ΙΕ’ Ιερατικό Συνέδριο της Ι.Μ. Κερκύρας

Πραγματοποιήθηκε το πρωί της Τρίτης 19 Σεπτεμβρίου 2017 στο Αμφιθέατρο του Ιδρύματος Χρονίως Πασχόντων “Η Πλατυτέρα”, το ΙΕ’ Ιερατικό Συνέδριο της Ι.Μ. Κερκύρας, με ομιλητές τον κ. Νικόλαο Ξιώνη, καθηγητή της Δογματικής, της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθήνων και τον Πρωτ. Θεμιστοκλή Μουρτζανο, Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο της Ιεράς Μητροπόλεως Κερκύρας.

Των εργασιών του Συνεδρίου, προηγήθηκε η τέλεση της Θείας Λειτουργίας, στο ναό της Αγίας Τριάδος του Ιδρύματος, από το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριο. Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας  τελέστηκε Ιερό Μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των απ’αιώνος ευαρεστησάντων Αρχιερέων, Ιερέων, Ιερομονάχων, Διακόνων, Μοναχών και Μοναζουσών της τοπικής Εκκλησίας.

Τίτλος του φετινού Συνεδρίου ήταν “Η Λειτουργική ζωή στην εποχή της εκκοσμικεύσεως ”, με ανάλυση της Θείας Λειτουργίας του Μεγάλου Βασιλείου.

Στην προσφώνησή του ο Σεβασμιώτατος επεσήμανε τα εξής : “ Ζοῦμε στούς καιρούς τῆς ἐκκοσμικεύσεως. Αὐτοί οἱ καιροί μᾶς ἔχουν ἐπηρεάσει. Διαβλέπουμε τά σημεῖα τους στήν κυριαρχία τῆς εἰκόνος, στήν χυδαιότητα τῶν ἠθῶν, στήν μετάλλαξη τῶν ἀξιῶν, στήν κρίση τῆς οἰκογένειας, στήν ἀλαζονεία τῆς τεχνολογίας, στήν αἴσθηση ὅτι δέν χρειαζόμαστε τόν Θεό. Διαβλέπουμε τά νέα δόγματα: «ἡ ἐπιστήμη ὡς θεότητα», «ἡ φιληδονία ὡς ὁδός εὐτυχίας», «ἡ ταχύτητα ὡς ἀπόδειξη δυνάμεως», «ὁ ἑαυτός μας ὡς τό κέντρο καί τό μέτρο τῶν πάντων», ἡ κενότητα τῶν λόγων, συνδυασμένη μέ τό πνεῦμα τῆς ἐπιδείξεως. Καί ὄχι μόνο. Ἡ αἴσθηση ὅτι δέν ὑπάρχει μεταθανάτια ζωή, ἀλλά τά πάντα σταματοῦν στήν πέτρα τοῦ μνήματος, ὁ περιορισμός τῆς θρησκευτικότητος στήν σφαῖρα τῆς ἰδιωτικῆς ζωῆς, ἡ ἀπαίτηση ἡ Ἐκκλησία νά ἀντιμετωπίζει τίς κοινωνικές καί βιοτικές ἀνάγκες, άλλά νά μήν ἔχει λόγο γιά τόν κόσμο καί τίς συμπεριφορές τῶν ἀνθρώπων, νά ἀποδεχτεῖ καινούς καί ταυτόχρονα κενούς νεωτερισμούς, ὅπως ὁ λεγόμενος «γάμος» τῶν ὁμοφυλοφίλων, «ἡ τεκνοθεσία» ἀπό αὐτούς, «οἱ ἔμφυλες ταυτότητες», ἡ ἀποκαθήλωση τῶν θρησκευτικῶν συμβόλων ἀπό τούς δημόσιους χώρους, ὁ συνταγματικός διαχωρισμός Κράτους καί Ἐκκλησίας, ὅλα αὐτά εἶναι στοιχεῖα τῆς ἐκκοσμικευμένης ἀντιλήψεως, ἡ ὁποία θέτει οὐσιαστικά τήν Ἐκκλησία ἐν διωγμῷ “.

Επιπλέον ο κ. Νεκτάριος υπογράμμισε ότι πέρα ἀπό τήν σύνολη χριστιανική μας μαρτυρία, ἀντίβαρο σ’ αὐτό τό πνεῦμα τῆς ἐκκοσμικεύσεως δέν μπορεῖ παρά νά εἶναι ἡ λειτουργική μας ζωή. Ἀπό αὐτήν ξεκινᾶ ἡ ἀντίσταση στό ψευδές τό ὁποῖο  παρουσιάζεται ὡς ἀληθινό. Στό ἐφήμερο τό ὁποῖο παρουσιάζεται ὡς αἰώνιο. Στό ἀτομικό τό ὁποῖο παρουσιάζεται ὡς τό σημαντικό. Στήν ἀπόρριψη τῆς συλλογικότητος ἡ ὁποία παρουσιάζεται ὡς μή ἀναγκαία.

Ακολούθως ο Μητροπολίτης Κερκύρας αρίθμησε τρεις προϋποθέσεις, οι οποίες υπάρχουν στην λειτουργική ζωή των Κληρικών :

Πρώτη εἶναι ἡ ἀπόφασή μας νά εἶναι ἡ λειτουργία ἡ ζωή μας. Δέν νοεῖται ἱερέας πού νά μήν προσδοκᾶ τήν τέλεση τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Δέν νοεῖται ἱερέας πού νά μήν ἐπιδιώκει συχνά νά λειτουργεῖ. Δέν νοεῖται ἱερέας πού νά μήν συγκεντρώνει νοῦ καί καρδιά στό τελεσιουργούμενο μυστήριο.  

Δεύτερη προϋπόεθεση εἶναι ἡ προετοιμασία τοῦ ναοῦ μας. Ἰδιαιτέρως τοῦ ἁγίου βήματος. Ἡ καθαριότητα, ἡ τάξη καί ἡ εὐπρέπεια. Ὁ νοικοκυρεμένος ναός δείχνει νοικοκυρεμένη καρδιά καί ψυχή. Ἡ τάξη στήν ἐκκλησία δείχνει καί τήν τάξη τῆς καρδιᾶς μας. Ἡ δίψα γιά μετοχή στην θεία λατρεία συνδέεται μέ τήν δίψα ὁ χῶρος τοῦ Θεοῦ νά εἶναι ὅπως ταιριάζει στόν Θεό.

Τρίτη προϋπόθεση εἶναι ἡ συμμετοχή τῶν πιστῶν τῆς ἐνορίας μας. Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ἔργον τοῦ λαοῦ. Αὐτό σημαίνει ὅτι ὁ πιστός προσφέρει τό πρόσφορο, τό νάμα, τό λάδι, τό νερό, τό κερί, τό λιβάνι, τό κάρβουνο, τά ὀνόματα, ὅ,τι δύναται, γιά νά λάβει ὡς ἀντίδωρο τόν Θεάνθρωπο Χριστό. Δέν λειτουργοῦμε γιά τόν ἑαυτό μας, ἀλλά γιά τόν λαό μας. Ὁφείλουμε λοιπόν νά καλλιεργοῦμε τό ἦθος τῆς συλλογικότητος στό ποίμνιό μας.

Καταλήγοντας ο κ. Νεκτάριος ευχήθηκε η νέα ιεραποστολική χρονιά να αποτελέσει αφετηρία αφυπνίσεως, αγιασμού και πνευματικής στροφής.

Στην εισήγησή του ο κ. Ξιώνης ανέφερε ότι η ευχή της αναφοράς αποτελεί το ουσιαστικότερο τμήμα της Θείας Λειτουργίας, διότι αγγίζει ολόκληρη την Τριαδολογία, την ανθρωπολογία και την σχέση μεταξύ κτιστού και Ακτίστου, πράγματα που αποτελούν την βάση του ποιμαντικού έργου της Εκκλησίας. Ο όρος αναφορά σημαίνει την εναπόθεση των Τιμίων Δώρων στο Άγιο Θυσιαστήριο και την προσφορά τους ως θυσιά στον Θεό. Είναι μια ευχαριστιακή, δοξολογητική αναφορά του κτιστού προς το Άκτιστο, του δημιουργήματος προς την πηγή της ζωής και της υπάρξεώς του. Γι’αυτό και αρχίζει με το “Στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου”, θέλοντας να επισημάνει ότι η στάση και η θέση των πιστών, εξαιτίας του ευχαριστιακού χαρακτήρα της, δεν θα πρέπει να είναι ελεύθερη και να χαρακτηρίζεται από αταξία και ακαταστασία. Οι πιστοί θα πρέπει ψυχικά και σωματικά να προετοιμαστούν, για την ομολογία της πίστεως και την ειρηνική συμφιλίωση μεταξύ Θεού και ανθρώπου, την οποία απευθύνει ολόκληρη η Εκκλησία στον Τριαδικό Θεό.

Ακόμη ο κ. Ξιώνης τόνισε ότι σημείο αναφορά της υπάρξεως του πιστού είναι ο Ιησούς Χριστός. Αν δεν στρέψει  ο άνθρωπος την έμφυτη αναφορικότητά του προς τον Θεό, ο οποίος καταδέχθηκε να αναλάβει την ανθρώπινη φύση, προκειμένου ο άνθρωπος να Τον αναγνωρίζει και να απεγκλωβιστεί από τις αγκυλώσεις της κοσμικής και πεπερασμένης ζωής του. Αυτή την δυνατότητα μεταστροφής και μεταμόρφωσης του πιστού δίνουν τα υπομνήματα του σωτηρίου Πάθους που αναφέρει η ευχή ης αναφοράς.

Ακολούθως τον λόγο πήρε ο π. Θεμιστοκλής ο οποίος αναφερόμενος στην Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου ανέφερε τα εξής : “ Τα πάντα εντάσσονται στην προοπτική του αγιασμού εντός της Εκκλησίας, της μετοχής στο σώμα του Χριστού, στην ευχαριστία και την ανάμνηση κατά την οποία ο κάθε πιστός δεν υπάρχει για τον εαυτό του, αλλά συμπεριλαμβάνεται ανάλογα με την κατηγορία που ανήκει: συζυγία, νήπιο, νεότητα, γήρας , ολιγοψυχία, φυγή και διασκορπισμός, πλάνη, όχληση υπό πνευμάτων ακαθάρτων,  πλεύση, οδοιπορία, χηρεία, ορφάνια, αιχμαλωσία, ασθένεια, δουλεία, εξορία, θλίψη, ανάγκη, περίσταση. Η Θεία Λειτουργία γίνεται προσευχή για όσους χρειάζονται την ευσπλαχνία του Θεού, για τους μισούντες και αγαπώντες, για όσους έχουν δώσει εντολή στον επίσκοπο και τον ιερέα να προσεύχονται γι’ αυτούς. Το τελικό αίτημα όμως είναι το πιο συγκλονιστικό. Να μας δεχτεί όλους ο Θεός στη Βασιλεία Του, αφού μας αναδείξει υιούς φωτός και υιούς ημέρας. Να μας απαλλάξει από το σκοτάδι και τη νύχτα. Και βεβαίως, η ωραιότερη προσευχή και ευχή: να μας χαρίσει την ειρήνη και την αγάπη Του ο Θεός, αφού όλα τα άλλα μας τα έχει δώσει. Και όλα αυτά να αποτελέσουν τη βάση ώστε να κοινωνήσουμε των αχράντων μυστηρίων.

Αν θέλαμε να δούμε τώρα αυτή τη λειτουργία στους καιρούς μας θα μπορούσαμε να σταθούμε σε δύο διαστάσεις: η μία είναι το προσωπικό ήθος και η άλλη το συλλογικό.

Στο προσωπικό ήθος διαβλέπουμε την πρόταξη της αγάπης, η οποία συνδυάζεται με την ειρήνη. Για να γίνει αυτό όμως χρειάζεται άσκηση, προσευχή, κάθαρση της καρδιάς και του νου από κάθε μολυσμό σαρκός και πνεύματος.

Στο συλλογικό ήθος διαβλέπουμε  ότι ο άγιος δεν ζητά απλώς μία παγκόσμια θέαση του κόσμου, στηριγμένη στις απαιτήσεις, στα πάθη, τα δικαιώματά μας. Η θεία λειτουργία δίνει αυτή την οικουμενική προοπτική στην εκκλησιαστική ζωή, μόνο που αυτή πηγάζει από την κοινωνία με τον Χριστό και την βίωση του ήθους της πίστης. Αυτό σημαίνει ότι στον παραπαίοντα κόσμο που ονειρεύεται παγκοσμιοποίηση χωρίς προβλήματα, αλλά με δικαιώματα και απολαύσεις και αυτάρκεια, στον κόσμο που ζητά ενότητα, αλληλεγγύη και ανθρωπιά η πίστη μας τονίζει ότι χωρίς Χριστό και Εκκλησία αυτά είναι αδύνατο να συμβούν”, είπε καταλήγοντας ο π. Θεμιστοκλής.

Να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου πραγματοποιήθηκε εθελοντική αιμοδοσία.

Μετά το πέρας του Συνεδρίου ο Σεβασμιώτατος χειροθέτησε πνευματικούς τους κάτωθι Πρεσβυτέρους : π. Σπυρίδωνα Κοσκινά, π. Θωμά Κασταμονίτη, π. Ιωάννη Σαλβάνο, π. Αναστάσιο Μπόϊκο, π. Χρήστο Μαλάη, π. Δημήτριο Μουζακίτη, π. Διονύσιο Κοντό και π. Σπυρίδωνα Τριαντάφυλλο.