τὸν Λάζαρον ἐφώνησεν ἐκ τοῦ μνημείου καὶ ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν. Διὰ τοῦτο καὶ ὑπήντησεν αὐτῷ ὁ ὄχλος, ὅτι ἤκουσαν τοῦτο αὐτὸν πεποιηκέναι τὸ σημεῖον.

Ἀπόδοση σέ ἁπλή γλῶσσα 

 Ἕξι μέρες πρὶν ἀπὸ τὸ Πάσχα, ἦρθε ὁ ᾿Ιησοῦς στὴ Βηθανία, ὅπου ἔμενε ὁ Λάζαρος, ποὺ εἶχε πεθάνει καὶ ὁ ᾿Ιησοῦς τὸν ἀνέστησε ἀπὸ τοὺς νεκρούς. ῾Ετοίμασαν, λοιπόν, ἐκεῖ γιὰ χάρη του δεῖπνο, καὶ ἡ Μάρθα ὑπηρετοῦσε, ἐνῶ ὁ Λάζαρος ἦταν ἕνας ἀπ’ αὐτοὺς ποὺ παρακάθονταν μαζὶ μὲ τὸν ᾿Ιησοῦ στὸ δεῖπνο. Τότε ἡ Μαρία πῆρε μιὰ φιάλη ἀπὸ τὸ πιὸ ἀκριβὸ ἄρωμα τῆς νάρδου κι ἄλειψε τὰ πόδια τοῦ ᾿Ιησοῦ. ῎Επειτα σκούπισε μὲ τὰ μαλλιά της τὰ πόδια του, κι ὅλο τὸ σπίτι γέμισε μὲ τὴν εὐωδιὰ τοῦ μύρου. Λέει τότε ὁ ᾿Ιούδας ὁ ᾿Ισκαριώτης, ἕνας ἀπὸ τοὺς μαθητές του, αὐτὸς ποὺ σκόπευε νὰ τὸν προδώσει· «Γιατί νὰ μὴν πουληθεῖ αὐτὸ τὸ μύρο γιὰ τριακόσια ἀργυρὰ νομίσματα, καὶ τὰ χρήματα νὰ διανεμηθοῦν στοὺς φτωχούς;» Αὐτὸ τὸ εἶπε ὄχι γιατὶ νοιαζόταν γιὰ τοὺς φτωχούς, ἀλλὰ γιατὶ ἦταν κλέφτης καί, καθὼς διαχειριζόταν τὸ κοινὸ ταμεῖο, συχνὰ κρατοῦσε γιὰ τὸν ἑαυτό του ἀπὸ τὰ χρήματα ποὺ ἔβαζαν σ’ αὐτό. Εἶπε τότε ὁ ᾿Ιησοῦς· «῎Αφησέ την ἥσυχη· αὐτὸ ποὺ κάνει εἶναι γιὰ τὴν ἡμέρα τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου. Οἱ φτωχοὶ πάντοτε θὰ ὑπάρχουν κοντά σας, ἐμένα ὅμως δὲν θὰ μὲ ἔχετε πάντοτε». Πλῆθος πολὺ ἀπὸ τοὺς ᾿Ιουδαίους τῆς πόλεως ἔμαθαν ὅτι ὁ ᾿Ιησοῦς βρίσκεται ἐκεῖ καὶ ἦρθαν γιὰ νὰ δοῦν ὄχι μόνο αὐτὸν ἀλλὰ καὶ τὸν Λάζαρο, ποὺ τὸν εἶχε ἀναστήσει ἀπὸ τοὺς νεκρούς. Γι’ αὐτὸ οἱ ἀρχιερεῖς ἀποφάσισαν νὰ σκοτώσουν καὶ τὸν Λάζαρο, ἐπειδὴ ἐξαιτίας του πολλοὶ ᾿Ιουδαῖοι ἐγκατέλειπαν αὐτοὺς καὶ πίστευαν στὸν ᾿Ιησοῦ. Τὴν ἄλλη μέρα, τὸ μεγάλο πλῆθος ποὺ εἶχε ἔρθει γιὰ τὴ γιορτὴ τοῦ Πάσχα, ὅταν ἄκουσαν ὅτι ἔρχεται ὁ ᾿Ιησοῦς στὰ ῾Ιεροσόλυμα, πῆραν κλαδιὰ φοινικιᾶς, καὶ βγῆκαν ἀπὸ τὴν πόλη νὰ τὸν προϋπαντήσουν κραυγάζοντας· Δόξα στὸν Θεό! Εὐλογημένος αὐτὸς ποὺ ἔρχεται σταλμένος ἀπὸ τὸν Κύριο! Εὐλογημένος ὁ βασιλιὰς τοῦ ᾿Ισραήλ! ῾Ο ᾿Ιησοῦς εἶχε βρεῖ ἕνα γαϊδουράκι καὶ κάθισε πάνω του, ὅπως λέει ἡ Γραφή· Μὴ φοβᾶσαι θυγατέρα μου, πόλη τῆς Σιών· νά ποὺ ἔρχεται σ’ ἐσένα ὁ βασιλιάς σου, σὲ γαϊδουράκι πάνω καθισμένος. Αὐτὰ στὴν ἀρχὴ δὲν τὰ κατάλαβαν οἱ μαθητές του· ὅταν ὅμως ὁ ᾿Ιησοῦς ἀνυψώθηκε στὴ θεία δόξα, τότε τὰ θυμήθηκαν. ῞Ο,τι εἶχε γράψει γιὰ κεῖνον ἡ Γραφή, αὐτὰ καὶ τοῦ ἔκαναν. ῞Ολοι, λοιπόν, ἐκεῖνοι ποὺ ἦταν μαζὶ μὲ τὸν ᾿Ιησοῦ, ὅταν φώναξε τὸν Λάζαρο ἀπὸ τὸν τάφο καὶ τὸν ἀνέστησε ἀπὸ τοὺς νεκρούς, διηγοῦνταν αὐτὰ ποὺ εἶχαν δεῖ. Γι’ αὐτὸ ἦρθε τὸ πλῆθος νὰ τὸν προϋπαντήσει, ἐπειδὴ ἔμαθαν ὅτι αὐτὸς εἶχε κάνει τὸ θαυμαστὸ αὐτὸ σημεῖο.

ΤΟ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024 (Φιλιπ. δ’, 4-9)

 

  Ἀδελφοί, χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε· πάλιν ἐρῶ, χαίρετε. Τὸ ἐπιεικὲς ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις. ῾Ο Κύριος ἐγγύς. Μηδὲν μεριμνᾶτε, ἀλλ᾿ ἐν παντὶ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ δεήσει μετὰ εὐχαριστίας τὰ αἰτήματα ὑμῶν γνωριζέσθω πρὸς τὸν Θεόν. Καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἡ ὑπερέχουσα πάντα νοῦν φρουρήσει τὰς καρδίας ὑμῶν καὶ τὰ νοήματα ὑμῶν ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ. Τὸ λοιπόν, ἀδελφοί, ὅσα ἐστὶν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια, ὅσα ἁγνά, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα εὔφημα, εἴ τις ἀρετὴ καὶ εἴ τις ἔπαινος, ταῦτα λογίζεσθε· ἃ καὶ ἐμάθετε καὶ παρελάβετε καὶ ἠκούσατε καὶ εἴδετε ἐν ἐμοί, ταῦτα πράσσετε· καὶ ὁ Θεὸς τῆς εἰρήνης ἔσται μεθ᾿ ὑμῶν.

Ἀπόδοση σέ ἁπλή γλῶσσα 

Ἀδελφοί, νὰ χαίρεστε πάντοτε μὲ τὴ χαρὰ ποὺ δίνει ἡ κοινωνία μὲ τὸν Κύριο. Θὰ τὸ πῶ καὶ πάλι· νὰ χαίρεστε. Σ’ ὅλους νὰ δείχνετε τὴν καλοσύνη σας. ῾Ο Κύριος ἔρχεται σύντομα. Γιὰ τίποτε νὰ μὴ σᾶς πιάνει ἄγχος, ἀλλὰ σὲ κάθε περίσταση τὰ αἰτήματά σας νὰ τὰ ἀπευθύνετε στὸν Θεὸ μὲ προσευχὴ καὶ δέηση, ποὺ θὰ συνοδεύονται ἀπὸ εὐχαριστία. Καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι ἀσύλληπτη στὸ ἀνθρώπινο μυαλό, θὰ διαφυλάξει τὶς καρδιὲς καὶ τὶς σκέψεις σας κοντὰ στὸν ᾿Ιησοῦ Χριστό. Τέλος, ἀδελφοί μου, ὅ,τι εἶναι ἀληθινό, σεμνό, δίκαιο, καθαρό, ἀξιαγάπητο, καλόφημο, ὅ,τι ἔχει σχέση μὲ τὴν ἀρετὴ καὶ εἶναι ἄξιο ἐπαίνου, αὐτὰ νὰ ἔχετε στὸ μυαλό σας. Αὐτὰ ποὺ μάθατε, παραλάβατε κι ἀκούσατε ἀπὸ μένα, αὐτὰ ποὺ εἴδατε σ’ ἐμένα, αὐτὰ νὰ κάνετε κι ἐσεῖς. Καὶ ὁ Θεὸς ποὺ δίνει τὴν εἰρήνη θὰ εἶναι μαζί σας.

ΙΕΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΑΞΗ ΕΝ ΟΨΕΙ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΣΤΗΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

    Γενική Ιερατική Σύναξη εν όψει του Πάσχα έγινε το πρωί της Πέμπτης 25 Μαρτίου 2024 στο Πνευματικό Κέντρο της Μητροπόλεως Κερκύρας, υπό την προεδρία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου, ο οποίος ήταν και κύριος εισηγητής.

Απευθυνόμενος προς τους κληρικούς, ο κ. Νεκτάριος έδωσε οδηγίες εν όψει της Μεγάλης Εβδομάδος, ενώ έκανε και μερικές καίριες επισημάνσεις για το πνευματικό κλίμα των ημερών.

Ειδικότερα, ο κ. Νεκτάριος, τόνισε, μεταξύ άλλων, τα εξής:

«Χρειάζεται να επισημάνουμε κάτι που είναι πολύ σημαντικό. Παρά τις μεγάλες πιέσεις και την δυσφήμηση της πίστεως και της Εκκλησίας, ο λαός μας εξακολουθεί να θρησκεύει και να πιστεύει στον Θεό. Πρόσφατα δημοσιεύθηκε μία έρευνα μεγάλης εταιρείας, στην οποία το 80 % του λαού δηλώνει ότι δεν αποχωρίζεται την πίστη των πατέρων και των προγόνων μας. Παρότι στην ίδια έρευνα, ένα ικανό ποσοστό δεν έχει αντίρρηση για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, κάτι που εν μέρει μοιάζει αναμενόμενο, εφόσον δεν ενδιαφέρει προσωπικά πολλούς ένα τέτοιο θέμα, εντούτοις η έρευνα κάνει μια διαπίστωση η οποία, κατά την ταπεινή μας γνώμη, αποτελεί κόλαφο για όλους εκείνους που θέλουν να απομακρύνουν τον λαό μας από την παράδοσή του. Υπάρχουν αντιστάσεις σε όλες τις ηλικίες. Δεν είναι προφανώς στον βαθμό που θα θέλαμε. Όμως είναι ένα μήνυμα για όσους διαμορφώνουν ιδεολογικά την κοινή γνώμη και με υπερηφάνεια και κομπασμό διακηρύσσουν ότι η πίστη σβήνει από τις καρδιές των πολλών, ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει.

Ας είμαστε έτοιμοι οι κληρικοί τόσο να αναδείξουμε με το λειτουργικό ήθος, την κατάνυξη, την προτροπή για συμμετοχή του λαού μας τα γεγονότα της Μεγάλης Εβδομάδος, αλλά και την ίδια στιγμή να δώσουμε μία μαρτυρία παιδαγωγίας εις Χριστόν. Αυτό σημαίνει να είναι η παρουσία μας ζωντανή, ευγενική, συνεχής, με αγάπη και πνευματικότητα. Και να μπορέσουμε να αναδείξουμε το γεγονός της Αναστάσεως, το οποίο είναι το κέντρο της πίστεώς μας. Να μη μείνουμε στη συναισθηματικότητα των ημερών, αλλά να δώσουμε Χριστό. Να προτρέψουμε τους ανθρώπους να εξομολογηθούν, να νηστέψουν, να κοινωνήσουν, να κάνουν ελεημοσύνη, να έλθουν εις εαυτόν και να μη μείνουν στην επιφανειακή προσέγγιση των γεγονότων της Μεγάλης Εβδομάδος.

Θέλω να προβληματιστούμε όλοι για το γεγονός ότι συχνά μένουμε στον θάνατο και δεν προχωρούμε στην Ανάσταση. Ο κόσμος μας λειτουργεί στην προοπτική του μηδενισμού της υπάρξεως. Ότι μετά τον θάνατο δεν υπάρχει συνέχεια, με αποτέλεσμα να μένουν οι άνθρωποι απαρηγόρητοι σε δοκιμασίες. Όμως η πίστη μας δίδει όχι απλώς την ελπίδα της Αναστάσεως, αλλά την μαρτυρία της, με απτό παράδειγμα τον Άγιό μας Σπυρίδωνα, το σκήνωμα του οποίου μάς θυμίζει κάθε ώρα και στιγμή την ανάσταση τόσο του Χριστού, όσο και τη δική μας.

Ας κάνουμε όλοι μας τους ναούς μας αρχή πνευματικής αναγεννήσεως. Να μη μείνουμε μόνο στα έθιμα και τις παραδόσεις, αλλά να ζήσουμε την παρουσία του Χριστού ως αρχή ανακαινίσεως και προσωπικής αναστάσεως. Και να μπορέσουμε να εμπνεύσουμε τον λαό μας την πίστη που εξακολουθεί να έχει, να την κρατήσει. Εμείς, μεταξύ μας, ας δίδουμε μαρτυρία ενότητας και αγάπης. Ας υπερβούμε πικρίες. Ας συγχωρήσουμε, για να λάβουμε συγχώρηση. Και το ανέσπερον φως που θα ανατείλει για μια ακόμη φορά από τον Πανάγιο τάφο του Κυρίου μας, ας φωτίσει τις καρδιές μας και τη ζωή μας».

Στο πέρας της συνάξεως ο Μητροπολίτης αντάλλαξε τον χαιρετισμό της αγάπης και τις καθιερωμένες ευχές με τους ιερείς και διακόνους.  

 

ΓΙΑ ΠΟΙΑ ΘΕΛΩ ΝΑ ΖΗΣΩ;

«Αυτά για τα οποία θέλεις να ζήσεις, μη διστάσεις για χάρη τους να πεθάνεις» (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος).

Ο ασκητικός λόγος, που φέρνει στο προσκήνιο έναν λόγο ενός σπουδαίου φιλοσόφου, του Σέξτου του Εμπειρικού, δείγμα ότι η πνευματική παράδοση της πίστης μας εγκολπώνεται ό,τι πιο ξεχωριστό και δημιουργικό εκφράζει η κλασική παράδοση, μας υποδεικνύει κάτι σπουδαίο: ότι υπάρχουν αρχές, πρόσωπα, στάσεις ζωής που δεν έχει νόημα η προσωπική ζωή του καθενός χωρίς τη διαφύλαξή τους. Δεν χωρά συμβιβασμός. Αυτό δεν σημαίνει «όλα ή τίποτα» «εδώ και τώρα».  Όμως υπάρχει το «μη περαιτέρω», όταν έρχεται η ώρα που καλούμαστε να πάρουμε αποφάσεις για ζητήματα της ζωής που εμπεριέχουν την προσωπική μας αξιοπρέπεια. Όταν δεν υπάρχει περιθώριο ευρυχωρίας, διότι εκεί κρίνεται ο πυρήνας της προσωπικότητάς μας, όχι μόνο από τους άλλους, κυρίως από την συνείδησή μας, δεν χωρά δειλία, συμβιβασμός, «δεν βαριέσαι».

«Μη διστάσεις για χάρη τους να πεθάνεις». Μοιάζει βαρύ το δεύτερο μέρος του λόγου. Είναι όμως αυτονόητο. Χωρίς θυσία, παραίτηση από όποιο «άσε και θα δούμε», ο εαυτός μας δεν μπορεί να είναι ποτέ ο ίδιος. Θα μας τυραννά ότι δεν είπαμε το «μεγάλο ΟΧΙ» (Καβάφης). Ο άνθρωπος, όσο κι αν όλα θεωρούνται σωματοποιημένα και μηχανιστικώς λειτουργούντα στην ύπαρξη, εντούτοις έχει συνείδηση. Όχι μόνο ως «Υπερεγώ» που σπρώχνει σε ηθικοποίηση ή λειτουργεί ως μηχανισμός ελέγχου, αλλά ως φωνή που είναι δώρο Θεού, καλλιεργούμενο από τον άνθρωπο που ανεβάζει τον πήχυ της ζωής ή, τουλάχιστον, δεν τον κατεβάζει. Γιατί η ευτυχία του ανθρώπου κρίνεται από το αν μπορεί να κοιμηθεί ήσυχος και ήρεμος τα βράδια. Αν η συνείδησή του τού υπενθυμίζει ότι λησμόνησε ή έσφαλε. Και το να πεθάνεις γι’ αυτά που θέλεις να ζήσεις, είναι νόημα ζωής.

Σήμερα δεν σκεφτόμαστε ότι πρέπει να πεθάνουμε, για να ζήσουμε. Θεωρούμε τη ζωή στην προοπτική του δικαιώματος να έχουμε, να φαινόμαστε, να αποκτούμε, να αλλάζουμε, να δικαιολογούμαστε, να δικαιωνόμαστε. Πελάτες ενός καταναλωτικού μηχανισμού, δεν νιώθουμε ότι χρειάζεται αγαπώντας να παραιτηθούμε από τα του βίου τερπνά, να ματώσουμε εντός μας παλεύοντας με τον παλαιό άνθρωπο, όχι γιατί αρνούμαστε τον παρόντα κόσμο, αλλά διότι έχουμε ελπίδα που συνεχίζεται στην αιωνιότητα, διότι πιστεύουμε ότι υπάρχει κάτι πιο πάνω από τον άρτο, από την επίδειξη της δικής μας δύναμης, από τα υλικά αγαθά. Υπάρχει η άρση του σταυρού.

Το ότι σήμερα η πίστη δεν είναι η προτεραιότητα της ζωής μας είναι δεδομένο. Δεν φταίει η εκκοσμίκευση. Αυτή πάντοτε υπήρχε. Δεν φταίνε ούτε οι βιοτικές μέριμνες.  Κι αυτές είναι δεδομένες. Φταίει το ότι έχουμε χάσει την δίψα για αναζήτηση. Δεν μας νοιάζει η αλήθεια, αλλά το «εγώ» μας. Και το «εγώ» πρέπει να ζήσει. Κάποτε κυνικά, με την κολακεία και προσκόλληση στους ισχυρότερους. Κάποτε με επίδειξη δύναμης. Κάποτε με την »ακαλαισθησία» (Καβάφης). Έχουμε χάσει αυτό το χτυποκάρδι για τον Χριστό και τον συνάνθρωπο. «Κι αν δεν πεθαίνει ο ένας για τον άλλον, είμαστε κιόλας νεκροί» (Λειβαδίτης). Ποιον σταυρό του άλλου να σηκώσεις τότε; Γιατί να έχουν να μας πούνε κάτι οι γιορτές της πίστης μας, ιδίως το Μεγαλοβδόμαδο, όταν αγαπούμε σχεδόν αποκλειστικά μόνο το  εγώ μας;

Ας ματώσουμε μέσα μας, για να λάβουμε Πνεύμα. Ας ματώσουμε συγχωρώντας, υπερβαίνοντας το «εγώ», χάνοντας για να κερδίσουμε.

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»

Στο φύλλο της Τετάρτης 24 Απριλίου 2024 

Κερκύρας Νεκτάριος: Τα υψηλά νοήματα είναι ακατανόητα για τον σύγχρονο άνθρωπο.

     Την Ε΄ Κυριακή των Νηστειών, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος, λειτούργησε και ομίλησε στην ενορία του Αγίου Βαρβάρου στο προάστιο της Κέρκυρας, τον Ποταμό.

Στην ομιλία του, έλαβε αφορμή τόσο από την Ευαγγελική περικοπή όσο και από την οσία Μαρία την Αιγυπτία, την οποία προβάλλει η Αγία μας Εκκλησία κατ΄ αυτή την ημέρα.

Η Οσία Μαρία η Αιγυπτία, γνωστή για την πρώην αμαρτωλή ζωή της, πορεύτηκε προς τα Ιεροσόλυμα, όχι απλά να προσκυνήσει τους Αγίους Τόπους αλλά να γνωρίσει και να αγαπήσει τον Θεάνθρωπο Ιησού, τον οποίο επίκρανε στη ζωή της.

Στην ίδια πορεία, σύμφωνα με την Ευαγγελική περικοπή του Μάρκου, ο Ιησούς πορεύεται προς τα Ιεροσόλυμα, για να θυσιαστεί από αγάπη υπερ της του κόσμου ζωής και σωτηρίας.

Η Οσία Μαρία η Αιγυπτία, μετά από την προσπάθεια να μπει στο εσωτερικό του ναού της Αναστάσεως, και μη δυναμένη λόγω της αμαρτωλότητός της, οδηγείται από το Θεό στην κατάνυξη, και από την κατάνυξη αισθάνεται την μεταμέλεια και την μετάνοια.

Έτσι, αρχίζει να ενεργεί μέσα της το αίσθημα της θυσιαστικής αγάπης, με την οποία μας εδίδαξε ο Θεός, με το δικό του σταυρικό μαρτύριο.

Η Οσία, νοιώθοντας αυτό το αίσθημα αποχωρεί στην έρημο, και εκεί πλέον βιώνει μέσα από την έμπρακτη μετάνοια, την αληθινή αγάπη προς τον Θεό αλλά και το συνάνθρωπο, τον οποίο η ίδια με τη στάση της, τον αδίκησε με την αμαρτία της.

Από την άλλη ο Κύριος μας, φθάνοντας στα Ιεροσόλυμα, προετοιμάζει τους μαθητές Του, για το επερχόμενο μαρτύριό Του, προκειμένου να μην απογοητευτούν.

Η στάση των μαθητών και ιδιαίτερα των Ιακώβου και Ιωάννου, οι οποίοι του ζητούν να είναι παρακαθήμενοι στη δόξα Του, και εννοώντας επίγεια δόξα, έδειξαν την ίδια πνευματική αδυναμία μη μπορώντας να κατανοήσουν την θυσιαστική αγάπη του Ιησού.

Όταν ο Κύριός μας τους απάντησε και τους είπε πως δεν ξέρετε τι ζητάτε, γεγονός που ισχύει για τον καθένα από εμάς διαχρονικά, όταν ζητούμε τα εφήμερα, τα επίγεια και τα φθαρτά, από τον Κύριό μας.

Διότι, στο ίδιο μήκος κύματος κινούμαστε κι εμείς, έστω και μετά την Χάρη της Πεντηκοστής, η οποία έπνευσε στην Εκκλησία του Χριστού μας, καθότι συνεχίζουμε να είμαστε άγευστοι και αμέθεκτοι της αληθινής θυσιαστικής αγάπης του Θεού.

Όταν ο Κύριος μας λέγει, ότι οι άρχοντες των εθνών κατακυριεύουν και κατεξουσιάζουν τους λαούς, αυτή η φράση του Κυρίου μας, αληθινά κρύβει την απουσία της αγάπης από την κοινωνία μέσα στην οποία ζούμε. 

Ενώ εξηγεί σε εμάς, στην εν Χριστώ δηλαδή ζωή, ότι δεν συμβαίνει το ίδιο, αλλά όποιος θέλει να είναι πρώτος, γίνεται διάκονος. Η διακονία της αγάπης, είναι το γνώρισμα της εν Χριστώ ζωής και κοινωνίας.

Στη νέα εποχή την οποία ζούμε, τα υψηλά νοήματα τα οποία αντλούμε από τη σημερινή Ευαγγελική Περικοπή, είναι ακατανόητα για τον σύγχρονο άνθρωπο.

Θα χρειαστούμε την εν Χριστώ αναγέννηση και την εκζήτηση της δωρεάς του Αγίου Πνεύματος στη ζωή μας, για να μεταμορφωθεί ο έσω άνθρωπος. Αυτό το οποίο έκανε δηλαδή, και η Οσία Μαρία η Αιγυπτία, και έφτασε μέσα από την αγάπη την αληθινή του Θεού, στη Θεογνωσία.

Η πορεία μας, προς την μεγάλη εβδομάδα των παθών, πρέπει να είναι πορεία αναγεννητική. Πορεία μετανοίας και μετοχής στο μυστήριο της θυσίας και της αγάπης του Θεού, την οποία προσέφερε για όλους μας.

Στο τέλος ο Σεβασμιώτατος ευχήθηκε στους ανθρώπους να εορτάσουμε με κατάνυξη την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα, και να βιώσουμε την Ανάσταση του Κυρίου μας, ελλαμπόμενοι από το Φως της Αναστάσεώς Του.

Το απόγευμα ο Σεβασμιώτατος χοροστάστησε στον τελευταίο Κατανυκτικό Εσπερινό στο Ιερό Προςκύνημα του Αγίου Σπυρίδωνος, όπου ομιλητής ήταν ο Αρχιμανδρίτης και Ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητροπόλεως Κερκύρας, π. Σεραφείμ Λινοσπόρης, ο οποίος ανεφέρεθη στις πνευμταικές εμπειρίες, κοντά στον όσιο και άγιο Γέροντα Εφραίμ τον Φιλοθείτη -Αριζονίτη, και κυρίως για την εμπειρία της μονολόγιστης ευχής, την οποία δίδαξε ο άγιος Γέροντας.

Ο κ. Νεκτάριος έκλεισε των κύκλο των ομιλιών της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής ευχαριστώντας τον ιεροκήρυκα, αλλά και προτρέποντας τους ανθρώπους, αυτά τα ιερά Φιλοκαλικά πρόσωπα των πατέρων, τα οποία αναδεικνύει κάθε εποχή, να μας διδάσκουν από τη ζωή και τη διδασκαλία τους.

Ιερό Προσκύνημα Αγίου Σπυρίδωνος Κέρκυρα

2024-4 21 Ε' ΚΥΡΙΑΚΉ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Πρώτος και ηγέτης είναι εκείνος που αποδύεται τον εαυτό του

 

Του π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ 

«Χαιρετίσματα λοιπόν στην εξουσία, 

εγώ κρατάω την ουσία 

και ονειρεύομαι».

    Είναι τα λόγια ενός πολύ γνωστού τραγουδιού του καιρού μας, τα οποία -επιτρέψατέ μου να ισχυρισθώ- έχουν αγιογραφικό υπόβαθρο και μάλιστα στο ευαγγελικό ανάγνωσμα της Ε΄ Κυριακής των Νηστειών. Περί εξουσίας και πρωτοκαθεδρίας οι σκέψεις που ακολουθούν και πώς αντιμετωπίζει το θέμα η Εκκλησία δια της Κεφαλής της, δηλαδή του Κυρίου Ιησού.

Καθώς ο Χριστός αρχίζει να εξηγεί στους Μαθητές τα «μέλλοντα αυτώ συμβαίνειν», δηλαδή την παράδοσή του στους θρησκευτικούς και πολιτικούς άρχοντες της εποχής Του, τους εμπαιγμούς, τις μαστιγώσεις, τον Σταυρό, τον Θάνατο και ύστερα την Ανάσταση, πλησιάζουν τα παιδιά του Ζεβεδαίου, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, ζητώντας Του -έτσι αβασάνιστα- μια χάρη, ένα «ρουσφέτι»: Να λάβουν πρώτες θέσεις, ο ένας στα δεξιά και ο άλλος στα αριστερά, όταν Εκείνος δοξασθεί. Ο Ιησούς απαντά: «Δεν ξέρετε τι ζητάτε». Για να νουθετήσει εντέλει: «Όποιος θέλει να γίνει μεγάλος από εσάς θα είναι υπηρέτης σας και όποιος θέλει να γίνει πρώτος θα είναι δούλος όλων».

Τα αυτονόητα αυτά λόγια συνιστούν επανάσταση για την αποπροσανατολισμένη, αδιέξοδη και ανέστια εποχή μας, πόσο μάλλον για την εποχή, κατά την οποία πρωτοεκφράζονται. Καθώς βιώνουμε, 2000 χρόνια μετά, τις ακρότητες στη συμπεριφορά όσων κατέχουν θέσεις εξουσίας και τα όποια πρωτεία μεταξύ του λαού μας, νοιώθουμε ότι όλα τα ανωτέρω συνθέτουν υπέροχες θεολογικές θέσεις περί Πολιτείας και Πολιτικής για το χθες, το σήμερα και το αύριο του κοινοτικού βίου μας. Καθώς μάλιστα έχουμε πάθει εσχάτως τα πλείστα όσα δεινά ως λαός από επηρμένες και φαύλες εξουσίες, κατανοούμε πόση επικαιρότητα έχουν!...

Η νοσηρή κατάσταση των αιτημάτων για πρωτοκαθεδρίες δεν αφορούν όμως μόνον στους πολιτικούς προεστούς, αλλά συναντάται -αλίμονο- και μεταξύ των Χριστιανών, επαναλαμβάνοντας συχνά-πυκνά την απερισκεψία των γιων του Ζεβεδαίου. Ευκαίρως ακαίρως αποζητάμε τιμές, αναδείξεις, βραβεύσεις, υλικό πλουτισμό, ισχύ επί των άλλων, λησμονώντας ότι πιστεύουμε σ’ Εκείνον, ο οποίος ουδέποτε προσκολλήθηκε σε κοσμικές κτήσεις και δόξες πρόσκαιρες.

Ο κυριακός λόγος είναι όμως σαφέστατος και ουδεμία παρερμηνεία επιδέχεται. Πρώτος και Ηγέτης, σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνίας μας (εκκλησιαστικής ή κοσμικής), είναι εκείνος που αποδύεται τον εαυτό του, λησμονεί το εγώ του, πατάσσει τις ιδιοτελείς βλέψεις του και ξανοίγεται στην υπηρεσία του Άλλου, του Διπλανού, του Ξένου. Τούτο βέβαια δεν είναι καθόλου εύκολο, καθώς η γοητεία της εξουσίας θαμπώνει τόσον, ώστε οδηγεί συνήθως στην τύφλωση. Απαιτεί ριζική αλλαγή νοοτροπίας, δηλαδή «πνεύμα σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, υπομονής και αγάπης», για να θυμηθούμε την ωραία ευχή Εφραίμ του Σύρου. Ο εκκλησιαστικός ή κοσμικός ηγέτης, σε όποια θέση τής ιεραρχίας και αν στέκεται, εάν πρεσβεύει την πρωτοκαθεδρία της κένωσης του εαυτού του, μπορεί να προκαλέσει θαύματα, επειδή η Αγάπη που απορρέει από το άδειασμα αυτό, έχει ουράνιο αρχέτυπο τη θυσιαστική Αγάπη του ίδιου του Θεού προς τον αποστάτη Άνθρωπο. Η αντίθετη συμπεριφορά προξενεί μόνον καταστροφή, επειδή στηρίζεται στον ναρκισσιστικό αυτοδοξασμό, ο οποίος παραπέμπει ευθέως στη φρικτή εγωπάθεια του Εωσφόρου.

Χρέος όλων μας είναι, αγαπητοί μου, σήμερα και κάθε μέρα -ιδιαίτερα καθώς οδεύουμε προς την τελική ευθεία του μαραθωνίου της Μεγάλης Σαρακοστής, ήτοι στον ανήφορο της Μεγάλης Εβδομάδας- να στοιχηθούμε όλοι στην παράταξη του Πρώτου και Μεγάλου Διακόνου της Ανθρωπότητας, του Ερχόμενου «επί το εκούσιον πάθος» Λυτρωτή μας! Έτσι θα έχουμε δώσει… «χαιρετίσματα στην εξουσία», την κάθε ευτελή εξουσία που υποδουλώνει εξουθενωτικά τον άνθρωπο, ενώ θα έχουμε «κρατήσει την ουσία» των πραγμάτων, δηλαδή την εν ελευθερία δούλωσή μας στον μεγάλο χορηγό της Αγάπης! Έτσι πλέον δεν θα έχουμε την ανάγκη να «ονειρευόμαστε», επειδή ακριβώς θα έχουμε αποκτήσει το ποθούμενο: Συμμετοχή και καλή θέση πλάι στον ταπεινό Αναστάντα και ατελεύτητη δόξα μαζί Του στον αιώνα!

ΚΥΡΙΑΚΗ 21 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024 ΞΕΡΟΥΜΕ ΤΙ ΖΗΤΑΜΕ;

«Δὲν ξέρετε τί ζητᾶτε» (Μᾶρκ. 10, 35). Μὲ τὴν φράση αὐτὴ ὁ Χριστὸς ἀπευθύνεται πρὸς τοὺς μαθητές Του, τὸν Ἰάκωβο καὶ τὸν Ἰωάννη, ὅταν τοῦ ζητᾶνε, λίγο πρὶν τὸ πάθος Του, νὰ δώσει ὥστε νὰ καθίσουν ὁ ἕνας στὰ δεξιά του καὶ ὁ ἄλλος στὰ ἀριστερά Του, ὅταν θὰ ἐγκατασταθεῖ στὸν κόσμο ἡ βασιλεία του. Καὶ ὁ Χριστός, θέλοντας νὰ τοὺς βοηθήσει νὰ καταλάβουν ὅτι ἡ βασιλεία του δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει τὸ χαρακτήρα τῆς ἐξουσίας, τῆς κυριαρχίας ἐπάνω στοὺς ἀνθρώπους, τῆς ἐπίδειξης δύναμης, ἀλλὰ εἶναι βασιλεία ἀγάπης, διακονίας τῶν ἀνθρώπων, μέριμνας γι’ αὐτοὺς καὶ ἀπολύτου σεβασμοῦ στὴν ἐλευθερία τους, τοὺς μιλᾶ μ’ αὐτὸν τὸν σκληρὸ τρόπο.

Δίπλα στούς ἡγέτες

Δὲν εἶναι μόνο ὅτι τὸ αἴτημά τους μαρτυρεῖ ἔλλειψη κατανόησης τοῦ ποιὸς εἶναι ὁ τρόπος ὕπαρξης ποὺ ζητᾶ ὁ Χριστός. Οἱ δύο μαθητές, ἀλλὰ καὶ οἱ ὑπόλοιποι ποὺ ἀγανάκτησαν μαζί τους, ἴσως γιατί δὲν πρόλαβαν οἱ ἴδιοι νὰ ζητήσουν κάτι ἀντίστοιχο πρῶτοι, δείχνουν αὐτὸ ποὺ πολλὲς φορὲς συμβαίνει δίπλα σὲ ἡγετικὲς προσωπικότητες. Ἔρχονται ἄνθρωποι χωρὶς ταπεινότητα, ποὺ ζητοῦν νὰ λάβουν ἀξιώματα κοντὰ στοὺς ξεχωριστούς. Ἄνθρωποι χωρὶς ἐπίγνωση τῶν δυνατοτήτων τους, ἄνθρωποι ἑτερόφωτοι, ποὺ θέλουν νὰ δείχνουν σπουδαῖοι. 

Διαπιστώνουμε ὅτι στήν κοσμική πραγματικότητα οἱ ἡγέτες παρασύρονται, ἐμπιστεύονται τέτοιος ἀνθρώπους εἴτε διότι δέν προλαβαίνουν νά ἐξετάσουν τίς πραγματικές τους δυνατότητες, εἴτε διότι ἔχουν ἀνάγκη ἀπό συνεργάτες, εἴτε διότι εὐχαριστιοῦνται μέ τήν κολακεία. Οἱ δύο μαθητές βεβαίως ἦταν ἱκανοί καί εἶχαν διάθεση νά δώσουν ὅλο τους τόν ἑαυτό στήν ἀποστολή πού ὁ Χριστός θά τούς ὁρίσει. Ὅμως ὁ Κύριος τούς προσγειώνει στὴν πραγματικότητα, ποὺ εἶναι πρωτίστως πνευματική. Δέν μᾶς δοξάζει τό νά ἀκολουθοῦμε τόν Χριστό. Δέν μᾶς δοξάζουν τά χαρίσματά μας. Αὐτό πού μᾶς καταξιώνει ἀληθινά εἶναι ἡ εἰλικρινής μας διάθεση νὰ προσφέρουμε, νὰ θυσιαστοῦμε, νὰ παραδώσουμε τὸν ἑαυτό μας στὴν ἀγάπη. Ἡ ταπεινὴ ἀγάπη, τὸ μοίρασμα, ἡ αὐταπάρνηση εἶναι ἡ ἀληθινή μας δόξα! 

Μίμηση τῆς ταπεινότητας

Ὁ Χριστὸς δὲν ἦρθε στὸν κόσμο ὡς ὁ ὑψηλὸς Θεός, «ἀλλ’ ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωπος» (ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν). Σκοπός του νὰ ἑλκύσει πρὸς τὸ ὕψος τοῦ οὐρανοῦ ὅλους ἐκείνους ποὺ ἀποφασίζουν νὰ τὸν μιμηθοῦν στὴν ταπεινότητα. Πού δὲν ζητοῦν γιὰ τὸν ἑαυτὸ τοὺς τιμὲς καὶ ἀναγνώριση, ἀλλὰ δίδονται στὸν ἀγώνα νὰ τιμηθεῖ ὁ Θεὸς στὸν κόσμο καὶ στοὺς ἀνθρώπους. Καὶ εἶναι τέτοια τὰ ἔργα τους ποὺ δὲν ἐπιδιώκουν κανέναν ἔπαινο. Ἡ ἴδια ἡ ἀρετὴ τους εἶναι ὁ ἔπαινός τους, ἀλλὰ δὲν καυχῶνται γι’ αὐτήν, οὔτε θέλουν ἀνταμοιβή. Ἀντιθέτως, ἑτοιμάζονται στὴ ζωή τους νὰ ἀντιμετωπίσουν τὴν ἀχαριστία τῶν ἀνθρώπων, τὴν ἀπόρριψη, τὴν θλίψη καὶ τὸν σταυρό, ἀκριβῶς διότι δὲν ἐπιδιώκουν δόξες.

Δύσκολος ὁ δρόμος. Καί ἰσχύει καί γιά μᾶς ὁ λόγος τοῦ Κυρίου: «δέν ξέρουμε τί ζητοῦμε». Συχνὰ ἡ προσευχή μας στὸ Θεὸ εἶναι γιὰ τὴν ἐπιτυχία μας, γιὰ τὴν ὑγεία μας, γιὰ τὴν ἀποδοχή μας ἀπὸ τοὺς ἄλλους, γιὰ τὴ δόξα μας, γιὰ τὴν ἀναγνώριση τῶν κόπων μας. Καὶ ἐκεῖ στοχεύουμε. Ὅταν ἔρχεται ἡ ὥρα νὰ πιοῦμε τὸ ποτήριο τοῦ ἀγώνα καὶ τῆς δοκιμασία, ἐκεῖ συχνά λυγίζουμε. Ἀκόμη καὶ τὴν πίστη μας, τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας, τὴν θεωροῦμε στὸν νοῦ μας ὡς ἀφορμὴ καταξίωσης. Γι’ αὐτὸ καὶ δὲν μποροῦμε νὰ ἑρμηνεύσουμε τὶς δυσκολίες ποὺ συμβαίνουν στὴ ζωή μας, ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ πιστεύουμε. Γιατί θεωροῦμε ὅτι ἔχουμε δικαιώματα ἔναντι τοῦ Θεοῦ καὶ ἔναντι τῶν ἀνθρώπων.

Δίδαξόν με τά δικαιώματά σου

Ἡ Ἐκκλησία ψάλλει: «εὐλογητὸς εἶ Κύριε, δίδαξόν με τὰ δικαιώματά σου» (Ψαλμ. 118,12). Δίδαξέ με, Κύριε, αὐτὸ ποὺ ἐσὺ δικαιοῦσαι, δηλαδὴ τὸ πᾶν τῆς ὕπαρξής μας. Ὅ,τι ἔχω, ἐσύ μοῦ τὸ ἔχεις δώσει. Ἐσὺ ἔχεις κάθε δικαίωμα ἐπάνω μου, ζωῆς καὶ θανάτου. Γιατί ἐσὺ ἀνέβηκες στὸ σταυρὸ γιὰ μένα καὶ ἤπιες τὸ ποτήρι τῶν παθημάτων καὶ τὸ βάπτισμα τοῦ θανάτου. Κι αὐτόν σου τὸν δρόμο τῆς διακονίας τοῦ κόσμου καὶ τῆς παραίτησης ἀπὸ τὰ δικαιώματά μου, δίδαξέ με νὰ μπορῶ νὰ τὸν ἀκολουθῶ. Μέσα στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Μέσα στὶς δυσκολίες τοῦ κόσμου. Καὶ μάθε με αὐτὸ νὰ ζητῶ. Γιὰ νὰ γνωρίζω τί ζητῶ.

ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ

ΕΙΣ ΕΚ ΔΕΞΙΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣ ΕΞ ΕΥΩΝΥΜΩΝ ΚΑΘΙΣΩΜΕΝ ΕΝ ΤΗ ΔΟΞΗ ΣΟΥ

“Δὸς ἡμῖν ἵνα εἷς ἐκ δεξιῶν σου καὶ εἷς ἐξ εὐωνύμων σου καθίσωμεν ἐν τῇ δόξῃ σου” (Μάρκ. 10, 37).

“Ὅταν θὰ ἐγκαταστήσεις τὴν ἔνδοξη βασιλεία σου, βάλε μας νὰ καθίσουμε ὁ ἕνας στὰ δεξιά σου κι ὁ ἄλλος στὰ ἀριστερά σου». 

         Ένα από τα ζητούμενα της εποχής μας στις ανθρώπινες σχέσεις είναι η ενσυναίσθηση. Οι άνθρωποι έχουμε γίνει τόσο εγωκεντρικοί, που δεν μας νοιάζει ο διπλανός μας, πολλές φορές ούτε ο οικείος μας. Έτσι, δεν θέλουμε να μπούμε στη θέση του, να καταλάβουμε τι σκέφτεται και γιατί, ποιες δυσκολίες περνάει, ποια είναι τα άγχη και οι φόβοι του, ενώ, συχνά, ζηλεύουμε και στη χαρά του, καθότι μέσα μας λειτουργεί ένα είδος φθόνου που αρρωσταίνει καρδιές.

          Δεν είναι όμως μόνο φαινόμενο των καιρών μας η απουσία ενσυναίσθησης. Το διαπιστώνουμε αυτό με έκπληξη σε έναν από τους τελευταίους διαλόγους που είχε ο Χριστός με τους μαθητές Του, πριν πορευθεί προς το εκούσιον πάθος Του. Στο ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής Ε᾽Νηστειών, βλέπουμε τον Κύριο να αναφέρει στους μαθητές Του τα σχετικά με το πάθος Του, να τους ενημερώνει ότι ο Υιός του ανθρώπου θα παραδοθεί στους αρχιερείς και στους γραμματείς, δηλαδή στη θρησκευτική ηγεσία του ιουδαϊκού λαού και εκείνοι θα Τον καταδικάσουν σε θάνατο και θα Τον παραδώσουν στους ειδωλολάτρες Ρωμαίους, οι οποίοι θα Τον κοροϊδέψουν, θα Τον μαστιγώσουν, θα Τον φτύσουν, θα Τον σκοτώσουν. Η μόνη παρήγορη αναφορά του Χριστού είναι πως την τρίτη ημέρα θα αναστηθεί.  Κι ενώ θα περίμενε κάποιος ότι οι μαθητές θα συγκλονίζονταν από τα προφητικά αυτά λόγια, θα στενοχωριούνταν, θα ρωτούσαν αν υπήρχε τρόπος μια τέτοια πορεία να αποφευχθεί, θα δήλωναν τη συμπαράστασή τους στον Κύριο με κάθε τρόπο και την αγάπη τους, οι δύο μαθητές, οι οποίοι βρίσκονταν μαζί Του εξ αρχής και ο Κύριος τους έπαιρνε μαζί με τον Πέτρο σε δύσκολες και ωραίες στιγμές, όπως η Μεταμόρφωση και η ανάσταση της κόρης του Ιάειρου, έχουν ένα αίτημα να Του υποβάλουν. Όταν θα εγκαταστήσει την ένδοξη βασιλεία Του, να τους βάλει στα δεξιά και στα αριστερά Του, δηλαδή να τους έχει στην πρώτη θέση αυτής της βασιλείας, τιμώμενα πρόσωπα και εκλεκτά, συνεργάτες της απόλυτης εξουσίας και κριτές των ανθρώπων.

       Το αίτημα των μαθητών είναι ένα σημάδι ότι δεν αρκεί να είμαστε κοντά στον Θεό. Δεν αρκεί να βλέπουμε τα θαυμαστά Του. Δεν αρκεί να είμαστε βέβαιοι για την αγάπη Του, που δίνει νόημα στην πορεία μας κοντά Του, αν μέσα μας δεν έχουμε επίγνωση τι αληθινά ζητά από εμάς και δεν μπαίνουμε στη θέση Του, όχι μόνο σε κρίσιμες στιγμές της ζωής, αλλά και κάθε στιγμή. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν βλέπουμε στο πρόσωπο του συνανθρώπου μας Εκείνον. 

      Οι δύο μαθητές αποκαλύπτουν, άθελά τους ή ηθελημένα, ότι η έγνοια τους δεν ήταν ο Χριστός ως ο δάσκαλός τους, ο φίλος, ο οικείος, ο πατέρας, αλλά ο εαυτός τους. Δεν έφτανε η αγάπη τους για να βγούνε από το εγώ τους. Τους ενδιέφερε το δικό τους συμφέρον, με αποτέλεσμα, όταν καταλαβαίνουν ότι η επίγεια πορεία του Χριστού φτάνει προς το τέλος της, να σπεύδουν να εξασφαλίσουν τα ανταλλάγματα για την άλλη πορεία, για το άλλο ξεκίνημα, τη δική τους δόξα και τιμή, αυτό που αισθάνονταν ότι δικαιούνταν επειδή στάθηκαν δίπλα Του. Απέχουν όμως πάρα πολύ από αυτό που Εκείνος ήρθε να δώσει και στους μαθητές και στον κόσμο: την προτεραιότητα του πλησίον και της αγάπης. 

         Πόσο συναισθηματικά ελλιπείς ήταν οι μαθητές εκείνη την ώρα! Αντίστοιχα θα είναι και το βράδυ της αγωνίας στη Γεθσημανή. Ο Χριστός θα προσεύχεται μπροστά στο Πάθος και τον θάνατό Του κι εκείνοι θα κοιμούνται, αδυνατώντας να νιώσουν την κρισιμότητα των στιγμών, την ανάγκη κατά άνθρωπον του Χριστού να είναι δίπλα Του, να μην Τον αφήσουν μόνο Του. Ο Χριστός δεν είναι μονο τέλειος Θεός, αλλά και τέλειος άνθρωπος. Γι᾽αυτό και έχει τις ανάγκες που έχουμε όλοι μας: την αγάπη, τη στήριξη, τη φιλία, την αποδοχή. Εκείνος, επειδή μας αγαπά, θα προσπεράσει τη δική μας συναισθηματική και αντιληπτική παγωμάρα. Δεν θα μείνει στην θλίψη που προκαλεί η επίγνωση ότι δεν νοιαζόμαστε να αγαπήσουμε, αλλά μόνο να κερδίσουμε από Εκείνον. Θα συνεχίσει να μας διδάσκει, παρά την κατά άνθρωπον λύπη της καρδιάς και της ψυχής Του. Και θα μας συγχωρεί και θα μας στηρίζει.

                  Όμως, η απουσία ενσυναίσθησης είναι μία μεγάλη έλλειψη της καρδιάς και της ύπαρξής μας. Αν σκεφτούμε  μάλιστα ότι και οι άλλοι δέκα μαθητές άρχισαν να αγανακτούν εναντίον του Ιακώβου και του Ιωάννη, ίσως γιατί δεν πρόλαβαν εκείνοι να ζητήσουν από τον Χριστό να είναι στη θέση των αδερφών Ζεβεδαίου, καθώς κατά βάθος φαίνεται ότι η ανάδειξη, η εξουσία, η προτεραιότητα του εγώ τούς ταλαιπωρούσε κι εκείνους, και γι᾽αυτό και άφησαν τον Κύριο μόνο Του μετά τη σύλληψή Του, πλην του Ιωάννη. Γι᾽αυτό και ο Χριστός τελικά δεν τους κατακρίνει.

        Ας προβληματιστούμε κι εμείς για το έλλειμμα ενσυναίσθησης που έχουμε στη ζωή μας. Για το ότι, ενώ είμαστε χριστιανοί, δεν αφήνουμε την καρδιά μας να κατακλυστεί από αγάπη αληθινή για τον πλησίον μας, δεν έχουμε ούτε χρόνο ούτε χώρο για εκείνον και τις έγνοιες και τους σταυρούς του. Γιατί αν η έλλειψη ενσυναίσθηση είναι για τον άλλο, τότε είναι και για τον Χριστό. Δεν μπορούμε να περάσουμε αυθεντικά στην Μεγάλη Εβδομάδα, αν δεν δούμε τον Χριστό στο πρόσωπο του αδελφού μας. Αν δεν μοιραστούμε τη λύπη και τη χαρά του. Αν, τελικά, μέσα από τον άλλο στη ζωή της Εκκλησίας και του κόσμου, δεν συναντήσουμε τον Χριστό.

       Η ενσυναίσθηση ως κατανόηση του άλλου έρχεται όταν η πορεία μας είναι προσανατολισμένη προς τον Χριστό και τον πλησίον. Αν τα πάντα είναι “εγώ” και συμφέρον, πόρρω απέχουμε από την αλήθεια. Κι ο κόσμος τελικά υποφέρει. Χωρίς αγάπη, δεν υπάρχει νόημα. Ας το παλέψουμε.

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

21 Απριλίου 2024

Κυριακή Ε᾽Νηστειών

2024-4-20 ΕΣΠΕΡΙΝΌΣ Ε' ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ

      Ημερίδα για τη σχολική βία συνδιοργάνωσαν από κοινού η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Ιονίων Νήσων και η Ιερά Μητρόπολις Κερκύρας, στα πλαίσια της εξαιρετικής συνεργασίας για την προαγωγή της παιδείας στην Κέρκυρα. Η ημερίδα έλαβε χώρα το πρωί της Παρασκευής 19 Απριλίου 2024 στο Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως. Συμμετείχαν οι διευθυντές των σχολείων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του νησιού, καθώς και αρκετοί εκπαιδευτικοί, ενώ την παρακολούθησαν διαδικτυακά και εκπαιδευτικοί από τα άλλα νησιά. Την ημερίδα υποστήριξε τεχνικά το Ιόνιο Πανεπιστήμιο. 

 Ομιλητής στην ημερίδα ήταν ο π. Βασίλειος Θερμός, καθηγητής στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών, ψυχίατρος παιδιών και εφήβων, συγγραφέας και άνθρωπος που αγωνίζεται ιδιαιτέρως, ώστε οι επιστήμες ψυχικής υγείας να έρθουν σε διάλογο με την Θεολογία και τις άλλες ανθρωπιστικές επιστήμες, με την έκδοση εδώ και 11 χρόνια του εξαιρετικού επιστημονικού περιοδικού “ΨΥΧΗΣ ΔΡΟΜΟΙ”.

 Ο π. Βασίλειος μίλησε με θέμα: “Σχολική βία: πρόληψη και αντιμετώπιση”. Σε μια πυκνή ομιλία αναφέρθηκε στους τρεις ομόκεντρους κύκλους που πρέπει να έχει υπόψιν του ο εκπαιδευτικός, ο οποίος ασχολείται σήμερα με τη σχολική βία: την παγκόσμια προοπτική, την ελληνική προοπτική, καθώς και την οικογενειακή κατάσταση του παιδιού και του εφήβου. Και στους τρεις κύκλους υπάρχουν στοιχεία που υποκινούν την βία, η οποία στην πραγματικότητα ενυπάρχει στον άνθρωπο, όχι όμως για να κυριαρχήσει, αλλά για να μετουσιωθεί σε δημιουργικότητα και υγιή διάθεση για πρόοδο. Πολιτισμός, αγωγή και θρησκευτικότητα είναι οι τρεις παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην μετουσίωση της βίας.

 Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στην ψυχοσύνθεση του παιδιού και του εφήβου σήμερα. Επεσήμανε ότι υπάρχουν περιθώρια, εάν η παιδεία και η οικογένεια συνεργαστούν, να μη νικηθεί ο νέος από την κυριαρχία της εικόνας και του Διαδικτύου και τον μιμητισμό που αυτά προκαλούν. Το πρόβλημα ξεκινά από το ότι υπάρχουν γονείς αδιάφοροι για τα παιδιά τους, ενώ η απουσία φιλαναγνωσίας και αγάπης για το σχολείο κάνουν τους νέους να μην έχουν πνευματικά ενδιαφέροντα, με αποτέλεσμα εύκολα να συμμετέχουν σε ομάδες που δεν έχουν ενσυναίσθηση και ασκούν βία. 

 Ο π. Βασίλειος πρότεινε την ζωντανή σχολική κοινότητα ως βάση για την ένταξη των παιδιών και των εφήβων που δυσκολεύονται να αισθανθούν αποδεκτά με άλλον τρόπο, πλην της βίας, καθώς και τη στελέχωση υποστηρικτικών ψυχοκοινωνικών δομών, ώστε να μην είναι οι εκπαιδευτικοί μόνοι τους στην προσπάθεια αυτή. ¨Εκλεισε, επισημαίνοντας τον λόγο του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, ότι όποιος μισεί και κακοποιεί τον αδελφό του, είναι σαν να το πράττει στον ίδιο τον Χριστό, ενώ θύμισε έναν συγκινητικό στίχο του ποιητή Τάσου Λειβαδίτη, ότι θύτης και θύμα ακολουθούν έναν δρόμο μοναξιάς και γι’ αυτό δεν χρειάζεται μόνο η καταδίκη, αλλά και η συμπαράσταση και στις δύο πλευρες, ώστε και να προστατευτούν τα θύματα και να προληφθεί η βία, αλλά και να ζήσει την μετάνοια και την επανένταξη ο θύτης. Η πίστη στον Χριστό είναι πολύτιμη βοήθεια τόσο για τους γονείς, όσο και για τους εκπαιδευτικούς στο βαρύ φορτίο που σηκώνουν.

 Ακολούθησε ένας πολύ γόνιμος διάλογος, με τη συμμετοχή πολλών εκπαιδευτικών.

 Ο Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Ιονίων Νήσων κ. Αγγελόπουλος, σε προσφώνησή του, επεσήμανε ότι το φαινόμενο της σχολικής βίας είναι πολυπαραγοντικό. Δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι φταίει μόνο η οικογένεια ή η εποχή ή η κοινωνία. Σίγουρα το σχολείο υφίσταται τους κραδασμούς από τις όποιες δυσκολίες, αλλά οι εκπαιδευτικοί είναι αυτοί που κάνουν έναν μεγάλο αγώνα, ώστε τα παιδιά να αποκτήσουν ενσυναίσθηση και να μην περιθωριοποιηθούν. Εξέφρασε τις θερμές ευχαριστίες του, τόσο προς την Ιερά Μητρόπολη για την συνεργασία, όσο και προς τον ομιλητή π. Βασίλειο Θερμό.

 Την εκδήλωση έκλεισε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος, ο οποίος επεσήμανε ότι στην εποχή του “γουοκισμού” και της αποδόμησης των κοινωνικών αξιών, η κρίση της οικογένειας ήταν αναμενόμενο ότι θα συναντούσε αυτόν τον κόσμο στον οποίο τα στηρίγματα μοιάζουν επισφαλή. Η συνεργασία της εκπαιδευτικής κοινότητας όμως με την Εκκλησία, η οποία και σε θεσμικό επίπεδο είναι εξαιρετική, αλλά και στην πράξη λειτουργεί πολύ καλά, είναι ένα σημάδι ότι μπορούν να υπάρξουν αντιστάσεις οι οποίες θα βοηθήσουν τα παιδιά και τους εφήβους να σταθούν και να διορθώσουν τις όποιες δύσκολες συμπεριφορές. Ευχαρίστησε και αυτός με τη σειρά του τον εκλεκτό ομιλητή π. Βασίλειο Θερμό, με τον οποίο συνδέεται από πολλών ετών και που το έργο του στη στήριξη των νέων, της οικογένειας, αλλά και της κοινωνίας είναι σημαντικό, καθότι συνδυάζει πίστη, θεολογία και επιστημονική κατάρτιση.

 Αξίζει να σημειωθεί πως την εκδήλωση παρακολούθησαν και ιερείς που ασχολούνται με το νεανικό έργο, για να συμπροβληματιστούν σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με την κατήχηση και την οργάνωση του νεανικού έργου.

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 21 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024- Ε' ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Μάρκ. ι΄ 32-45)

 

   Τῶ καιρῷ ἐκείνῳ, παραλαμβάνει ὁ ᾿Ιησοῦς τοὺς δώδεκα μαθητὰς αὐτοῦ καὶ ἤρξατο αὐτοῖς λέγειν τὰ μέλλοντα αὐτῷ συμβαίνειν, ὅτι ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς ῾Ιεροσόλυμα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεται τοῖς ἀρχιερεῦσι καὶ γραμματεῦσι, καὶ κατακρινοῦσιν αὐτὸν θανάτῳ καὶ παραδώσουσιν αὐτὸν τοῖς ἔθνεσι, καὶ ἐμπαίξουσιν αὐτῷ καὶ μαστιγώσουσιν αὐτὸν καὶ ἐμπτύσουσιν αὐτῷ καὶ ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστήσεται. Καὶ προσπορεύονται αὐτῷ ᾿Ιάκωβος καὶ ᾿Ιωάννης υἱοὶ Ζεβεδαίου λέγοντες· Διδάσκαλε, θέλομεν ἵνα ὃ ἐὰν αἰτήσωμεν ποιήσῃς ἡμῖν. ῾Ο δὲ εἶπεν αὐτοῖς· Τί θέλετε ποιῆσαί με ὑμῖν; Οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ· Δὸς ἡμῖν ἵνα εἷς ἐκ δεξιῶν σου καὶ εἷς ἐξ εὐωνύμων σου καθίσωμεν ἐν τῇ δόξῃ σου. ῾Ο δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε. Δύνασθε πιεῖν τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνω, καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθῆναι; Οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ· Δυνάμεθα. ῾Ο δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Τὸ μὲν ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνω πίεσθε, καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθήσεσθε· τὸ δὲ καθίσαι ἐκ δεξιῶν μου καὶ ἐξ εὐωνύμων οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι, ἀλλ᾿ οἷς ἡτοίμασται. Καὶ ἀκούσαντες οἱ δέκα ἤρξαντο ἀγανακτεῖν περὶ ᾿Ιακώβου καὶ ᾿Ιωάννου. ῾Ο δὲ ᾿Ιησοῦς προσκαλεσάμενος αὐτοὺς λέγει αὐτοῖς· Οἴδατε ὅτι οἱ δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι αὐτῶν κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν· οὐχ οὕτω δὲ ἔσται ἐν ὑμῖν, ἀλλ᾿ ὃς ἐὰν θέλῃ γενέσθαι μέγας ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος, καὶ ὃς ἐὰν θέλῃ ὑμῶν γενέσθαι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος· καὶ γὰρ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι, καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν. 

Ἀπόδοση σέ ἁπλή γλῶσσα

Ἐκεῖνο τὸν καιρό, πῆρε ὁ ᾿Ιησοῦς τοὺς δώδεκα μαθητές του κι ἄρχισε νὰ τοὺς λέει τὰ ὅσα ἦταν νὰ τοῦ συμβοῦν. «᾿Ακοῦστε», τοὺς ἔλεγε· «τώρα ποὺ ἀνεβαίνουμε στὰ ῾Ιεροσόλυμα, ὁ Υἱὸς τοῦ ᾿Ανθρώπου θὰ παραδοθεῖ στοὺς ἀρχιερεῖς καὶ στοὺς γραμματεῖς, οἱ ὁποῖοι θὰ τὸν καταδικάσουν σὲ θάνατο καὶ θὰ τὸν παραδώσουν στοὺς ἐθνικούς. Θὰ τὸν περιγελάσουν, θὰ τὸν μαστιγώσουν, θὰ τὸν φτύσουν καὶ θὰ τὸν θανατώσουν· καὶ τὴν τρίτη ἡμέρα θὰ ἀναστηθεῖ». Πλησιάζουν τότε τὸν ᾿Ιησοῦ ὁ ᾿Ιάκωβος καὶ ὁ ᾿Ιωάννης, οἱ γιοὶ τοῦ Ζεβεδαίου, καὶ τοῦ λένε· «Διδάσκαλε, θέλουμε νὰ μᾶς κάνεις τὴ χάρη ποὺ θὰ σοῦ ζητήσουμε». «Τί θέλετε νὰ κάνω γιὰ σᾶς;» τοὺς ρώτησε ἐκεῖνος. «῞Οταν θὰ ἐγκαταστήσεις τὴν ἔνδοξη βασιλεία σου», τοῦ ἀποκρίθηκαν, «βάλε μας νὰ καθίσουμε ὁ ἕνας στὰ δεξιά σου κι ὁ ἄλλος στὰ ἀριστερά σου». ῾Ο ᾿Ιησοῦς τότε τοὺς εἶπε· «Δὲν ξέρετε τί ζητᾶτε. Μπορεῖτε νὰ πιεῖτε τὸ ποτήρι τοῦ πάθους ποὺ θὰ πιῶ ἐγὼ ἢ νὰ βαφτιστεῖτε μὲ τὸ βάπτισμα μὲ τὸ ὁποῖο θὰ βαφτιστῶ ἐγώ;» «Μποροῦμε», τοῦ λένε. Κι ὁ ᾿Ιησοῦς τοὺς ἀπάντησε· «Τὸ ποτήρι ποὺ θὰ πιῶ ἐγὼ θὰ τὸ πιεῖτε, καὶ μὲ τὸ βάπτισμα τῶν παθημάτων μου θὰ βαφτιστεῖτε· τὸ νὰ καθίσετε ὅμως στὰ δεξιά μου καὶ στὰ ἀριστερά μου δὲν μπορῶ νὰ σᾶς τὸ δώσω ἐγώ, ἀλλὰ θὰ δοθεῖ σ’ αὐτοὺς γιὰ τοὺς ὁποίους ἔχει ἑτοιμαστεῖ». ῞Οταν τ’ ἄκουσαν αὐτὰ οἱ ὑπόλοιποι δέκα μαθητές, ἄρχισαν ν’ ἀγανακτοῦν μὲ τὸν ᾿Ιάκωβο καὶ τὸν ᾿Ιωάννη. Τοὺς κάλεσε τότε ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ τοὺς λέει· «Ξέρετε ὅτι αὐτοὶ ποὺ θεωροῦνται ἡγέτες τῶν ἐθνῶν ἀσκοῦν ἀπόλυτη ἐξουσία πάνω τους, καὶ οἱ ἄρχοντές τους τὰ καταδυναστεύουν. Σ’ ἐσᾶς ὅμως δὲν πρέπει νὰ συμβαίνει αὐτό, ἀλλὰ ὅποιος θέλει νὰ γίνει μεγάλος ἀνάμεσά σας, πρέπει νὰ γίνει ὑπηρέτης σας· καὶ ὅποιος ἀπὸ σᾶς θέλει νὰ εἶναι πρῶτος, πρέπει νὰ γίνει δοῦλος ὅλων. Γιατὶ καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ ᾿Ανθρώπου δὲν ἦρθε γιὰ νὰ τὸν ὑπηρετήσουν, ἀλλὰ γιὰ νὰ ὑπηρετήσει καὶ νὰ προσφέρει τὴ ζωή του λύτρο γιὰ ὅλους.

ΤΟ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 21 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024- Ε' ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Ἑβρ. 9, 11-14)

   Ἀδελφοί, Χριστὸς παραγενόμενος ἀρχιερεὺς τῶν μελλόντων ἀγαθῶν διὰ τῆς μείζονος καὶ τελειοτέρας σκηνῆς, οὐ χειροποιήτου, τοῦτ᾿ ἔστιν οὐ ταύτης τῆς κτίσεως, οὐδὲ δι᾿ αἵματος τράγων καὶ μόσχων, διὰ δὲ τοῦ ἰδίου αἵματος εἰσῆλθεν ἐφάπαξ εἰς τὰ ῞Αγια, αἰωνίαν λύτρωσιν εὑράμενος. Εἰ γὰρ τὸ αἷμα ταύρων καὶ τράγων καὶ σποδὸς δαμάλεως ῥαντίζουσα τοὺς κεκοινωμένους ἁγιάζει πρὸς τὴν τῆς σαρκὸς καθαρότητα, πόσῳ μᾶλλον τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ὃς διὰ Πνεύματος αἰωνίου ἑαυτὸν προσήνεγκεν ἄμωμον τῷ Θεῷ, καθαριεῖ τὴν συνείδησιν ὑμῶν ἀπὸ νεκρῶν ἔργων εἰς τὸ λατρεύειν Θεῷ ζῶντι; Ἀπόδοση σέ ἁπλή γλῶσσα Ἀδελφοί, ὁ Χριστὸς ἦρθε ὡς ἀρχιερέας τῶν ἀγαθῶν πραγμάτων ποὺ προσμένουμε. ῾Η σκηνὴ στὴν ὁποία μπῆκε εἶναι ἀνώτερη καὶ τελειότερη. Δὲν εἶναι ἀνθρώπινο κατασκεύασμα, μέρος δηλαδὴ αὐτῆς τῆς δημιουργίας. ῾Ο Χριστὸς μπῆκε μιὰ γιὰ πάντα στὰ ἅγια τῶν ἁγίων, γιὰ νὰ προσφέρει αἷμα ὄχι ταύρων καὶ μοσχαριῶν, ἀλλὰ τὸ δικό του αἷμα· κι ἔτσι μᾶς ἐξασφάλισε τὴν αἰώνια σωτηρία. Τὸ αἷμα τῶν ταύρων καὶ τῶν τράγων, καὶ τὸ ράντισμα μὲ τὴ στάχτη τοῦ δαμαλιοῦ ἐξαγνίζουν τοὺς θρησκευτικὰ ἀκάθαρτους καθαρίζοντάς τους ἐξωτερικά. Πόσο μᾶλλον τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ! Αὐτός, ἔχοντας τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, πρόσφερε τὸν ἑαυτὸ του ἄψογη θυσία στὸν Θεό, κι ἔτσι θὰ καθαρίσει τὴ συνείδησή μας ἀπὸ τὰ ἔργα ποὺ ὁδηγοῦν στὸν θάνατο, γιὰ νὰ μποροῦμε νὰ λατρεύουμε τὸν ἀληθινὸ Θεό.

2024-04-19 Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΑΚΑΘΙΣΤΟΥ ΥΜΝΟΥ

Η Ακολουθία του Ακαθίστου ύμνου στην Κέρκυρα

    Την Ακολουθία του Ακαθίστου ύμνου τέλεσε στην Κέρκυρα, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος.

Την Α΄ στάση, ο Σεβασμιώτατος έψαλλε στο ιερό προσκύνημα του Αγίου Σπυρίδωνος και απευθύνθηκε στους ευλαβείς προσκυνητές, παίρνοντας αφορμή από το εφύμνιο «Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε», εξηγώντας ότι η Υπεραγία Θεοτόκος ως Νύμφη, έχει Νυμφίον τον σαρκωθέντα εξ αυτής Ιησούν Χριστόν, και σύμφωνα με τους Αγίους Πατέρες, η Παναγία μας είναι εκείνη η οποία αντιπροσωπεύει και την Νύμφη Εκκλησία του Χριστού μας.

Γι αυτό και ο Απόστολος Παύλος λέγει «καθώς ο Χριστός ηγάπησε την Εκκλησίαν και εαυτόν παρέδωκε υπέρ αυτής»

Στράφηκε λοιπόν ο κ. Νεκτάριος, γύρω από το εκκλησιολογικό ζήτημα, το οποίο στην εποχή μας συγχέει την Εκκλησία ως σώμα Χριστού, δηλαδή το σύνολο όλων των βαπτισμένων που αποτελούν τα μέλη της, και είναι οι διατηρούντες την σφραγίδα της δωρεάς του Αγίου Πνεύματος, με την Εκκλησία ως οίκημα, που χρησιμοποιείται μεθοδευμένα από κάποιους που δεν θέλουν να προσπαθούν να διατηρούν την σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος ενεργή επάνω τους , αλλά χρησιμοποιούν την Εκκλησία ως χώρο προβολής των.

Η Εκκλησία με την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος, μας κάνει πνευματοφόρους και προικισμένους με τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος. 

Αυτή η ερμηνεία της Εκκλησίας όμως, επιχειρείται να διαστρεβλώνεται, ώστε να εξυπηρετεί σκοπούς και συμφέροντα όσων καπηλεύονται το θρησκευτικό συναίσθημα των πιστών.

 Στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος, μετέβη εις τον Μητροπολιτικό Ναό, όπου έψαλλε την Δ΄ Στάση, και ανέλυσε τέσσερις στίχους από την υμνολογία του Ακαθίστου ύμνου.

«Χαίρε, σοφών υπερβαίνουσα γνώσιν»

Και όταν γράφτηκε ο Ακάθιστος ύμνος, αλλά και τώρα ακόμη, καυχώνται οι άνθρωποι για την σοφία τους. Όμως και τότε και τώρα, οι άνθρωποι δεν μπορούν να φτάσουν στη σοφία του Θεού. 

Όταν οι άνθρωποι επιμένουν να περιπλανώνται με τη σκέψη, αναζητώντας τη σοφία του κόσμου, καταντούν στην μωρία, καθώς αναφέρει ο Απόστολος Παύλος, «Ἡ γὰρ σοφία τοῦ κόσμου τούτου μωρία παρὰ τῷ Θεῳ ἐστι»

Η Παναγία μας είναι αυτή που φωτίζει με άπλετο φως, και υπερβαίνει την κοσμική σοφία. 

Με την σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού, μας δίδει και μας εισαγάγει στην Θεογνωσία.

«Χαίρε τεχνολόγους αλόγους ελέγχουσα»

Εκαυχώντο και καυχώνται οι άνθρωποι για την τεχνολογία, και στην εποχή την παλαιά αλλά και σήμερα.

Εν τούτοις όμως, η τεχνολογία οδηγεί τον άνθρωπο στην αιχμαλωσία, έπειτα από την έκρηξη της σύγχρονης τεχνολογίας.

Σήμερα ο άνθρωπος αισθάνεται να είναι δέσμιος αυτής, και να μην είναι ελεύθερος από αυτήν. Γι αυτό η Παναγία μας ελέγχει την αλογία των τεχνολόγων.

«Χαίρε, των Αθηναίων τας πλοκάς διασπώσα»

Οι φιλόσοφοι των Αθηνών αλλά και οι επαΐοντες, ασχολούνταν με τις διαπλοκές. Δυστυχώς και σήμερα το κράτος των Αθηνών, χαλκεύει διαπλοκάς εις βάρους του λαού και της Εκκλησίας. Η Παναγία μας όμως, και τότε, διέλυσε αυτές τις διαπλοκές των φιλοσόφων και των επαϊόντων. 

Όπως τότε, έτσι και τώρα, η Παναγία είναι η ελπίδα πως θα μας σώσει από όλες τις πλεκτάνες, τις οποίες στήνουν κατά της αλήθειας, κατά της ελευθερίας, κατά του ήθους, και της πλοκής-προβολής της αμαρτίας ως αρετή. 

«Χαίρε τών αλιέων τας σαγήνας πληρούσα»

Ποιοι ήταν οι αλιείς οι οποίοι γέμισαν τα δίχτυα τους; Ήσαν οι άγιοι Απόστολοι, οι οποίοι επληρώθησαν Πνεύματος Αγίου κατά την ημέρα της Πεντηκοστής, και έτσι γέμισε η Εκκλησία του Χριστού από τα μέλη της.

Και σήμερα, με την τεχνολογία και με την κατά κόσμον γνώσιν, θέλουν να διαστρέψουν την αλήθεια της Εκκλησίας. 

Με το λεγόμενο κίνημα του γουοκισμού, που έχει σκοπό δήθεν να αφυπνίσει τον λαόν, επιδιώκουν να γκρεμίσουν αυτό με το οποίο ο λαός στάθηκε όρθιος, επι τόσους αιώνες. Την ελπίδα και την πίστη, την αλήθεια και την ελευθερία.

Μετά το γκρέμισμα, επιχειρούν να ανοικοδομήσουν μια άλλη πραγματικότητα.

Στο πλαίσιο λοιπόν του γουοκισμού, δυστυχώς οι αλιείς άγιοι Απόστολοι, λοιδορήθηκαν από μια μερίδα αθέων ηθοποιών, προκαλώντας το θρησκευτικό συναίσθημα όλων μας, με πρόσχημα ότι δήθεν ανεβάζουν την τέχνη στα πρόσωπα τα ιερά.

Και από την άλλη πλευρά, σε κάποιο από τα σκανδιναβικά κράτη, ποινικοποίησαν την Αγία Γραφή, διότι δήθεν ομιλεί για τον θάνατο των ανθρώπων, συγχέοντας τον πνευματικό θάνατο με τον σωματικό.

Όλα αυτά δυστυχώς συμβαίνουν μόνο στον Δυτικό Χριστιανικό κόσμο, και δεν τολμούν τούτα τα κινήματα να θίξουν καμία από τις ανατολικές θρησκείες .

Ο κ. Νεκτάριος χαρακτηριστικά ανέφερε, «Ως πνευματικός Πατέρας, σας ικετεύω και παρακαλώ, να αφυπνιστούμε πνευματικά όλοι μας, ώστε να αντιληφθούμε τι ζητούν και τι θέλουν να πράξουν, από όλες αυτές τις διαπλοκές, τις οποίες επιφέρουν την σύγχυση μέσα στην Εκκλησία του Χριστού και στην Πατρίδα μας.»

Στο τέλος ο Σεβασμιώτατος, ευχήθηκε καλή Ανάσταση καθώς πλησιάζουμε στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα.

ΡΟΔΟΝ ΤΟ ΑΜΑΡΑΝΤΟΝ, ΧΑΙΡΕ Η ΜΟΝΗ ΒΛΑΣΤΗΣΑΣΑ

     Ο Ακάθιστος Ύμνος, εκτός από τη σύνδεσή μας με την ιστορία του Γένους μας, καθώς μας υπενθυμίζει την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης από τους Αβάρους το 626 μ.Χ. και τη σωτηρία της χάρις στην θαυματουργική παρέμβαση της Θεοτόκου, προς τιμήν της οποίας όλος ο λαός έψαλλε το κοντάκιο αυτό όρθιος (Ακάθιστος), είναι μία εξαιρετική ευκαιρία να θυμηθούμε ότι η παράδοση δεν υπάρχει από μόνη της, εάν δεν έχει να στηριχθεί να πατήσει σε πνευματικές βάσεις. Στην περίπτωση του Ακαθίστου Ύμνου είναι το μυστήριο της Θείας Οικονομίας, ο ρόλος που η Υπεραγία Θεοτόκος διαδραμάτισε, αλλά και το γεγονός ότι ο Χριστός, γενόμενος άνθρωπος, ανεβάζει τον άνθρωπο εις ουρανόν. Σ’ αυτό το θαυμαστό μυστήριο μόνο η ποίηση μπορεί να αποδώσει την αλήθεια. Ο ποιητικός λόγος δεν είναι μονοσήμαντος. Αφήνει στον αναγνώστη του να δώσει απαντήσεις. Ο καθένας μας μπορεί να πατήσει στην ιστορία και την παράδοση, να απολαύσει τη γλώσσα, κυρίως όμως το ερώτημα στο οποίο καλείται να δώσει απάντηση είναι το «σε μένα τι έχει να πει;». Ξεκινώντας από το σύνολο, την κοινότητα, ο ύμνος αγγίζει το πρόσωπο, τον άνθρωπο, τον καθέναν. Αλλιώς, είναι μία τελετουργία η οποία μένει στην επανάληψη. Στο κάλλος της συνήθειας, όχι όμως της αλλαγής μας, για την οποία είμαστε υπεύθυνοι. 

 Στον κανόνα του Ύμνου ο άγιος Ιωσήφ ο υμνογράφος, μεταξύ άλλων, αναφωνεί προς την Παναγία: «Ρόδον το αμάραντον, χαίρε η μόνη βλαστήσας. Το μήλον το εύοσομον, χαίρε η τέξασα, το οσφράδιον του πάντων Βασιλέως. Χαίρε, απειρόγαμε, κόσμου διάσωσμα» (Α’ Ωδή). «Χαίρε, συ που βλάστησες το τριαντάφυλλο που δεν μαραίνεται ποτέ, δηλαδή τον Κύριο. Χαίρε, συ που γέννησες το μήλο το οποίο ευωδιάζει, συ, που γέννησες Εκείνον που αποτελεί την ευωδία την οποία οσφραίνεται ο Βασιλιάς των όλων Θεός. Χαίρε, συ που δεν έλαβες πείρα γάμου, συ, που είσαι η σωτηρία του κόσμου» (Αρχιμ. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος).

 «Ρόδον το αμάραντον, χαίρε η μόνη βλαστήσασα». Τι τολμηρή παρομοίωση στ’ αλήθεια! Ο Χριστός παρομοιάζεται με το τριαντάφυλλο , όχι όμως το φυσικό, αλλά το υπέρ την φύσιν, που δεν μαραίνεται ποτέ. Κακία και δόλος δεν βρέθηκε στο στόμα Του. Τα πάντα επάνω του ήταν αγάπη. Ακόμη και τα δύσκολα που έλεγε και έπραττε για κάποιους, αγάπη ήταν. Όποιος και όποια Τον πλησίαζαν, έβλεπαν το κάλλος, το οποίο ανέδυε εκ μέρους Του, κάλλος Θεϊκό. Και την ίδια στιγμή, ένιωθαν  ότι ο Θεός έστειλε Κάποιον ο Οποίος ήταν ένα με τους ανθρώπους, όχι για να κάνει επίδειξη δύναμης, αλλά για να μοιραστεί την αγάπη της ύπαρξής Του. Και δεν μαράθηκε ποτέ. Ούτε ακόμη όταν έλαβε εκούσια τον θάνατο. Διότι και πάλι αναστήθηκε, αφού κήρυξε εν Άδη το μήνυμα της Βασιλείας του Θεού. Δεν μαραίνεται η Βασιλεία του Θεού ποτέ. Δεν σκοτίζεται το φως το αληθινό. Δεν δύει το κάλλος, ακόμη κι αν η κακία των ανθρώπων δίνει την αίσθηση ότι έκρυψε την παρουσία του Θεανθρώπινου Προσώπου. Και είναι η Παναγία η μόνη που βλάστησε την άληκτο Ζωή. Οι άνθρωποι γεννούμε παιδιά, τα οποία ακολουθούν την φυσική εξέλιξη του χρόνου και της ζωής. Τα ρόδα θα μαραθούν. Ο Χριστός είναι εις τον αιώνα χθες και σήμερον ο Αυτός.

 «Το μήλον το εύοσμον, χαίρε η τέξασα». Το μοναδικό μήλο το οποίο είναι ευωδιαστό για πάντα γέννησε η Παναγία. Τα εκ της φύσεως μήλα είναι εύοσμα όσο βρίσκονται στο δέντρο. Μετα, ο χρόνος σταδιακά σβήνει την ευωδία. Ο Χριστός, ως μήλον εύοσμον, παραμένει ταυτόχρονα στο δέντρο της κοινωνίας των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδος και  γι’ αυτό δεν μαραίνεται ποτέ, διότι είναι Θεός, αλλά και κόβει ο Ίδιος τον εαυτό Του από το δέντρο, παραμένοντας με τρόπο μυστικό και ανερμήνευτο λογικά επάνω του, διδόμενος ως εύοσμο μήλο στους ανθρώπους, για να Τον οσφρανθούν και να μεθύσουν από τη χαρά της ευωδίας,  για να Τον γευτούν ως τροφή η οποία στηρίζει και ανακαινίζει την κουρασμένη από την αμαρτία, αλλά και τις μέριμνες της ζωής, τις ήττες και τις αποτυχίες, τις αγωνίες και τους φόβους, ύπαρξη, κι ενώ «εσθίεται», «ουδέποτε δαπανάται», δεν ξοδεύεται, δεν τελειώνει, καθώς το μήλο γίνεται το Σώμα και το   Αίμα του, «αγιάζον τους εσθίοντας» στη θεία λειτουργία. 

 «Το οσφράδιον του πάντων Βασιλέως». Και αυτό το ευωδιαστό μήλο το οσφραίνεται ο Θεός, ως βασιλιάς των  όλων, διότι Αυτός το απέστειλε, αλλά και την ίδια στιγμή επάνω Του αποτυπώνονται χωρίς τέρμα οι δυνατότητες που δόθηκαν στην ανθρώπινη φύση από την αρχή της Δημιουργίας, να είναι δηλαδή εγκεντρισμένος ο άνθρωπος στο ξύλο της ζωής, της αγάπης που γίνεται αθανασία, πνευματική και σωματική, και ομοίωση κατά χάριν Θεού. Πρώτη η Παναγία γίνεται το οσφράδιο του πάντων Βασιλέως, του Υιού και Θεού της. Διότι τελικά, όπως εκείνη, έτσι κι εμείς μπορούμε να εκπληρώσουμε το νόημα της ζωής και τον προορισμό μας: να γίνουμε τέκνα Θεού. Η αμαρτία, ο πνευματικός θάνατος, το εγωτικό θέλημα μάς κάνουν να αποκοπτόμαστε από το δέντρο του Θεού και όλα επάνω μας σταδιακά φθείρονται και αποκτούν την αποφορά και την δυσοσμία του θανάτου. Όμως, η επάνοδός μας, όπως η Παναγία πρώτη, στον Θεό διά του Χριστού και της κοινωνίας μαζί Του, κάνουν όλα τα χαρίσματά μας, το πρόσωπό μας συνολικά, ως σωματοψυχική ύπαρξη, να ξαναβρίσκει την ευωδία της αγάπης και της αιωνιότητας, όπως μάς την έδωσε και συνεχώς μας την ξαναδίνει ο Χριστός.

 «Χαίρε, απειρόγαμε, κόσμου διάσωσμα». Δεν έλαβε τον γάμο τον ανθρώπινο η Παναγία. Έγινε Μάνα, άνευ ανδρός. Δεν βίωσε την χαρά, αλλά και τη φθορά της ανθρώπινης σχέσης, αλλά αξιώθηκε να ζήσει τη χάρη της κοινωνίας με τον Ίδιο τον Θεό, να γίνει η Μάνα του Θεού και γι’ αυτό δεν ανήκει αποκλειστικά σε κανέναν άνθρωπο, αλλά σε όλους, είναι η Μάνα όλων μας. Δεν δοκίμασε τη φθορά που η καθημερινότητα προκαλεί σωματικά και ψυχικά στους ανθρώπους που ζούνε μαζί στο μυστήριο του γάμου, που δυσκολεύει τη χαρά της αγάπης. Δεν το χρειαζόταν. Υπερέβη την φύση. Και γι’ αυτό, με τις πρεσβείες της σώζει τον κόσμο εκ της φθοράς. Δείχνει τον Χριστό ως Εκείνον που μας βοηθά να αντέχουμε. Εκείνον που σηκώνει τις ήττες της συνήθειας και της αποτυχίας σε κάθε σχέση, για να μας αγιάσει με την αγάπη Του και να κάνει και τους άλλους άγιους κοντά μας, αρκεί να το θέλουμε και να το επιζητούμε στη ζωή και τον τρόπο της Εκκλησίας.

 Στην Εκκλησία, όλα τα της Παναγίας βιώνονται και πάλι από τον καθένα και την καθεμιά μας. Γι’ αυτό και ο Ακάθιστος Ύμνος, τελικά, είναι ένα μεγαλείο υπενθύμισης της δικής μας ανάγκης για ανακαίνιση, με μπροστάρη μας την Παναγία, την Υπέρμαχο Στρατηγό. Ας την ακολουθήσουμε στην οδό του  Χριστού!

 π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

 19 Απριλίου 2024

 Ακάθιστος Ύμνος