Η Κυριακή ΙΒ’ Ματθαίου στην Κέρκυρα

     Την Κυριακή, 31 Αυγούστου 2025, ΙΒ’ Ματθαίου και εορτή της κατάθεσης της τιμίας ζώνης της Υπεραγίας Θεοτόκου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων, κ. Νεκτάριος, λειτούργησε και ομίλησε στο Ιερό Προσκύνημα του Αγίου και θαυματουργού Σπυρίδωνος στην πόλη της Κέρκυρας. 

Κατά την ομιλία του, ο Σεβασμιώτατος, απευθυνόμενος στο πολυπληθές εκκλησίασμα, έλαβε αφορμή από την ευαγγελική περικοπή της ημέρας και ιδιαίτερα από τον προβληματισμό του πλούσιου νέου της παραβολής, ο οποίος απευθυνόμενος στον Κύριον, τού έθεσε το ερώτημα σχετικά με το τι πρέπει να κάνει ώστε να κερδίσει τη ζωή της αιωνιότητος. Ο διάλογος ο οποίος εκτυλίχθηκε μεταξύ των δύο, δηλαδή του Κυρίου μας και του νέου, μας δίδει τη δυνατότητα να εξαγάγουμε τρία συμπεράσματα και για τη δική μας ζωή.

Πρώτον, ο δρόμος των εντολών του Θεού, τις οποίες εάν τηρήσουμε, τότε μπορούμε να φθάσουμε στην γνώση του Θεού. Μπορούμε δηλαδή, τηρώντας τες να οικειωθούμε τον ίδιο το Θεό. Οι εντολές του Θεού, ακριβώς, μάς φανερώνουν ποιος είναι ο Θεός και πώς ενεργεί στη ζωή μας. Για αυτό άλλωστε, ο Προφητάναξ Δαυίδ, απευθυνόμενος στο Θεό τού λέγει «Ἐν ταῖς ἐντολαῖς σου ἀδολεσχήσω καὶ κατανοήσω τὰς ὁδούς σου». Δηλαδή, τη στιγμή που θα ασχοληθώ, που θα εντρυφήσω στις εντολές Σου, τότε, θα κατανοήσω τους δρόμους αλλά και τις θεϊκές Σου ενέργειες. Ο Θεός μπορούμε να πούμε ότι είναι κρυμμένος μέσα στις εντολές Του. Δια των εντολών μπορούμε να γνωρίσουμε το Θεό. Άλλωστε, ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής λέγει ότι αυτός που αποδέχθηκε και εφάρμοσε κάποια εντολή του Θεού έλαβε με μυστικό τρόπο και έχει μέσα του την Αγία Τριάδα. Επομένως, οι εντολές του Θεού μάς φανερώνουν τον ίδιο το Θεό και ουσιαστικά μάς δείχνουν  το δρόμο στο να οδηγηθούμε στον ίδιο το Θεό.

Το δεύτερο συμπέρασμα που εξάγεται από την ευαγγελική περικοπή είναι η αυτογνωσία μας. Ο νέος της παραβολής είχε τη συνείδηση ότι είναι ακριβής τηρητής των εντολών του Θεού. Ήταν όμως πραγματικό αυτό το γεγονός; Γιατί, πώς μπορούσε να εφαρμόζει τις εντολές του Θεού, ανάμεσα στις οποίες είναι και η εντολή της αγάπης προς το Θεό και το συνάνθρωπο, από την άλλη πλευρά όμως ήθελε να κρατά τον πλούτο και τα αγαθά για τον εαυτό του; Αυτός λοιπόν ο κίνδυνος ελλοχεύει και για εμάς. Ιδιαίτερα στους ανθρώπους της Εκκλησίας καθώς μπορούμε να ξεγελαστούμε ότι τηρούμε τα πάντα καθώς τα θέλει ο Θεός. Έτσι, κινδυνεύουμε να ζήσουμε την αυταπάτη σχετικά με το τι μάς λείπει, σε τι υστερούμε απέναντι στο Θεό και στους ανθρώπους. Και όμως, συμπίπτει πολλές φορές να μην είμαστε ειλικρινής ούτε με τον εαυτό μας, ούτε με το Θεό καθώς μάς λείπει η επίγνωση του εαυτού μας. Δηλαδή, δεν έχουμε φθάσει στην αυτογνωσία μας. Ο άνθρωπος αγωνίζεται να γνωρίσει τον εαυτό του, να χει το «γνῶθι σαὐτόν». Τότε, μπορεί να διακρίνει τις ελλείψεις του τόσο απέναντι στο Θεό, όσο και απέναντι στους ανθρώπους. 

Το τρίτο συμπέρασμα το οποίο βγαίνει από την ευαγγελική περικοπή είναι ότι αυτό το οποίο δεν μπορούμε να το κατορθώσουμε εμείς με τον αγώνα μας τον προσωπικό, αλλά έχουμε την αγαθή προαίρεση, την αγαθή πρόθεση, τότε, εργάζεται η χάρις του Θεού στον εαυτό μας. Όπως ο Κύριός μας στη σημερινή περικοπή, ο οποίος είναι και φορέας της χάριτος, απεκάλυψε στο νέο της παραβολής να συνειδητοποιήσει την πνευματική του κατάσταση και να μην βρίσκεται μέσα στην πλάνη του. Μπορεί μεν ο νέος να απεχώρησε προς στιγμήν άπρακτος, όμως δε γνωρίζουμε το πώς η χάρις του Θεού θα κατεργαζόταν στην περαιτέρω πορεία της ζωής του την πνευματική του πορεία και ζωή. Για αυτό και ο Κύριός μας, όταν ερωτήθηκε από τους μαθητές του ότι υπάρχει μεγάλη δυσκολία για να μπουν οι άνθρωποι στη Βασιλεία των Ουρανών τηρώντας επακριβώς τις εντολές Του, ο Κύριός μας τούς είπε ότι τα αδύνατα για τους ανθρώπους είναι δυνατά για το Θεό. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να απογοητευόμαστε από τον αγώνα μας τον πνευματικό, διότι ο Κύριός μας εξετάζει και την πρόθεση και την αγαθή προαίρεσή μας. Εκείνος συμπληρώνει ό,τι πνευματικό μάς λείπει προκειμένου να εισέλθουμε στη Βασιλεία του Θεού. Οι σύγχρονοι άνθρωποι χαρακτηριζόμαστε από την αμέλεια, από τη ραθυμία, παρασυρόμαστε από καταστάσεις τις οποίες δυστυχώς κατασκευάζει ο νέος τρόπος, ο δυτικός τρόπος της ζωής των ανθρώπων που μάς αποπροσανατολίζουν από το Θεό. Όμως, ο ίδιος ο Κύριός μας έρχεται και λέγει ότι «πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν», ότι ο ίδιος θα μάς οδηγήσει στη σωτηρία και στη βασιλεία του.

Στο τέλος, ο Σεβασμιώτατος ευχήθηκε στους πολυπληθείς προσκυνητές οι οποίοι κατακλύζουν ακόμη το Ιερό Προσκύνημα, τόσο από την Ελλάδα, όσο και από πολλές χώρες των Βαλκανίων και αλλού, να βρουν ανταπόκριση στα αιτήματά τους από τον Άγιο Σπυρίδωνα. 

Η ΠΡΩΤΗ ΣΚΗΝΗ

 

“Εἶχεν ἡ πρώτη σκηνὴ δικαιώματα λατρείας τό τε ῞Αγιον κοσμικόν” (Εβρ. 9,1). 

“ἡ πρώτη διαθήκη εἶχε λατρευτικὲς διατάξεις κι ἕνα γήινο θυσιαστήριο”.

 Το εκκλησιαστικό έτος κλείνει στις 31 Αυγούστου με τη γιορτή της κατάθεσης της Τιμίας Ζώνης της Παναγίας στον ναό των Χαλκοπρατείων στην Κωνσταντινούπολη το 919.  Η Εκκλησία, υπενθυμίζοντας αυτό το γεγονός, ζητά από εμάς να αναλογιστούμε, μεταξύ άλλων, τρία σημεία που μας συνδέουν με την Υπεραγία Θεοτόκο, αλλά και αλλάζουν και τη δική μας πορεία ζωής.

 Το πρώτο είναι ότι η τιμή προς το πρόσωπο της Θεοτόκου, όπως και προς όλους τους Αγίους, δεν είναι μόνο τιμή νοερή, προσευχητική, πνευματική. Έχει να κάνει και με το υλικό στοιχείο της ζωής, τον αγιασμό μας κατά πάντα. Η Τιμία Ζώνη μας δείχνει ότι η Παναγία ήταν άνθρωπος, όπως εμείς, ακολουθούσε τις παραδόσεις και τα ήθη των καιρών της, έδενε τη μέση της με την ζώνη, θέλοντας να δείξει και την αγνότητα, την εγκράτεια, την άσκηση που χαρακτήριζε τις γυναίκες των καιρών εκείνων, στοιχεία που είχαν να κάνουν και με το σώμα και με την ψυχή. Η πίστη δεν αγιάζει μόνο την ψυχή, αλλά και κάθε στοιχείο της ύπαρξής μας. Ο άνθρωπος δεν πλάστηκε για να ζει μόνο σε κοινωνία με τον Θεό ή μόνο για την αιωνιότητα, αλλά και γι’ αυτόν εδώ τον κόσμο. Το σώμα μας είναι ενωμένο με την ψυχή. Μπορεί να χαρεί την ομορφιά της ζωής, όλα όσα ο Θεός μας έδωσε ως δώρο κατά τη δημιουργία μας, με μέτρο όμως, με άσκηση, με εγκράτεια, δηλαδή χωρίς υπερβολές, με πιστότητα στις σχέσεις μας, με χάρη και αξιοπρέπεια. Και τότε η χάρις του Αγίου Πνεύματος μας επισκιάζει και μας επιστηρίζει.

 Το δεύτερο είναι ότι η τιμή προς την Υπεραγία Θεοτόκο περνά μέσα από την Εκκλησία και τη θεία λατρεία. Διαβάζοντας τα λόγια του αποστόλου Παύλου από την προς Εβραίους επιστολή, τα οποία περιλαμβάνονται στο αποστολικό ανάγνωσμα της εορτής, νιώθουμε ότι η σχέση του ανθρώπου με τον Θεό δεν είναι μία σχέση αυτόνομη, ατομοκεντρική, περιορισμένη στην ανάγκη μας να έχουμε ελπίδα, αλλά συνδέεται με την κοινότητα, με το σώμα του Χριστού, την Εκκλησία. Τύπος αυτής της κοινότητας στην Παλαιά Διαθήκη ήταν η πρώτη σκηνή, αυτή του μαρτυρίου, όπου φυλασσόταν η κιβωτός της Διαθήκης με τις πλάκες του Νόμου που έδωσε ο Θεός στον Μωυσή στο όρος Σινά, την μανναδόχο στάμνα, τη ράβδο του Ααρών, την χρυσή λυχνία, τα ομοιώματα των Χερουβείμ που στόλιζαν την κιβωτό, αλλά και τα Άγια των Αγίων, το μέρος εκείνο όπου η Κιβωτός έμενε και εισερχόταν σ’ αυτό μία φορά τον χρόνο ο Αρχιερέας των Ιουδαίων, για να προσφέρει τη θυσία του εξιλασμού για τις αμαρτίες του λαού. Η κίνηση των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων να εναποθέσουν την Τιμία Ζώνη της Παναγίας προς προσκύνηση στον ναό των Χαλκοπρατείων, όπως επίσης και η διάσωση τμήματος της Ζώνης στην Μονή Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους, δείχνει πως η όποια ευλογία λαμβάνουμε διά της πίστεως περνά από τη λατρευτική ζωή και παράδοση της Εκκλησίας. Τα ιερά αντικείμενα, τα άγια λείψανα, οι εικόνες δεν λειτουργούν ως αυτόνομοι φορείς χάριτος, αλλά συνδέονται με το θυσιαστήριο, όπου τώρα δεν είναι ο επίγειος Αρχιερεύς που προσφέρει το αίμα των ζώων ως εξιλασμό, αλλά ο Χριστός, ο Οποίος προσέφερε τον εαυτό Του θυσία στον Σταυρό άπαξ, για να λυτρωθούμε από την αμαρτία και τον θάνατο, το Σώμα και το Αίμα του Οποίου κοινωνούμε στη ζωή της πίστης. Δεν αρκεί η προσκύνηση, χωρίς τη λατρεία.

 Το τρίτο έχει να κάνει με την αίσθηση ότι ο αγιασμός μας είναι αυτόματος, μαγικός, όταν προσκυνούμε την Τιμία Ζώνη, τα λείψανα των Αγίων, τις ιερές Εικόνες. Κάτι τέτοιο όμως θα καταργούσε τη δική μας συνέργεια στο έργο της σωτηρίας του κόσμου, αλλά και της προσωπικής μας. Κάθε ευλογία που μας δίδεται, κάθε προσευχή της Παναγίας και των Αγίων μας χρειάζεται και τη δική μας συνεργασία, συνοδοιπορία, μετάνοια, αγάπη, αλλαγή, αρετή. Κυρίως όμως την απόφασή μας να ζούμε τη σχέση με τον Χριστό ως ευθύνη. Η χάρις δίδεται, αλλά δεν ενεργοποιείται αν δεν συμμετάσχουμε κι εμείς στο μυστήριο της σωτηρίας μας εν τη Εκκλησία.

 Ας παρακαλούμε την Υπεραγία Θεοτόκο, η οποία άφησε στον απόστολο Θωμά και δι’ αυτού σε όλους μας απτά σημάδια της παρουσίας και της αγάπης της, να προσεύχεται για μας και να μας στηρίζει, αλλά κι εμείς να κάνουμε αυτό που περνά από το χέρι μας για να οικειωθούμε τη σωτηρία που μας δίδεται εν τη Εκκλησία.

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

31 Αυγούστου 2025

Κυριακή ΙΒ’ Ματθαίου- ανάμνηση της κατάθεσης 

Της Τιμίας Ζώνης της Παναγίας

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2025 - ΙΒ' ΜΑΤΘΑΙΟΥ (Ματθ. ιθ΄ 16-26)

 

 Τῶ καιρῷ ἐκείνῳ, νεανίσκος τις προσῆλθε τῷ ᾿Ιησοῦ, γονυπετῶν αὐτόν, καὶ λέγων· Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ἀγαθὸν ποιήσω ἵνα ἔχω ζωὴν αἰώνιον; ῾Ο δὲ εἶπεν αὐτῷ· Τί με λέγεις ἀγαθόν; Οὐδεὶς ἀγαθὸς εἰ μὴ εἷς ὁ Θεός. Εἰ δὲ θέλεις εἰσελθεῖν εἰς τὴν ζωήν, τήρησον τὰς ἐντολάς. Λέγει αὐτῷ· Ποίας; ῾Ο δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπε· Τὸ «οὐ φονεύσεις, οὐ μοιχεύσεις, οὐ κλέψεις, οὐ ψευδομαρτυρήσεις, τίμα τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα», καὶ «ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν». Λέγει αὐτῷ ὁ νεανίσκος· Πάντα ταῦτα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητός μου· τί ἔτι ὑστερῶ; ῎Εφη αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· Εἰ θέλεις τέλειος εἶναι, ὕπαγε πώλησόν σου τὰ ὑπάρχοντα καὶ δὸς πτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ, καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι. ᾿Ακούσας δὲ ὁ νεανίσκος τὸν λόγον ἀπῆλθε λυπούμενος· ἦν γὰρ ἔχων κτήματα πολλά. ῾Ο δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· ᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι δυσκόλως πλούσιος εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. Πάλιν δὲ λέγω ὑμῖν, εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διὰ τρυπήματος ῥαφίδος διελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσελθεῖν. ᾿Ακούσαντες δὲ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐξεπλήσσοντο σφόδρα λέγοντες· Τίς ἄρα δύναται σωθῆναι; ᾿Εμβλέψας δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Παρὰ ἀνθρώποις τοῦτο ἀδύνατόν ἐστι, παρὰ δὲ Θεῷ πάντα δυνατά ἐστι. 

�Ἀπόδοση σέ ἁπλή γλῶσσα

Ἐκεῖνο τὸν καιρό, πλησίασε τὸν ᾿Ιησοῦ κάποιος νεαρός, γονάτισε μπροστά του καὶ τοῦ εἶπε· «᾿Αγαθὲ Διδάσκαλε, τί καλὸ νὰ κάνω γιὰ ν᾿ ἀποκτήσω αἰώνια ζωή;» ῾Ο ᾿Ιησοῦς τοῦ εἶπε· «Γιατί μὲ ὀνομάζεις ἀγαθό; Κανένας δὲν εἶναι ἀγαθός, παρὰ μόνο ἕνας, ὁ Θεός. ῍Αν θέλεις πάντως νὰ μπεῖς στὴ ζωή, τήρησε τὶς ἐντολές». «Ποιές;» τοῦ λέει. Κι ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπε· «Τὸ μὴ σκοτώσεις, μὴ μοιχεύσεις, μὴν κλέψεις, μὴν ψευδομαρτυρήσεις, τίμα τὸν πατέρα καὶ τὴ μητέρα σου καὶ ἀγάπα τὸν πλησίον σου ὅπως τὸν ἑαυτό σου». «῞Ολα αὐτὰ τὰ τηρῶ ἀπὸ πολὺ μικρός», τοῦ λέει ὁ νεαρός. «Σὲ τί ἀκόμα ὑστερῶ;» ῾Ο ᾿Ιησοῦς τοῦ ἀπάντησε· «῍Αν θέλεις νὰ γίνεις τέλειος, πήγαινε πούλησε τὰ ὑπάρχοντά σου καὶ δῶσε τὰ χρήματα στοὺς φτωχούς, καὶ θὰ ἔχεις θησαυρὸ κοντὰ στὸν Θεό· κι ἔλα νὰ μὲ ἀκολουθήσεις». Μόλις ἄκουσε τὴν ἀπάντηση ὁ νεαρός, ἔφυγε λυπημένος, γιατὶ εἶχε μεγάλη περιουσία. Τότε ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπε στοὺς μαθητές του· «Σᾶς βεβαιώνω πὼς δύσκολα θὰ μπεῖ πλούσιος στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Καὶ σᾶς τὸ ἐπαναλαμβάνω· Εἶναι εὐκολότερο νὰ περάσει καμήλα ἀπὸ βελονότρυπα, παρὰ νὰ μπεῖ πλούσιος στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ». ῞Οταν τ᾿ ἄκουσαν οἱ μαθητές του, ἔνιωσαν μεγάλη κατάπληξη κι ἔλεγαν· «Τότε ποιὸς μπορεῖ νὰ σωθεῖ;» ῾Ο ᾿Ιησοῦς τοὺς κοίταξε καὶ εἶπε· «Αὐτὸ εἶναι ἀδύνατο γιὰ τοὺς ἀνθρώπους· γιὰ τὸν Θεὸ ὅμως ὅλα εἶναι δυνατά».

ΤΟ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2025 ἑορτή τῆς καταθέσεως τῆς τιμίας Ζώνης τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου (Ἑβρ. 9, 1- 7)

 

Ἀδελφοί, εἶχεν ἡ πρώτη σκηνὴ δικαιώματα λατρείας τό τε ῞Αγιον κοσμικόν. Σκηνὴ γὰρ κατεσκευάσθη ἡ πρώτη, ἐν ᾗ ἥ τε λυχνία καὶ ἡ τράπεζα καὶ ἡ πρόθεσις τῶν ἄρτων, ἥτις λέγεται ῞Αγια. Μετὰ δὲ τὸ δεύτερον καταπέτασμα σκηνὴ ἡ λεγομένη ῞Αγια ῾Αγίων, χρυσοῦν ἔχουσα θυμιατήριον καὶ τὴν κιβωτὸν τῆς διαθήκης περικεκαλυμμένην πάντοθεν χρυσίῳ, ἐν ᾗ στάμνος χρυσῆ ἔχουσα τὸ μάννα καὶ ἡ ῥάβδος ᾿Ααρὼν ἡ βλαστήσασα καὶ αἱ πλάκες τῆς διαθήκης, ὑπεράνω δὲ αὐτῆς Χερουβὶμ δόξης κατασκιάζοντα τὸ ἱλαστήριον· περὶ ὧν οὐκ ἔστι νῦν λέγειν κατὰ μέρος. Τούτων δὲ οὕτω κατεσκευασμένων εἰς μὲν τὴν πρώτην σκηνὴν διὰ παντὸς εἰσίασιν οἱ ἱερεῖς τὰς λατρείας ἐπιτελοῦντες, εἰς δὲ τὴν δευτέραν ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ μόνος ὁ ἀρχιερεύς, οὐ χωρὶς αἵματος, ὃ προσφέρει ὑπὲρ ἑαυτοῦ καὶ τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων. 

��Ἀπόδοση σέ ἁπλή γλῶσσα

Ἀδελφοί, ἡ πρώτη διαθήκη εἶχε λατρευτικὲς διατάξεις κι ἕνα γήινο θυσιαστήριο. Κατασκευάστηκε δηλαδὴ τὸ πρῶτο μέρος τῆς σκηνῆς, ποὺ λεγόταν «ἅγια», στὸ ὁποῖο ὑπῆρχε ἡ λυχνία, ἡ τράπεζα καὶ οἱ ἄρτοι τῆς προθέσεως. Πίσω ἀπὸ τὸ δεύτερο καταπέτασμα ἦταν τὸ δεύτερο μέρος τῆς σκηνῆς, ποὺ λεγόταν «ἅγια τῶν ἁγίων». ᾿Εκεῖ ὑπῆρχε τὸ χρυσὸ θυσιαστήριο τοῦ θυμιάματος καὶ ἡ κιβωτὸς τῆς διαθήκης, σκεπασμένη γύρω γύρω μὲ χρυσάφι, μέσα στὴν ὁποία ὑπῆρχε ἡ χρυσὴ στάμνα μὲ τὸ μάννα, τὸ ραβδὶ τοῦ ᾿Ααρών, ποὺ εἶχε βλαστήσει θαυματουργικά, καὶ οἱ δύο πλάκες γιὰ τὶς διατάξεις τῆς διαθήκης. Πάνω ἀπὸ τὴν κιβωτὸ ὑπῆρχαν ἀστραφτερὰ χερουβίμ, ποὺ σκέπαζαν μὲ τὰ φτερά τους τὸ ἱλαστήριο. Γιὰ ὅλα αὐτὰ δὲν εἶναι ἀνάγκη τώρα νὰ μιλήσουμε λεπτομερειακά. Τὸ θυσιαστήριο εἶχε τέτοια διάταξη, ὥστε στὸ πρῶτο μέρος τῆς σκηνῆς νὰ μπαίνουν πάντοτε οἱ ἱερεῖς καὶ νὰ ἐπιτελοῦν τὶς ἱεροτελεστίες. Στὸ δεύτερο ὅμως μέρος μπαίνει μόνον ὁ ἀρχιερέας μία φορὰ τὸν χρόνο, φέρνοντας μαζί του αἷμα, ποὺ τὸ προσφέρει γιὰ τὸν ἑαυτό του καὶ γιὰ τὶς ἁμαρτίες ποὺ ἀπὸ ἄγνοια ἔχει διαπράξει ὁ λαός.

Ο Μητροπολίτης Κερκύρας στην γενέτειρα του.

 

Στην εορτή της Αποτομής της Τιμίας Κεφαλής του Ιωάννου του Προδρόμου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος, χοροστάτησε στον εσπερινό της παραμονής και τέλεσε τη Θεία Λειτουργία ανήμερα της εορτής, στο χωριό Αφέται Πηλίου, τόπο της καταγωγής του. Πλήθος πιστών, καθώς και πνευματικών του τέκνων κληρικών, συμμετείχαν στην πανήγυρη, η οποία έχει πλέον καθιερωθεί ως ετήσια σύναξη προσευχής και πνευματικής χαράς στη γενέθλια γη του.

Στο κήρυγμά του ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στο πρόσωπο του Τιμίου Προδρόμου, υπογραμμίζοντας το αντιστασιακό και ελεύθερο πνεύμα που τον χαρακτήριζε σε όλη του τη ζωή. Το βράδυ, λαμβάνοντας αφορμή από την προφητεία του Μαλαχία "Ιδού ἐγὼ ἐξαποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου, καὶ ἐπιβλέψεται ὁδὸν πρὸ προσώπου μου" τόνισε ότι η Εκκλησία προβάλλει τον Πρόδρομο ως φωτεινό παράδειγμα, ως φως μέσα στο σκοτάδι της ανθρώπινης ύπαρξης.

Ο Ιωάννης τιμάται από την Εκκλησία από τη στιγμή της συλλήψεώς του έως και τον μαρτυρικό αποκεφαλισμό του. Υπήρξε ανυποχώρητος και ασυμβίβαστος, και με τον ελεγκτικό του λόγο προκάλεσε σεισμό στην αυτάρεσκη ζωή της άρχουσας τάξης. Στη δική μας πορεία, επισήμανε ο Σεβασμιώτατος, υπάρχουν στιγμές που καλούμαστε είτε να μιλήσουμε είτε να σιωπήσουμε· το κριτήριο όμως δεν μπορεί να είναι μόνο η ανθρώπινη λογική, αλλά η αλήθεια του Θεού, η οποία δεν είναι ιδέα αλλά πρόσωπο.

Το μαρτύριο του Προδρόμου δεν έχει απλώς ιστορική αξία· γίνεται ζωντανό και σωτήριο, επειδή αφυπνίζει συνειδήσεις. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης σε εγκωμιαστικό του λόγο, «Αυτόν που με τον ασκητικό του βίο ζούσε την ύψιστη ελευθερία, τον έδεσε και τον φυλάκισε ο αιχμάλωτος του πάθους. Τον απελευθερωμένο σε κάθε εμπαθή σχέση τον δέσμευσε εκείνος που ήταν ήδη δεσμευμένος στη γοητεία της ακολασίας». Έτσι, ο άγιος Ιωάννης προβάλλεται ως φύλακας και κήρυκας της Εκκλησίας, που με το παράδειγμά του ελέγχει και φωτίζει κάθε εποχή.

Το πρωί, ο Σεβασμιώτατος κάλεσε τους πιστούς να εξετάσουν με ειλικρίνεια την πορεία της ζωής τους και να σταθούν με υπευθυνότητα απέναντι στις προκλήσεις του παρόντος, όπου η αμαρτία καλπάζει και οι άνθρωποι υποδουλώνονται σε ποικίλες ασέλγειες και εξαρτήσεις. Το «Ουκ έξεστί σοι», που αντήχησε από τα χείλη του Προδρόμου προς τον Ηρώδη, παραμένει ζωντανός λόγος και σήμερα, προσκαλώντας σε αφύπνιση, αντίσταση και επιστροφή στην αλήθεια του Θεού.

Στο τέλος της πανηγύρεως, ο Σεβασμιώτατος ευλόγησε το παραδοσιακό εορταστικό κουρμπάνι στην πλατεία του χωριού και ευχαρίστησε θερμά όλους για την άρτια διοργάνωση, με πρώτο τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ιγνάτιο για την ευγενική άδεια που παρέχει κάθε φορά ώστε να λειτουργεί στον τόπο της καταγωγής του.

2025 08 23 ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΙΣ ΑΓΡΑΦΟΥΣ

Η ΠΩΡΩΜΕΝΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ

                Η εορτή της αποτομής της κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου αποτελεί για την Εκκλησία μία υπενθύμιση της ανάγκης ο άνθρωπος να μην έχει πωρωμένη συνείδηση. Ο βασιλιάς των Ιουδαίων Ηρώδης ο Αντύπας είχε συνδεθεί με την Ηρωδιάδα, σύζυγο του αδελφού του Φιλίππου, έκανε μία κόρη μαζί της και την είχε στο παλάτι ως βασίλισσα παραβιάζοντας την εντολή του Δεκαλόγου «ου μοιχεύσεις». Έδινε έτσι και κάκιστο παράδειγμα στον λαό, όταν οι άνθρωποι έβλεπαν τον βασιλιά τους να μην τηρεί τα όσα όριζε η ταυτότητα την οποία η παράδοση έδινε στους Ισραηλίτες, αλλά και η στάση του αποτελούσε προσβολή προς την οικογενειακή τιμή. Η εξουσία συνδέεται με την φιληδονία και μπροστά σ’ αυτήν το ήθος γίνεται άηθες. Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος υπενθύμιζε με στεντόρεια φωνή στον βασιλιά ότι «ουκ έξεστί σοι», «δεν σου επιτρέπεται να έχεις ως γυναίκα τη γυναίκα του αδελφού σου» και αυτό προκάλεσε την οργή, κυρίως της Ηρωδιάδας, η οποία πέτυχε και τη φυλάκιση και τη θανάτωση του ενοχλητικού προφήτη, με ένα έγκλημα ειδεχθές.

                Οι καιροί μας χαρακτηρίζονται από πωρωμένες συνειδήσεις. Θριαμβεύει η επιθυμία του ανθρώπου να τα έχει όλα δικά του, καθώς ζούμε σε έναν πολιτισμό που θεωρεί, με την έννοια των κτημάτων, ως «αγαθά» χρήματα, σώματα, αισθήσεις, περιβάλλον, συνάνθρωπο. Μέσα σ’ αυτήν την προοπτική πώς να ακουστεί η φωνή του Θεού, η φωνή της συνείδησης που μας λέει τι είναι καλό και τι κακό για την ύπαρξή μας, όχι μόνο όσον αφορά στην επιβίωσή μας, αλλά, κυρίως, αναφορικά με την ηθική μας  ποιότητα;   Το «κάνε ό,τι θες», «κάνε ό,τι σου αρέσει γιατί το δικαιούσαι» είναι το μοτίβο των καιρών, ασχέτως αν αυτό είναι μία παραπλάνηση, καθώς κανείς στην πραγματικότητα δεν μπορεί να ικανοποιήσει κάθε επιθυμία του, ενώ και αν το πράξει, γρήγορα θα διαπιστώσει ότι η υπεσχημένη ευτυχία θέλει πολύ κόπο.

                Όμως η συνείδησή μας είναι φιμωμένη και καταλήγει να είναι «κλειδωμένη» με τέτοιον τρόπο που όχι μόνο να σιωπά, αλλά να μην θέλει ούτε να κρίνει. Η ζωή μας περνά με αδιαφορία. Κάποτε περιμένουμε από τους ισχυρότερούς μας να έχουν ήθος, χωρίς εμάς αυτό να μας αγγίζει, ιδίως όταν βλέπουμε τους όποιους εξουσιαστές να αδιαφορούν εξίσου. Και λειτουργούμε συναισθηματικά, ανάλογα και με την ιδεολογία ή την ιδεοληψία μας, σε παραβιάσεις  των ηθικών κανόνων, ταυτιζόμενοι ή υποστηρίζοντας τους παραβάτες, επειδή κάνουν αυτό που κατά βάθος θα θέλαμε να κάνουμε κι εμείς.

                Μεγαλώνουμε τα παιδιά μας σήμερα με ελάχιστη προσοχή στο να αποκτήσουν επίγνωση του τι είναι σωστό και τι λανθασμένο, τι βλάπτει τον συνάνθρωπο και τι ομορφαίνει τη ζωή τόσο τη δική του όσο και τη δική μας. Η λέξη «δικαίωμα» θεωρείται ως η βάση της ανατροφής. Οι περισσότεροι γονείς θέλουν να αποφύγουν συγκρούσεις, που όμως είναι απαραίτητες αν επιθυμούμε να παλέψουμε με τον παλαιό άνθρωπο, αυτόν που  μας οδηγεί σε μία συνεχή αυτοθέωση. Κι έτσι, βλέπουμε παιδιά από την μικρή τους ηλικία να κάνουν ό,τι θέλουν και τους γονείς να τρέχουν να ικανοποιήσουν κάθε επιθυμία τους. Πώς να ενεργοποιηθεί λοιπόν η συνείδηση; Ούτε ο νόμος δεν επαρκεί, ενώ και αυτός συνήθως μένει στο φαίνεσθαι. Αν μπορούμε, στην πράξη θα τον παραβιάσουμε, σαν τους αρχαίους Σπαρτιάτες που μπορούσαν να κλέβουν, αρκεί να μην τους πιάνανε.

                Η πωρωμένη συνείδηση είναι αντίθετη με το θέλημα του Θεού. Δεν οδηγεί στην αγάπη και σε ένα νόημα ζωής που ξεπερνά το τώρα, ενώ γεννά προϋποθέσεις χάους και αδικίας, διότι θα νικά μόνο ο ισχυρός. Ας ξαναβρούμε λοιπόν τον λόγο και τον νόμο του Θεού και εντός μας και στη ζωή μας.

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Δημοσιεύθηκε στην “Ορθόδοξη Αλήθεια”

Στο φύλλο της 27ης Αυγούστου 2025

ΜΕΘΟΔΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ, Αρχιμανδρίτης : Εκδήλωσις ΜΝΗΜΗΣ (20 έτη από της Εκ...

Ο Μητροπολίτης Κερκύρας στην ενορία Κοιμήσεως Θεοτόκου Λόφου Κογιεβίνα

 Στην ενορία Κοιμήσεως Θεοτόκου Λόφου Κογιεβίνα τελέστηκε σήμερα Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου. 

Στο κήρυγμά του, με αφορμή την ευαγγελική περικοπή της ημέρας που αναφέρεται στην παραβολή του ασπλάχνου δούλου, ο Σεβασμιώτατος τόνισε πως ο άνθρωπος που ζούσε σε κοινωνία με τον Θεό, δεν μπορούσε να σκεφτεί ούτε την αδικία, ούτε το μίσος, ούτε την κακία, ούτε την πλεονεξία, ούτε καθετί με το οποίο σήμερα η ανθρωπότητα ταλαιπωρείται. Η σημερινή ευαγγελική διήγηση αποτελεί μία θαυμαστή εικόνα που είπε ο Κύριος τότε στους μαθητές Του και σε όλον τον περίγυρο που Τον περικύκλωνε.

Στην παραβολή, ένας δούλος χρωστούσε στον άρχοντά του μύρια τάλαντα, δηλαδή ένα τεράστιο ποσό. Ενώ ήταν έτοιμος να τον ρίξει στη φυλακή δια βίου, ο δούλος τον παρακάλεσε να του δώσει λίγο χρόνο για να ξεπληρώσει το χρέος του. Ο άρχοντας, σπλαχνικός, τον άφησε ελεύθερο και του χάρισε όλο το χρέος. Βγαίνοντας όμως έξω, ο δούλος αυτός συνάντησε έναν σύνδουλό του, που του χρωστούσε ένα ασήμαντο ποσό. Αντί να δείξει έλεος, τον άρπαξε και τον έβαλε στη φυλακή.

Ο Σεβασμιώτατος επισήμανε ότι αυτή η εικόνα αντανακλά τη σημερινή πραγματικότητα. Οι άνθρωποι ζητούν το έλεος του Θεού και τη συγχώρηση των δικών τους χρεών, αλλά δεν δείχνουν την ίδια ευαισθησία για να συγχωρήσουν τον διπλανό τους. Υπογράμμισε ότι η ζωή του ανθρώπου είναι χρεωμένη στον Θεό από τη στιγμή που εξέπεσε από την κοινωνία και την αγάπη Του. Ο Θεός όμως συγχώρησε τον άνθρωπο και τον εξαγόρασε με το αίμα Του από την παγίδα του διαβόλου και το χρέος της αμαρτίας.

Τόνισε επίσης ότι ο νόμος της ζωής είναι σαφής, ή ο άνθρωπος είναι υποταγμένος στην αγάπη του Θεού ή στο σκοτάδι της αμαρτίας. Δεν υπάρχει μεσαίος δρόμος. Όπως είπε ο Κύριος, δεν μπορείς να δουλεύεις σε δύο κυρίους. Παρ’ όλα αυτά, οι άνθρωποι ενώ ζητούν συγχώρηση και αγάπη, δεν μπορούν να τα προσφέρουν στον πλησίον τους.

Ο Σεβασμιώτατος ανέφερε χαρακτηριστικά ότι πολλοί χριστιανοί δηλώνουν ότι θα πάνε στην Εκκλησία, αλλά αδυνατούν να πουν ακόμη και ένα «καλημέρα» στον συνάνθρωπο. Όσο κι αν προσπαθούν οι πνευματικοί πατέρες να διδάξουν ότι δεν μπορεί να πει κανείς «καλημέρα» στον Θεό αν δεν πει πρώτα «καλημέρα» στον αδελφό του, η ψυχή του ανθρώπου συχνά παραμένει σκληρή και δύστροπη.

Στο κήρυγμα έγινε επίσης αναφορά στη νοοτροπία της κοινωνίας μας, όπου οι άνθρωποι ασχολούνται με τα λάθη των άλλων και όχι με τον εαυτό τους. Ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε για την παρουσία του τον υπουργό κ. Στέφανο Γκίκα και την διευθύντρια του Νοσοκομείου Κέρκυρας, η οποία με την αυταπάρνηση και το έργο της έχει ανανεώσει και ενισχύσει τον χώρο της υγείας στο νησί. Επισήμανε ότι η κοινωνία χρειάζεται ανθρώπους με πνεύμα θυσίας, αλλά και ότι δεν πρέπει να περιμένουμε από τους άλλους να αλλάξουν τον τόπο μας, εάν πρώτα δεν αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι.

Πριν από το τέλος της Θείας Λειτουργίας, ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε και στη μνήμη του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, ο οποίος εορτάζει σήμερα, υπογραμμίζοντας τη σημασία του έργου του για τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία.

Κλείνοντας, κάλεσε όλους να αξιοποιήσουν τον εαυτό τους, να καλλιεργήσουν τον εσωτερικό τους κόσμο και από εκεί και πέρα όλα θα αλλάξουν.

Ευχήθηκε χρόνια πολλά σε όλους και η ευλογία του Θεού να συνοδεύει κάθε οικογένεια.

2025-08-24 ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

Άγιος Διονύσιος – Πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία | Κυριακή 24 Αυγούστου...

Άγιος Διονύσιος – Ζωντανά ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός | Σάββατο 23 Αυγ...

ΤΟ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 24 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2025 (Α’ Κορ. 9, 2-12)

 

 Ἀδελφοί,  ἡ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ. ῾Η ἐμὴ ἀπολογία τοῖς ἐμὲ ἀνακρίνουσιν αὕτη ἐστί. Μὴ οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν φαγεῖν καὶ πιεῖν; Μὴ οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν ἀδελφὴν γυναῖκα περιάγειν, ὡς καὶ οἱ λοιποὶ ἀπόστολοι καὶ οἱ ἀδελφοὶ τοῦ Κυρίου καὶ Κηφᾶς; ῍Η μόνος ἐγὼ καὶ Βαρνάβας οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν τοῦ μὴ ἐργάζεσθαι; Τίς στρατεύεται ἰδίοις ὀψωνίοις ποτέ; Τίς φυτεύει ἀμπελῶνα καὶ ἐκ τοῦ καρποῦ αὐτοῦ οὐκ ἐσθίει; ῍Η τίς ποιμαίνει ποίμνην καὶ ἐκ τοῦ γάλακτος τῆς ποίμνης οὐκ ἐσθίει; Μὴ κατὰ ἄνθρωπον ταῦτα λαλῶ; ῍Η οὐχὶ καὶ ὁ νόμος ταῦτα λέγει; ᾿Εν γὰρ τῷ Μωϋσέως νόμῳ γέγραπται· «Οὐ φιμώσεις βοῦν ἀλοῶντα». Μὴ τῶν βοῶν μέλει τῷ Θεῷ; ῍Η δι᾿ ἡμᾶς πάντως λέγει; Δι᾿ ἡμᾶς γὰρ ἐγράφη, «ὅτι ἐπ᾿ ἐλπίδι ὀφείλει ὁ ἀροτριῶν ἀροτριᾶν, καὶ ὁ ἀλοῶν τῆς ἐλπίδος αὐτοῦ μετέχειν ἐπ᾿ ἐλπίδι. Εἰ ἡμεῖς ὑμῖν τὰ πνευματικὰ ἐσπείραμεν, μέγα εἰ ἡμεῖς ὑμῶν τὰ σαρκικὰ θερίσομεν; Εἰ ἄλλοι τῆς ἐξουσίας ὑμῶν μετέχουσιν, οὐ μᾶλλον ἡμεῖς; ᾿Αλλ᾿ οὐκ ἐχρησάμεθα τῇ ἐξουσίᾳ ταύτῃ, ἀλλὰ πάντα στέγομεν, ἵνα μὴ ἐγκοπήν τινα δῶμεν τῷ εὐαγγελίῳ τοῦ Χριστοῦ. 

�Ἀπόδοση σέ ἁπλή γλῶσσα  

Ἀδελφοί, ἡ ἴδια ἡ ὕπαρξη τῆς ἐκκλησίας σας εἶναι ἡ ἀπόδειξη πὼς εἶμαι ἀπόστολος. Νά πῶς ἀπολογοῦμαι σ’ αὐτοὺς ποὺ ἀμφισβητοῦν καὶ συζητοῦν τὴν αὐθεντία μου ὡς ἀποστόλου· Δὲν ἔχω τάχα δικαίωμα νὰ συντηροῦμαι μὲ δαπάνη τῆς ἐκκλησίας ποὺ ὑπηρετῶ; Μήπως δὲν ἔχω δικαίωμα νὰ ἔχω μαζὶ στὰ ταξίδια μου ἀδελφὴ χριστιανὴ ὡς σύζυγο, ὅπως κάνουν καὶ οἱ ἄλλοι ἀπόστολοι καὶ τὰ ἀδέλφια τοῦ Κυρίου καὶ ὁ Κηφᾶς; ῍Η μήπως εἴμαστε οἱ μόνοι, ἐγὼ κι ὁ Βαρνάβας, ποὺ δὲν ἔχουμε δικαίωμα συντηρήσεως, ἀλλὰ πρέπει νὰ ζοῦμε μὲ τὴν ἐργασία μας; Ποιὸς πάει ποτὲ στρατιώτης στὸν πόλεμο μὲ δικά του ἔξοδα; ποιὸς φυτεύει ἀμπέλι καὶ δὲν τρώει ἀπὸ τὸν καρπό του; ἢ ποιὸς βόσκει πρόβατα καὶ δὲν τρώει ἀπὸ τὸ γάλα τοῦ κοπαδιοῦ; Μήπως αὐτὰ ποὺ λέω εἶναι σύμφωνα μόνο μὲ τὴν ἀνθρώπινη καθημερινὴ πείρα; Κι ὁ νόμος δὲν λέει τὰ ἴδια; Πράγματι, στὸν Μωσαϊκὸ νόμο εἶναι γραμμένο· Μὴ βάλεις φίμωτρο στὸ βόδι ποὺ ἁλωνίζει. Μήπως γιὰ τὰ βόδια νοιάζεται ὁ Θεός; Μήπως αὐτὰ ποὺ λέει ἀναφέρονται πραγματικὰ σ’ ἐμᾶς; ᾿Ασφαλῶς αὐτὰ γράφτηκαν γιὰ μᾶς. Αὐτὸς ποὺ ὀργώνει κι αὐτὸς ποὺ ἁλωνίζει πρέπει νὰ κάνουν τὴ δουλειά τους μὲ τὴν ἐλπίδα τῆς συμμετοχῆς στὴ συγκομιδή. ᾿Εμεῖς σπείραμε ἀνάμεσά σας πνευματικὸ σπόρο· σᾶς φαίνεται πάρα πολὺ ἂν θερίσουμε ἀπὸ σᾶς τὰ ὑλικά, ποὺ εἶναι ἀναγκαία γιὰ τὴ συντήρησή μας; ῍Αν ἄλλοι κάνουν χρήση αὐτοῦ τοῦ δικαιώματος ἀπέναντί σας, δὲν θὰ ταίριαζε νὰ τὸ κάνουμε περισσότερο ἐμεῖς; ᾿Εμεῖς ὅμως δὲν κάναμε χρήση τοῦ δικαιώματος αὐτοῦ, ἀλλὰ ὑπομένουμε κάθε στέρηση, γιὰ νὰ μὴ δημιουργήσουμε κανένα ἐμπόδιο στὴ διάδοση τοῦ εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ.

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 24 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2025 -ΙΑ' ΜΑΤΘΑΙΟΥ (Ματθ. 18, 23-35)

 

Εἶπεν ὁ Κύριος τὴν παραβολὴν ταύτην· ῾Ωμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ, ὃς ἠθέλησε συνᾶραι λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ. ᾿Αρξαμένου δὲ αὐτοῦ συναίρειν προσηνέχθη αὐτῷ εἷς ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων. Μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ πραθῆναι καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰ τέκνα καὶ πάντα ὅσα εἶχε, καὶ ἀποδοθῆναι. Πεσὼν οὖν ὁ δοῦλος προσεκύνει αὐτῷ λέγων· Κύριε, μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοὶ καὶ πάντα σοι ἀποδώσω. Σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἀπέλυσεν αὐτὸν καὶ τὸ δάνειον ἀφῆκεν αὐτῷ. ᾿Εξελθὼν δὲ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος εὗρεν ἕνα τῶν συνδούλων αὐτοῦ, ὃς ὤφειλεν αὐτῷ ἑκατὸν δηνάρια, καὶ κρατήσας αὐτὸν ἔπνιγε λέγων· ἀπόδος μοι εἴ τι ὀφείλεις. Πεσὼν οὖν ὁ σύνδουλος αὐτοῦ εἰς τοὺς πόδας αὐτοῦ παρεκάλει αὐτὸν λέγων· Μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοὶ καὶ ἀποδώσω σοι. ῾Ο δὲ οὐκ ἤθελεν, ἀλλὰ ἀπελθὼν ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακὴν ἕως οὗ ἀποδῷ τὸ ὀφειλόμενον. ᾿Ιδόντες δὲ οἱ σύνδουλοι αὐτοῦ τὰ γενόμενα ἐλυπήθησαν σφόδρα, καὶ ἐλθόντες διεσάφησαν τῷ κυρίῳ ἑαυτῶν πάντα τὰ γενόμενα. Τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ λέγει αὐτῷ· Δοῦλε πονηρέ, πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνην ἀφῆκά σοι, ἐπεὶ παρεκάλεσάς με· οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι τὸν σύνδουλόν σου, ὡς καὶ ἐγώ σε ἠλέησα; Καὶ ὀργισθεὶς ὁ κύριος αὐτοῦ παρέδωκεν αὐτὸν τοῖς βασανισταῖς ἕως οὗ ἀποδῷ πᾶν τὸ ὀφειλόμενον αὐτῷ. Οὕτω καὶ ὁ Πατήρ μου ὁ ἐπουράνιος ποιήσει ὑμῖν, ἐὰν μὴ ἀφῆτε ἕκαστος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ἀπὸ τῶν καρδιῶν ὑμῶν τὰ παραπτώματα αὐτῶν.

Ἀπόδοση σέ ἁπλή γλῶσσα

Εἶπε ὁ Κύριος αὐτὴ τὴν παραβολή· «῾Η βασιλεία τῶν οὐρανῶν μοιάζει μ᾿ ἕνα βασιλιά, ποὺ θέλησε νὰ τοῦ ἀποδώσουν λογαριασμὸ οἱ δοῦλοι του. Μόλις ἄρχισε νὰ κάνει τὸν λογαριασμό, τοῦ φέρανε κάποιον ποὺ ὄφειλε δέκα χιλιάδες τάλαντα. ᾿Επειδὴ δὲν μποροῦσε νὰ τὰ ἐπιστρέψει, ὁ κύριός του διέταξε νὰ πουλήσουν τὸν ἴδιο, τὴ γυναίκα του, τὰ παιδιά του κι ὅλα τὰ ὑπάρχοντά του καὶ νὰ τοῦ δώσουν τὸ ποσὸ ἀπὸ τὴν πώληση. ῾Ο δοῦλος τότε ἔπεσε στὰ πόδια του, τὸν προσκυνοῦσε κι ἔλεγε· “δεῖξε μου μακροθυμία καὶ θὰ σοῦ τὰ δώσω ὅλα τὰ χρέη μου πίσω”. Τὸν λυπήθηκε λοιπὸν ὁ κύριός του ἐκεῖνον τὸν δοῦλο καὶ τὸν ἄφησε νὰ φύγει· τοῦ χάρισε μάλιστα καὶ τὸ χρέος. Βγαίνοντας ἔξω ὁ ἴδιος δοῦλος, βρῆκε ἕναν ἀπὸ τοὺς συνδούλους του, ποὺ τοῦ ὄφειλε μόνο ἑκατὸ δηνάρια· τὸν ἔπιασε καὶ τὸν ἔσφιγγε νὰ τὸν πνίξει λέγοντάς του· “ξόφλησέ μου αὐτὰ ποὺ μοῦ χρωστᾶς”. ῾Ο σύνδουλός του τότε ἔπεσε στὰ πόδια του καὶ τὸν παρακαλοῦσε·  “δεῖξε μου μακροθυμία, καὶ θὰ σοῦ τὰ ξεπληρώσω”. ᾿Εκεῖνος ὅμως δὲν δεχόταν, ἀλλὰ πῆγε καὶ τὸν ἔβαλε στὴ φυλακή, ὥσπου νὰ ξεπληρώσει ὅ,τι τοῦ χρωστοῦσε. ῞Οταν τὸ εἶδαν αὐτὸ οἱ σύνδουλοί του, λυπήθηκαν πάρα πολύ, καὶ πῆγαν καὶ διηγήθηκαν στὸν κύριό τους ὅλα ὅσα ἔγιναν. Τότε ὁ κύριος τὸν κάλεσε καὶ τοῦ λέει· “κακὲ δοῦλε, σοῦ χάρισα ὅλο ἐκεῖνο τὸ χρέος, ἐπειδὴ μὲ παρακάλεσες· δὲν ἔπρεπε κι ἐσὺ νὰ σπλαχνιστεῖς τὸν σύνδουλό σου, ὅπως κι ἐγὼ σπλαχνίστηκα ἐσένα;” Καὶ ὀργισμένος τὸν παρέδωσε στοὺς βασανιστές, ὥσπου νὰ ξεπληρώσει ὅσα τοῦ χρωστοῦσε. ῎Ετσι θὰ κάνει καὶ σ᾿ ἐσᾶς ὁ οὐράνιος Πατέρας μου, ἂν ὁ καθένας σας δὲν συγχωρεῖ τὰ παραπτώματα τοῦ ἀδελφοῦ του μ᾿ ὅλη του τὴν καρδιά».

ΤΙΣ ΦΥΤΕΥΕΙ ΑΜΠΕΛΩΝΑ ΚΑΙ ΕΚ ΤΟΥ ΚΑΡΠΟΥ ΑΥΤΟΥ ΟΥΚ ΕΣΘΙΕΙ;

“Τίς φυτεύει ἀμπελῶνα καὶ ἐκ τοῦ καρποῦ αὐτοῦ οὐκ ἐσθίει;” (Α᾽ Κορ. 9, 7)

“Ποιὸς φυτεύει ἀμπέλι καὶ δὲν τρώει ἀπὸ τὸν καρπό του;”

 Τη σχέση του ποιμένα με το ποίμνιό του περιγράφει ο απόστολος Παύλος, γράφοντας την Α’ προς Κορινθίους επιστολή. Οι Κορίνθιοι, που μοιάζουν με τους χριστιανούς της σύγχρονης εποχής, σκανδαλίζονταν από το γεγονός ότι ο Παύλος είχε δικαίωμα να συντηρείται από το ποίμνιό του και να μην εργάζεται για την κάλυψη των βιοτικών του αναγκών. Τους υπενθυμίζει την περίοδο της Παλαιάς Διαθήκης, όταν ο Μωυσής αναφέρει πως δεν μπορεί να φιμώσεις το βόδι το οποίο αλωνίζει και να του απαγορεύσεις να φάει από τον καρπό του σίτου που θα πάρει στο στόμα του. Αλλά και θέτει ένα εύλογο ερώτημα και στους Κορινθίους, που έχει να κάνει με τη δική τους πραγματικότητα: “ποιος φυτεύει αμπέλι και δεν τρώει από τον καρπό του;”.

 Ο Παύλος δεν θεωρεί τον εαυτό του και κατ’ επέκταση τον κάθε ποιμένα, επίσκοπο, ιερέα, τους ανθρώπους που η Εκκλησία έχει ορίσει να εκπροσωπούν τον λαό ενώπιον του Θεού, ως ιδιοκτήτες του πνευματικού αμπελώνος που είναι το σώμα του Χριστού, αλλά ως διαχειριστές. Ο διαχειριστής όμως, εάν θέλει να επιτελέσει το έργο του, πρέπει με κάποιον τρόπο να συντηρηθεί σε ό,τι αφορά στα υλικά πράγματα. Η πνευματικότητα δεν αρνείται το σώμα του ανθρώπου και τις ανάγκες του. Δεν τις απολυτοποιεί ούτε τις θεοποιεί. Όμως δεν προσποιείται ότι όποιος αναλαμβάνει το έργο της διακονίας των ανθρώπων θα είναι άυλος ή θα πρέπει να φαίνεται άυλος. Είναι άνθρωπος, όπως όλοι οι άλλοι. Και για να δώσει τον χρόνο που η αποστολή του απαιτεί, χρειάζεται την αγάπη και τη στήριξη του ποιμνίου, της κοινότητας την οποία υπηρετεί. 

 Αυτό οι χριστιανοί το είχαν και το έχουν αντιληφθεί. Όμως, στην εποχή της εκκοσμίκευσης την οποία ζούμε, καθώς και της εσφαλμένης αίσθησης ότι οι διάκονοι του Θεού θα πρέπει να ασχολούνται μόνο με την πνευματική αποστολή τους και ότι δεν πρέπει να έχουν άλλες ανάγκες, το ποίμνιο θεωρεί τον εαυτό του ιδιοκτήτη της Εκκλησίας. Τα πάντα ανήκουν στον λαό και πρέπει να δίδονται στον λαό. Αυτή η αντίληψη όμως δεν μπορεί να σταθεί στην εκκλησιαστική παράδοση. Ο ποιμένας, ο επίσκοπος, ο ιερέας, ο μοναχός, η μοναχή προέρχονται από τον λαό. Το αξίωμά τους είναι σταυρός και δεν τους ξεχωρίζει από τους άλλους ανθρώπους εξουσιαστικά, αλλά ως κλήση από τον Θεό και αποδοχή από την πλευρά της Εκκλησίας και των ανθρώπων ότι υπάρχουν για τη διακονία του πλησίον, είτε αυτή είναι λειτουργική είτε κηρυκτική και κατηχητική είτε ποιμαντική είτε φιλανθρωπική. Κύρια αποστολή τους είναι η διακήρυξη του Ευαγγελίου και της σωτηρίας των ανθρώπων χάρις στη σχέση με τον Χριστό. Για να γίνει αυτό απρόσκοπτα, χρειάζεται η στήριξή τους από τον λαό και ο σεβασμός των ανθρώπων προς αυτούς, διότι διακονούν τα μυστήρια, κοινωνούν τους ανθρώπους, έχοντας από πριν παρακαλέσει το Άγιο Πνεύμα να μεταβάλει τον άρτο και τον οίνο  σε Σώμα και Αίμα Χριστού, κάτι που δεν έχει δικαίωμα και δεν μπορεί να πράξει ουδείς εκ του λαού.

 Όποιος λοιπόν υποτιμά ή γελοιοποιεί ή θεωρεί ότι οι ποιμένες δεν είναι τίποτε παραπάνω από τους άλλους ανθρώπους, σφάλλει. Οι ποιμένες είναι κι αυτοί εικόνες Θεού, που θα κριθούν όπως όλοι και πιθανόν αυστηρότερα από τον Θεό την ώρα της κρίσεως. Όμως η αποστολή τους χρήζει σεβασμού και η βοήθεια του λαού στην κάλυψη των υλικών αναγκών δεν είναι δοσοληψία, ούτε συναλλαγή, όπως ούτε και υποχρέωση, αλλά αναγνώριση και τιμή. Γι’ αυτό και ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο οποίος εορτάζει στις 24 Αυγούστου, ζητούσε από τους ανθρώπους να φιλούν το χέρι των ιερέων και να τους χαιρετούν και πριν από τους Αγγέλους, όχι ως κινήσεις φόβου ή υποταγής σε θρησκευτική εξουσία, αλλά ως πράξεις σεβασμού, αναγνώρισης της αγάπης και αποδοχής της αποστολής των ποιμένων υπέρ του λαού και ενώπιον του Θεού.

 Το ερώτημα του αποστόλου Παύλου υπέχει όμως και μια άλλη ανάγνωση, από πλευράς των ποιμένων. Διαχειριστής σημαίνει εκείνος που δεν ζει καλύτερα από τον λαό του, με ανέσεις και με θράσος, με προσωπικό πλουτισμό και αδιαφορία για το ποίμνιό του, επειδή είναι ποιμένας. Διαχειριστής δεν είναι ο εξουσιαστής, αλλά ο συνοδοιπόρος, αυτός που νοιάζεται, αγαπά, προσφέρει και προσφέρεται. Δεν δικαιούται να προκαλεί. Είναι άλλο να ενισχύεται και άλλο να αρπάζει και να αμαυρώνει την αποστολή του. Κι εκεί  όμως χρειάζεται να μη λησμονούμε ότι η χάρις του Θεού ενεργεί και μέσω των αναξίων, χωρίς καμία προϋπόθεση ει μη μόνο να ανήκουν στην Εκκλησία και να τους δίδει η Εκκλησία το δικαίωμα να τη διακονούν, όπως και να διακονούν τους ανθρώπους.

 Ας προβληματιζόμαστε όλοι, απέχοντας από τον λαϊκισμό και την ισοπέδωση των ποιμένων, όπως επίσης και οι ποιμένες να παραδειγματιζόμαστε, όσο είναι εφικτό, από το παράδειγμα του αποστόλου Παύλου, ο οποίος δεν άσκησε το δικαίωμα του να καλύπτονται οι ανάγκες του από τους Κορίνθιους, αλλά προτίμησε να εργάζεται χειρωνακτικά, για να μην δώσει δικαίωμα να τον αμφισβητούν. Παροξυσμός αγάπης και θυσίας, που δεν είναι προϋπόθεση για τους ποιμένες, αλλά τους προσγειώνει αυθεντικά!

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

24 Αυγούστου 2025

Κυριακή ΙΑ’ Ματθαίου

2025-08-23 H περιφορά εντός του ναού του Ιερού σκηνώματος του Αγίου Διονυσίου στη Ζ...

2025-08-22 ΛΙΤΑΝΕΙΑ ΣΤΗΝ ΟΔΗΓΗΤΡΙΑ ΤΟΥ ΠΕΛΕΚΑ

 Με  κατάνυξη και λαμπρότητα ή Ενορία του Πέλεκα τίμησε την προστάτιδα και έφορο την Υπεραγία Θεοτόκο την Οδηγήτρια με την τέλεση του εσπερινού και την λιτάνευση της Ιεράς Εικόνας της Παναγίας της Οδηγήτριας .