ΣΙΩΠΩ ‘Η ΜΙΛΩ;

       «Η σιωπή είναι μυστήριο του μέλλοντος αιώνος. Οι λόγοι είναι όργανο του κόσμου τούτου» (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)

        Δεν μας είναι εύκολο πάντοτε να μιλούμε. Ιδίως όταν χρειάζεται να επισημάνουμε σημεία της συμπεριφοράς του άλλου, με τον οποίο σχετιζόμαστε, εκεί φοβόμαστε την άρνηση, τη σύγκρουση, τη διάσπαση. Δεν αντέχουμε να βλέπουμε τον άλλο να είναι θυμωμένος μαζί μας. Δεν αντέχουμε να τον βλέπουμε να αρνείται τον λόγο μας. Να θεωρεί πως ό,τι λέμε είναι κατασκευασμένο από τη φαντασία μας, ότι τον αδικούμε, ότι δεν βλέπουμε τι συμβαίνει γύρω μας και είμαστε έτοιμοι να φορτώσουμε σε εκείνον κατηγορίες που αρμόζουν σε άλλους ή που δεν είναι, τελικά, τόσο σημαντικές. Έτσι, προτιμούμε τη σιωπή. Προτιμούμε την ησυχία μας. Μπορεί μέσα μας να «βράζουμε». Ωστόσο, δεν θέλουμε να αναλάβουμε το κόστος του λόγου.

            Αυτό συμβαίνει στις σχέσεις του ζευγαριού. Νιώθουμε ότι αν ο άλλος ακούσει από εμάς τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα αναφορικά με τον χαρακτήρα του, τη συμπεριφορά του, τις πράξεις ή, κυρίως, τις παραλείψεις του, τότε θα γκρεμιστούν οι γέφυρες της αγάπης και η σχέση μας θα κλονιστεί. Ακόμη κι αν η συμπεριφορά είναι εντελώς απορριπτέα, όπως σε περιπτώσεις βίας, είμαστε έτοιμοι να αποδεχτούμε δικαιολογίες, γιατί δεν θέλουμε να μείνουμε μόνοι μας. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά. Δεν θέλουμε να χαλάσουμε σ’ αυτά το χατίρι, να τα στενοχωρήσουμε. Έτσι, είναι σύνηθες να αποφεύγουμε τον έλεγχο ή να λάβουμε κάποιες αποφάσεις γι’ αυτά  ως ενήλικες που είμαστε, μόνο και μόνο για να μη χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε το σκοτεινιασμένο πρόσωπό τους. 

       Ο ασκητικός λόγος αναφέρεται στη σιωπή ως μυστήριο του μέλλοντος αιώνος. Εκεί, η ψυχή μας και, όταν θα ξαναέρθει ο Χριστός, η σύνολη ύπαρξή μας δεν θα χρειάζεται να μιλά για να πείσει, για να αποδείξει, για να εκδηλώσει συναισθήματα, αφού όλα θα είναι στη διαφάνεια του φωτός, της κοινωνίας της αγάπης, όπου η θέα του προσώπου του Χριστού, των Αγίων, των άλλων ανθρώπων θα είναι αρκετή για να νιώθουμε την πληρότητα της κοινωνίας. Κάθε λόγος θα είναι περιττός τότε, καθώς δεν θα έχει να προσθέσει κάτι στη χαρά την οποία θα ζούμε. Όμως ο ίδιος ασκητικός λόγος μάς υπενθυμίζει ότι στον κόσμο τούτο οι λόγοι είναι απαραίτητοι. δείχνουν πορεία ζωής. Εκφράζουν συναισθήματα. Εκφράζουν προβληματισμούς. Μπορούν να ανοίξουν δρόμους αλήθειας, αρκεί να υπάρχει η αγάπη.

         Μιλάμε με αγάπη και αγάπη; Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα, το οποίο χρειάζεται να μας απασχολεί. Σε όλες τις πτυχές της ζωής μας, στην οικογένεια, στην παρέα, στην εργασία, στην ηρεμία, στη σχέση με τον εαυτό μας, μιλάμε επειδή αγαπάμε; Είναι τα λόγια μας καρπός αυτής της αγάπης που νοιάζεται για την αλήθεια; Είναι μπολιασμένα με τη διάκριση του να μην κρύψεις το πραγματικό, αλλά και να μην εξουθενώσεις αυτόν που δεν μπορεί να το ζήσει; Πείθουμε ότι αγαπάμε με όσα λέμε και όσα πράττουμε; Διότι και οι πράξεις λόγος είναι, κάποτε και πιο αυθεντικός. 

      Η λογοδιάρροια των καιρών μας αποπνέει συχνά την τάση της αυτοδικαίωσης. Δυσκολευόμαστε να βρούμε αγάπη. Μόνο εξουσία και εγωκεντρισμό αποπνέουν οι κραυγές που ακούγονται και γράφονται. Λείπουν η σεμνότητα και η ευγένεια. Κυρίως όμως λείπει η φανέρωση μιας καρδιάς που θέλει να νιώσει τον άλλον, όχι για να τον αφήσει στο ψέμα του, αλλά για να του δώσει την ευκαιρία να βγει στην αλήθεια. Πάντως, το να προτιμούμε τον συμβιβασμό της σιωπής δεν είναι λύση. 

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»

στο φύλλο της Τετάρτης 30 Οκτωβρίου 2024

Η εθνική εορτή της 28ης Οκτωβρίου στην Κέρκυρα

    Με μεγαλοπρέπεια εορτάστηκε η εθνική επέτειος της 28ης Οκτωβρίου στην Κέρκυρα. Μετά τη Θεία Λειτουργία, ο Σεβ. Μητροπολίτης Κερκύρας κ. Νεκτάριος χοροστάτησε στην επίσημη δοξολογία στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό, όπου παρέστησαν οι αρχές των τοπικών αυτοδιοικήσεων, οι εκπρόσωποι των στρατιωτικών αρχών, των σωμάτων ασφαλείας, εκπαιδευτικών και άλλων αρχών του τόπου. Την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο Υφυπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Στέφανος Γκίκας. Τον πανηγυρικό λόγο της ημέρας εξεφώνησε ο Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Ιονίων Νήσων κ. Πέτρος Αγγελόπουλος. Εν συνεχεία, ο Σεβ. τέλεσε επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο των πεσόντων και ακολούθησε κατάθεση στεφάνων. Τέλος, ο Σεβ. παρέστη στην παρέλαση της μαθητιώσας νεολαίας και των λοιπών αγημάτων, όπου αισθάνθηκε υπερηφάνεια για την πρόοδο των νέων του τόπου μας.

Κερκύρας Νεκτάριος: Η πίστη δεν στηρίζεται στο πείραμα και στη λογική

     Σήμερα, Ζ’ Κυριακή του Λουκά ο Σεβ. Μητροπολίτης Κερκύρας κ. Νεκτάριος λειτούργησε και ομίλησε στον Ιερό Ναό του Αγίου Απολλοδώρου Επισκόπου Φαιακίας στην περιοχή Παγκρατέικα του πολεοδομικού συγκροτήματος της Κέρκυρας. Ο Σεβ., απευθυνόμενος στο εκκλησίασμα, στην ομιλία του ανέλυσε την ευαγγελική περικοπή της Κυριακής, στην οποία ο Ευαγγελιστής Λουκάς διηγήθηκε δύο θαύματα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Πρώτον, το θαύμα της αναστάσεως της κόρης του Ιαείρου και δεύτερον, της θεραπείας της αιμορροούσης γυναικός. 

Κατά την πορεία του Κυρίου προς την οικεία του Ιαείρου, εν μέσω του λαού, των διψώντων να ακούσουν και να ατενίσουν τον Κύριό μας, μία γυναίκα η οποία έπασχε από αιμορραγία από δώδεκα ετών, τον πλησιάζει με ευλάβεια και με προσευχή, προκειμένου να τον αγγίξει και να λάβει τη θεραπεία. Μάλιστα, όπως αναφέρει ο Ευαγγελιστής Λουκάς θεραπεύτηκε «παραχρήμα» και ο Κύριός μας έκανε ένα διάλογο μεταξύ των μαθητών του διαμαρτυρόμενος για το άγγιγμα αυτό. Οι μαθητές του, τού απαντούν ότι ο όχλος μας συνθλίβει και εσύ λες ποιος σε άγγιξε; Τότε ο Κύριός μας, τους φανέρωσε ότι δύναμις εξήλθε από αυτόν με το συγκεκριμένο άγγιγμα. Το γεγονός της θεραπείας της αιμορροούσης σχετίζεται με την πίστη και την ευλάβεια με την οποία προσέγγισε τον Κύριο για να εκζητήσει τη θεραπεία της. Τούτο το γεγονός πρέπει να γίνει δίδαγμα στον καθένα μας. Μέσα στην εποχή της ασέβειας, η κατανόηση και η μετοχή στη χάρη του Θεού από τον καθένα μας επιτυγχάνεται μόνον δια μέσω της πίστεως η οποία εκδηλώνεται με ευλάβεια. 

Ένα δεύτερο σημείο στο οποίο στάθηκε ο Σεβ. είναι η άφιξη του Κυρίου μας στην οικία του Ιαείρου, όταν πλέον η κόρη του είχε αποθάνει. Όμως, ο Κύριός μας λέγει στην ομήγυρη πως το κορίτσι «καθεύδει», δηλαδή ότι κοιμάται. Η αντίδραση των παρευρισκομένων ήταν να ειρωνευτούν και να γελάσουν με τη στάση του Ιησού απέναντι στο μυστήριο του θανάτου. Η ειρωνεία και ο γέλωτας είναι σημείο και της δικής μας εποχής. Είναι σημείο της στάσης των ανθρώπων απέναντι στο Θεό. Ο Κύριός μας επιβράβευσε την πίστη της αιμορροούσης και ανταποκρίθηκε στο αίτημα της θεραπείας της, αλλά και στην πίστη του Ιαείρου ο οποίος τον προσεκάλεσε για την θεραπεία της κόρης του που τελικά την ανέστησε εκ των νεκρών. Όμως, οι άνθρωποι συνεχίζουν να ζητούν την εκλογίκευση της πίστεως μπροστά στην εποχή της τεχνικής και επιστημονικής προόδου και να ζητούν απόδειξη της υπάρξεως του Θεού, όπως η επιστήμη και η τεχνολογία στηρίζονται στο πείραμα και στη λογική. Η πίστη όμως δεν μπορεί να χωρέσει στα πλαίσια της διανόησης, της λογικής, του πειράματος, της απόδειξης αλλά είναι βίωμα ψυχικό. Είναι εμπειρία του καθενός ανθρώπου ο οποίος αναζητά το Θεό βιωματικά, μέσα από την προσευχή του και μέσα από το μυστήριο. Όσοι λοιπόν ειρωνεύτηκαν τότε τον Κύριο συνεχίζουν και σήμερα να αρνούνται το θείον.

Τρίτον, η απόδειξις αφενός μεν της θεραπείας της αιμμοροούσης και αφετέρου της αναστάσεως της κόρης του Ιαείρου, μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο κυριεύων της ζωής και του θανάτου είναι ο μόνος αληθινός Θεός, εκ του οποίου και προερχόμεθα. Για αυτό, ο ίδιος ο Κύριός μας, είπε στους μαθητές του «Χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν». Ο έσχατοι λοιπόν εχθροί του ανθρώπου είναι η ασθένεια και ο θάνατος που δεν μπορεί ο άνθρωπος να υπερβεί ούτε μέσα από την επιστήμη, ούτε μέσα από το πείραμα, ούτε μέσα από τη λογική, ούτε μέσα από τις πεπερασμένες ανθρώπινες δυνάμεις. Υπέρβαση του θανάτου και της ασθενείας μόνον δια του αληθινού Θεού μπορεί ο άνθρωπος να επιτύχει. Η δε θεραπεία η σωματική σχετίζεται πάντοτε με την θεραπεία την ψυχική και την πνευματική. Ο δε σωματικός θάνατος, που κατά την δήλωση του Κυρίου δεν είναι θάνατος, αλλά ο αιώνιος ύπνος, τον υπερβαίνει ο άνθρωπος δια της ελπίδος της αναστάσεως. Αυτήν την ανάσταση, ο ίδιος ο Κύριος, μας την υποσχέθηκε και την απέδειξε όχι μόνον με τη δικήν Του ανάσταση, αλλά και τις νεκραναστάσεις του Λαζάρου, της κόρης του Ιαείρου, του υιού της χήρας της Ναΐν και τόσων άλλων που περιλαμβάνονται μέσα στην Αγία Γραφή.

2024-10-27 ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ΄ΛΟΥΚΑ

 

Η εορτή του Αγίου Δημητρίου στην Κέρκυρα

    Στην εορτή του Αγίου Δημητρίου ο Σεβ. Μητροπολίτης Κερκύρας κ. Νεκτάριος χοροστάτησε και κήρυξε το θείο λόγο, εις μεν τον εσπερινό στην ενορία του Αγίου Δημητρίου Γαζάτικων Κάτω Κορακιάνας και ανήμερα της εορτής, χοροστάτησε και λειτούργησε στην πανηγυρίζουσα Ιερά Μονή Αγίου Δημητρίου Αγίων Δούλων Βορείου Κερκύρας. Στην ως άνω Ιερά Μονή διαβιεί μικρά γυναικεία αδελφότητα υπό την πεπνυμένη καθοδήγηση της πολυσέβαστης Γερόντισσας Αγαθοκτίστης. Στην πανήγυρη συμμετείχαν και αντιπροσωπείες αδελφοτήτων από δύο άλλες γυναικείες Ιερές Μονές. Ομοίως, στη Θεία Λειτουργία παρευρέθηκαν οι αξιότιμοι υπουργός Ναυτιλίας κ. Στέφανος Γκίκας και ο Δήμαρχος Βόρειας Κέρκυρας κ. Γεώργιος Μαχειμάρης. Η Ιερά Μονή κατεκλύσθη, έσωθεν και έξωθεν του καθολικού, από πλήθος ευλαβών προσκυνητών. Συλλειτούργησαν μετα του Σεβασμιωτάτου οι πλησιόχωροι εφημέριοι καθώς και ο πρωτοδιάκονός του π. Ευσέβιος Πανδής. Το ιερό αναλόγιο πλαισίωσε ο μουσικολογιώτατος π. Νεκτάριος Μπόκος μετα πολλών μαθητών του, ο οποίος είναι και καθηγητής της σχολής εκκλησιαστικής μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως Κερκύρας.

Ο Σεβ. στην ομιλία του έλαβε αφορμή από την υμνολογία της εορτής του Αγίου Δημητρίου και συγκεκριμένα από το δοξαστικό των στιχηρών του εσπερινού της εορτής, στο οποίο στάθηκε σε τρία σημεία. Πρώτον, «Χαίροις ὁ τὸν χιτῶνα τῆς ἀσεβείας διαρρήξας, διὰ τῆς πίστεως, τὴν δὲ ἀνδρείαν τοῦ Πνεύματος σεαυτῷ περιθέμενος». Ο Άγιος Δημήτριος κατείχε αξιοζήλευτο αξίωμα στρατιωτικών και η νεότητά, τού έδινε περαιτέρω δυνατότητες εξελίξεως κοσμικών αξιωμάτων. Εν τούτοις, με την πίστη στον Ιησού Χριστό, η οποία τον γέμιζε εσωτερική δύναμη και την ανδρεία του Αγίου Πνεύματος με την οποία ήταν περιβεβλημένος, κατεφρόνησε όλα τα πρόσκαιρα και τα φθαρτά μπροστά στην ασέβεια της ειδωλολατρίας της εποχής του. Σε κάθε εποχή προβάλλονταν πρόσωπα ισχυρά, τα οποία κατελάμβαναν την θέσιν του Θεού στη ζωή των ανθρώπων και ενεργούσαν εκ της κορυφής την ασέβειαν στην κοινωνίαν την οποίαν και όριζαν. Αυτήν ακριβώς την ασέβεια, τη διέρρηξε ο ίδιος ο Μεγαλομάρτυς Δημήτριος. Τότε, ήταν η εποχή της επισήμου ειδωλολατρίας και ήταν προβεβλημένη η ασέβεια και η ποικίλη κακία και αμαρτία καθώς υπήρχαν θεοί που εκπροσωπούσαν την κάθε είδους ανθρώπινη αδυναμία και αμαρτία. Η εποχή μας σήμερα, μολονότι είναι εποχή εν Χριστώ αναγεννήσεως, οι άνθρωποι και η κοινωνία μας συνεχίζουν να λατρεύουν σύγχρονα είδωλα λησμονώντας τον Θεό που μας λύτρωσε. Η ευσέβεια για την οποία μάς ομιλούν τόσο η Αγία Γραφή, όσο και το παράδειγμα των Αγίων της Εκκλησίας μας, σήμερα, καταστρατηγείται δυστυχώς από την ασέβεια της δυτικόφρονος εποχής μας.

Δεύτερον, «Χαίροις, ὁ καταργήσας τὰς ἐπινοίας τῶν παρανόμων, τῇ ἰσχὺϊ τῇ δοθείσῃ σοι, παρὰ τοῦ Θεοῦ». Χρειάστηκε η γενναιότητα του Μεγαλομάρτυρος Αγίου Δημητρίου για να καταργήσει τις επινοήσεις όλων των παρανόμων και των παρανομιών διότι προικίστηκε από την δύναμην του αληθινού Θεού. Ασχέτως αν αυτός ο αγώνας εναντίον της παρανομίας, τού κόστισε την ζωήν, σήμερα λοιπόν, ενώ η εποχή μας είναι γεμάτη από την παρουσία τόσων Αγίων, ώντινων το μαρτυρικόν αίμα βοά, οι άνθρωποι αρεσκόμεθα και παραμένουμε στην παρανομία. Η αδικία, η κακότητα, η εκμετάλλευση τόσο σε επίπεδο ανθρώπων, όσο και σε επίπεδο των λαών με τις πολεμικές συρράξεις, έχουν αλλάξει την όψη του αληθινού ανθρώπου. Ως αποτέλεσμα, τον έχουν καταστήσει εχθρόν και ενάντιον του Θεού αλλά και ενάντιον των συνανθρώπων.

Τρίτον, «Χαίροις, ὁ λογχευθέντων τῶν μελῶν, τὸ μακάριον πάθος πνευματικῶς ἡμῖν ἀναζωγραφήσας τοῦ Χριστοῦ». Ο εν λόγω στίχος, μας μεταφέρει το μαρτυρικό τέλος του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου. Καθώς λογχεύθηκε και μαρτύρησε, το αίμα του πλημμύρησε τη γη και οι Χριστιανοί έσπευσαν να το συλλέξουν μαζί με το χώμα από το μαρτύριο του και να τα διαφυλάξουν ως πολύτιμον μαργαρίτην έως και σήμερον. Μας μεταφέρει στο πάθος του κυρίου μας Ιησού Χριστού ο οποίος ελογχεύθη εις την πλευράν και έτρεξε το πανάγιον αίμα του προκειμένου να μας αναζωογονήσει. Το μαρτύριο του Αγίου Δημητρίου αναζωογονεί διαχρονικά τον καθέναν πιστεύοντα αληθινά εις τον Χριστό. 

Η εικόνα αυτή της συγχρόνου κοινωνίας μας, μάς μεταφέρει ακριβώς στην εποχή της ασέβειας του Αγίου Δημητρίου. Αυτή η ασέβεια δεν βρίσκεται μόνον εις την βάση της κοινωνικής πυραμίδος, αλλά αρχίζει από την κορυφή. Για αυτό η πατρίδα μας αλλοιώθηκε ως προς το ήθος, ως προς την πίστιν και ως προς την αγάπην που είναι ο συνδετικός κρίκος δια τον οποίον κρατείται σε συνοχή η κοινωνία μας. Όμως, το Πνεύμα του Θεού το οποίο αποκαλύπτεται στον προφήτη Ιερεμία, του λέγει να μεταφέρει στον λαό Του και κατ’ επέκταση στον δικό μας λαό της πατρίδος μας, «τι βρήκαν οι πατέρες σας σε μένα πλημμέλημα και απέστησαν μακράν απ’εμού, και επορεύθησαν οπίσω των ματαίων και ματαιώθησαν;». Λέγει ο Θεός, τι έπαθε αυτός ο ηγαπημένος λαός μου τον οποίο ετίμησα με την αγάπη μου, με τις ευεργεσίες μου, με το λυτρωτικό έλεός μου και εξέκλινε απ’ εμού; Ο Θεός, αγαπητοί μου αδελφοί, είναι εκείνος ο οποίος εάν αποστρέψει το πρόσωπόν του από εμάς, τα πάντα ταραχθήσονται. Χάνουν την ισορροπία τους. Χάσαμε λοιπόν την αληθινή πορεία της ζωή μας. Χάσαμε την ειλικρίνειά μας. Χάσαμε την αλήθεια για την οποίαν καυχώμεθα και πορευόμαστε στο ψεύδος, όπως δυστυχώς μας καθοδηγούν δια των μέσων πληροφόρησης. Η πορεία δυστυχώς είναι προδιαγεγραμμένη. Πορευόμεθα προς την καταστροφή. Η επιστροφή μας στην αγάπη του Θεού δια της μετανοίας αποτελεί τη μόνη σωτηρία μας. Ο Μεγαλομάρτυς Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης έρχεται σήμερα να μας φωτίσει και να μας ανακαλέσει στο νου τη θυσιαστική του αγάπη και τη θυσιαστική αγάπη του ιδίου του Θεού για εμάς. 

Στο τέλος, ο Σεβ. ευχήθηκε τόσο στον κύριο Υπουργό, όσο και στον κύριο Δήμαρχο Βόρειας Κέρκυρας και ιδιαίτερα στις μοναστικές αδελφότητες. Η χάρις του Αγίου Δημητρίου και το μαρτύριό του να μας ενισχύουν στον δύσκολο αγώνα της ζωή μας.

ΤΟ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 27 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2024 (Β’ Κορ. 9, 6-11)

 

 

 Ἀδελφοί, ὁ σπείρων φειδομένως φειδομένως καὶ θερίσει, καὶ ὁ σπείρων ἐπ᾿ εὐλογίαις ἐπ᾿ εὐλογίαις καὶ θερίσει.  ἕκαστος καθὼς προαιρεῖται τῇ καρδία, μὴ ἐκ λύπης ἢ ἐξ ἀνάγκης· ἱλαρὸν γὰρ δότην ἀγαπᾷ ὁ Θεός.  δυνατὸς δὲ ὁ Θεὸς πᾶσαν χάριν περισσεῦσαι εἰς ὑμᾶς, ἵνα ἐν παντὶ πάντοτε πᾶσαν αὐτάρκειαν ἔχοντες περισσεύητε εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθόν,  καθὼς γέγραπται· ἐσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησιν· ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τὸν αἰῶνα.  ὁ δὲ ἐπιχορηγῶν σπέρμα τῷ σπείροντι καὶ ἄρτον εἰς βρῶσιν χορηγήσαι καὶ πληθύναι τὸν σπόρον ὑμῶν καὶ αὐξήσαι τὰ γενήματα τῆς δικαιοσύνης ὑμῶν·   ἐν παντὶ πλουτιζόμενοι εἰς πᾶσαν ἁπλότητα, ἥτις κατεργάζεται δι᾿ ἡμῶν εὐχαριστίαν τῷ Θεῷ.

Ἀπόδοση σέ ἁπλή γλῶσσα

Αδελφοί, αυτός που σπέρνει φειδωλά, φειδωλά και θα θερίσει. και αυτός που σπέρνει άφθονα, άφθονα και θα θερίσει.   Καθένας ας δώσει καθώς έχει προτιμήσει στην καρδιά του, όχι από λύπη ή από ανάγκη. γιατί τον ιλαρό δότη αγαπά ο Θεός.  Και είναι δυνατός ο Θεός κάθε χάρη να την κάνει να περισσέψει σ’ εσάς, ώστε σε καθετί, πάντοτε έχοντας κάθε αυτάρκεια, να περισσεύετε σε κάθε έργο αγαθό καθώς είναι γραμμένο: Σκόρπισε, έδωσε στους φτωχούς, η δικαιοσύνη του μένει στον αιώνα. Και εκείνος που χορηγεί άφθονα σπόρο στο σπορέα και άρτο για τροφή θα χορηγήσει και θα πληθύνει το σπόρο σας, και θα αυξήσει τους καρπούς της αγαθοεργίας σας, ώστε να πλουτίζετε σε καθετί για να πράττετε κάθε γενναιοδωρία, η οποία κατεργάζεται διαμέσου μας ευχαριστία στο Θεό.

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 27 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2024 - Ζ' ΛΟΥΚΑ (Λουκ. 8, 41-56)

    Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἄνθρωπός τις προσῆλθε τῷ ᾿Ιησοῦ ᾧ ὄνομα ᾿Ιάειρος, καὶ αὐτὸς ἄρχων τῆς συναγωγῆς ὑπῆρχε· καὶ πεσὼν παρὰ τοὺς πόδας τοῦ ᾿Ιησοῦ παρεκάλει αὐτὸν εἰσελθεῖν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ, ὅτι θυγάτηρ μονογενὴς ἦν αὐτῷ ὡς ἐτῶν δώδεκα, καὶ αὕτη ἀπέθνῃσκεν. ᾿Εν δὲ τῷ ὑπάγειν αὐτὸν οἱ ὄχλοι συνέπνιγον αὐτόν. Καὶ γυνὴ οὖσα ἐν ῥύσει αἵματος ἀπὸ ἐτῶν δώδεκα, ἥτις ἰατροῖς προσαναλώσασα ὅλον τὸν βίον οὐκ ἴσχυσεν ὑπ᾿ οὐδενὸς θεραπευθῆναι, προσελθοῦσα ὄπισθεν ἥψατο τοῦ κρασπέδου τοῦ ἱματίου αὐτοῦ, καὶ παραχρῆμα ἔστη ἡ ῥύσις τοῦ αἵματος αὐτῆς. Καὶ εἶπεν ὁ ᾿Ιησοῦς· Τίς ὁ ἁψάμενός μου; ᾿Αρνουμένων δὲ πάντων εἶπεν ὁ Πέτρος καὶ οἱ σὺν αὐτῷ· ᾿Επιστάτα, οἱ ὄχλοι συνέχουσί σε καὶ ἀποθλίβουσι, καὶ λέγεις τίς ὁ ἁψάμενός μου; ῾Ο δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν· ῞Ηψατό μού τις· ἐγὼ γὰρ ἔγνων δύναμιν ἐξελθοῦσαν ἀπ᾿ ἐμοῦ. ᾿Ιδοῦσα δὲ ἡ γυνὴ ὅτι οὐκ ἔλαθε, τρέμουσα ἦλθε καὶ προσπεσοῦσα αὐτῷ δι᾿ ἣν αἰτίαν ἥψατο αὐτοῦ ἀπήγγειλεν αὐτῷ ἐνώπιον παντὸς τοῦ λαοῦ, καὶ ὡς ἰάθη παραχρῆμα. ῾Ο δὲ εἶπεν αὐτῇ· Θάρσει, θύγατερ, ἡ πίστις σου σέσωκέ σε· πορεύου εἰς εἰρήνην. ῎Ετι αὐτοῦ λαλοῦντος ἔρχεταί τις παρὰ τοῦ ἀρχισυναγώγου λέγων αὐτῷ ὅτι τέθνηκεν ἡ θυγάτηρ σου· μὴ σκύλλε τὸν διδάσκαλον. ῾Ο δὲ ᾿Ιησοῦς ἀκούσας ἀπεκρίθη αὐτῷ λέγων· Μὴ φοβοῦ· μόνον πίστευε, καὶ σωθήσεται. ᾿Ελθὼν δὲ εἰς τὴν οἰκίαν οὐκ ἀφῆκεν εἰσελθεῖν οὐδένα εἰ μὴ Πέτρον καὶ ᾿Ιωάννην καὶ ᾿Ιάκωβον καὶ τὸν πατέρα τῆς παιδὸς καὶ τὴν μητέρα. ῎Εκλαιον δὲ πάντες καὶ ἐκόπτοντο αὐτήν. ῾Ο δὲ εἶπε· Μὴ κλαίετε· οὐκ ἀπέθανεν, ἀλλὰ καθεύδει. Καὶ κατεγέλων αὐτοῦ, εἰδότες ὅτι ἀπέθανεν. Αὐτὸς δὲ ἐκβαλὼν ἔξω πάντας καὶ κρατήσας τῆς χειρὸς αὐτῆς ἐφώνησε λέγων· ῾Η παῖς, ἐγείρου. Καὶ ἐπέστρεψε τὸ πνεῦμα αὐτῆς, καὶ ἀνέστη παραχρῆμα, καὶ διέταξεν αὐτῇ δοθῆναι φαγεῖν. Καὶ ἐξέστησαν οἱ γονεῖς αὐτῆς. ῾Ο δὲ παρήγγειλεν αὐτοῖς μηδενὶ εἰπεῖν τὸ γεγονός. 

Ἀπόδοση σέ ἁπλή γλῶσσα

Εκεῖνο τὸν καιρό, πλησίασε τὸν ᾿Ιησοῦ κάποιος ἄνθρωπος ποὺ τὸν ἔλεγαν ᾿Ιάειρο καὶ ἦταν ἄρχοντας τῆς συναγωγῆς. Αὐτὸς ἔπεσε στὰ πόδια τοῦ ᾿Ιησοῦ καὶ τὸν παρακαλοῦσε νὰ πάει στὸ σπίτι του, γιατὶ εἶχε μιὰ μοναχοκόρη δώδεκα χρόνων, ποὺ ἦταν ἑτοιμοθάνατη. Τὴν ὥρα ποὺ ὁ ᾿Ιησοῦς βάδιζε πρὸς τὸ σπίτι, τὰ πλήθη τὸν περιέβαλλαν ἀσφυκτικά. Κάποια γυναίκα, ποὺ ὑπέφερε ἀπὸ αἱμορραγία δώδεκα χρόνια καὶ εἶχε ξοδέψει ὅλη της τὴν περιουσία στοὺς γιατρούς, χωρὶς κανένας νὰ μπορέσει νὰ τὴν κάνει καλά, πῆγε πίσω ἀπὸ τὸν ᾿Ιησοῦ, ἄγγιξε τὴν ἄκρη στὸ ροῦχο του, κι ἀμέσως ἡ αἱμορραγία της σταμάτησε. Τότε ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπε· «Ποιὸς μὲ ἄγγιξε;» ᾿Ενῶ ὅλοι ἀρνιοῦνταν, ὁ Πέτρος καὶ ὅσοι ἦταν μαζί του ἔλεγαν· «Διδάσκαλε, οἱ ὄχλοι ἔχουν στριμωχτεῖ κοντά σου καὶ σὲ πιέζουν, κι ἐσὺ λὲς ποιὸς μὲ ἄγγιξε;» ῾Ο ᾿Ιησοῦς ὅμως εἶπε· «Κάποιος μὲ ἄγγιξε, γιατὶ ἐγὼ ἔνιωσα νὰ βγαίνει ἀπὸ μένα δύναμη». Μόλις ἡ γυναίκα εἶδε ὅτι δὲν ξέφυγε τὴν προσοχή του, ἦρθε τρέμοντας κι ἔπεσε στὰ πόδια του καὶ μπροστὰ σ’ ὅλο τὸν κόσμο τοῦ εἶπε γιὰ ποιὰ αἰτία τόν ἄγγιξε κι ὅτι εἶχε γιατρευτεῖ ἀμέσως. ᾿Εκεῖνος τῆς εἶπε· «Θάρρος, κόρη μου, ἡ πίστη σου σὲ ἔσωσε· πήγαινε στὸ καλό». ᾿Ενῶ ὁ ᾿Ιησοῦς ἀκόμα μιλοῦσε, ἦρθε κάποιος ἀπὸ τὸ σπίτι τοῦ ἄρχοντα τῆς συναγωγῆς καὶ τοῦ λέει· «῾Η κόρη σου πέθανε· μὴν ἐνοχλεῖς πιὰ τὸν δάσκαλο». ῞Οταν τὸ ἄκουσε ὁ ᾿Ιησοῦς, τοῦ εἶπε· «᾿Εσὺ μὴ φοβᾶσαι, μόνο πίστευε, καὶ θὰ σωθεῖ». Φτάνοντας στὸ σπίτι, δὲν ἄφησε κανέναν νὰ μπεῖ μέσα μαζί του, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Πέτρο, τὸν ᾿Ιωάννη καὶ τὸν ᾿Ιάκωβο, καθὼς καὶ τὸν πατέρα καὶ τὴ μητέρα τοῦ κοριτσιοῦ. ῞Ολοι ἔκλαιγαν καὶ τὴ θρηνολογοῦσαν. ῾Ο ᾿Ιησοῦς ὅμως τοὺς εἶπε· «Μὴν κλαῖτε· δὲν πέθανε, ἀλλὰ κοιμᾶται». ᾿Εκεῖνοι τὸν περιγελοῦσαν, βέβαιοι πὼς εἶχε πεθάνει. ῾Ο ᾿Ιησοῦς, ἀφοῦ τοὺς ἔβγαλε ὅλους ἔξω, ἔπιασε τὸ κορίτσι ἀπὸ τὸ χέρι καὶ τοῦ εἶπε δυνατά· «Κορίτσι, σήκω!» Τὸ πνεῦμα της ἐπέστρεψε κι αὐτὴ ἀμέσως σηκώθηκε. ῾Ο ᾿Ιησοῦς τότε διέταξε νὰ τῆς δώσουν νὰ φάει. Οἱ γονεῖς της ἔμειναν κατάπληκτοι. ᾿Εκεῖνος ὅμως τοὺς εἶπε νὰ μὴν ποῦν σὲ κανέναν τί εἶχε γίνει.

ΤΑ ΓΕΝΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

 

     «Ὁ δὲ ἐπιχορηγῶν σπέρμα τῷ σπείροντι καὶ ἄρτον εἰς βρῶσιν χορηγήσαι καὶ πληθύναι τὸν σπόρον ὑμῶν καὶ αὐξήσαι τὰ γενήματα τῆς δικαιοσύνης ὑμῶν» (Β’ Κορ. 9,10) 

«Και εκείνος που χορηγεί άφθονα σπόρο στο σπορέα και άρτο για τροφή θα χορηγήσει και θα πληθύνει το σπόρο σας, και θα αυξήσει τους καρπούς της αγαθοεργίας σας».

 Ποιοι είναι οι στόχοι της ζωής μας; Παλαιότερα, ο άνθρωπος ήθελε να επιβιώσει, να έχει την εργασία του, μη φοβούμενος την χειρωνακτική προσπάθεια, ενώ το σπίτι ήταν το κέντρο της ζωής του. Γι’ αυτό και ήθελε να κάνει οικογένεια, διότι γύρω από την οικογένεια οργανωνόταν η πορεία του στον κόσμο, εκεί βρισκόταν το νόημά της, εκεί ένιωθε να καταξιώνεται η διαφορετικότητά του. Ο σύνδεσμός του με την πίστη και τη θρησκεία τον έκανε να θέλει η ζωή του και έργα κατά το Ευαγγέλιο. Κι αυτό διότι αισθανόταν ότι αυτό ήταν το χρέος του: να γίνει αποδεκτός από τον Θεό και από την κοινότητα στην οποία ανήκε και με τον λόγο και με τη σιωπή και με τα έργα του.  Η ιδέα που η κοινότητά του είχε γι’ αυτόν ήταν το κλειδί για να αισθάνεται καλά. Για να μπορεί να κοιμάται με ήσυχη συνείδηση ή, τουλάχιστον, φρόντιζε, όσο κι αν αυτό σήμερα φαντάζει υποκριτικό, να κρατά εν οίκω όσα θα τον δυσκόλευαν εν δήμω. 

 Σήμερα, ο άνθρωπος έχει λησμονήσει το πνευματικό περιεχόμενο της ζωής. Την έχει μετατρέψει σε μια υλιστική πορεία. Νόημα έχει η ζωή του εφόσον έχει χρήματα, εφόσον μπορεί να ικανοποιεί τις επιθυμίες του, εφόσον μπορεί να αισθάνεται ευχαρίστηση, ει δυνατόν με τον ελάχιστο δυνατό κόπο, ενώ δεν τον ενδιαφέρει να έχει σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους, καθώς ο εικονικός κόσμος γεννά την αυταπάτη της υπέρβασης της μοναξιάς. Εφόσον μπορώ να γεμίζω με εικόνες τον νου και την ψυχή μου, εφόσον ο χρόνος περνά χωρίς να γίνεται η ανία θανατηφόρα για την ψυχή κατάσταση, αφού η εικονική πραγματικότητα με κάτι τον γεμίζει, τότε μπορώ με πραγματικά ή εικονικά ταξίδια να ξεφεύγω από την καθημερινότητά μου. Αυτή η θεώρηση της ζωής τοποθετεί στο περιθώριο τον μεταφυσικό προβληματισμό και καθιστά την υγεία το πολυτιμότερο αγαθό, ακριβώς διότι η ζωή έχει αξία όσο τη ζούμε. Μετά την έξοδό μας από τον κόσμο αυτό, όλα σβήνουν. 

 Ο απόστολος Παύλος, γράφοντας προς τους Κορινθίους, μας υπενθυμίζει ότι υπάρχει ο παράγοντας Θεό, που δεν θα φύγει από τη σκέψη και την καρδιά μας ούτε στην εποχή που ζούμε ούτε στο μέλλον. Κι αυτό διότι η υλιστική πορεία της ζωής, όσο κι αν φαίνεται ότι  γεμίζει την καθημερινότητά μας, δεν μπορεί να διαγράψει από την καρδιά μας και την ψυχή μας τον αληθινό προορισμό της ζωής, που είναι το να αγαπούμε. Και η αγάπη προϋποθέτει άνοιγμα της καρδιάς, δόσιμο ει δυνατόν με γενναιοδωρία. Και αυτή έρχεται στον άνθρωπο που πιστεύει σε έναν προορισμό διαφορετικό από το μηδέν. Σ’ αυτόν που νιώθει ότι υπάρχει και υπάρχουμε από τη γενναιοδωρία του Θεού της αγάπης, ο Οποίος σκόρπισε από τον εαυτό Του και μας δημιούργησε  και μας ανακαίνισε διά της ενανθρωπήσεως του Υιού Του και μας συντηρεί διά της χάριτος του Αγίου Πνεύματος. Μας δείχνει, ανά πάσα στιγμή, ότι είναι δίπλα μας. Και μας καλεί να δείξουμε τα γεννήματα της δικής μας δικαιοσύνης, της δικής μας αγαθοεργίας, της δικής μας αγάπης, δηλαδή την έγνοια μας για τους άλλους με ιλαρή καρδιά, χαρά και καλή διάθεση δηλαδή, την υλική μας προσφορά διά της ελεημοσύνης, την αποφυγή της κατάκρισής τους και της συμπάθειάς μας προς αυτούς, της συνάντησής μας μαζί τους στην Εκκλησία και στη ζωή. 

 Έχουμε σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, να ξαναβρούμε την οδό της αγάπης. Να τη δείξουμε, μεσολαβώντας είτε διά του λόγου είτε διά της προσευχής, σε εκείνους που ξαστοχούν. Να εμπιστευθούμε τον Θεό στις δυσκολίες και τους σταυρούς της ζωής μας. Και να δείξουμε και στους άλλους ότι νικητής της ζωής δεν είναι αυτός που τα έχει άλλα, αλλά αυτός που μπορεί να αντέξει με τα λιγότερα, διότι νιώθει δίπλα του να πορεύεται ο Θεός, έτοιμος να τον στηρίξει και να τον παρηγορήσει. Αυτή η θέαση της ζωής κάνει τον άνθρωπο να βγει από τον εικονικό του κόσμο και να θελήσει, όντας ανοιχτός ψυχικά, να βρει τρόπους τα γεννήματα της δικαιοσύνης του, όποια κι αν είναι αυτά, να γίνουν κτήμα κι άλλων. Έτσι, η ζωή ξεπερνά ακόμη και το «φαίνεσθαι», ακόμη και το συμβολικό «ανήκειν», και γίνεται συνάντηση αγάπης και αλήθειας και με τον Θεό και τους ανθρώπους, στον τρόπο της Εκκλησίας. 

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Κυριακή 27 Οκτωβρίου 2024

Ζ’ Λουκά

 

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ «ΧΑΜΟΓΕΛΟΥ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ»

     Συνάντηση συνεργασίας είχαν το μεσημέρι της Παρασκευής 25 Οκτωβρίου 2024 ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος με τον πρόεδρο του «Χαμόγελου του Παιδιού» κ. Κωνσταντίνο Γιαννόπουλο στα γραφεία της Ιεράς Μητροπόλεως στην Κέρκυρα. Οι δύο πλευρές επαναβεβαίωσαν την εξαιρετική συνεργασία των τελευταίων χρόνων, ενώ ο κ. Γιαννόπουλος ενημέρωσε τον Σεβασμιώτατο για τα νέα προγράμματα που «Το Χαμόγελο του Παιδιού» έχει εκπονήσει στις εγκαταστάσεις στην Χαμηλή Μαγουλάδων στην Βόρεια Κέρκυρα στην Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, τις οποίες έχει παραχωρήσει η τοπική Εκκλησία στην δομή, εκτιμώντας το σπουδαίο έργο που αυτή επιτελεί στην διακονία της νέας γενιάς. Ο Σεβασμιώτατος εξέφρασε την ικανοποίησή του για το ότι, παρά τις αλλαγές στο νομικό καθεστώς που επέφερε η Πολιτεία, η δομή θα συνεχίσει την προσπάθειά της, ώστε να υπάρξει και επιμόρφωση νέων ανθρώπων με χαμηλά κοινωνικά εισοδήματα, αλλά και ανάπτυξη στην περιοχή και σε όλη την Κέρκυρα, με τη συμμετοχή και νέων από ευρωπαϊκές χώρες.

Ο Μητροπολίτης Κερκύρας εις το Άγιον Όρος

     Κατά την εορτή του Αγίου Αποστόλου Θωμά, με το παλαιόν εορτολόγιον, ο Σεβ. Μητροπολίτης Κερκύρας κ. Νεκτάριος, προέστη των ιερών ακολουθιών επί τη μνήμη του Αγίου Αποστόλου στο εορτάζων Χιλανδαρινόν Κελίον παρά τας Καρυάς του Αγίου Όρους. Το ως άνω Ιερόν Χιλανδαρινόν Κελλίον είχε εγκαταλειφθεί και ερημώσει από το έτος 1932. Σήμερα, το έχει αναλάβει ο Ιερομόναχος Ιλαρίων, πρώην Νεοσκητιώτης, μετά μικράς συνοδείας, το οποίο ευγενώς παρεχώρησε η κυρίαρχος Ιερά Μονή Χιλανδαρίου και εδώ και δυόμιση έτη ανοικοδομείται εκ βάθρων. Αξίζει να σημειωθεί ότι το μόνον εναπομείναν κτίσμα ήταν ο παλαίφατος Ιερός Ναός του Αγίου Αποστόλου Θωμά, ο οποίος μετα μόχθων και κόπων αναστυλώνεται από τη συνοδεία του γέροντος Ιλαρίωνος. Ο Σεβ. Μητροπολίτης Κερκύρας, που συνδέεται πνευματικά προ τεσσαρακονταετίας μετά του γέροντος Ιλαρίωνος, συμβάλλει εις την ως άνω ανακαίνιση και δια τον λόγον αυτόν συμμετείχε εις την πανήγυρη του Κελλίου. Τόσο εις τον εσπερινόν, όσο και εις τον όρθρον και την Θεία Λειτουργία έψαλλε η συνοδεία του γέροντος Δαμασκηνού Νεοσκητιώτου με πρωτοψάλτη το Γέροντα Δαμασκηνό. Εις δε τον αριστερό χορό έψαλε ο Γέρων Πρόδρομος του Σιμωνοπετρίτικου Κελλίου Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και ο μοναχός Γεράσιμος από την Κουτλουμουσιανή Σκήτη. Επίσης, συμμετείχαν και τίμησαν με την παρουσία τους πολλοί γέροντες και μοναχοί με προεξάρχοντα τον πρωτεπιστάτην Γέροντα Συμεών Διονυσιάτη. Ακόμη, την Ιερά Πανήγυρη τίμησε με την παρουσία του και ο νέος πολιτικός διοικητής του Αγίου Όρους μετα των συνεργατών του, κ. Στεφανής. Ο Σεβ. στην πανηγυρική τράπεζα την οποία παρέθεσε η συνοδεία του Γέροντος Ιλαρίωνος, απεύθυνε λόγους πνευματικής οικοδομής εις τους παρευρισκομένους μοναχούς και λαϊκούς. Πρωτίστως, αφού ευχαρίστησε τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη για την κανονική άδεια την οποία του παρεσχέθη, ευχαρίστησε και το Γέροντα Ιλλαρίωνα για τους κόπους τους οποίους υφίσταται, να τον ενισχύει η χάρις του Θεού με τις πρεσβείες της Παναγίας, του Αγίου Αποστόλου Θωμά και όλων των Οσίων Πατέρων των διαλαμψάντων εν τω Αγιωνύμω Όρει. Ιδιαιτέρως ευχαρίστησε τον άγιο καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου Γέροντα Μεθόδιο αλλά και τους εκπροσώπους των Ιερών Μονών Γρηγορίου, Διονυσίου, Ζωγράφου και Κωνσταμονίτου. Το εσπέρας, ανήμερα της εορτής, τελέστηκε το κτητορικό μνημόσυνο και την επομένη ημέρα της εορτής, ο Σεβ. λειτούργησε και εν συνεχεία αναχώρησε για την Ιερά Μητρόπολή του.

Στην χρονική διάρκεια της παραμονής του, εκλήθη από τον πανοσιολογιώτατο άγιο καθηγούμενο της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπεδίου κ. Εφραίμ, προκειμένου να συμμετάσχει εις την πανήγυρη της εορτής του Αγίου Ευδοκίμου του Βατοπεδινού. Ο Σεβ. ευχαρίστως απεδέχθη την ως άνω πρόσκληση όστις και συλλειτούργησε μετά του Σεβ. Μητροπολίτου Μύρων κ. Χρυσοστόμου. Εις την πανηγυρική τράπεζα της Ιεράς Μονής, όπου και προέστη, μετά την προσφώνηση του Αγίου Καθηγούμενου και την προσλαλιάν του Σεβ. Μητροπολίτου Μύρων, απηύθυνε λόγον πανηγυρικόν ομιλώντας περί της αφανούς και ταπεινής βιωτής του Αγίου Ευδοκίμου και την ανάγκη στην πολυπολιτισμική εποχή μας του «λάθρα βιώσαι». Επίσης, ευχαρίστησε ιδιαίτερα τον Άγιο καθηγούμενο για τις πολλαπλές ευεργεσίες και την μεγάλη συμβολή του στο φιλανθρωπικό έργο της Ιεράς Μητροπόλεως Κερκύρας. Ομοίως, και προς τον Σεβ. Άγιο Μύρων, εξέφρασε τη χαρά του για την εκ του σύνεγγυς γνωριμία και συλλειτουργία, παρακαλώντας τον να μεταφέρει την μετάνοια και τον σεβασμό του εις τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη.