Translate

Τετάρτη 31 Μαρτίου 2021

ΔΙΧΩΣ ΘΕΟ

 


«Εκείνος που είναι κλεισμένος σ’  ένα σπίτι, ακούει τα λόγια αυτών που περνούνε απ’  έξω, χωρίς να συνομιλεί μαζί τους»  (άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)

Ζούμε σε μία πραγματικότητα στην οποία συχνά αναγκαζόμαστε να βρισκόμαστε, να ακούμε και να βλέπουμε ανθρώπους πορεύονται σε διαφορετικό μήκος κύματος. Η αντίθεση είναι ισχυρή σε ζητήματα πίστης. Επειδή τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης κυριαρχούνται από αντι-εκκλησιαστικό πνεύμα, ενώ για τα όποια ζητήματα απασχολούν τον άνθρωπο, χαρακτηρολογικά, διαχείρισης της καθημερινότητας, σχέσεων, οραματισμού η απάντηση περνά από ψυχολογικού τύπου συμπεριφορές, με γνώμονα το life coaching, την θετική ενέργεια, το «πάμε παρακάτω», την ελευθερία και τα δικαιώματά μας, όποιος πιστεύει νιώθει ότι ζει σε έναν κόσμο δίχως Θεό. Συχνά τότε έρχεται στην σκέψη του ο λογισμός της βλασφημίας.

Βλασφημία δεν είναι μόνο η λεκτική ύβρις κατά του Θεού, η οποία αποτελεί μία κακή συνήθεια εκ της εφηβικής ηλικίας, κυρίως στα αγόρια και μετά στους άντρες. Βλασφημία είναι το αίσθημα ότι είτε ο Θεός δεν υπάρχει είτε ότι δεν υπάρχει για μας είτε ότι δεν είμαστε σε θέση να ελπίζουμε στην παρουσία και την βοήθειά του είτε πως όσα η πίστη λέει, δεν γίνεται να συμβαίνουν, να είναι αληθινά, διότι ο νους μας άλλα μάς λέει. Η πνευματική παράδοση της πίστης μας πιστεύει ότι οι σκέψεις αυτές δεν είναι πάντοτε δικές μας, αλλά εκπορεύονται από τον πειρασμό, ο οποίος στοχεύει στο να μας αποπροσανατολίσει, να μας απελπίσει, να μας απομακρύνει από τον Θεό και να μας κάνει να αισθανθούμε μόνοι και νικημένοι στην ζωή μας. Το χειρότερο όμως έρχεται όταν συνηθίσουμε σ’  αυτές τις σκέψεις και σ’  αυτήν την αντιμετώπιση της ζωής και θεωρήσουμε πως οποιαδήποτε προσπάθεια να κρατήσουμε ζωντανή την σχέση μας με τον Θεό ή να ακολουθήσουμε τον τρόπο της πίστης είναι καταδικασμένη, επειδή κι εμείς είμαστε καταδικασμένοι στην μοναξιά να παλεύουμε σε έναν κόσμο δίχως Θεό.

Όμως η ζωή μάς έχει δοθεί για να πορευόμαστε σύμφωνα με τις αρχές μας. Και η παρουσία του Θεού είναι στηριγμένη στο γεγονός ότι θα είμαστε οι λιγότεροι είτε αριθμητικά είτε στην έμπρακτη εφαρμογή της πίστης στην ζωή μας. Δεν είναι εύκολη η συνέπεια. Δεν είναι εύκολος ο σταθερός προσανατολισμός με βάση τις εντολές του Θεού και η χάραξη στην καρδιά μας ως σκοπού να είναι η αγάπη του Θεού αυτή που μας κυβερνά, μας δίνει ελπίδα στους σταυρούς της ζωής μας, μας κάνει να διαχειριζόμαστε με αυτήν ως κριτήριο τις σχέσεις μας με όσους θέλουμε ή πρέπει να είμαστε μαζί. Οι λογισμοί της μοναξιάς και της αδυναμίας δεν μπορούν να είναι το κριτήριο για να κάνουμε πίσω.

Ο πειρασμός της αποτελεσματικότητας, ο οποίος υποκρύπτει τον εγωισμό να είμαι και αυτός που σπέρνει και αυτός που θερίζει, δεν είναι ο δρόμος του Θεού. Η πορεία μας στηρίζεται στην δική μας απόφαση για κοινωνία με τον Θεό, για μετοχή στην ζωή της Εκκλησίας, για εξομολόγηση των λογισμών μας, για αγώνα ώστε η καρδιά να γίνει κέντρο της ζωής και απόφαση να ακολουθήσουμε υπομονετικά το Ευαγγέλιο τόσο στην δική μας ζωή όσο και στις σχέσεις μας, ιδίως στην οικογένεια, άλλοτε με λόγο, άλλοτε με προσευχή. Και οι άλλοι είναι ελεύθεροι. Ας κάνουμε τον αγώνα μας και ο Θεός θα φωτίσει!  

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Δημοσιεύθηκε στην « Ορθόδοξη Αλήθεια»

2021-03-31 ΠΡΟΗΓΙΑΣΜΕΝΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Δευτέρα 29 Μαρτίου 2021

Διον. Ζαφειρόπουλος: "Ο ΝΕΟΜΑΡΤΥΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ, σπόρος εκ Ζακύνθου για το Δέ...

Η Παναγία στο πρόσωπό της ενσάρκωσε την έννοια της Αγάπης.

 

Η Παναγία στο πρόσωπό της ενσάρκωσε την έννοια της Αγάπης.

Αρχιμανδρίτης Βαρθολομαίος Καθηγούμενος Ιεράς Μονής Εσφιγμένου: Η Παναγία στο πρόσωπό της ενσάρκωσε την έννοια της Αγάπης.


Η Παναγία στο πρόσωπό της ενσάρκωσε την έννοια της Αγάπης.

Η ζωή της όλη ήταν μια πορεία αγάπης, πορευόμενη μέσα στην αγάπη, ακολουθώντας την Αγάπη.

Ήταν η εκλεκτή Κόρη, που είχε σημαντικό ρόλο στο προαιώνιο σχέδιο του Θεού για την σωτηρία του ανθρώπου.

Ήταν η άμωμη Κόρη, που θα έφερνε στα σπλάχνα της τον Υιό και Λόγο του Θεού.

Ήταν η Κεχαριτωμένη Κόρη, η οποία έγινε η γέφυρα, που ένωσε τον ουρανό με την γη.

Είναι η άσπιλη Κόρη, που έφερε πάλι την αγάπη του Θεού στους ανθρώπους.

Είναι η άχραντη Κόρη, που μιλούσε την γλώσσα της αγάπης, την σιωπή.

Όλη της η ζωή ήταν μέσα στην σιωπή. Τίποτα δεν χαλούσε την σιωπή Της, γιατί είχε εμπιστοσύνη στο θέλημα του Θεού, που ήταν η αγάπη Του για τον άνθρωπο.

Βίωνε τον Θεό μέσα Της. Ζούσε την πληρότητα της αγάπης Του.

Δεν είχε τίποτα να πει περισσότερο από την μοναδική στιγμή, που μίλησε στην ζωή της, απαντώντας στον Αρχάγγελο: «Ιδού η δούλη Κυρίου!».

Η απάντησή Της αυτή, ήταν η εκούσια αποδοχή του σχεδίου του Θεού. Έλυσε την σιωπή Της για να συνεχίσει να σιωπά!

Η σιωπή της Παναγίας είναι η «πολυλογία» της αγάπης. Όταν αγαπάς σιωπάς, εμπιστεύεσαι και πορεύεσαι με αγάπη, μαζί με την Αγάπη, τον Χριστό.

Αρχιμανδρίτης Βαρθολομαίος

Καθηγούμενος Ιεράς Μονής Εσφιγμένου

2021-03-29 Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΠΟΔΕΙΠΝΟΥ

Κυριακή 28 Μαρτίου 2021

ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ: ΝΑ ΚΑΘΑΡΟΥΜΕ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΘΗ

 Στον Ιερό Ναό Παναγίας των Ξένων στην Κέρκυρα λειτούργησε το πρωί της Κυριακής 28 Μαρτίου 2021, Β’ Νηστειών, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος.

Σε προσφώνησή του προς τους πιστούς ο κ. Νεκτάριος τόνισε ότι ο εορταζόμενος την Β’ Κυριακή των Νηστειών άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς κατέδειξε την σημασία της βίωσης του Χριστού στην ορθόδοξη ζωή και παράδοση. Ήταν ο πρωταγωνιστής στην επίλυση της θεολογικής διαμάχης ανάμεσα στην Ορθοδοξία και την Δύση, με αφορμή την αμφισβήτηση που ο φιλόσοφος Βαρλαάμ ο Καλαβρός έκανε έναντι της κοινωνίας ανθρώπου και Θεού, καθώς υποστήριζε ότι ο Θεός γίνεται γνωστός διά της λογικής και του συναισθήματος, αλλά δεν κοινωνείται από τον άνθρωπο. Ο άγιος Γρηγόριος τόνισε ότι ο άνθρωπος μετέχει των θείων ενεργειών, μετέχει του Θεού, ζει τον Χριστό ως άκτιστον φως και γι’ αυτό και θεώνεται.

Με αφορμή και την ευαγγελική περικοπή της ιάσεως του παραλυτικού της Καπερναούμ ο κ. Νεκτάριος τόνισε ότι οι τέσσερις άνθρωποι που κατέβασαν τον παραλυτικό στον Χριστό, για να θεραπευθεί, είναι τύποι της δικής μας πνευματικής κατάστασης, κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά: είναι η «οικεία κατάγνωσις», δηλαδή η συναίσθηση της αμαρτωλότητας, είναι η «προημαρτημένων εξαγόρευσις», δηλαδή η εξομολόγηση των αμαρτημάτων μας είναι «εις το εξής προς αποχήν των κακών υπόσχεσις», η υπόσχεση ότι ξεκινάμε μία καινούργια ζωή κατά Θεόν, και τέλος « η προς Θεόν δέησις», δηλαδή η προσευχή.

Η αποστέγαση της σκεπής που έκαναν οι τέσσερις άνθρωποι δείχνει το λογιστικό μέρος της ψυχής το οποίο είναι φορτωμένο από τα υλικά, τα γήινα, τα πάθη που χωρίζουν την ψυχή από τον Χριστό. Γι’  αυτό και η πνευματική μας ζωή συνίσταται στην κάθαρση του λογιστικού της ψυχής από την κακότητα, από το σαρκικό φρόνημα, την κάθαρση από την αμαρτία ώστε τα πάντα να γίνουν Χριστός.

Ο κ. Νεκτάριος ευχήθηκε στους πιστούς να είναι η συνέχεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστή ευκαιρία νήψεως και πνευματικού αγώνα.

Το απόγευμα της Κυριακής τελέστηκε στον Άγιο Σπυρίδωνα ο Κατανυκτικός Εσπερινός, στο πέρας του οποίου ο κ Νεκτάριος συνέχισε τις εσπερινές του ομιλίες, με αναφορά στην Α’ προς Κορινθίους επιστολή του αποστόλου Παύλου. 













Κατάνυξη, η βασίλισσα των αρετών Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος

 Κατάνυξη, η βασίλισσα των αρετών

Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος


Η κατάνυξη είναι καρπός εργασίας και πρόξενος καρπών, ή, καλύτερα, αυτή γίνεται αιτία και δημιουργός όλων των αρετών, όπως μαρτυρεί όλη η θεόπνευστη Γραφή. Γι’ αυτό και εκείνος που θέλει να κόψει τα πάθη ή να αποκτήσει τις αρετές, πρέπει να αναζητά με επιμέλεια, πριν από όλα τα καλά και μαζί με όλες τις αρετές, την κατάνυξη. Διότι χωρίς αυτή δεν θα δει ποτέ καθαρή την ψυχή του· αν όμως δεν δει καθαρή την ψυχή του, δεν θα έχει οπωσδήποτε ούτε το σώμα του καθαρό.

Διότι είναι αδύνατο χωρίς νερό να πλυθεί το λερωμένο ένδυμα, αλλά και είναι ακόμη πιο αδύνατο χωρίς δάκρυα να πλυθεί και να καθαρισθεί η ψυχή από τις κηλίδες και τους μολυσμούς. Ας μην προφασιζόμαστε προφάσεις ψυχοβλαβείς και μάταιες, ή, μάλλον, να πω, προφάσεις ολότελα ψεύτικες και αίτιες της απώλειας. Αλλά ας αναζητήσουμε ολόψυχα αυτή τη βασίλισσα των αρετών.

Διότι αυτός που ζητά ολόψυχα την κατάνυξη τη βρίσκει· ή, μάλλον, η κατάνυξη έρχεται και βρίσκει αυτόν που τη ζητά επίπονα. Και αν ακόμη έχει καρδιά σκληρότερη από το χαλκό ή από το σίδερο ή από το διαμάντι, μόλις έρθει η κατάνυξη, την κάνει μαλακότερη από το ίδιο το κερί. Διότι η κατάνυξη είναι θεία φωτιά, που λειώνει τα βουνά και τα βράχια, και τα κάνει όλα ομαλά, και τα μεταβάλλει σε κήπους αναψυχής, και αλλοιώνει τις ψυχές που τη δέχονται.

Διότι αυτή γίνεται μέσα τους πηγή που αναβλύζει· γίνεται νερό της ζωής που αδιάκοπα αναπηδά και ανυψώνεται και ποτίζει πλούσια τις ψυχές, και είναι σαν να κατηφορίζει από κάποια δεξαμενή, γι’ αυτούς που είναι κοντά και μακριά, και σαν να πλημμυρίζει με τη ροή του τις ψυχές, που με πίστη δέχονται το λόγο.

Στην αρχή η κατάνυξη πλένει από το ρύπο αυτούς που μετέχουν στο φώς· έπειτα πλένει και καθαρίζει και τα πάθη, αποσπώντας τα σαν λέπια από τα τραύματα, εννοώ την κακία, το φθόνο, την κενοδοξία, και όλα τα άλλα, που ακολουθούν αυτά τα πάθη· δεν κάνει όμως μόνο αυτό, αλλά και τυλίγοντάς τα σαν μία φλόγα, εξαφανίζει λίγο λίγο, κατακαίγοντας και καταφλέγοντάς τα σαν αγκάθια.

Η κατάνυξη και στην αρχή προξενεί μέσα μας τον πόθο για την τέλεια απελευθέρωση και κάθαρση από τα πάθη και στη συνέχεια τον πόθο για τα αποθηκευμένα και ετοιμασμένα από τον Θεό αγαθά γι’ αυτούς που τον αγαπούν.

Αυτά όλα όμως τα παράγει η θεία φωτιά της κατάνυξης με δάκρυα, ή, μάλλον, δια μέσου των δακρύων· άλλωστε, όπως είπαμε, δεν έγινε ποτέ χωρίς δάκρυα ούτε ένα απ’ αυτά, αλλά και δεν θα γίνει σ’ εμάς ή σε κάποιους άλλους.

Διότι δεν μπορεί κάποιος να το αποδείξει αυτό ούτε από τις θείες Γραφές, ότι δηλαδή χωρίς δάκρυα και χωρίς συνεχή κατάνυξη καθαρίσθηκε ποτέ κάποιος ή έγινε άγιος ή έλαβε Άγιο Πνεύμα ή είδε τον Θεό ή αισθάνθηκε να κατοικεί μέσα του ο Θεός, ή, γενικά, ότι είχε κάποτε τον Θεό ένοικο μέσα στην καρδιά του, χωρίς να προηγηθεί μετάνοια και κατάνυξη και χωρίς να αναβλύζουν πάντοτε σαν από πηγή συνεχή δάκρυα, που κατακλύζουν και πλένουν καλά την κατοικία της ψυχής, αλλά και καταδροσίζουν και ανακουφίζουν την ίδια την ψυχή, που κατέχεται και καταφλέγεται από την απλησίαστη φωτιά.

Από το βιβλίο: Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου Έργα, Λόγος τέταρτος (απόσπασμα), σελ. 74. Μετάφραση Κωνσταντίνου Γ. Φραντζολά. Εκδόσεις “Το Περιβόλι της Παναγίας”, Θεσσαλονίκη 2017.

https://www.koinoniaorthodoxias.org

Print Friendly and PDF


Κυριακή Β' Νηστειών Γρηγορίου Παλαμά | Φανερωμένη Μπανάτου, 28.3.2021

Ζωντανή Μετάδοση | 20o Εσπερινό κήρυγμα Μητροπολίτη Κέρκυρας

Ζωντανή Μετάδοση | Ι.Προσκύνημα Αγίου Σπυρίδωνα

Β' ΚΥΡΙΑΚΉ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ΓΡΗΓΌΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ

Σάββατο 27 Μαρτίου 2021

Β’ Κυριακή Νηστειών: Κυριακή Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά († Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιος Bloom)

Β’ Κυριακή Νηστειών: Κυριακή Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά

 († Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιος Bloom)


Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Σὲ ἕναν ἀπὸ τοὺς ψαλμούς, διαβάζουμε τὰ παρακάτω: Ἐκεῖνοι ποὺ ἔσπειραν μὲ δάκρυα στὰ μάτια, θὰ θερίσουν μὲ χαρά. Ἐὰν στὴ διάρκεια τῶν ἑβδομάδων ποὺ προετοιμαζόμαστε γιὰ τὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα εἴδαμε κάθε τι ἄσχημο καὶ ἀνάξιο ποὺ ὑπάρχει μέσα μας νὰ καθρεφτίζεται στὶς παραβολὲς τοῦ Εὐαγγελίου, ἐὰν σταθήκαμε ἐνώπιον τῆς κρίσης τῆς συνείδησής μας καὶ τοῦ Θεοῦ, τότε πραγματικὰ ἔχουμε σπείρει μὲ δάκρυα τὸν δρόμο γιὰ τὴν σωτηρία μας. Καὶ ὅμως ὑπάρχει ἀκόμα χρόνος ἐπειδὴ ἀκόμα καὶ ὅταν εἰσερχόμαστε στὴν περίοδο τοῦ θερισμοῦ, ὁ Θεὸς μᾶς δίνει παράταση· καθὼς προχωροῦμε προοδευτικὰ πρὸς τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, πρὸς τὴν Ἡμέρα τῆς Ἀνάστασης, μποροῦμε ἀκόμα, κάθε στιγμή, μὲ πρόσωπο πρὸς τὴν νίκη τοῦ Θεοῦ, νὰ στραφοῦμε σὲ Ἐκεῖνον μὲ εὐγνωμοσύνη καὶ μὲ συντετριμμένη καρδιά, καὶ νὰ ποῦμε: «Κύριε, ἴσως εἶμαι ὁ ἐργάτης τῆς ἑνδεκάτης ὥρας, ἀλλὰ δέξου με ὅπως ὑποσχέθηκες!»

Τὴν προηγούμενη ἑβδομάδα γιορτάσαμε τῆς γιορτὴ τοῦ Θριάμβου τῆς Ὀρθοδοξίας, τὴν ἡμέρα ποὺ ἡ ἐκκλησία διακήρυξε ὅτι εἶναι σωστὸ νὰ ἁγιογραφοῦμε τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ. Δὲν ἦταν μία δήλωση σὲ σχέση μὲ τὴν τέχνη, ἦταν μία βαθιὰ θεολογικὴ διακήρυξη τῆς Ἐνσάρκωσης. Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη μᾶς εἶπε ὅτι δὲν μπορεῖ ὁ Θεὸς νὰ ἀντιπροσωπευθεῖ ἀπὸ καμία εἰκόνα, ἐπειδὴ εἶναι ἕνα ἀπύθμενο μυστήριο· δὲν εἶχε κἄν ὄνομα ἐκτὸς ἀπὸ τὸ μυστηριῶδες ὄνομα ποὺ μόνο ὁ Ἀρχιερέας γνωρίζει. Ἀλλὰ στὴν Καινὴ Διαθήκη μάθαμε καὶ γνωρίζουμε ἀπὸ τὴν ἐμπειρία μας ὅτι ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος, ὅτι ἡ πληρότητα τῆς Θεότητας ἔχει ὑποταχθεῖ καὶ εἶναι ἀκόμα ὑποταγμένη γιὰ πάντα στὴν ἀνθρώπινη σάρκα· καὶ γι’ αὐτὸ ὁ Θεὸς ἔχει ἀνθρώπινο ὄνομα: Ἰησοῦς καὶ ἔχει ἀνθρώπινο πρόσωπο ποὺ μποροῦν νὰ ἀναπαραστήσουν οἱ εἰκόνες. Ἑπομένως ἡ εἰκόνα εἶναι μία διακήρυξη τῆς βεβαιότητάς μας ὅτι ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος· καὶ ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ ἐπιτύχει μία ἔσχατη, ἔνδοξη, τραγικὴ ἑνότητα μέ μᾶς, νὰ γίνει ἕνας ἀπὸ ἐμᾶς ὥστε νὰ μποροῦμε νὰ γίνουμε ἕνα ἀπὸ τὰ παιδιά Του. Καὶ ἔτσι θὰ μπορούσαμε ἤδη τὴν περασμένη ἑβδομάδα νὰ χαροῦμε· καὶ νὰ γιατί μία ἑβδομάδα πρίν, ὅταν προετοιμαζόμασταν νὰ συναντήσουμε αὐτὸ τὸ θαῦμα, αὐτὸ τὸ θαῦμα τῆς Ἐνσάρκωσης, διακριτικά, μὲ ἕναν τρόπο ποὺ δὲν μποροῦν σχεδὸν τὰ αὐτιά μας νὰ συλλάβουν, ἡ Ἐκκλησία ἔψαλλε τὸν κανόνα τοῦ Πάσχα: Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν! – ἐπειδὴ δὲν πρόκειται γιὰ μία ὑπόσχεση γιὰ τὸ μέλλον, εἶναι μία βεβαιότητα τοῦ παρόντος, ποὺ μᾶς ἀνοίγετε σὰν μιὰ πόρτα νὰ εἰσέλθουμε μέσω τοῦ Χριστοῦ, τῆς Θύρας ὅπως καλεῖ τὸν ἑαυτό Του, στὴν αἰωνιότητα.

Καὶ σήμερα θυμόμαστε τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ἑνὸς ἀπὸ τοὺς μεγάλους Ἁγίους τῆς Ὀρθοδοξίας, ὁ ὁποῖος διακήρυξε, μέσα ἀπὸ τὴν ἐμπειρία τῶν ἀσκητῶν καὶ ὅλων τῶν πιστῶν, ὅτι ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ δὲν εἶναι ἕνα κτιστὸ Δῶρο – εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς ποὺ μᾶς ἑνώνει μὲ τὸν ἑαυτό Του ὥστε νὰ μᾶς διαπνέει ἡ παρουσία Του, ὥστε σταδιακά, ἐὰν μοναχὰ τὸν δεχτοῦμε, ἂν Τοῦ ἀνοιχτοῦμε, νὰ γίνουμε διάφανοι ἢ τουλάχιστον σχεδὸν διάφανοι στὸ φῶς Του, ὥστε νὰ γίνουμε ἀρχικὰ καὶ ὁλοένα πιὸ πολὺ μέτοχοι τῆς Θεϊκῆς Του φύσης.

Αὐτὸ δὲν ἀποτελεῖ ἁπλὰ μία ὑπόσχεση· εἶναι μία βεβαιότητα ποὺ ἔχουμε ἐπειδὴ αὐτὸ συνέβη σὲ χιλιάδες ἀνθρώπους ἄνδρες καὶ γυναῖκες ποὺ προσκυνοῦμε ὡς Ἁγίους τοῦ Θεοῦ: ἔγιναν μέτοχοι τῆς Θεϊκῆς φύσεως, εἶναι γιὰ μᾶς μία ἀποκάλυψη καὶ μία βεβαιότητα γιὰ ὅ,τι καλούμαστε νὰ εἴμαστε καὶ νὰ γίνουμε.

Καὶ σήμερα ἕνα ἀκόμα βῆμα μᾶς ὁδηγεῖ στὴν χαρά, στὴν δόξα τοῦ Πάσχα. Σὲ μία ἑβδομάδα θὰ ὑμνήσουμε τὸν Σταυρὸ- τὸν Σταυρὸ ποὺ ἦταν τρόμος γιὰ τοὺς ἐγκληματίες, καὶ ἔχει γίνει τώρα σημεῖο νίκης καὶ σωτηρίας, διότι γιὰ μᾶς ἡ ἀγάπη τοῦ Σταυροῦ δὲν ἔχει μέτρο, δὲν ἔχει ὅρια, εἶναι τόσο βαθιὰ ὅσο ὁ Θεός, ἀγκαλιάζει τὰ πάντα ὅπως ὁ Θεός, καὶ εἶναι πράγματι τόσο τραγικὰ νικηφόρα ὅπως ὁ Θεὸς εἶναι τὸ ἴδιο τραγικὸς καὶ νικηφόρος, ποὺ προκαλεῖ δέος, ποὺ ἀκτινοβολεῖ τὸ ἤρεμο, εὐφρόσυνο φῶς ποὺ ψάλλουμε στὸν Ἑσπερινό.

Ἂς ἑτοιμαστοῦμε νὰ συναντήσουμε τοῦτο τὸ γεγονός, τὸ ὅραμα τοῦ Θεοῦ, νὰ τὸ προσέξουμε, καὶ νὰ δοῦμε σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο τῆς Θεϊκῆς ἀγάπης, μία νέα δυνατὴ βεβαιότητα τῆς σωτηρίας μας· καὶ ὅταν ὁ χορὸς ψάλλει τούτη τὴ φορὰ πιὸ δυνατὰ τὸν κανόνα τῆς Ἀνάστασης, ἂς κατανοήσουμε ὅτι βῆμα – βῆμα ὁ Θεὸς μᾶς ὁδηγεῖ σὲ μία νίκη ποὺ Ἐκεῖνος ἔχει κερδίσει, καὶ ποὺ θέλει νὰ μοιραστεῖ μαζί μας.

Καὶ τότε θὰ προχωρήσουμε· θὰ ἀκούσουμε τὸν Ἅγιο ποὺ μᾶς διδάσκει πῶς νὰ δεχτοῦμε τὴν χάρη ποὺ προσφέρει ὁ Θεός, πῶς νὰ γίνουμε ἀντάξιοί Του· καὶ μὲ ἕνα ἀκόμα βῆμα – θὰ δοῦμε τὴν νίκη τοῦ Θεοῦ στὸ πρόσωπο τῆς Ἁγίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας καὶ θὰ φθάσουμε στὸ κατώφλι τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας. Ἀλλὰ ἂς θυμηθοῦμε ὅτι βρισκόμαστε τώρα σὲ μία νέα περίοδο, μία ἐποχὴ ποὺ μᾶς ἀποκαλύπτεται, ποὺ καλούμαστε νὰ τὴν ἐνδυθοῦμε, νὰ ἀνταποκριθοῦμε σ’ αὐτὴν μὲ εὐγνωμοσύνη, μία εὐγνωμοσύνη ποὺ θὰ μᾶς μεταμορφώσει σὲ νέους ἀνθρώπους- καὶ νὰ ἀνταποκριθοῦμε ἐπίσης μὲ χαρά! Καὶ μία χαρὰ γεμάτη ἀπὸ δάκρυα σὲ ἀπάντηση τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, μία χαρὰ ποὺ εἶναι μία ἀξιόπιστη ἀπάντηση στὴν Θεϊκὴ ἀγάπη. Ἀμήν!

(Ἀπόδοση καί πηγή Κειμένου: agiazoni.gr) 

Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 28 Μαρτίου 2021 - B΄ Κυριακή των Νηστειών - Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά

 Ευαγγέλιο της Κυριακής 28 Μαρτίου – Β΄ Κυριακή των Νηστειών

Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά


ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ Β´ 1 – 12

1 Καὶ εἰσῆλθε πάλιν εἰς Καπερναοὺμ δι’ ἡμερῶν καὶ ἠκούσθη ὅτι εἰς οἶκόν ἐστι. 2 καὶ εὐθέως συνήχθησαν πολλοὶ, ὥστε μηκέτι χωρεῖν μηδὲ τὰ πρὸς τὴν θύραν· καὶ ἐλάλει αὐτοῖς τὸν λόγον. 3 καὶ ἔρχονται πρὸς αὐτὸν παραλυτικὸν φέροντες, αἰρόμενον ὑπὸ τεσσάρων. 4 καὶ μὴ δυνάμενοι προσεγγίσαι αὐτῷ διὰ τὸν ὄχλον, ἀπεστέγασαν τὴν στέγην ὅπου ἦν, καὶ ἐξορύξαντες χαλῶσι τὸν κράβαττον ἐφ’ ᾧ ὁ παραλυτικὸς κατέκειτο.

5 ἰδὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν λέγει τῷ παραλυτικῷ· Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου. 6 ἦσαν δέ τινες τῶν γραμματέων ἐκεῖ καθήμενοι καὶ διαλογιζόμενοι ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν· 7 Τί οὗτος οὕτως λαλεῖ βλασφημίας; τίς δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας εἰ μὴ εἷς ὁ Θεός; 8 καὶ εὐθέως ἐπιγνοὺς ὁ Ἰησοῦς τῷ πνεύματι αὐτοῦ ὅτι οὕτως αὐτοὶ διαλογίζονται ἐν ἑαυτοῖς εἶπεν αὐτοῖς· Τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν; 9 τί ἐστιν εὐκοπώτερον, εἰπεῖν τῷ παραλυτικῷ, ἀφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν, ἔγειρε καὶ ἆρον τὸν κράβαττόν σου καὶ περιπάτει;

10 ἵνα δὲ εἰδῆτε ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἀφιέναι ἐπὶ τῆς γῆς ἁμαρτίας – λέγει τῷ παραλυτικῷ· 11 Σοὶ λέγω, ἔγειρε καὶ ἆρον τὸν κράβαττόν σου καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου. 12 καὶ ἠγέρθη εὐθέως, καὶ ἄρας τὸν κράβαττον ἐξῆλθεν ἐναντίον πάντων, ὥστε ἐξίστασθαι πάντας καὶ δοξάζειν τὸν Θεὸν λέγοντας ὅτι Οὐδέποτε οὕτως εἴδομεν.

Ερμηνευτική απόδοση Παναγιώτη Ν. Τρεμπέλα

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ Β´ 1 – 12

1 Καὶ ὕστερα ἀπὸ μερικὰς ἡμέρας ἐμβῆκε πάλιν εἰς τὴν Καπερναούμ· καὶ ἔγινε γνωστόν, ὅτι εἶναι εἰς κάποιαν οἰκίαν. 2 Καὶ ἀμέσως ἐμαζεύθησαν πολλοί, ὥστε ἀφοῦ ἐγέμισεν ἡ οἰκία, νὰ μὴ χωροῦν πλέον τὸν λαὸν οὔτε τὰ πλησίον τῆς θύρας μέρη. Καὶ τοὺς ἐδίδασκε τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ. 3 Καὶ ἔρχονται πρὸς αὐτὸν καὶ τοῦ ἔφεραν κάποιον παραλυτικόν, ποὺ τὸν ἐσήκωναν ἐπάνω εἰς κρεββάτι τέσσαρες.

4 Καὶ ἐπειδὴ δὲν ἠμποροῦσαν ἐξ αἰτίας τοῦ πλήθους τοῦ λαοῦ νὰ τὸν πλησιάσουν, ἐξεσκέπασαν τὴν σκέπην εἰς τὸ μέρος, ὅπου ὁ Κύριος εὑρίσκετο καί, ἀφοῦ ἤνοιξαν τρῦπαν, ἔρριψαν κάτω σιγὰ τὸ κρεββάτι, ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἦτο ἑξαπλωμενος ὁ παραλυτικός. 5 Ὅταν δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶδε τὴν πίστιν, ποὺ εἶχαν καὶ ὁ παραλυτικὸς καὶ ἐκεῖνοι ποὺ τὸν ἔφεραν, λέγει εἰς τὸν παραλυτικόν, ὁ ὁποῖος εὑρίσκετο εἰς ἀνησυχίαν, μήπως αἱ ἁμαρτίαι του γίνουν ἐμπόδιον εἰς τὴν θεραπείαν του· τέκνον, σοῦ ἔχουν συγχωρηθῇ αἱ ἁμαρτίαι σου, αἱ ὁποῖαι εἶναι καὶ ἡ αἰτία τῆς σωματικῆς σου παραλύσεως. 6 Ἦσαν δὲ μερικοὶ ἀπὸ τοὺς γραμματεῖς, οἱ ὁποῖοι ἐκάθηντο ἐκεῖ καὶ διελογίζοντο εἰς τὸ ἐσωτερικόν των καὶ εἰς τὰς διανοίας των·

7 Διατὶ ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ὁμιλεῖ ἔτσι καὶ ἐκστομίζει βλασφημίας; Ποῖος ἄλλος ἠμπορεῖ νὰ συγχωρῇ ἁμαρτίας, παρὰ μόνον ἕνας, ὁ Θεός; 8 Καὶ ἀμέσως ὁ Ἰησοῦς ἀντελήφθη ὑπερφυσικῶς μὲ τὸ φωτιζόμενον ἀπὸ τὴν θεότητά του πνεῦμα του, ὅτι αὐτοὶ διαλογίζονται μέσα τους ἔτσι, καὶ τοὺς εἶπε· Διατὶ δέχεσθε καὶ κυκλοφορεῖτε τέτοιους λογισμοὺς μέσα εἰς τὰς καρδίας σας; 9 Τί εἶναι εὐκολώτερον, τὸ νὰ εἴπω εἰς τὸν παραλυτικὸν εἶναι συγχωρημέναι αἱ ἁμαρτίαι σου ἢ νὰ τοῦ εἴπω, σήκω καὶ πάρε εἰς τὸν ὦμον σου τὸ κρεββάτι σου καὶ περιπάτει; Σεῖς θεωρεῖτε δυσκολώτερον τὸ τελευταῖον τοῦτο. 10 Διὰ νὰ μάθετε λοιπόν, ὅτι ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, ὁ Μεσσίας, ὁ μοναδικὸς ἐκπρόσωπος τῆς ἀνθρωπότητος, ὁ ὁποῖος θὰ ἔλθῃ καὶ πάλιν ἐπὶ τῶν νεφελῶν ὡς Κριτὴς ἔνδοξος, ἔχει ἐξουσίαν νὰ συγχωρῇ ἐπὶ τῆς γῆς ἁμαρτίας – τότε ὁ Κύριος λέγει εἰς τὸν παραλυτικόν·

11 Εἰς σέ, ποὺ πιστεύεις, ὁμιλῶ· σήκω καὶ πάρε εἰς τὸν ὦμον σου τὸ κρεββάτι σου καὶ πήγαινε εἰς τὸν οἶκον σου. 12 Καὶ ἐσηκώθη ἀμέσως καὶ ἀφοῦ ἐπῆρε τὸ κρεββάτι του ἐβγῆκεν ἀπὸ τὸ σπίτι ἐκεῖνο ἐμπρὸς εἰς ὅλους, ὥστε τὸν εἶδαν μὲ τὰ μάτια των καὶ κατεπλάγησαν ὅλοι καὶ ἐδόξασαν τὸν Θεὸν λέγοντες, ὅτι ποτὲ ἕως τώρα δὲν εἴδαμεν ἔτσι, παραλυτικὸς μὲ μίαν προσταγὴν νὰ σηκώνεται ἀμέσως ὑγιὴς καὶ νὰ περιπατῇ.

Καλή Σαρακοστή & Καλό Στάδιο

ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΝΘΗΜΕΡΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ π. ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΔΟΥΗ

 Στην Ιερά Μονή Υπεραγίας Θεοτόκου Παλαιοκαστριτίσσης μετέβη το Σάββατο 27 Μαρτίου 2021 ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος, όπου τέλεσε την θεία λειτουργία και το τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο για την ανάπαυση της ψυχής του μακαριστού καθηγουμένου της Μονής Αρχιμανδρίτου Ευθυμίου Δούη. Συμπροσευχόμενος ήταν και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βρεσθένης κ. Θεόκλητος. Στο πέρας της θείας λειτουργίας ο κ. Νεκτάριος χειροθέτησε σε πνευματικό-εξομολόγο τον νεοεκλεγέντα καθηγούμενο της Μονής Αρχιμανδρίτη Σωσίπατρο Ασπιώτη. Ο κ. Νεκτάριος τέλεσε και τρισάγιο επί του τάφου του μακαριστού γέροντος π. Ευθυμίου και ζήτησε από την αδελφότητα να μιμηθεί το ήθος, την αγάπη, την κατά Θεόν πτωχεία, την αρχοντιά του γέροντα και να παραμείνει η αδελφότητα ενωμένη στην νέα πορεία, κατά την δική του επιθυμία. Όλα τα μέλη της αδελφότητας διετέλεσαν πνευματικά παιδιά του αειμνήστου καθηγουμένου.













«ΚΥΡΙΕ, ΦΩΤΙΣΟΝ ΜΟΥ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ»- ΑΣ ΣΥΖΗΤΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΜΕ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ



 «Χαῖρε Πατέρων καύχημα, θεολόγων τό στόμα, τῆς ἡσυχίας σκήνωμα, τῆς σοφίας ὁ οἶκος, τῶν Διδασκάλων ἀκρότης, πέλαγος τό τοῦ λόγου, πράξεως χαῖρε ὄργανον, θεωρίας ἀκρότης, θεραπευτά καί τῶν νόσων τῶν ἀνθρωπίνων, Πνεύματος χαῖρε τέμενος, καί θανών καί ζῶν πάτερ» (Εξαποστειλάριο του Όρθρου της εορτής του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά)

«Χαίρε εσύ που είσαι το καύχημα των Πατέρων της Εκκλησίας, το στόμα των θεολόγων, που μέσα σου κατοικεί η κατά Θεόν ησυχία, το σπίτι της σοφίας, η κορυφή των διδασκάλων της πίστης, το πέλαγος του λόγου, όργανο της ζωής του Χριστού στην πράξη, η κορυφή της θεωρίας, της θέασης του Θεού, εσύ που θεραπεύεις και τις ανθρώπινες ασθένειες, χαίρε εσύ που είσαι ναός του Αγίου Πνεύματος, και όσο ζούσες και τώρα που έχεις πεθάνει, Πάτερ Γρηγόριε»

            «Περί το 1316 ο Γρηγόριος ο Παλαμάς έλαβε την απόφαση να εγκαταλείψει την ματαιότητα του κόσμου και κατέφυγε στο Άγιον Όρος. Γυμνασμένος παιδιόθεν να βάζει σε πράξη θεμελιώδεις αρετές όπως η υπακοή, η ταπεινοφροσύνη, η πραότητα, η νηστεία, η αγρυπνία και οι διάφορες σκληραγωγίες που επιτρέπουν την καθυπόταξη της σαρκός στο πνεύμα, ο νέος έκανε γρήγορα προόδους στην άσκηση της προσευχής. Νυχθημερόν απευθυνόταν απαύστως προς τον Θεό με λυγμούς λέγοντας: ‘Φώτισόν μου το σκότος’. Μετά από λίγο καιρό, η Θεοτόκος προς την οποία προσέφευγε ήδη από τη νεότητά του, του έστειλε τον άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο για να του υποσχεθεί την προστασία της στη ζωή αυτή και την άλλη...Μετά από κάποιες μετακινήσεις, εγκαταστάθηκε στο κελλί του Αγίου Σάββα, λίγο πιο πάνω από την Μεγίστη Λαύρα. Μονάχα σε εξαιρετικές περιπτώσεις πήγαινε στο μοναστήρι και με τους σπάνιους επισκέπτες του επικοινωνούσε μόνον την Κυριακή και τις εορτές. Με τον τρόπο αυτό, από την εξωτερική ακόμη θεωρία, ο Γρηγόριος έφθασε στη θεοπτία μέσα στο φως του Αγίου Πνεύματος και στην επαγγελθείσα, από τον Χριστό στους τέλειους μαθητές Του, θέωση. Μία ημέρα είδε σε ένα όνειρο ότι κρατούσε στα χέρια του ένα αγγείο γεμάτο γάλα. Αυτό άρχισε να αναβλύζει σαν πηγή και ξεχείλισε, και καθώς χυνόταν μεταβλήθηκε αίφνης σε κρασί που γέμισε τα χέρια του, τα ενδύματά του και τον γύρω χώρο με θεϊκή ευωδία. Ήταν ένα σημάδι ότι είχε φθάσει πια ο καιρός να διδάξει στους αδελφούς του τα μυστήρια που του είχε αποκαλύψει ο Θεός. Ετοιμάστηκε και ξεκίνησε τον αγώνα του εναντίον του Βαρλαάμ του Καλαβρού και των συνοδοιπόρων του, οι οποίοι αρνούνταν τον ησυχασμό. Ο άγιος Γρηγόριος θα τονίσει ότι η άσκηση και η προσευχή είναι η απόληξη ολόκληρου του μυστηρίου ης Σωτηρίας και αποτελούν το μέσον που διαθέτει ο κάθε πιστός για να κάνει να ανθίσει εντός του η χάρις που του έχει χορηγηθεί κατά το άγιο Βάπτισμα» («Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας», εκδόσεις ΙΝΔΙΚΤΟΣ, τόμος τρίτος)

            Ο κόσμος μας σήμερα, όταν ακούει για θεολογία και θεολόγους, ο νους του πηγαίνει στο μάθημα των Θρησκευτικών και στους καθηγητές που το διδάσκουν. Προφανώς και δεν είναι καταχρηστικός ο τίτλος, όπως επίσης και για όσους συζητούν για την θεολογία στην εποχή μας. Ο όποιος διάλογος βεβαίως γίνεται ουσιαστικά και πάλι για το μάθημα των Θρησκευτικών, για την σχέση της επιστήμης με την εκπαίδευση και τον τρόπο με τον οποίο θρησκευτικές γνώσεις θα δοθούν στους νεώτερους. Η αυθεντική όμως παράδοση της Εκκλησίας μας δεν περιορίζει την θεολογία στις γνώσεις, αλλά θεωρεί ως αρχή και τέλος της, σκοπό της, την κοινωνία με τον Θεό και μάλιστα την θέαση του Θεού, την θεωρία. Να φύγει ο άνθρωπος από τα γήινα και να συναντήσει τον Θεό, όντας στον παρόντα κόσμο και χρόνο, αφήνοντας όμως πίσω του κάθε τι που τον κατά καθηλωμένο στο σήμερα, να συναισθανθεί και να ζήσει την θεοποιό ενέργεια του Θεού, διά της οποίας επλάσθη να μετέχει στην κοινωνία μαζί Του.

            Συζητούμε για έλλειμμα θεολογίας στον λόγο της Εκκλησίας σήμερα. Οι πολλοί πιστεύουν ότι αυτό το έλλειμμα έχει να κάνει με τον συμπεριφορικό και ηθικιστικό λόγο, ο οποίος διακατέχει τους ποιμένες, τους κήρυκες, ακόμη και τους πιστούς. Και είναι αλήθεια ως ένα σημείο, ότι ο εκκλησιαστικός λόγος μοιάζει περισσότερο με κατηχητικό, παιδαγωγικό αφήγημα, προτρεπτικό μετάνοιας αλλά και αλλαγής εξωτερικής του ανθρώπου ή, συχνά, φλυαρία αρετολογίας. Η συζήτηση αποσκοπεί στο να μπολιαστεί ο λόγος της πίστης με γνώσεις από την θεολογική παράδοση, την βιβλική, την πατερική, την ασκητική, ώστε να είναι αυθεντικός και να αποτυπώνει την εμπειρία της Εκκλησίας. Και είναι αυτονόητο ότι μία τέτοια εξέλιξη τα τελευταία χρόνια είναι θετική, καθώς έχει περάσει και στις γενιές των θεολόγων και των εκκλησιαστικών προσώπων.

            Η παράδοση όμως της Εκκλησίας, όπως την βλέπουμε να αποτυπώνεται και στο πρόσωπο του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, μάς δείχνει ότι έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διαβούμε. «Φώτισόν μου το σκότος», προσευχόταν ο άγιος. Το ζούσε. Ήξερε ότι το σκότος δεν ήταν η απουσία γνώσεων ή η φιλοσοφική αρετολογία και η ηθική και συμπεριφορική αλλαγή. Ασκητικός ο ίδιος, αφιερωμένος εκ νεότητός του στον Θεό και την πίστη, ήταν ο τελευταίος που θα χρειαζόταν τέτοιες υπομνήσεις στον εαυτό του. Σκότος για τον άγιο ήταν η απουσία του Θεού από την ύπαρξή του. Ήξερε ότι ο Θεός είναι πανταχού παρών. Ήξερε πώς με όποιες γνώσεις κι αν είχε και όση πράξη πνευματική κι αν ασκούσε, ανήκε στην Εκκλησία, ήταν θεατός από τον Θεό και αποδεκτός από Εκείνον, όμως ένιωθε ότι ο ίδιος δεν είχε κοινωνία του Θεού. Γνώριζε τα περί του Θεού, πάλευε, αλλά δεν ζούσε τον Θεό μέσα του. Και γι’ αυτό παρακαλούσε γι’ αυτό του το σκοτάδι να φωτιστεί, όχι με γνώση περί Θεού αλλά με γνώση του ίδιου του Θεού. Να μπορέσει δηλαδή να ζήσει το μυστήριο της παρουσίας του Θεού εντός του και αυτό το μυστήριο να το κοινοποιήσει στους αδελφούς του, όπως και έγινε αργότερα, όταν το γάλα με το οποίο ο ίδιος πότιζε τον εαυτό του κατεστάθη κρασί ευωδιαστό, το οποίο μεθούσε με την χαρά της χάριτος που η παρουσία του Θεού προσφέρει τον κόσμο.

            Η συζήτηση περί θεολογίας και πίστης σήμερα γίνεται από όλους όσους γνωρίζουμε περί του Θεού. Μακάρι να γινόταν πρωτίστως από του ένθεους, από εκείνους που βίωναν τον Θεό και να μας ωθούσαν να εισέλθουμε κι εμείς σ’ αυτήν την οδό. Η άσκηση και η προσευχή, όπως μας λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, αποτελούν την αφετηρία αυτής της οδού. Ο θεολογικός λόγος μπολιάζεται από την εμπειρία και των Πατέρων και των Αγίων  που ένιωθαν τον Θεό και τον έβλεπαν, αλλά χρειάζεται να εκφρασθεί και από ανθρώπους που βιώνουν τον Θεό στην δική τους ζωή, που έχουν βγει από το σκοτάδι, που το γάλα έγινε κρασί στις καρδιές τους, που έχουν την χαρά και την χάρη. Δύσκολος αυτός ο δρόμος. Αφορά στον κάθε χριστιανό. Μέχρι τότε, ας προσπαθήσουμε να σπουδάσουμε το πατερικό πνεύμα. Να θυμόμαστε ότι κληθήκαμε να μετέχουμε στην θεοποιό ενέργεια του Θεού. Με προσευχή και άσκηση να παλεύουμε στην ζωή μας. Στην γωνιά των ναών μας, στο ταμιείον μας, κρατώντας και μελετώντας την Γραφή και κάθε πνευματικό κείμενο, αγαπώντας, δίνοντας και λαμβάνοντας, με επίγνωση ότι έχουμε δρόμο και μη καθιστώντας τους εαυτούς μας αυθεντίες, από τη στιγμή που το σκότος είναι στην ουσία η κατάστασή μας. Ας μείνουμε τουλάχιστον ταπεινοί στα όσα λέμε και ας αφήνουμε την Εκκλησία και τον Θεό τελικά να δίνει την βεβαίωση για την γνησιότητά τους. Έχει κουράσει η έπαρση, ο φανατισμός, η τύφλωση του πληκτρολογίου, η βεβαιότητα ότι μόνο τα όσα λέμε, οι ημιμαθείς, αγνοούντες και άγευστοι κατά τα άλλα, είναι η αλήθεια.

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Κέρκυρα, 28 Μαρτίου 2021

Β’ Νηστειών


ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ: ΝΑ ΜΑΣ ΞΕΔΙΨΑΣΕΙ Η ΠΑΝΑΓΙΑ

 Στον Ιερό Ναό Αγίων Πάντων στο Νησάκι στην Βόρεια Κέρκυρα τέλεσε την ακολουθία των Β’ Χαιρετισμών ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος το απόγευμα της Παρασκευής 26 Μαρτίου 2021.

Μιλώντας προς τους πιστούς ο κ. Νεκτάριος ανέλυσε το «Χαίρε θάλασσα ποντίσασα Φαραώ τον νοητόν».  Τόνισε ότι καλούμαστε να μοιάσουμε τον Ιουδαϊκό λαό, ο οποίος πέρασε από την Ερυθρά θάλασσα για να βρει την ελευθερία του από τον Φαραώ, μόνο που τώρα η ελευθερία μας είναι από την δουλεία στο κακό, την αμαρτία, τον θάνατο και ο νοητός Φαραώ είναι ο πειρασμός που μας κρατά αιχμάλωτους στην γη του κόσμου, μακριά από τον Θεό. Οι Πατέρες λένε ότι η Ερυθρά θάλασσα είναι τύπος της Παναγίας, η οποία δέχτηκε τον ίδιο τον Θεό, να βραχεί, χωρίς να κατακαεί από το πυρ της θεότητος. Ήταν η αγνότατη γυναίκα η οποία διαφύλαξε τον εαυτό της, η οποία πέρασε το πυρ της θεότητος από μέσα της χωρίς να πάθει κάτι. Αναψύχει τον λαό του Θεού. Ο Χριστός διέρχεται δι’  αυτής, πάσχει για όλον τον λαό, ανεβαίνει στον σταυρό, δεσμεύει τον πειρασμό διά της θυσίας στον σταυρό και συνεχίζει να πάσχει καθημερινά, θύεται, θυσιάζεται, ανασταίνεται και ανασταίνει όλους μας καθώς συμμετέχουμε στο μυστήριο της θείας ευχαριστίας.

Στην συνέχεια ο κ. Νεκτάριος ανέλυσε το «χαίρε πέτρα η ποντίσασα τους διψώντας την ζωής». Η Παναγία ξεδίψασε τον λαό μας από την δίψα για Θεό. Από μέσα της έτρεξε άφθονο νερό, που είναι ο Χριστός. Όπως ο Μωυσής με το ραβδί του χτύπησε την πέτρα και έτρεξε νερό, έτσι και η Παναγία δέχεται να αναβλύσει από μέσα της ο Υιός του Θεού και να μας ξεδιψάσει αληθινά εφόσον του αφεθούμε με εμπιστοσύνη. Πολλές φορές οι εκδηλώσεις της πίστης μας είναι εξωτερικές και τυπολατρικές, δεν είναι πηγαίες. Γι’  αυτό χρειάζεται να θυμόμαστε αυτό που κάνει η Παναγία, να ρέει από μέσα της το αλλόμενον ύδωρ, ο ίδιος ο Θεός. Ας αφήσουμε κι εμείς τον εαυτό μας, όπως ο απόστολος Παύλος, να ζήσει εντός μας ο Χριστός και ας ικετεύσουμε την Παναγία μας, ώστε να ζήσουμε την εν Χριστώ ζωή, την ζωή της μεταμορφώσεως, της χάριτος, την ελπίδα της αναστάσεως και της αιωνιότητος, με εμπιστοσύνη στον Θεό και το θέλημα Του.






2021-03-27 ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ Β΄ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Παρασκευή 26 Μαρτίου 2021

16os ΨΑΛΜΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΣΧΟΛΙΑ

ΚΗΡΥΓΜΑ Β΄ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

 


Ο Ιησούς πήγε στην Καπερναούμ και διαδόθηκε πως ήταν σ' ένα σπίτι.  Αμέσως μαζεύτηκαν πολλοί, για να τον ακούσουν να κηρύττει. Ήλθαν τότε τέσσερεις άνθρωποι και του έφεραν έναν παράλυτο. Επειδή δεν μπορούσαν να πλησιάσουν λόγω του πλήθους, έβγαλαν ένα τμήμα από τη στέγη του σπιτιού στο μέρος που ήταν ο Κύριος και κατέβασαν το κρεβάτι με τον κατάκοιτο. Όταν ο Ιησούς είδε την πίστη τους, λέγει στον παραλυτικό: Παιδί μου, συγχωρέθηκαν οι αμαρτίες σου.

Ήταν πολύ μεγάλη  η πίστη αυτών που μετέφεραν τον παράλυτο στον Χριστό. Μπήκαν σε κόπο και ταλαιπωρία, παίρνοντας ρίσκο, με το εγχείρημά τους αυτό. Αν δεν γινόταν καλά ο ασθενής τους, το λιγότερο θα γελοιοποιούντο. Τελικά η εμπιστοσύνη που δείχνουν στο Χριστό οι άνθρωποι αυτοί, αλλά και ο ίδιος ο ασθενής, γιατί βέβαια δεν θα έκαναν τίποτα χωρίς τη θέλησή του, επιβραβεύεται. «Ἰδὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν λέγει τῷ παραλυτικῷ· τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου».

Γιατί όμως ο Ιησούς αντί να τον θεραπεύσει αμέσως, πρώτα του συγχωρεί τις αμαρτίες; Τι είναι η αμαρτία; Αμαρτία είναι η ασθένεια της ψυχής. Ο Θεός είναι η πηγή της ζωής. Αυτός έφερε στην ύπαρξη τα πάντα, και συνεχίζει να τα διατηρεί. Ο άνθρωπος σαν λογικό και αυτεξούσιο ον, δέχεται τη ζωή αλλά και μπορεί να την απορρίψει. Όταν είναι κοντά στο Θεό παίρνει ζωή αλλά όταν απομακρυνθεί, σταδιακά τη χάνει. Αμαρτία λοιπόν είναι η απομάκρυνση από το Θεό και κατά συνέπεια, η απώλεια της αιώνιας ζωής. 

  Συνηθίζουμε να λέμε: «Πάνω από όλα η υγεία». Και όταν αρρωσταίνουμε, θέλουμε το συντομότερο να γίνουμε καλά, ενώ ίσως αδιαφορούμε για τις αμαρτίες μας, με τις οποίες αρρωσταίνει η ψυχή μας. Βέβαια η υγεία του σώματος είναι ένα πολύ μεγάλο δώρο του Θεού, και δεν είναι κακό να το ζητούμε από τον Θεό, απεναντίας είναι ευλογημένο. Αλλά οφείλουμε να ενδιαφερόμαστε περισσότερο για την υγεία της ψυχής μας,  για τον εξαγιασμό της. Η σωματική ασθένεια στη χειρότερη περίπτωση θα μας οδηγήσει στον σωματικό θάνατο, ενώ η αμαρτία, αν δεν μετανοήσουμε, στην αιώνια κόλαση. Όπως το σώμα μας αρρωσταίνει και κινδυνεύει να πεθάνει, το ίδιο γίνεται και με την ψυχή μας με την αρρώστια που ονομάζεται αμαρτία. Αυτός είναι ο λόγος που οι πατέρες της Εκκλησίας μας διδάσκουν να μισούμε την αμαρτία αλλά να αγαπάμε τον αμαρτωλό, γιατί  είναι ένας άρρωστος. Θεραπεία της αμαρτίας, είναι η συνειδητή πίστη στον Τριαδικό Θεό, η τήρηση των εντολών Του και κατά συνέπεια η συμμετοχή στα μυστήρια της εκκλησίας μας. Όλα τα μυστήρια τελούνται «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν αἰώνιον». 

Αυτός είναι ο λόγος που ο Ιησούς πριν από θεραπείες ασθενών τους  έλεγε, «ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου». Ο Κύριος πάντα έδινε προτεραιότητα στην υγεία της ψυχής και στην συνέχεια, ακολουθούσε η δωρεά της υγείας του σώματος. Ας μην ξεχνάμε ότι ο άνθρωπος αποτελείται από σώμα και ψυχή και αυτά τα δύο αλληλοεπηρεάζονται. Στην εποχή μας δυστυχώς ξεχάσαμε ότι έχουμε και ψυχή, έτσι όλοι μιλάμε μόνο για την  υγεία του σώματος. 

Η σημερινή Κυριακή είναι αφιερωμένη σε έναν μεγάλο άγιο και Πατέρα της Εκκλησίας, τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά.   Έζησε τον ΙΔ΄ αιώνα και αφού ασκήθηκε αρκετά χρόνια στο Άγιο Όρος, έγινε Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης. Την εποχή εκείνη παρουσιάστηκε μία διαμάχη ανάμεσα σε  ορθόδοξους και καθολικούς θεολόγους. Πήρε μέρος και διευκρίνισε τις δογματικές διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στην ορθόδοξη και δυτική θεολογία, που με τις νέες ιδέες της αλλοίωνε τη χριστιανική πίστη και καθιστούσε προβληματική τη σωτηρία. Στη διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου, τονίζεται ιδιαίτερα η διάκριση ανάμεσα στην ουσία και τις ενέργειες του Θεού. Η ουσία του Θεού είναι άγνωστη σε όλους και γνωστή μόνο στον Τριαδικό Θεό, ενώ οι άκτιστες ενέργειές του είναι μεθεκτές στον κόσμο και στον άνθρωπο. Οι Δυτικοί αρνούνται αυτή τη διάκριση και δέχονται ότι δεν υπάρχει καμία άμεση επικοινωνία με το Θεό. Η διδασκαλία του επικυρώθηκε από δύο τοπικές συνόδους, που συνήλθαν στην Κωνσταντινούπολη, το 1341 και το 1351. Είναι επίσης ο μεγάλος δάσκαλος της νοεράς προσευχής, δηλαδή της ευχής «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλό». 

Η προβολή της μορφής του Αγίου Γρηγορίου την περίοδο αυτή από την Εκκλησία μας, γίνεται για να πάρουμε καινούργια εφόδια στην πνευματική πορεία μας κατά την Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Να  γνωρίσουμε καλύτερα την ορθόδοξη πίστη μας, που αυτή θα μας οδηγήσει στη σωτηρία. Αμήν.  

 



ΧΑΙΡΕ ΑΜΝΟΥ ΚΑΙ ΠΟΙΜΕΝΟΣ ΜΗΤΗΡ, ΧΑΙΡΕ ΑΥΛΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΒΑΤΩΝ

 


                Μία από τις πιο όμορφες εικόνες του Ακαθίστου ύμνου είναι αυτή που αναφέρεται στην Παναγία ως μητέρα του Χριστού που είναι αμνός και ποιμένας. Αντιφατική η εικόνα. Ο ποιμένας έχει στην κατοχή του  τα πρόβατα. Είναι ο επικεφαλής τους. Είναι αυτός που τα φροντίζει και έχει επάνω τους απόλυτη εξουσία. Είναι αυτός που τα προστατεύει, αλλά και μπορεί να λάβει από αυτά τα πάντα, ακόμη και την ζωή του. Ο αμνός είναι το μικρό αρνί, το οποίο στέκεται άφωνο μπροστά σ’  αυτόν που τον κείρει, τον κουρεύει, τον ακολουθεί με αθωότητα και εμπιστοσύνη, χαίρεσαι να το βλέπεις και έχει μια μορφή παιδικότητας που του χαρίζει μοναδική ομορφιά. Εδώ ακριβώς έγκειται το μυστήριο. Ότι ο Χριστός από ποιμένας, από Θεός- Δημιουργός μας, από επικεφαλής της δημιουργίας και των δημιουργημάτων, δηλαδή και ημών των ανθρώπων, γίνεται ένας από εμάς και μάλιστα αμνός, ταπεινός, υπάκουος, με προορισμό να θυσιαστεί, να σφαχτεί για όλους εμάς, όπως οι ενιαύσιοι, οι μονοετείς αμνοί στο Πάσχα του Ισραήλ, οι οποίοι θύμιζαν στους Εβραίους την έξοδό τους από την Αίγυπτο, η οποία πραγματοποιήθηκε μετά την τελευταία μεγάλη πληγή στον Φαραώ:  όλα τα πρωτότοκα της Αιγύπτου θανατώθηκαν, εκτός από αυτά των Ισραηλιτών, οι οποίοι έσφαξαν έναν αμνό και έβαψαν με το αίμα του τους παραστάδες της πόρτας του σπιτιού τους, ενώ έφαγαν από αυτόν για να πάρουν δύναμη και να περάσουν στην γη της ελευθερίας, στην γη της επαγγελίας, αφήνοντας πίσω την σκλαβιά της Αιγύπτου, όσο και την άβυσσο της Ερυθράς θάλασσας, την άβυσσο του Άδη και του θανάτου.

                Αμνός γίνεται ο Χριστός για όλους μας. Μας καλεί να Τον αφήσουμε να σημάνει τις πόρτες της καρδιάς μας με το αίμα Του και να απομακρύνει κάθε θάνατο που περιμένει και συναντά τον άνθρωπο:  όχι μόνο τον σωματικό και τον πνευματικό της αυτοθέωσης, αλλά και τον θάνατο του πόνου, της λύπης, της ήττας, της απογοήτευσης, της απόρριψης, της απουσίας νοήματος. Μας καλεί να κατανοήσουμε ότι ζούμε κι εμείς στην γη της Αιγύπτου, δηλαδή στην γη αυτού του κόσμου που μας έχει αιχμαλωτίσει με την επιβίωση και την ψευδαίσθηση ότι έχουμε τα αναγκαία για την ζωή μας, τις λίγες ή τις πολλές απολαύσεις, στερώντας μας όμως από την ελευθερία να ξέρουμε γιατί ζούμε και, κυρίως, από την ελπίδα ότι η αμαρτία και ο θάνατος δεν είναι η κατά φύσιν κατάστασή μας, αλλά η πτώση μας. Γι’  αυτό χρειαζόμαστε έξοδο από την νοοτροπία της παράδοσης σε ένα εκκοσμικευμένο πνεύμα και ήθος, σε έναν πολιτισμό που αποθεώνει την επιβίωση και τις μη πραγματικές μας ανάγκες, οι οποίες δεν έγκεινται στην δυνατότητα να καταναλώνουμε, να ξοδεύουμε χρόνο, χρήμα, δυνάμεις, ενδιαφέροντα για να φτιάχνουμε την εικόνα μας, την σωματική μας πλευρά, έτοιμοι προς ηδονή, ή να έχουμε ως νόημα της ζωής μας το πόσα θα έχουμε, αλλά να στοχεύσουμε στην αγάπη, δηλαδή στον Θεό, και στη συνάντηση μαζί Του και με τον πλησίον, μετανιώνοντας για τα λάθη μας, όπως επίσης και πορευόμενοι προς την γη της επαγγελίας. Για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε τροφή όλης της ύπαρξης, σώμα κι αίμα Χριστού. Χρειαζόμαστε όμως και τον αμνό που γίνεται ποιμένας, μέσα από το Ευαγγέλιο και την συμπόρευση στην ζωή της Εκκλησίας, μέσα από την πίστη η οποία μας ανοίγει δρόμους και μας δίνει ελπίδα. Η πορεία των Ισραηλιτών κράτησε σαράντα χρόνια εν γη ερήμω και αβάτω και ανύδρω. Στην Χαναάν έφθασαν αυτοί που είχαν υπομονή. Αυτοί που εμπιστεύθηκαν. Αυτοί που δεν έβαλαν το εγώ τους πιο πάνω από τον ποιμένα. Αυτοί που ένιωσαν ότι πάροικοι ήταν στην έρημο του κόσμου, αλλά η προσδοκία τους ήταν η συνάντηση με την γη της επαγγελίας, δηλαδή την κοινωνία με τον Θεό που μας έπλασε και μας ξαναγέννησε εν Χριστώ. Και ο ποιμένας και, ταυτόχρονα, αμνός είναι ο οδηγός μας και ο στερεωτής μας, η τροφή μας και η δύναμή μας, ο νικημένος και ο νικητής.

                Μητέρα του αμνού και ποιμένος, μέτοχος του μυστηρίου η Υπεραγία Θεοτόκος. Αυτή που πριν Τον γεννήσει, αφέθηκε στην αγάπη Του στον ναό των Ιεροσολύμων, τρεφόμενη από άρτον ουράνιο, άρτον αγγέλου, άρτον ζωής. Προσευχόμενη και επιζητώντας τον λόγο του Θεού ως τροφή της ψυχής. Υπακούοντας στην πρόσκληση του Θεού να Τον δεχτεί εντός της, πέραν των φυσικών νόμων.  Και γενόμενη γενάρχισσα μιας άλλης πορείας ανθρώπων:  των ταπεινών στην ζωή, των εκζητούντων το ρήμα του Θεού, των υπομονετικών, των αφημένων στο θέλημά Του και όχι πεισματικά αγκιστρωμένων στο δικό τους εγώ.

                Αυλή λογικών προβάτων η Υπεραγία Θεοτόκος. Όπως τα άλογα πρόβατα συνάζονται στην αυλή για να βρούνε τροφή, να αισθανθούν ασφαλή, να συναντηθούν με τον ποιμένα, να προφυλαχθούν από το κρύο και τους εχθρούς, αλλά και να μην αισθάνονται ανελεύθερα, έτσι κι εμείς συναζόμαστε στην αυλή της Θεοτόκου. Αυτή μας τρέφει με το γάλα της προσευχής και της εμπιστοσύνης στον Θεό. Αυτή μεσιτεύει για μας ώστε να φυλαχτούμε από τους εχθρούς της ζωής μας, ανθρώπινους και δαιμονικούς, κάποτε και από τον ίδιο τον εαυτό μας. Δι’  αυτής, διά του παραδείγματός της, συναντιόμαστε με τον ποιμένα Χριστό, διότι αυτή ανοίγει τον δρόμο στην φύση μας ώστε να επανεύρει το κατά φύσιν της, που είναι η κοινωνία με τον Χριστό. Αυτή μέσα από την αγάπη της μας συνάζει στους ναούς, στην κοινότητα της Εκκλησίας, για να βρούμε την ελευθερία στην αγάπη, όπως κι εκείνη βρήκε την αληθινή ελευθερία από κάθε ανάγκη νόμου, ανθρώπινης στήριξης, φόβου, στην αγάπη του Θεού.

                Μοναδικό το μυστήριο στην  ζωή μας. Μοναδικό το μυστήριο που ο Θεός ας προσφέρει και η Παναγία μας διακονεί. Μας καλεί να βρούμε προσανατολισμό διά του Χριστού, να τραφούμε από τον Ίδιο ως κοινωνία σώματος καί αίματος και να λάβουμε δύναμη μοναδική, με Εκείνο να κατοικεί στις καρδιές μας, να ταξιδέψουμε στην γη του κόσμου έχοντας μπροστά μας την αυλή της Εκκλησίας, που νοηματοδοτεί κάθε στιγμή, καθώς εκεί συναντούμε την Παναγία που μας οδηγεί στον ουρανό της σχέσης και της αγάπης με τον Υιό της, βοηθώντας μας να αφήσουμε κάθε ρύπο και κάθε ανάγκη που μας κρατά μακριά από την Αλήθεια. Ας ζήσουμε το μυστήριο αυτό της χαράς, της ελευθερίας, της αγάπης, προσδοκώντας την συνάντηση με τον Αμνό και Ποιμένα.

 π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Κέρκυρα, 26 Μαρτίου 2021

Β’ Χαιρετισμοί

2021-03-26 ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΩΝ Β΄ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΩΝ

Πέμπτη 25 Μαρτίου 2021

Η 25Η ΜΑΡΤΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ

 Με επίκεντρο τον Μητροπολιτικό Ναό Υπεραγίας Θεοτόκου Σπηλαιωτίσσης η Ιερά Μητρόπολις Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων τίμησε την εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, καθώς και την διακοσιοστή  επέτειο από την έναρξη της Επανάστασης του 1821.  

            Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος τέλεσε την θεία λειτουργία,  στην οποία διάβασε την εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδου προς τον λαό για την ημέρα της διπλής εορτής του Ευαγγελισμού και του Ελληνισμού. Με το πέρας της Θείας Λειτουργίας τελέστηκε Δοξολογία, με την συμμετοχή της Περιφερειάρχου κ. Ρόδης Κράτσα-Τσαγκαροπούλου, των βουλευτών κ. Αλέξανδρου Αυλωνίτη και Δημήτρη Μπιάγκη, της Δημάρχου Κεντρικής Κέρκυρας κ. Μερόπης Υδραίου, της Αντιπεριφερειάρχου κ. Μελίτας Ανδριώτη, του Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Δημητρίου Μεταλληνού, του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης Ιονίων Νήσων κ. Πέτρου Αγγελόπουλου, καθώς και των στρατιωτικών και αστυνομικών αρχών του τόπου.  Τον πανηγυρικό της ημέρας εξεφώνησε η εκπαιδευτικός κ. Ελένη Βουσολίνου, διευθύντρια του 4ου Γυμνασίου Κέρκυρας, η σημαία του οποίου εκπροσώπησε την εκπαιδευτική κοινότητα.  

            Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση  στο ηρώο του παλαιού λιμανιού και στο  μνημείο του Πρώτου Κυβερνήτη της Χώρας μας, Ιωάννη Καποδίστρια.

             Μετά τις εκδηλώσεις ο κ. Νεκτάριος μετέβη στην Ιερά Μονή Πλατυτέρας, όπου τέλεσε τρισάγιο στον τάφο του μακαριστού Μητροπολίτη Κερκύρας Πολυκάρπου, ο οποίος εκοιμήθη εν Κυρίω στις 25 Μαρτίου 1984.

















ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΤΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Φ.Ε. ΜΑΤΖΑΡΟΣ ( LIVE STREAMING )

2021-03-25 ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΑΠΟΔΟΣΕΩΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

2021-03-25 ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΌΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΌΚΟΥ

Εορτή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου - Φανερωμένη Μπανάτου

Τετάρτη 24 Μαρτίου 2021

Ο ΥΠΕΡΗΦΑΝΟΣ


         “Η υπερηφάνεια εκφράζεται με την εξουδένωση του πλησίον, την αναιδή φανέρωση των κόπων μας, τον εσωτερικό μας αυτοέπαινο, το μίσος των ελέγχων, κυρίως όμως με την άρνηση της βοήθειας του Θεού και την εξύψωση της δικής μας ικανότητας”  (άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)

        Οι κρίσεις στις ανθρώπινες σχέσεις έχουν στη ρίζα τους τον υπερήφανο χαρακτήρα. Δεν είναι μόνο το ποιος έχει δίκιο ή η απαίτηση ο άλλος να με καταλάβει. Είναι και το ότι δεν θέλω να παραδεχτώ πάθη και λάθη. Ακόμη κι αν αναγκαστώ, η κίνηση είναι ένας ελιγμός που ουδόλως δηλώνει μετάνοια. Γιατί ο υπερήφανος επιλέγει να κρατά τον εαυτό του ψηλά, διότι νιώθει πως αν ζητήσει συγγνώμη, αν δώσει το μήνυμα ότι δεν είναι αλάθητος, τότε αυτό κλονίζει την ατσαλάκωτη εικόνα του, κλονίζει το “φαίνεσθαί” του, κλονίζει το δικαίωμα της εξουσίας, διότι αυτός που εξουσιάζει θεωρητικά κατέχει την αλήθεια σε ό,τι πράττει και την υπηρετεί, ειδάλλως δεν μπορούν οι άλλοι να του έχουν εμπιστοσύνη. 

       Ο υπερήφανος νιώθει την ανάγκη να αυτοεπιβεβαιώνεται. Η οδός αυτή περνά από την σύγκριση με τον πλησίον. Ο άλλος δεν είναι συμπληρωματικός μου, αλλά ανταγωνιστής μου. Και πρέπει να αποδεικνύω την ανωτερότητα της γνώμης, της γνώσης, της σωματικής υπεροχής, της επιτυχίας μας ή αν κάτι τέτοιο δεν υφίσταται, θα πρέπει ο άλλος να μειωθεί, ώστε να μην μην με ξεπερνά. Οι περιστάσεις φταίνε αν κάπου υστερώ. Όσοι με αδικούν ή δεν με προσέχουν ή με φθονούν. Και γι’ αυτό θα πρέπει να κάνω επίδειξη του βιογραφικού μου, των κόπων μου, των γνώσεών μου και να απαιτώ δόξα και τιμή. Και όταν κάποιος με ελέγχει για τυχόν σφάλματα και ελλείψεις, δεν βλέπω τι μου λέει, αλλά ποιος είναι. Συγκρίνοντας, φτάνω στο συμπέρασμα ότι είναι μικρός για να μου υποδείξει τι πρέπει και τι δεν πρέπει. Ότι έχει κάνει κι εκείνος λάθη. Ότι εγώ δεν οφείλω να διορθωθώ, διότι κατά βάθος αυτός δεν δικαιούται να μιλά για μένα. Η εξουσιαστικότητα στην αποκορύφωσή της. Γονιός, σύζυγος, πολιτικός, επιστήμονας, εκκλησιαστικός, εκπαιδευτικός: πόσο ψηλά είμαι, ώστε ουδείς να με αγγίζει! 

        Το χειρότερο είναι η άρνησή μας να δούμε την παρουσία του Θεού στην ζωή μας: ότι αυτό που έχουμε το λάβαμε είτε ως έμφυτο χάρισμα είτε ως δωρεά μέσα από περιστάσεις και πρόσωπα που ο Θεός επέτρεψε να συναντήσουμε, ώστε ο κόπος μας να ευλογηθεί. Και όταν η ζωή μας είναι εγκλωβισμένη στην απολυτότητα του “εγώ”, η υπερηφάνεια θα φέρει αναπόφευκτα ήττες, συντριβές, καταρρεύσεις, καθώς όλα τα αποθέματα προτερημάτων, αγαθών, δόξας κάποια στιγμή θα τελειώσουν και θα πέσουμε μαζί με τον πειρασμό, τον πατέρα της υπερηφάνειας, στην απώλεια της παντοδυναμίας και της εξουσίας μας, άλλοτε από ανθρώπους, άλλοτε από την φθορά της φύσης, άλλοτε από τον χρόνο.

         Το δυσκολότερο στον υπερήφανο είναι η άρνησή του να αγαπήσει πιο πάνω από τον εαυτό του, κάτι που τον χωρίζει και από αυτούς που τον αγαπούνε ή θέλουν να τον αγαπούνε. Γι’ αυτό και από την νεότητά μας χρειάζεται αγώνας για περιορισμό, εκκοπή του θελήματος. Η αναφορά στον Θεό, αλλά και η συμβουλευτική, κάποτε με αυστηρότητα, των γονέων μπορούν να μας δώσουν μέτρο, ώστε να πορευθούμε με την αίσθηση ότι η χάρις δίδεται στους ταπεινούς.

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Δημοσιεύθηκε στην « Ορθόδοξη Αλήθεια»

στο φύλλο της Τετάρτης 24 Μαρτίου 2021

Στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς) (Λουκ. α’ 24-38)

 


Ὅπως ὁ ἥλιος καθρεφτίζεται στά καθαρά καί διαυγή νερά, ἔτσι κι ὁ οὐρανός στήν καθαρή κι ἁγνή καρδιά. Τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι πανταχοῦ παρόν κι ἀναπαύεται σέ πολλά σημεῖα τοῦ ἀχανοῦς σύμπαντος. Τό μέρος ἐκεῖνο ὅμως ὅπου ἀγαπάει κι ἐπιθυμεῖ περισσότερο ἀπ᾿ ὅλα νά κατοικεῖ, εἶναι ἡ ἁγνή καρδιά τοῦ ἀνθρώπου. Ἐκεῖ εἶναι τό πραγματικό Του ἐνδιαίτημα, ἡ κατοικία του. Ὅλοι οἱ ἄλλοι τόποι εἶναι ἁπλά τό ἐργαστήριό Του. Ἡ καρδιά τοῦ ἀνθρώπου δέ μένει ποτέ ἄδεια. Πάντα ὑπάρχει κάτι νά τήν καλύψει: ἡ καθαρότητά της. Κάποτε, γιά κάποιο διάστημα, τήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου τή γέμιζε μόνο ὁ Θεός. Τότε ἡ καρδιά ἦταν καθρέφτης τοῦ κάλλους τοῦ Θεοῦ, ἕνας ὕμνος καί μιά δοξολογία γιά τό Θεό. Ὑπῆρχε ἕνας καιρός πού ἡ καρδιά τοῦ ἀνθρώπου βρισκόταν πραγματικά στά χέρια τοῦ Θεοῦ, ἀπαλλαγμένη ἀπό κίνδυνο. Ὅταν ὅμως ὁ ἄνθρωπος μέ τήν παραφροσύνη του πῆρε τά πράγματα στά δικά του χέρια, τήν καρδιά του τήν κυνήγησαν πολλά ἄγρια θηρία. Κι ἀπό τότε ξεκίνησε ἐσωτερικά μέν ἡ δουλεία τῆς ἀνθρώπινης καρδιᾶς, ἐξωτερικά δέ αὐτό πού λέμε ἱστορία τοῦ κόσμου. Ἀδύναμος πιά νά κουμαντάρει τήν καρδιά του ὁ ἄνθρωπος ἀναζήτησε στήριξη στά ἔμψυχα ὄντα ἤ καί στά ἄψυχα πράγματα πού τόν περιέβαλαν. Ὅ,τι κι ἄν βρῆκε ὁ ἄνθρωπος ὅμως γιά νά στηρίξει καί νά ἐνισχύσει τήν καρδιά του, ἀποδείχτηκε πώς αὐτό τήν τραυμάτιζε καί τήν πλήγωνε μόνο. Καϋμένη καρδιά τοῦ ἀνθρώπου! Αἰχμαλωτίστηκες ἀπό πολλά πράγματα πού δέν εἶχαν καμιά δικαιοδοσία σέ σένα, καμιά ἐξουσία πάνω σου. Βρέθηκες σάν τό μαργαριτάρι ἀνάμεσα σέ χοίρους.

Πόσο σέ σκλήρυνε ἡ μακροχρόνια δουλεία, πόσο σέ σκότισε τό μαῦρο σκοτάδι ὅπου κινεῖσαι! Ὁ Θεός ὁ ἴδιος κατέβηκε ἀπό τόν οὐρανό γιά νά σ᾿ ἐλευθερώσει ἀπό τή δουλεία, νά σέ γλιτώσει ἀπό τό σκοτάδι, νά σέ θεραπεύσει ἀπό τή λέπρα τῆς ἁμαρτίας σου, νά σέ ἀναλάβει ξανά στά δικά Του χέρια! Ἡ ἔλευση τοῦ Θεοῦ στόν κόσμο κι ἡ πορεία Του ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους εἶναι ἡ πιό θαυμαστή κι ἀνυπέρβλητη ἔνδειξη τῆς ἀγάπης Του γιά τόν ἄνθρωπο. Εἶναι ὁ εὐαγγελισμός, ἡ εὐχάριστη εἴδηση τῆς ὕψιστης χαρᾶς γιά τήν καθαρότητα τῆς καρδιᾶς καί τό πιό ὀλέθριο γεγονός γιά τήν ἀκαθαρσία της.

Τήν ἔλευση τοῦ Θεοῦ στόν κόσμο θά τήν παρομοιάζαμε μέ τήν ἐμφάνιση πύρινου στύλου στά σκοτάδια τῆς ἀβύσσου. Ἡ εἴδηση γιά τήν ἔλευσή Του ξεκίνησε μέ ἕναν ἄγγελο καί μιά κόρη παρθένο, μιά συνομιλία πού ἔγινε ἀνάμεσα στήν οὐράνια καί τήν ἐπίγεια ἁγνότητα. Ὅταν ἡ ἀκάθαρτη καρδιά συναντιέται μέ μιάν ἄλλη, ἐπίσης ἀκάθαρτη, θά προκύψει σύγκρουση. Ὅταν ἡ ἀκάθαρτη καρδιά συναντιέται μέ μιάν ἄλλη, καθαρή καρδιά, πάλι θά ᾿χουμε σύγκρουση. Μόνο ὅταν ἡ καθαρή καρδιά συναντηθεῖ μέ μιάν ἄλλη καθαρή ἔχουμε χαρά, εἰρήνη καί εὐφροσύνη. Ὁ ἀρχάγγελος Γαβριήλ εἶναι ὁ πρῶτος ἀγγελιοφόρος τῆς εὐχάριστης εἴδησης γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Τό θαυμαστό γεγονός τοῦ Θεοῦ γιά τή λύτρωση καί τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου δέ θά μποροῦσε νά συμβεί χωρίς νά φανεῖ ἡ θαυματουργή ἐνέργεια καί δύναμή Του. Ἡ πρώτη ἀπ᾿ ὅλους τούς ἀνθρώπους πού ἄκουσε τή σωτήρια αὐτή εἴδηση ἦταν ἡ πάναγνη Παρθένος. Καί τήν ἄκουσε μέ φόβο, μέ δέος. Ὁ οὐρανός καθρεφτιζόταν στήν ἁγνή καρδιά της ὅπως ὁ ἥλιος στά καθαρά καί διαυγή νερά. Στήν καρδιά της ὁ Κύριος καί Δημιουργός τοῦ νέου κόσμου καί ἀνακαινιστής τοῦ παλαιοῦ, ἐπρόκειτο νά γείρει τό κεφάλι Του καί νά δανειστεῖ σάρκα ἀπό τή σάρκα της. Τό εὐαγγέλιο τοῦ Εὐαγγελισμοῦ λέει: «Μετά δέ τάς ἡμέρας ταύτας συνέλαβεν Ἐλισάβετ ἡ γυνή αὐτοῦ καί περιέκρυβεν ἑαυτήν μῆνας πέντε, λέγουσα ὅτι οὕτω μοι πεποίηκεν ὁ Κύριος ἐν ἡμέραις αἷς ἐπεῖδεν ἀφελεῖν τό ὄνειδός μου ἐν ἀνθρώποις» (Λουκ. Α΄ 24-25).

Ποιές μέρες ἐννοεῖ ὁ εὐαγγελιστής; Τίς μέρες πού θά προηγοῦνταν τῆς μεγάλης μέρας πού θά γεννιοῦνταν ὁ Κύριος Ἰησοῦς. Ἡ μέρα πού θά ἐκπληροῦνταν ὅλες οἱ προφητεῖες, ὅταν θά φτάναμε στό πλήρωμα τοῦ χρόνου πού προφήτευσε ὁ Δανιήλ, τότε πού ἡ ἄρρωστη ἀνθρώπινη φύση στέναζε μαζί μέ τήν ἐπίσης ἄρρωστη δημιουργία, γιατί ἀνέμεναν τή σωτηρία ὄχι πιά ἀπό ἄνθρωπο ἤ ἀπό κάτι φυσικό, ἀλλά ἀπό τόν ἴδιο τό Θεό. Τότε λοιπόν, «μετά τάς ἡμέρας ταύτας», συλλαμβάνει ἡ Ἐλισάβετ, ἡ σύζυγος τοῦ Ζαχαρία.

Τί σχέση ἔχει ἡ στείρα Ἐλισάβετ μέ τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου; Ἡ Ἐλισάβετ σχετίζεται μέ τό σχέδιο τῆς σωτηρίας, ἐπειδή θά γεννοῦσε τόν Πρόδρομο τοῦ Σωτήρα μας, ἐκεῖνον πού θά προπορευτεῖ γιά νά ἀναγγείλει τήν ἔλευσή Του. Ἡ ἠλικιωμένη καί στείρα γυναίκα θά γεννοῦσε τόν κήρυκα τῆς σωτηρίας, ὄχι τό Σωτήρα. Εἶναι μιά πιστή εἰκόνα τοῦ παλιοῦ κόσμου πού ἦταν γερασμένος. Φαντάζει σάν τό ἀφυδατωμένο, γέρικο καί μαραμένο δέντρο, πού στάθηκε ὅμως ἱκανό θαυματουργικά γιά νά βγάλει φύλλα πού προοιωνίζουν τόν ἐρχομό τῆς ἄνοιξης, ἔστω κι ἄν τό ἴδιο δέν μπορεῖ νά καρποφορήσει.

«Τάς ἡμέρας ταύτας», ὅπως κι ὅλες τίς μέρες, ἡ στείρα γυναίκα ἔνιωθε ντροπή γιά τή στειρότητά της, ντροπιασμένη ἐνώπιον Θεοῦ καί ἀνθρώπων. Τί νόημα εἶχε ὁ γάμος ἐφόσον τό ζευγάρι παρέμενε ἄτεκνο; Ἄν ὁ ἴδιος ὁ παράδεισος μπορεῖ νά γίνει τόπος πειρασμοῦ καί θλίψεων γιά τόν ἄτεκνο, τί νά ποῦμε γιά τή γῆ; Τό κάθε μέλος τοῦ ἄτεκνου ζευγαριοῦ ἀποδίδει τήν ντροπή στό ἄλλο. Τό καθένα τους φαίνεται στό ἄλλο σάν μιά καταπράσινη συκιά ἀλλά χωρίς σύκα. Στά βάθη τῆς ψυχῆς τους νιώθουν ἀπόβλητοι. Καί τό χειρότερο καί πιό πικρό γι᾿ αὐτούς –κάτι πού γίνεται καί σήμερα– εἶναι ὅτι κάποια στιγμή ὑποψιάζονται ὁ ἕνας τόν ἄλλο καί τόν κατηγορεῖ ἐνδόμυχα γιά λαγνεία καί ἀκαθαρσία. Ἀρχίζουν νά βλέπουν τό γάμο σάν νομιμοποίηση τῆς λαγνείας καί κυρίως μάλιστα ὅταν δέ γνωρίζουν τό Θεό καί δέ νιώθουν πάνω τους τό εὐεργετικό Του χέρι.

Ἔτσι τ᾿ ἄτεκνα ζευγάρια συνήθως δέν εἶναι μακρόβια κι ἡ χαρά τους εἶναι περιορισμένη. Τίποτα δέν εἶναι τόσο ἀπογοητευτικό στόν κόσμο ὅσο οἱ ἀνεκπλήρωτες ἐπιθυμίες, ἀκόμα κι ἄν ὅλα τ᾿ ἄλλα τά ᾿χουν πλούσια. Ἡ ἐντολή τοῦ Θεοῦ «αὐξάνεσθε καί πληθύνεσθε» (Γεν. α’ 28) εἶναι σάν ἕνα βουνό πού στέκεται μπροστά στό ἄτεκνο ζευγάρι, ἔστω κι ἄν δέν τό συνειδητοποιοῦν. Ἴσως νά μήν τό κατανοοῦν ἐπειδή εἶναι ἀμαθεῖς, τό νιώθουν μέ τήν καρδιά τους ὅμως, τό αἰσθάνονται, γιατί εἶναι σάν μιά ἀνεξίτηλη σφραγίδα πού σφραγίζει κάθε ἀνθρώπινη ψυχή, ὅπως κι ὅλες οἱ βασικές ἐντολές τοῦ Θεοῦ. Τή θλίψη πού νιώθουν τά ἄτεκνα ζευγάρια τή συναντᾶμε πολλές φορές στήν Ἁγία Γραφή ἀλλά καί στή σύγχρονη πραγματικότητα, σέ ζευγάρια κάθε ἡλικίας.

«Τάς ἡμέρας ταύτας», ὅμως ἔγινε ἕνα θαῦμα. Ἡ Ἐλισάβετ, ἄν καί προχωρημένη στήν ἡλικία, συνέλαβε. Πῶς γίνεται αὐτό; θά ρωτήσουν ὅλοι ἐκεῖνοι πού βλέπουν ἐπιφανειακά καί λογικά τά πράγματα, ἐκεῖνοι πού γλιστρούν ἐπιπόλαια πάνω στά φαινόμενα, ὅπως ἐκεῖνος πού γλιστράει πάνω στόν πάγο. Ἀλλά κι ὅσοι πιστεύουν πώς ὁ κόσμος δέ σώζεται μέ κανέναν ἄλλον τρόπο παρά μόνο μέ θεία ἐπέμβαση, ἀκόμα κι ἐκεῖνοι γυρίζουν ἀλλοῦ τό κεφάλι τους κι ἀρνοῦνται τό θαῦμα, ἀναρωτιοῦνται κι αὐτοί πῶς μπορεῖ νά γίνει αὐτό. Ἄν ὁ Θεός δέν ἦταν ζωντανός καί παντοδύναμος, τότε καμιά ἄλλη ὕπαρξη δέ θά ὑπῆρχε, τίποτα δέ θά γινόταν. Γιά νά γεννηθεῖ ἕνα παιδί δέν ἔχει σχέση ἄν μιά γυναίκα εἶναι καρπερή ἤ ὄχι. Ἀπό τή στιγμή πού πιστεύουμε πώς ὑπάρχει Θεός κι εἶναι παντοδύναμος, ὅλα εἶναι πιθανά. Ὁ Θεός δέν ὑπόκειται στούς φυσικούς νόμους πού ὁ ἴδιος ἔφτιαξε γιά νά δεσμεύονται οἱ ἄλλοι, ὄχι ὁ ἴδιος. Δέν ἔφτιαξε τούς φυσικούς νόμους γιά νά περιορίσει τή δύναμή Του, μά γιά νά τούς χρησιμοποιήσει καί νά ἐργαστεῖ τό ἀναγκαῖο ἔλεός Του. Τά μηχανήματα πού φτιάχνει ὁ ἄνθρωπος δέν περιορίζουν τήν ἐλευθερία πού ἔχει νά τά χρησιμοποιήσει μέ τόν ἕνα ἤ τόν ἄλλον τρόπο. Ἔτσι κι ὁ κόσμος πού δημιούργησε ὁ Θεός, μέ τούς φυσικούς νόμους πού ἔθεσε, δέν περιορίζει τήν ἐλευθερία Του νά ἐνεργεῖ μέ τόν ἔνα ἤ τόν ἄλλον τρόπο, σύμφωνα μέ τήν ἀγάπη Του καί τίς ἀνάγκες τοῦ ἀνθρώπου.

Ἐκεῖνοι πού ἀποκτοῦν παιδιά δέν τό κάνουν μέ τή δική τους δύναμη, ἀλλά μέ τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός εἶναι πολύ προσεχτικός, σέβεται τή ζωή καί τή δίνει ὅπως Ἐκεῖνος νομίζει. Ἐπιτρέπει τή σύλληψη ὅπου Ἐκεῖνος νομίζει καί δέν τήν ἐπιτρέπει ὅπου νομίζει πώς δέν πρέπει. Γι᾿ αὐτό συμβαίνει καμιά φορά νά βλέπουμε νέα ζευγάρια, πού ἐνῶ ἔχουν ὅλες τίς φυσικές προϋποθέσεις, δέν ἀποκτοῦν παιδιά. Ἀντίθετα ἄλλες φορές βλέπουμε ἡλικιωμένα ζευγάρια πού, παρά τούς φυσικούς νόμους, τεκνοποιοῦν.

Ὁ Θεός εἶναι ὁ μόνος Κύριος τῆς ζωῆς. Κι ὅπου ὁ ἴδιος θέλει ν᾿ ἀσκήσει τήν κυριότητά Του, ἡ φύση κι ὁ νόμοι της δέν ἔχουν καμιά δύναμη, ἀτονοῦν. Ὅπως τό ἴδιο ἀδύναμοι κι ἀνίσχυροι εἶναι οἱ μάγοι, στούς ὁποίους πολλές φορές καταφεύγουν στεῖρες γυναῖκες γιά βοήθεια ἀπό ἄγνοια, ἐπειδή δέ γνωρίζουν ὅτι ἐκεῖνοι δέν εἶναι ὑπηρέτες καί ὄργανα τῆς θείας δύναμης, ἀλλά τῆς πονηρῆς καί σκοτεινῆς δύναμης τῶν δαιμόνων. Ὁ ἄνθρωπος περιμένει κάποιο θαῦμα ἀπό τό Θεό. Κι ὅταν ὅμως τό θαῦμα αὐτό γίνει, δέν τό πιστεύει. Ἡ φύση γιά τόν ἄνθρωπο ἔγινε τό δέντρο τῆς γνώσης. Κρυμμένος κάτω ἀπό τή σκιά τῆς φύσης, ἐπειδή εἶναι γυμνός, λαχταρᾶ νά τόν ἐπισκεφτεῖ ὁ Θεός. Κι ἀπό τήν ἄλλη τρέμει καί φοβᾶται τήν ἐπίσκεψη τοῦ Θεοῦ. Ὅταν ὁ Θεός δέν τόν ἐπισκέπτεται, παραπονιέται. Ὅταν τόν ἐπισκεφτεῖ, τόν ἀπορρίπτει. Παλιά στόν παράδεισο ὁ Ἀδάμ βρισκόταν ἀνάμεσα σέ δύο δέντρα, τό δέντρο τῆς ζωῆς καί τό δέντρο τῆς γνώσης. Οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἀδάμ βρίσκονται ἐπίσης ἀνάμεσα σέ δυό δέντρα: τό Θεό, πού εἶναι τό δέντρο τῆς ζωῆς καί τή φύση, πού εἶναι τό δέντρο τῆς γνώσης. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἐλεύθερος. Ἡ ὑπακοή κι ἡ ταπείνωσή του δοκιμάζονται καί σήμερα ὅπως καί τότε. Ἡ σύνεση τοῦ ἀνθρώπου, ἡ καρδιά κι ἡ θέλησή του πρέπει νά δοκιμαστοῦν. Χωρίς πειρασμό δέν ὑπάρχει ἐλευθερία, χωρίς ἐλευθερία δέν ὑπάρχει ἄνθρωπος, παρά δυό εἴδη πέτρας – ἡ κινητή καί ἡ ἀκίνητη.

Οἱ ἀλήθειες αὐτές εἶναι ἁπλές καί ξεκάθαρες. Ἡ ψυχή δέν μπορεῖ νά κατανοεῖ μέ γήινη ἀντίληψη. Δέν μπορεῖ ν᾿ ἀποκτήσει ἀληθινή γνώση, γιατί τήν πνευματική της ὅραση τήν καλύπτει σάν μέ σύννεφο ἡ ἁμαρτία. Ὅλ᾿ αὐτά τά γνώριζε ἡ Ἐλισάβετ, ἡ ἁπλή κι ἀφοσιωμένη ἡλικιωμένη γυναίκα. Ἔτσι δέν ἔνιωσε καμιά ἔκπληξη σάν βρέθηκε μέ παίδι σέ μεγάλη ἡλικία. Γι᾿ αὐτό κι ἀμέσως ἀναφώνησε μέ εὐεξήγητη ἑτοιμότητα γιά τήν ἄκαιρη τεκνοποίησή της: «Ὅτι οὕτω ἐποίησέ μοι Κύριος ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις» (Λουκ. α’ 25). Γιατί; Ἡ ἴδια δέν τό ξέρει ἀκόμα κι ἀπό ταπείνωση οὔτε πού τολμᾶ νά τό φανταστεῖ πόσο σπάνιος καί μεγάλος θά εἶναι ὁ καρπός τῆς κοιλιᾶς της. Τίποτα δέν ξέρει γιά τό σπουδαιότατο ρόλο πού θά παίξει στήν ἱστορία τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. Δέ γνωρίζει πώς ὁ γιός της θά εἶναι ὁ Προφήτης, ὁ Πρόδρομος καί Βαπτιστής. Ἀγνοεῖ τό βαθύ σχέδιο πού ἔχει ὁ Θεός ὅταν ἔρθει τό πλήρωμα τοῦ χρόνου, δέν ἀντιλαμβάνεται πόσο μυστικά ἐνεργεῖ ὁ Θεός μέ τούς δούλους καί τίς δοῦλες του. Μυστικά καί ἤρεμα. Τό μόνο πού γνωρίζει εἶναι ἕνας ἁπλός καί συγκινητικός λόγος γιά τή δωρεά πού τῆς ἔκανε ὁ Θεός: «Ὅτι οὕτω μοι πεποίηκεν ὁ Κύριος ἐν ταῖς ἡμέρες αἷς ἐπεῖδεν ἀφελεῖν τό ὄνειδός μου ἐν ἀνθρώποις» (Λουκ. α’ 25). Τό θαῦμα τοῦ Θεοῦ τό ἑρμηνεύει σάν σημεῖο τοῦ ἐλέους Του πρός αὐτήν. Κι ἔτσι εἶναι, ἀλλά ὄχι μόνο. Ἄν τό θαῦμα αὐτό τό εἶχε ἑρμηνεύσει ὡς σημεῖο τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ πρός ὁλόκληρο τό ἀνθρώπινο γένος, πού ἦταν στεῖρο καί ἄγονο, θά ἔλεγε αὐτά περίπου: Ἰδοῦ, μέ τό θαῦμα αὐτό ὁ Θεός προετοιμάζει ἕνα μέγιστο θαῦμα, μέ τό ὁποῖο θέλησε ν᾿ ἀποβάλει τήν κατάρα τῆς ἀνθρωπότητας ἐνώπιον τῶν ἀγγέλων.

«Ἔν δέ τῷ μηνί τῷ ἕκτῳ ἀπεστάλη ὁ ἄγγελος Γαβριήλ ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς πόλιν τῆς Γαλιλαίας, ᾗ ὄνομα Ναζαρέτ, πρός παρθένον μεμνηστευμένην ἀνδρί, ᾦ ὄνομα Ἰωσήφ, ἐξ οἴκου Δαβίδ, καί τό ὄνομα τῆς Παρθένου Μαριάμ» (Λουκ. α’ 26-27). Ὁ ἕκτος μήνας ἀναφέρεται στήν ἐγκυμοσύνη τῆς Ἐλισάβετ, ἀπό τήν ἡμερομηνία πού συνέλαβε τόν Ἰωάννη τόν Πρόδρομο. Γιατί τόν ἕκτο μήνα; Γιατί ὄχι τόν τρίτο, τόν πέμπτο ἤ τόν ἕβδομο; Ἐπειδή ὁ ἄνθρωπος δημιουργήθηκε τήν ἕκτη μέρα, μετά τή δημιουργία τοῦ κόσμου ὁλόκληρου. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ ἀνακαινιστής τῆς δημιουργίας. Ἔρχεται ὡς ὁ νέος Δημιουργός καί νέος Ἄνθρωπος. Ὅλα ἔγιναν καινούργια μέ Αὐτόν. Στή νέα αὐτή κτίση, ὁ Ἰωάννης εἶναι ὁ πρόδρομος τοῦ Χριστοῦ, ὅπως ἡ πρώτη κτίση, ἡ δημιουργία, ἦταν πρόδρομος τοῦ παλαιοῦ Ἀδάμ. Ὁ Ἰωάννης παρουσιάζει στό Χριστό ὁλόκληρη τήν ἐπίγεια φύση μαζί μέ τόν παλαιό ἄνθρωπο, πού μαζί του μετανοεῖ. Θά παρουσιαστεῖ μπροστά στόν Κύριο ἐκπροσωπώντας ὁλόκληρο τό γένος τῶν ἀνθρώπων, ὡς ἄνθρωπος πού μετανοεῖ καί κήρυκας τῆς μετάνοιας. Ὁ ἕκτος μήνας, τότε πού ὁ ἀγέννητος Ἰωάννης «ἐσκίρτησε» στήν κοιλιά τῆς μητέρας του, ἀπεικονίζει καί τήν ἕκτη ἐποχή πού γεννήθηκε ὁ Χριστός, ἀλλά καί τήν ἔκτη σφραγίδα τῆς Ἀποκάλυψης τοῦ Ἰωάννου (στ’ 12).

Ἔν δέ τῷ μηνί τῷ ἕκτῳ ἀπεστάλη ὁ ἄγγελος Γαβριήλ. Στό μεγάλο γεγονός τῆς πρώτης δημιουργίας οἱ ἄγγελοι κατέχουν τήν πρώτη θέση. «Ἔν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ Θεός τόν οὐρανόν καί τήν γῆν» (Γεν. α’ 1). Μέ τή λέξη «οὐρανόν» ἐδῶ ὑπονοοῦμε τούς ἀγγέλους, ὅλες τίς τάξεις τῆς οὐράνιας ἱεραρχίας. Ἐδῶ τώρα, πού ἀρχίζει τό μέγιστο γεγονός τῆς νέας δημιουργίας, πάλι οἱ ἄγγελοι ἐμφανίζονται πρῶτοι. Ἄγγελος, ὅπως εἶπε ὁ προφήτης Δανιήλ, ὅρισε τό χρόνο πού θά γεννηθεῖ ὁ βασιλιάς τῶν βασιλέων. Ἄγγελος, μέ τό στόμα τοῦ προφήτου Ἡσαΐα καί ἄλλων προφητῶν, μίλησε γιά τόν Ζαχαρία τόν ἀρχιερέα τή γέννηση τοῦ Προδρόμου. Ἄγγελος τώρα ἀναγγέλει τή σάρκωση καί γέννηση τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ. Ὅταν γεννήθηκε ὁ σαρκωμένος Θεός, χορός ἀγγέλων ἔψαλλε πάνω ἀπό τό σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ. Κάθε πράξη τῆς δημιουργίας εἶναι χαρά γιά τό Θεό. Καί τή χαρά αὐτή θέλει νά τή μοιραστεῖ μέ ἄλλους. Ἡ χαρά πού πηγάζει ἀπό πραγματική ἀγάπη, εἶναι τό μόνο ἐπίγειο καί οὐράνιο πράγμα πού δέ λιγοστεύει ὅταν μοιράζεται, ἄν τολμᾶ κανείς νά μιλήσει γιά αὔξηση τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πού εἶναι πηγή τῆς χαρᾶς καί τῆς ἀγάπης.

Ὅταν ὁ Θεός δημιούργησε τούς ἀγγέλους στήν πρώτη δημιουργία, τούς ἔκανε ἀμέσως συμμετόχους καί συνεργάτες Του στίς ἑπόμενες ἐνέργειές Του. Ὅταν ἔπλασε τόν Ἀδάμ, τόν ἔκανε ἀμέσως συνεργάτη Του στήν εὐθύνη καί τή διαχείριση τοῦ παραδείσου καί ὅλων τῶν δημιουργημάτων Του. Τό ἴδιο γίνεται καί μέ τή Νέα Κτίση. Οἱ ἄγγελοι εἶναι κήρυκες τοῦ Χριστοῦ, τοῦ Νέου Ἀνθρώπου. Ὁρίζοντας τή βασιλεία Του ὁ Χριστός ἔκανε ἀμέσως συνεργάτες Του τούς Ἀποστόλους, ἔπειτα κι ἄλλους ἀνθρώπους, γιά νά ἐργαστοῦν μαζί Του ὄχι μόνο ὅσο ζοῦνε στή γῆ, ἀλλά καί μετά τό φυσικό τους θάνατο. Στή συνεργασία αὐτή ὁ Κύριος καλεῖ ὥς σήμερα τούς Ἁγίους, τούς Μάρτυρες κι ὅσους ἄλλους κρίνει ἄξιους γιά τό ἔργο αὐτό. Σέ ποιόν θά πήγαινε ὁ μέγας ἀρχάγγελος Γαβριήλ; Λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος στήν ὁμιλία του στόν Εὐαγγελισμό:

Ἕνας στρατιώτης στάλθηκε γιά ν᾿ ἀναγγείλει τό μυστικό τοῦ βασιλιᾶ. Τό μυστικό αὐτό γνωρίζεται μόνο μέ τήν πίστη, δέν τό ἀγγίζει καί δέν τό ἑρμηνεύει ἡ περιέργεια. Εἶναι ἕνα μυστικό μπροστά στό ὁποῖο πρέπει νά ὑποκλιθεῖ κανείς μέ σεβασμό. Τό βάρος κι ἡ ἀξία του δέν μετριέται μέ ἀνθρώπινα μέτρα. Εἶναι τό μυστικό πού ἑρμηνεύεται μόνο μέ θεία, ὄχι μέ ἀνθρώπινη ἀντίληψη καί κατανόηση.

Σέ ποιόν στάλθηκε ὁ ἀρχάγγελος; Πρός παρθένον μεμνηστευμένην ἀνδρί, ᾧ ὄνομα Ἰωσήφ, ἐξ οἰκου Δαβίδ. Ὁ μέγας ἀρχάγγελος τοῦ Θεοῦ ἐμφανίστηκε σέ Παρθένο. Γιατί ὁ πάναγνος Θεός, Ἐκεῖνος πού θά ἐγκαινίαζε τό νέο κόσμο, τή νέα κτίση, ἔπρεπε νά ᾿ρθει ἀπό ἁγνή Παρθένο. Ὁ νέος κόσμος θά διακρίνεται ἀπό ἁγνότητα καί τιμιότητα, σέ ἀντίθεση μέ τόν παλαιό κόσμο πού εἶχε γίνει ἀκάθαρτος λόγω τῆς πεισματικῆς ἀνυπακοῆς στό Δημιουργό του. Ἡ Παρθένος λειτουργεῖ ὡς εἴσοδος, ἀπό τήν ὁποία ὁ Λυτρωτής θά εἰσέλθει στόν κόσμο πού θά γίνει τό ἐνδιαίτημα κι ὁ χῶρος τοῦ σωστικοῦ ἔργου Του. Παρθένος, ὄχι γυναίκα. Ἡ γυναίκα, σέ ὅποιο πνευματικό ἐπίπεδο κι ἄν ἔχει φτάσει, ἀνήκει στόν παλαιό κόσμο, στήν παλαιά κτίση, ἀνήκει στόν ἄντρα της. Δέν εἶναι ἀπαλλαγμένη ἀπό ἐγκόσμιες ἐπιθυμίες καί προοπτικές. Γι᾿ αὐτό κι ἔπρεπε νά βρεθεῖ ὄχι γυναίκα μά παρθένος, ἡ πάναγνη Παρθένος, πού εἶχε δοθεῖ ἀπόλυτα μόνο στό Θεό κι εἶχε ἀποξενωθεῖ ἀπό τόν κόσμο. Τέτοια παρθένος φύτρωσε κι ἀναπτύχτηκε στόν παρακμασμένο κόσμο μας σάν κρίνο πού ἀνθίζει σέ κοπρόλοφο, ἀκέραιη κι ἀνέπαφη ἀπό τήν παρακμή τοῦ κόσμου.

Ἡ ἐκλεκτή Παρθένος παραδόθηκε ὡς μνηστή στόν Ἰωσήφ, πού ἦταν συγγενής της. Γιά ποιό λόγο μνηστεύτηκε; Γιατί ἔτσι οἰκονόμησε ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ, γιά νά προστατευτεῖ ἀπό τόν ἐμπαιγμό ἀνθρώπων καί δαιμόνων. Ἄν δέν εἶχε μνηστευτεῖ προτοῦ γεννήσει, ποιός ἄνθρωπος θά πίστευε πώς ὁ Υἱός της εἶχε γεννηθεῖ ὑπερφυσικά, χωρίς νά ἰσχύσουν οἱ φυσικοί νόμοι; Ποιός ἐπίγειος δικαστής θά τήν προστάτευε σ᾿ αὐτήν τήν περίπτωση ἀπό τήν ἀκαμψία καί τή σκληρότητα τοῦ νόμου; Ἡ θεία πρόνοια δέν ἤθελε νά θέσει σέ κίνδυνο καί μπελάδες τήν ἐκλεκτή Του, δέν ἤθελε νά βάλει σέ μεγάλους πειρασμούς τούς ἀνθρώπους. Ἔτσι οἰκονόμησε νά προστατέψει τήν Παρθένο καί τή γέννηση μέ τή «μνηστεία» της. Γράφει ὁ ἄγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος στήν ὁμιλία του στό κατά Ματθαῖον:

Ἀφοῦ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός ἔκρυψε στήν ἀρχή πολλά πράγματα, κάλεσε τόν ἑαυτό Του Υἱό τοῦ ἀνθρώπου καί δέν ἀποκάλυψε παντοῦ ἀνοιχτά πώς εἶναι ἕνας μέ τόν Πατέρα, γιατί τότε νά ξαφνιαζόμαστε μ᾿ αὐτήν τή μυστικότητα, κατά τήν προετοιμασία τοῦ θαυμαστοῦ αὐτοῦ καί μέγιστου μυστηρίου;

Γιατί τό ὄνομα τοῦ μνήστορος ἦταν Ἰωσήφ; Γιά νά μᾶς θυμίζει τόν ἁγνό καί πάγκαλο Ἰωσήφ πού ἄν καί ζοῦσε μέσα στή φιλήδονη Αἴγυπτο, διαφύλαξε τή σωματική καί πνευματική του Ἁγνότητα. Καί μ᾿ αὐτόν τόν τρόπο διευκολύνει τούς πιστούς στό νά πιστέψουν εὐκολότερα πώς ὁ καρπός τῆς παρθένου Μητέρας τοῦ Θεοῦ ἦταν πραγματικά ἐκ Πνεύματος Ἁγίου κι ὄχι «ἐκ θελήματος σαρκός».

«Καί εἰσελθών ὁ ἄγγελος πρός αὐτήν εἶπε· χαῖρε, κεχαριτωμένη· ὁ Κύριος μετά σοῦ· εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν». Ἡ νέα κτίση εἶναι χαρά γιά τό Θεό καί τόν ἄνθρωπο. Γι᾿ αὐτό κι ἀρχίζει μέ καλές κι εὐχάριστες εἰδήσεις, μέ τόν εὐαγγελισμό. «Χαῖρε!». Μέ τή λέξη αὐτή ἀρχίζει τό ἔργο τῆς νέας κτίσης. Εἶναι ἡ πρώτη λέξη, ἡ ἐναρκτήρια, πού ἀκούγεται ἐνῶ ἡ αὐλαία τοῦ μεγάλου ἔργου μόλις ἀρχίζει ν᾿ ἀνοίγεται. Ὁ Γαβριήλ ὀνόμασε τήν Παρθένο «εὐλογημένη». Γιατί; Ἐπειδή ἡ ψυχή της ἦταν καθαρή σάν τό ἱερό τοῦ ναοῦ, γεμάτη μέ τά ζωοποιά χαρίσματα τοῦ ἁγίου Πνεύματος, γεμάτη οὐράνια εὐωδία κι ἀγνότητα. Δέν εἶναι εὐλογημένοι ἐκεῖνοι πού ἡ ψυχή τους εἶναι κλειστή γιά τό Θεό καί ἀνοιχτή μόνο γιά τή γῆ, αὐτοί πού ἀποπνέουν μόνο χῶμα, γῆ, ἁμαρτία καί θάνατο. Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν. Ἐκεῖνος πού στέκεται μπροστά στό Θεό εἶναι εὐλογημένος. Ἀπουσία Κυρίου σημαίνει ἀπουσία εὐλογίας. Ἡ ἀπομάκρυνση τοῦ Θεοῦ ἀπό τόν ἄνθρωπο εἶναι κατάρα. Ἡ παρουσία Του εἶναι εὐλογία. Ἀπό τήν ἀγάπη πού δείχνει ὁ Θεός στόν ἄνθρωπο εἶναι φανερό, πώς ὁ Θεός δέν ἀπομακρύνεται ποτέ ἀπό τόν ἄνθρωπο, ὅταν ἐκεῖνος δέν ἀπομακρύνεται πρῶτος ἀπό κοντά Του.

Ἡ ἔλευση τοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο φανερώνει τή ἀπεριόριστη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιά τόν ἄνθρωπο. Μ᾿ ὅλο πού ὁ ἄνθρωπος ξεμάκρυνε ἀπό τό Θεό, ὁ Θεός εἶναι Ἐκεῖνος πού κάνει τό πρῶτο βῆμα γιά νά προσεγγίσει τόν ἄνθρωπο, νά γεφυρώσει τό χάσμα πού τούς χωρίζει. Τήν ἄβυσσο αὐτήν ἀνάμεσά τους τήν ξεκίνησε μιά γυναίκα. Καί τώρα μιά ἄλλη γυναίκα γίνεται ἡ γέφυρα πάνω ἀπό τήν ἄβυσσο. Ἡ Εὔα ἁμάρτησε πρώτη. Καί μάλιστα αὐτό ἔγινε μέσα στόν παράδεισο, ὅπου ὅλα τήν προστάτευαν ἀπό τήν ἁμαρτία. Ἡ Μαρία ἦταν ἡ πρώτη πού ἀντιστάθηκε στούς πειρασμούς. Κι αὐτό ἔγινε μέσα στό σκοτάδι τοῦ κόσμου, ὅπου ὅλα σέ τραβοῦν στήν ἁμαρτία. Γι᾿ αὐτό κι ἡ Εὔα τόν πρῶτο καρπό πού ἔδωσε στή γῆ ἦταν ὁ Κάιν, ὁ ἀδελφοκτόνος. Ἡ Μαρία ὅμως γέννησε τόν Ἥρωα τῶν ἡρώων πού ὁδήγησε τή γεννιά τῶν ἀδελφοκτόνων, τούς καρπούς τῆς ἀνυπάκουης Εὔας, μακριά ἀπό τή σκιά τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ θανάτου.

«Ἡ δέ ἰδοῦσα (τόν Γαβριήλ) διεταράχθη ἐπί τῷ λόγῳ αὐτοῦ, καί διελογίζετο ποταπός εἴη ὁ ἀσπασμός οὗτος» (Λουκ. α’ 29). Τί παιδικότητα! Ἡ Μαρία εἶναι πραγματικά ἕνα παιδί. Ὁ Κύριος εἶπε: «Ἐάν μή στραφῆτε καί γένησθε ὡς τά παιδία, οὐ μή εἰσέλθητε εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. ιη’ 3). Ὁ κόσμος αὐτός, μέ τούς πειρασμούς καί τίς ἐπιθυμίες του, γερνᾶ γρήγορα τόν ἄνθρωπο. Ἡ παιδική μας ἡλικία εἶναι πολύ μικρή, σύντομη καί στήν ἐποχή μας συντομεύεται ἀκόμα περισσότερο. Ποιός μπορεῖ νά γυρίσει καί νά ξαναγίνει παιδί; Ἡ Μαρία ἦταν παιδί κι ἔμεινε παιδί σ᾿ ὅλη της τή ζωή ἐπειδή ἦταν ἁγνή καί ἀθώα, ἐπειδή εἶχε φόβο Θεοῦ καί ὑπακοή σ᾿ Αὐτόν. Γι᾿ αὐτό κι εἶχε μπεῖ στή βασιλεία τοῦ Υἱοῦ Της προτοῦ ἀκόμα Αὐτός κηρύξει τή βασιλεία Του. Γιατί ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρισκόταν μέσα Της (πρβλ. Λουκ. ιζ’ 21).

Ἡ παιδικότητά της τήν ἔκανε νά τρομάξει μέ τήν ἐμφάνιση τοῦ ἀγγέλου. Ἡ παιδική της ἁπλότητα τήν ἔκανε ν᾿ ἀπορήσει, νά διερωτηθεῖ τί νά σήμαινε ὁ ἀσπασμός του. Στή συμπεριφορά της αὐτή δέν ὑπῆρχε τίποτα τό ψεύτικο, τό θεατρικό. Ὅλα ἦταν παιδικά, ἁπλά, ἁγνά, καθαρά κι ἀθώα.

Ὁ μέγας ἀρχάγγελος, ὁ Γαβριήλ, πού παρίστατο στή δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου καί τοῦ χρόνου, πού εἶχε τή δύναμη νά διαβάζει τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων, κατάλαβε ἀμέσως τήν ταραχή καί τίς ἀνήσυχες σκέψεις τῆς Παρθένου πιό καθαρά ἀπ᾿ ὅ,τι ἐμεῖς βλέπουμε τό σῶμα μας. Εἶδε τήν ταραχή τῆς ψυχῆς της καί τήν καθησύχασε γρήγορα μέ τά ἀγγελικά λόγια του:

«Μή φοβοῦ, Μαριάμ· εὗρες γάρ χάριν παρά τῷ Θεῶ» (Λουκ. α’ 30). Μή φοβᾶσαι, παιδί μου! Μή φοβᾶσαι κεχαριτωμένη κόρη τοῦ Θεοῦ! Μή φοβᾶσαι ὑπερευλογημένη πάνω ἀπ᾿ ὅλους τούς ἀνθρώπους, γιατί ἀπό σένα θά ᾿ρθει ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ σ᾿ ὁλόκληρο τό ἀνθρώπινο γένος! Μή βοβοῦ, εὗρες γάρ χάριν παρά τῷ Θεῶ! Τά τελευταῖα αὐτά λόγια του ἀναιροῦν τούς ἰσχυρισμούς κάποιων δυτικῶν θεολόγων σχετικά μέ τήν «ἄσπιλη σύλληψή» Της, ὅτι δηλαδή ἡ Παρθένος Μαρία γεννήθηκε ἀπό τούς γονεῖς της χωρίς τή σκιά τῆς ἁμαρτίας τοῦ Ἀδάμ. Ἄν ἦταν ἔτσι τά πράγματα, γιατί νά τῆς πεῖ ὁ ἄγγελος ὅτι βρῆκε χάρη στό Θεό; Ἡ χάρη καί τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, πού ὑποδηλώνουν καί τή συγχώρηση, δίδονται σ᾿ εκεῖνον πού ἔχει ἀνάγκη τό ἔλεος, πού τό ἀναζητᾶ. Ἡ πάναγνος Παρθένος ἔκανε ἡρωικές προσπάθειες γιά νά ὁδηγήσει τήν ψυχή της στό Θεό. Καί στήν ἀνοδική αὐτή προσπάθειά της συνάντησε τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ.

Ὁ ἅγιος Ἀνδρέας Κρήτης, ἐμπνευσμένος ἀπό τή χάρη τοῦ Θεοῦ γιά τήν ἀποστολή τοῦ ἀρχάγγελου Γαβριήλ, ἔγραψε τό ἀκόλουθο σχόλιο γιά τήν Ἁγία Παρθένο:

«Μή φοβοῦ, Μαριάμ, εὗρες γάρ χάριν παρά τῷ Θεῶ», μιά χάρη πού δέν τήν ἔλαβε οὔτε ἡ Σάρα οὔτε ἡ Ρεββέκα. Βρῆκες τή χάρη πού οὔτε ἡ Μεγάλη Ἄννα δέν ἀξιώθηκε νά βρεῖ. Ἔγιναν κι αὐτές μητέρες, ἀλλά ἔχασαν τήν παρθενικότητά τους. Ἐσύ ὅμως ἔγινες μητέρα, ἀλλά διατήρησες καί τήν παρθενία σου ἀνέπαφη. Γι᾿ αὐτό μή φοβᾶσαι, γιατί βρῆκες χάρη στό Θεό, μιά χάρη πού κανένας ἄλλος ἐκτός ἀπό Σένα δέν ἔλαβε ἀπό τότε πού δημιουργήθηκε ὁ χρόνος.

Ἡ Ἁγνή ψυχή τῆς Παρθένου ἠρέμησε. Καί τότε ὁ φτερωτός ἀρχάγγελος τοῦ Θεοῦ τῆς ἔδωσε τό μεγαλύτερο ἀπό τά οὐράνια μηνύματα: «Ἰδού συλλήψῃ ἐν γαστρί καί τέξῃ υἱόν, καί καλέσεις τό ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν. οὗτος ἔσται μέγας καί υἱός ὑψίστου κληθήσεται, καί δώσει αὐτῷ Κύριος ὁ Θεός τόν θρόνον Δαυΐδ τοῦ πατρός αὐτοῦ, καί βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος» (Λουκ. α’). Ὁ ἀγγελιοφόρος τοῦ Θεοῦ μιλάει καθαρά, μέ λεπτομέρειες. Θά συλλάβεις «ἐν γαστρί», λέει, δηλαδή σωματικῶς. Τήν ἴδια περίπου ἔκφραση χρησιμοποιεῖ ὁ Ψαλμωδός ὅταν λέει στόν 50ό ψαλμό του (στιχ. 12) «καί πνεῦμα εὐθές ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου». Δίνοντας ἔμφαση στό λόγο ἐν γαστρί ὁ ἀρχάγγελος, εἶναι σά νά θάλει προκαταβολικά νά μᾶς προφυλάξει ἀπό τίς πλανεμένες διδασκαλίες τῶν αἱρετικῶν Δοκητῶν ὅτι ὁ Χριστός τάχα δέν εἶχε πραγματικό σῶμα κι ὅτι δέ γεννήθηκε πραγματικά. Πώς δέν ἦταν δηλαδή πραγματικά καί σωματικά ἄνθρωπος, ἀλλά ἕνα ὁμοίωμά του.

Ἀλλά καί τό ὄνομα Ἰησοῦς εἶναι γεμάτο νοήματα. Αὐτό τό ὄνομα ἔφερε κι ὁ γιός τοῦ Ναυῆ, πού ὁδήγησε τούς Ἰσραηλίτες στή γῆ τῆς ἐπαγγελίας, προεικονίζοντας ἔτσι τό ρόλο τοῦ Σωτήρα Ἰησοῦ πού ὁδήγησε τό ἀνθρώπινο γένος στήν πραγματική κι αἰώνια γῆ τῆς ἐπαγγελίας, τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν.

Ὅλα τά ὑπόλοιπα πού εἶπε ὁ Ἀρχάγγελος ἀπέβλεπαν σέ μιά προσπάθεια νά πείσει τήν Παρθένο πώς ὁ γιός της θά ἦταν ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας. Πώς θά ἦταν Υἱός τοῦ Ὑψίστου. Πώς ὁ Θεός θά τοῦ ἔδινε τό θρόνο τοῦ Δαβίδ καί πώς θά γινόταν παντοτινός βασιλιάς τοῦ οἴκου Ἰακώβ.

Ὅλ᾿ αὐτά βρίσκονταν στό νοῦ κάθε Ἰσραηλίτη, ἀλλά πολύ περισσότερο στό νοῦ τῆς πνευματικά φωτισμένης Παρθένου Μαρίας. Τό μόνο πού ἔμενε τώρα ἦταν ν᾿ ἀποκτήσει συγγενική σχέση μέ τό Μεσσία. Ὁ Ἀρχάγγελος δέν τῆς τ᾿ ἀποκάλυψε ὅλα σχετικά μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ, παρά μόνο ὅσα τῆς ἦταν γνωστά ἀπό τίς προφητεῖες καί κατανοητά ἀπό τήν ἁγία Γραφή.

Δέν τῆς μίλησε γιά τόν παγκόσμιο καί πανανθρώπινο ρόλο τοῦ Ἰησοῦ, παρά μόνο ὅσα τῆς ἦταν γνωστά ἀπό τίς προφητεῖες καί κατανοητά ἀπό τήν Ἅγία Γραφή. Δέν τῆς μίλησε γιά τόν παγκόσμιο καί πανανθρώπινο ρόλο τοῦ Ἰησοῦ ὡς Σωτήρα ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί τῶν φυλῶν. Δέν τῆς εἶπε πώς θά εἶναι ὁ ἱδρυτής τῆς πνευματικῆς βασιλείας, ὁ κριτής ζώντων καί νεκρῶν. Ἀκόμα λιγότερα τῆς φανέρωσε πώς ὁ Υἱός της θά εἶναι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, τό Ἕνα ἀπό τά Τρία αἰώνια Πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ἄν τῆς τά εἶχε πεῖ ὅλ᾿ αὐτά, ἡ ταραχή της θά ἦταν πολύ μεγαλύτερη. Ἡ παιδικότητα κι ἡ ἁγνότητά Της δέν τήν ἔκαναν καί παντογνώστρια. Εἶχε πολλά ἀκόμα νά μάθει ἀπό τό γιό της, τόσο στόν παρόντα χρόνο, ὅταν «συνετήρει τά ρήματα ταῦτα συμβάλλουσα ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς» (Λουκ. β’ 19), ὅσο καί στήν αἰωνιότητα. Ὁ Ἀρχάγγελος κινήθηκε πιστά μέσα στό πλαίσιο τῆς ἑβραϊκῆς παράδοσης καί ἀντίληψης. Συγκέντρωσε καί ἕνωσε ὀργανικά ὅλα ὅσα ἦταν σκόρπια στούς προφῆτες (Ἡσ. θ΄ 6-8, ι΄ 16, ια΄ 1, Ἱερ. κε΄ 5, λ΄ 9, Ἰεζ. λδ΄ 24, Ὠσηέ γ΄ 5, Μιχ. ε΄ 4, Ψαλμ. ρλα΄ 11, Δαν β΄ 44 κλπ.). Κι ὅλ᾿ αὐτά τά γνώριζε καλά ἡ Παρθένος. «Ὤμοσε Κύριος τῷ Δαυίδ ἀλήθειαν καί οὐ μή ἀθετήσει αὐτήν· ἐκ καρποῦ τῆς κοιλίας σου θήσομαι ἐπί τοῦ θρόνου σου» (Ψαλμ. ρλα΄ 11).

Ἡ Παρθένος ἄκουσε τό οὐράνιο μήνυμα καί μέ τήν παιδική της ἁγνότητα ρώτησε τόν ἐπισκέπτη της: «Πῶς ἔσται μοι τοῦτο, ἐπεί ἄνδρα οὐ γινώσκω;» (Λουκ. α΄ 34). Τά λόγια αὐτά δέν ἐκφράζουν κάποια δυσπιστία στό ἀγγελικό μήνυμα, ἀλλά τήν καθαρότητα καί τήν ἀθωότητά της. Τί θ᾿ ἀπαντοῦσε κάποιος ἀπό σᾶς σ᾿ ἕνα παρόμοιο μήνυμα πού θά σᾶς ἔφερνε ὁ πιό ἀσυνήθιστος ἐπισκέπτης; Αὐτό πού θά γινόταν στή σίγουρα φοβισμένη καί τρέμουσα καρδιά σας θά ἦταν αὐτό πού ἔνιωσε κι ἡ ἁγνή Παρθένος; Ἐκείνη δέν εἶπε κανένα λόγο παραπανίσιο. Ἄν ἡ ἐρώτησή της ἦταν παραπανίσια γιά τήν ἴδια, δέν εἶναι ὅμως γιά μᾶς. Γιά χάρη μας τό εὐλογημένο πνεῦμα της ἔκανε τήν ἐρώτηση πού ὅλοι μας θά θέλαμε νά κάνουμε, ἀφοῦ δεσμευόμαστε ἀπό τούς φυσικούς νόμους. Γιά νά ᾿χουμε γέννηση, εἶναι ἀπαραίτητος ὁ ἄντρας. Ποῦ λοιπόν εἶναι ὁ ἄντρας ἐδῶ; Αὐτό εἶναι πού ὅλοι μας θά εἴχαμε ρωτήσει, ἐπειδή ζοῦμε μακριά ἀπό τήν ἐλευθερία πού ἀπολαμβάνει ὁ παντοδύναμος Θεός, ἐπειδή νιώθουμε πάνω μας τό βάρος τῶν φυσικῶν νόμων. Ἔτσι γιά χάρη μας, ἦταν ἀπαραίτητο νά κάνει ἡ Παρθένος τήν ἐρώτηση αὐτή. Γιά ν᾿ ἀκούσουμε τήν ἀπάντηση τοῦ Θεοῦ ἀπό τόν Ἀρχάγγελο. Ποιά ἀπάντηση ἔδωσε ὁ Ἀρχάγγελος;

«Πνεῦμα ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπί σέ καί δύναμις ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι· διό καί τό γεννώμενον ἅγιον κληθήσεται υἱός Θεοῦ. καί ἰδοῦ Ἐλισάβετ ἡ συγγενής σου καί αὐτή συνειληφυῖα υἱόν ἐν γήρει αὐτῆς, καί οὗτος μήν ἕκτος ἐστίν αὐτῇ τῇ καλουμένῃ στείρᾳ· ὅτι οὐκ ἀδυνατίσει παρά τῷ Θεῷ πᾶν ρῆμα» (Λουκ. α΄ 35-37).

Αὐτή εἶναι μιά πλήρης καί ἱκανοποιητική ἀπάντηση. Ὅπου Θεός βούλεται, νικᾶται φύσεως τάξις. Ὅταν ὁ ζῶν Θεός ἐφαρμόζει τό θέλημα Του γιά νά ἐργαστεῖ τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, ἡ φύση κι οἱ νόμοι της ἀτονοῦν, εἶναι σά νά μήν ὑπάρχουν. «Ἡ χάρη δέν ὑπόκειται στό νόμο τῆς φύσης», λέγει ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας. Ὁ ἴδιος ὁ ἀνακαινιστής τοῦ κόσμου ὁλόκληρου, ὁ Κύριος Ἰησοῦς, μαρτυρεῖ πώς «τό πνεῦμα ἐστί τό ζωοποιοῦν» (Ἰωάν. στ΄ 63).

Τό Πνεῦμα χορηγεῖ ζωή ἄμεσα καί ἔμμεσα. Τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ἔδωσε ἄμεσα ζωή στόν παράδεισο, πρίν ἀπό τήν πτώση. Μετά τήν πτώση ἔδινε ζωή ἔμμεσα, μέ τή δημιουργία ψυχῆς καί σώματος. Ἀναφέρουμε τήν ἔμμεση αὐτή ἐνέργεια τοῦ ἁγίου Πνεύματος ὡς «φυσική», σύμφωνη μέ τό φυσικό νόμο. Τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ὅμως ἔχει τό δικαίωμα καί τήν ἀπεριόριστη δυνατότητα νά δώσει ζωή καί ἄμεσα, σύμφωνα μέ τή θέληση καί τήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Ἀλλά καί σέ σχέση μέ τήν ἔμμεση δωρεά τῆς ζωῆς, πάλι τό Πνεῦμα εἶναι ὁ Κύριος καί Ζωοδότης. Ἀπό μόνη της ἡ φύση δέν εἶναι παρά σκιά, ἕνα παραπέτασμα, ἀπ᾿ ὅπου ἐνεργεῖ τό Πνεῦμα. Ὑπάρχουν ὅμως βαθμοί καί στάδια ἐμμεσότητας. Τό Πνεῦμα μερικές φορές ἐνεργεῖ περισότερο κι ἄλλες πάλι λιγότερο ἔμμεσα. Τέτοια παραδείγματα ἔχουμε μέ τίς παραγωγικές καί τίς στεῖρες γυναῖκες. Ἡ Ἐλισάβετ ἦταν στείρα, ἀλλά ὄχι ἀπόλυτα. Τό ἴδιο γινόταν μέ τή μητέρα τοῦ Ἰσαάκ, τοῦ Σαμψών καί τοῦ Σαμουήλ. Ἡ σύλληψη μιᾶς ἡλικιωμένης γυναίκας δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι εἶναι ἄμεση ἐνέργεια τοῦ Πνεύματος, ἀφοῦ ὅλες οἱ γυναῖκες πού εἶναι ἀπόγονοι τῆς Εὔας, παραγωγικές ἤ στεῖρες, συλλαμβάνουν «ἐν ἁμαρτίαις», δέν εἶναι ἀμέτοχες σαρκικῶν ἐπιθυμιῶν καί παθῶν. Ἡ μόνη σύλληψη μέ ἄμεση ἐνέργεια, μέ τήν ἐνέργεια τοῦ Πνεύματος τῆς ζωῆς, εἶναι ἡ σύλληψη τῆς πάναγνης Παρθένου Μαρίας. Στήν ἱστορία τῆς δημιουργίας, ἀπό τόν Ἀδάμ μέχρι τό Χριστό, ποτέ δέν εἴχαμε περιστατικό τέτοιας γέννησης. Αὐτή εἶναι ἡ μοναδική περίπτωση στήν ὥς τώρα ἱστορία, ἀλλά καί στήν αἰωνιότητα. Κι αὐτή εἶναι ἡ σύλληψη καί γέννηση τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτήρα μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

«Ὅτι οὐκ ἀδυνατίσει παρά τῷ Θεῷ πᾶν ρῆμα». Αὐτό σημαίνει πώς κάθε λόγος τοῦ Θεοῦ ἐφαρμόζεται στήν ὁλότητά του. Ὁ Θεός μᾶς λέει μέ τόν ἐμπνευσμένο προφήτη Του Ἡσαΐα: «Ἰδού ἡ παρθένος ἐν γαστρί ἕξει καί τέξεται υἱόν» (Ἡσα. ζ΄ 14). Αὐτό ἐκπληρώνεται τώρα. Ἀπό τήν ἴδια τή στιγμή τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου, τό μόνο πού μποροῦμε νά ποῦμε γιά τό Θεό εἶναι πώς «εἶπε καί ἐγενήθησαν». «Τά λόγια Κυρίου λόγια ἁγνά, ἀργύριον πεπυρωμένον, δοκίμιον τή γῆ, κεκαθαρμένον ἑπταπλασίως» (Ψαλμ. ια΄ 7).

Ἡ Παρθένος Μαρία δέν ἀμφισβήτησε καθόλου τά θεϊκά λόγια πού τῆς ἀποκάλυψε ὁ Ἀρχάγγελος. Ἄν τά εἶχε ἀμφισβητήσει, ὅπως ἔκανε ὁ Ζαχαρίας ὁ ἱερέας, ἴσως εἶχε τιμωρηθεῖ ὅπως ἐκεῖνος. Μ᾿ ὅλο πού στίς ἀπαντήσεις καί τῶν δυό τους ὑπάρχει κάποια ὁμοιότητα, ἡ καρδιά τους ἦταν ἐντελῶς διαφορετική. Κι ἐκεῖνο πού βλέπει ὁ Θεός εἶναι ἡ καρδιά τοῦ ἀνθρώπου. Δυό ὁλότελα διαφορετικές καρδιές μποροῦν νά διατυπώσουν παρόμοια λόγια.

Ἡ ταπεινή Παρθένος ἄκουσε τήν ἐξήγηση πού τῆς ἔδωσε ὁ ἀγγελιαφόρος τοῦ Θεοῦ καί συμπλήρωσε τή συζήτησή της μέ τόν Ἀρχάγγελο μέ τά ἑξῆς λόγια: «Ἰδού ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατά τό ρῆμά σου» (Λουκ. α΄ 28). Δέν εἶπε, «ἰδού ἡ δούλη σου, ἀρχάγγελε», ἦταν ἁπλά ἀγγελιοφόρος τοῦ Θεοῦ, μετέφερε τό θέλημά Του. Ἦταν κι αὐτός δυνατός καί ἀθάνατος, ἀλλά ὡς ὑπηρέτης τοῦ ζῶντος Θεοῦ. Ἀπό τήν ἄλλη μεριά δέν εἶπε «γένοιτό μοι κατά τό ρῆμα τοῦ Κυρίου», ἀλλά «κατά τό ρῆμά σου». Ἔδειξε ἔτσι σεβασμό καί τιμή στόν ἀθάνατο λειτουργό τοῦ οὐράνιου οἰκοδεσπότη. Κι οἱ δυό αὐτές σκέψεις της φανερώνουν τήν ἄμεση ὑπακοή καί τήν τέλεια ταπείνωσή της. Τέτοια σοφή ἀπάντηση μόνο μιά καρδιά πού πλημμύριζε ἀπό καθαρότητα μποροῦσε νά δώσει. Γιατί σέ τέτοια καρδιά δίδεται εὔκολα καί ἄμεσα ἀληθινή σοφία. Τή στιγμή τοῦ πειρασμοῦ στόν παράδεισο ἡ Εὔα τήν ξέχασε αὐτή τή γλώσσα καί πρόσεξε τά λόγια τοῦ σατανᾶ, ἡ καρδιά της τή στιγμή αὐτή ἦταν ἀκάθαρτη, σκοτισμένη. Λόγω τοῦ σκοτισμοῦ αὐτοῦ ἡ σοφία τήν ἐγκατέλειψε. Ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ παρακοή σκότισαν τήν καρδιά της ἀλλά καί τό νοῦ της. Ἀπό τήν ὑπερηφάνεια καί τήν παρακοή της στό Θεό ὁ παλιός κόσμος γκρεμίστηκε, τό γένος τῶν ἀνθρώπων παραμορφώθηκε κι ἡ κτίση ὁλόκληρη στενάζει. Ὁ νέος κόσμος ἔπρεπε νά θεμελιωθεῖ στήν ταπείνωση καί τήν ὑπακοή. Ἡ ταπείνωση κι ἡ ὑπακοή τῆς Παναγίας Μητέρας τοῦ Θεοῦ ὑπερβαίνουν κάθε λόγο. Μόνο ὁ Υἱός της, ὁ Σωτήρας κι ἀνακαινιστής τοῦ κόσμου, θά τήν ξεπεράσει σέ ταπείνωση κι ὑπακοή.

Τελικά ὁ φτερωτός ἀγγελιοφόρος τοῦ «κεφαλαίου τῆς σωτηρίας» μας πέταξε ψηλά στόν οὐρανό, κοντά στούς ἀθάνατους συντρόφους του. Τά καλά νέα, ὁ «εὐαγγελισμός» του, δέν εἶναι ἕνας ἁπλός λόγος, ἀλλά μεταφράστηκε ἀμέσως σέ ἔργο, ὅπως καί κάθε λόγος τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός μιλάει καί γίνεται, «εἶπε καί ἐγένετο».

Στή γῆ, πού ἦταν καταραμένη λόγω τοῦ χωρισμοῦ της ἀπό τό Θεό καί τῆς ἐπίδρασης πού δεχόταν ἀπό τίς δυνάμεις τοῦ σκότους, δέν εἶχε φτάσει ποτέ ἕνα τόσο χαρμόσυνο κι ἐλπιδοφόρο μήνημα σάν κι αὐτό πού ἔφερε ὁ ἀστραφτερός καί θαυμάσιος ἀρχάγγελος Γαβριήλ. Ποιά γλώσσα δέ θά τόν δοξάσει καί ποιά καρδιά δέ θά νιώσει εὐγνωμοσύνη ἀπέναντί του;

Ποτέ ἥλιος δέν καθρεφτίστηκε τόσο λαμπερά σέ διαυγή νερά, ὅσο στόν καθρέφτη τῆς πάναγνης καρδιᾶς τῆς Παρθένου Μαρίας. Γράφει ὁ ὅσιος Ἐφραίμ ὁ Σύρος γιά τήν παρθενία:

Ὦ παρθενία, πού χαροποιεῖς τήν καρδιά καί οὐρανοποιεῖς τή γῆ!

Ὦ παρθενία, κτῆμα ἀγαθό, ἀμόλυντο ἀπό ἄγρια θηρία!

Ὦ παρθενία, πού κατοικεῖς στίς ἄκακες καί ταπεινές ψυχές καί μεταποιεῖς τό λαό τοῦ Θεοῦ!

Ὦ παρθενία, πού ἀνθίζεις σάν λουλούδι στήν ψυχή καί στό σῶμα καί πλημμυρίζεις τόν οἷκο μέ τό ἄρωμά σου!

Ἡ διαυγής πρωινή αὐγή, ἀπ᾿ ὅπου προβαίνει ὁ ἥλιος, θά σάστιζε μπροστά στήν καθαρότητα κι ἁγνότητα τῆς Παρθένου Μαρίας, ἀπό τήν ὁποία γεννήθηκε ὁ ἀθάνατος ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, ὁ Χριστός καί Σωτήρας μας. Ποιό γόνυ δέ θά κλίνει μπροστά της καί ποιά γλώσσα δέ θά κραυγάσει:

«Χαῖρε, εὐλογημένη! Χαῖρε, αὐγή τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου! Χαῖρε, τιμιωτέρα τῶν Χερουβίμ καί ἐνδοξοτέρα τῶν Σεραφείμ! Δόξα στόν Υἱό σου, τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, τόν Πατέρα καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, τήν ὁμοούσια καί ἀδιαίρετη Τριάδα, τώρα καί πάντα καί στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων». Ἀμήν!

(Ἀπό τό βιβλίο: “Θεός ἐπί γῆς, ἄνθρωπος ἐν οὐρανῷ”, Κεντρική διάθεση: Πέτρος Μπότσης, Πέλλης 2, 152 34 Φραγκοκκλησιά Ἀττικῆς, Τηλ. -fax: 210 – 6812382, κιν. 6974814002. Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν κ. Πέτρο Μπότση γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει. Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης http://HristosPanagia3.blogspot.com)


https://alopsis.gr