Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΔΥΝΗ ΔΕΝ ΜΑΣ ΑΠΟΤΡΕΠΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ- ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

Στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου έγινε το βράδυ του Σαββάτου 20 Μαΐου 2017 εκδήλωση από την Ιερά Μητρόπολη Κερκύρας και την Ένωση Χριστιανών Επιστημόνων με «Ταυτότητα ελπίδας στην εποχή της απαισιοδοξίας». Η εκδήλωση είχε αφόρμηση από το μυθιστόρημα Η ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗ της γνωστής συγγραφέως κ. Φωτεινής Τσαλίκογλου, καθηγήτριας της Ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ).

Η κ. Τσαλίκογλου επεσήμανε ότι δεν είναι ποτέ αργά για τον άνθρωπο, όχι απλώς να συνάξει τις μνήμες του και με βάση αυτές να ανοιχτεί σε καινούργια ταξίδια στην ζωή, αλλά και να συνειδητοποιήσει ότι «το μυαλό μας είναι πλατύτερο από τον ουρανό». Υπάρχει μία κρυμμένη ομορφιά σε κάθε ηλικία και όχι στην νεότητα μόνο και αυτή καλούμαστε μα ε αισιοδοξία να αναζητούμε σε μία εποχή κοινωνικής οδύνης και απογοήτευσης, η οποία συντείνει και στη ατομική οδύνη. Επειδή η κοινωνία δεν αναμορφώνεται είναι εύκολο ο άνθρωπος να παραδοθεί στην απελπισία και να πιστέψει ότι δεν αξίζει. Αυτό συμβαίνει στους άνεργους ανθρώπους, σε όσους απολύονται από την εργασία τους λόγω της κρίσης και οι οποίοι αισθάνονται ότι είναι υπεύθυνοι για ό,τι τους συνέβη. Όμως αυτό δεν είναι αληθινό.

Χρειαζόμαστε αξιοπρέπεια, η οποία πηγάζει από τα πολύτιμα της ζωής μας που ο καθένας έχει. Από την αξία του ως ανθρώπου που δεν παύει να υφίσταται, παρά τις αποτυχίες μας. Δεν νικιόμαστε, αν δεν θέλουμε να νικηθούμε. Το μεγάλο μας πρόβλημα είναι ότι φοβόμαστε να σχετιστούμε, να ανοιχτούμε, να μοιραστούμε. Έχουμε επιφύλαξη απέναντι στον άλλο γιατί μάθαμε να ζούμε σε έναν πολιτισμό στον οποίο θριαμβεύει το «έχειν». Και όταν δυσκολευόμαστε σ’ αυτό, το ερώτημα είναι ποια είναι πλέον η ταυτότητά μας.

Εδώ ο συνάνθρωπος είναι η απάντηση, όπως επίσης και να αντλήσουμε δύναμη από ό,τι μπορούμε. Από την πίστη. Από τα πρότυπα. Από ζωντανές παραδόσεις. Από την υπέρβαση του ανταγωνισμού. Χρειάζεται να πούμε τα δικά μας ΟΧΙ στην απογοήτευση. Να ψάξουμε να βρούμε την αλήθεια, ακόμη κι αν χρειαστεί να κατασκευάσουμε γέφυρες για να προσπεράσουμε την αδυναμία μας.

Η κ. Τσαλίκογλου επεσήμανε την ευθύνη του καθενός μας να παλέψει. Χωρίς αγώνα, τίποτε δεν αξίζει. Κι εδώ έγκειται ο ρόλος της παιδείας που θα εμπνεύσει τους νέους να χτίσουν τις δικές τους πνευματικές υποδομές, χωρίς να παραδίδονται στην ευκολία. Αυτός είναι και ο ρόλος της Εκκλησίας, να δώσει δύναμη στον άνθρωπο να αντισταθεί, όπως και άλλων πνευματικών θεσμών. Να πάψουμε να υποτασσόμαστε στην καπηλεία των λέξεων, οι οποίες χάνουν το νόημά τους. Το «μαζί» , αν δεν το εννοούμε ως έξοδο από τον εαυτό μας και ως συνύπαρξη, συνεννόηση, αγάπη, δεν μπορεί να είναι μόνο ένα σύνθημα.

Στην συζήτηση που ακολούθησε με τους πολλούς Κερκυραίους που βρέθηκαν στο Πνευματικό Κέντρο παρενέβη ο κ. Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, διαπρεπής κοινωνιολόγος και πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, ο οποίος επεσήμανε το κενό αξιών που η εποχή μας έχει προκαλέσει. Οι νέοι άνθρωποι δεν εσωτερικευμένους αξιακούς μηχανισμούς ώστε να μπορούν με βάση αυτούς να κρίνουν τους καιρούς μας. Ψάχνουν έτσι να βρούνε αλήθειες εκεί όπου δεν υπάρχουν, κυρίως στα υλικά αγαθά, αλλά και στον τρόπο που ο πολιτισμός προβάλλει μέσω των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης. Δεν είναι αυτονόητη η συλλογικότητα και δεν εργαζόμαστε γι’ αυτήν. Και υπάρχει αλλοτρίωση του μηχανισμού εξουσίας.

Σήμερα κυβερνούν οι απρόσωπες αγορές. Η εσωτερική πολιτική, η εθνική κυριαρχία δεν υφίσταται πλέον και όπιο έθνος- κράτος θελήσει να πορευθεί αυτόνομα, το περιμένει η κατάρρευση. Έχουμε χάσει την έννοια της κοινωνίας ως την έννοια και τον τρόπο του «μαζί». Κάποτε η πολιτική είχε μία μεγαλοπρέπεια, με την έννοια της δημιουργίας και της αποφασιστικότητας για την διαφύλαξη του δημοσίου συμφέροντος, του κοινού καλού. Σήμερα η πολιτική έχει υποταχθεί στην οικονομία και μάλιστα στις αγορές. Το «αγαπάτε αλλήλους» έχει μετατραπεί σε «ανταγωνιστείτε αλλήλους», ενώ οι έννοιες τόσο στην θεωρία όσο και στην πράξη του χρόνου και του τόπου δεν υφίστανται. Η παγκοσμιοποίηση έχει μετατρέψει τον τόπο σε συμβολικό στοιχείο, εφόσον μπορείς να αγοράσεις από παντού, να μείνεις παντού, να επισκεφθείς κάθε μέρος, να είσαι μέσα στο Διαδίκτυο παντού. Το ίδιο και με τον χρόνο. Οι αγορές δεν ενδιαφέρονται για την διάρκεια, αλλά για ό,τι αγοράσεις τώρα. Γι’ αυτό και δε υπάρχει μπέσα. Ό,τι κερδίσεις έχει σημασία. Γι’ αυτό και η κυνικότητα των ισχυρών. Τα πάντα είναι μία ζαριά.

Αν δεν υπάρξει μία αξιακή επανάσταση, δηλαδή ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι, μέσα σε ρίσκο, δε επιλέξουμε να είμαστε τίμιοι, συνεπείς, αλληλέγγυοι, τότε ο κοινωνικός και οικονομικός δαρβινισμός θα μας καταπιούν. Εδώ ο ρόλος της Εκκλησίας μπορεί να είναι σημαντικός, γιατί μέσα από τις μικρές κοινότητες, όπως οι ενορίες, διασώζει και τόπο και χρόνο και αξίες, αντιστεκόμενη στην ισοπέδωση των πάντων. Χρειάζεται λοιπόν προβληματισμός και νέα αφετηρία.

Λίγα λόγια για το βιβλίο Η ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗ είπε ο Πρωτ. Θεμιστοκλής Μουρτζανός, ο οποίος επεσήμανε ότι ο λόγος του Ευαγγελίου ότι «όπου είναι η καρδιά μας εκεί είναι και ο θησαυρός μας» έχει μεγάλη αξία στους καιρούς μας. Ότι αν έχουμε ελπίδα στην ανάσταση και στην αγάπη που δίνει ο Χριστός και η Εκκλησία τότε δεν θα νικηθούμε, όσο δύσκολοι κι αν είναι οι καιροί μας. Κι εδώ έχουμε ευθύνη να μην αφήσουμε τον εαυτό μας έρμαιο του κόσμου, αλλά με πίστη να ελπίσουμε. Να χτίσουμε ο καθένας αυτό που μπορεί, γιατί στον καθέναν ας βρίσκεται και το χρέος και ο αγώνας να μην αφεθούμε στους καιρούς μας. Και ο Θεός θα προσθέσει, αρκεί να μην συμβιβαστούμε με την ηττοπάθεια και την μιζέρια.