ΒΙΟΣ ΧΩΡΙΣ ΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΙΑ ΧΩΡΙΣ ΒΙΟ

 

Έλεγε ο αββάς Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης: «Βίος χωρίς λόγια είναι πιο ωφέλιμος από λόγια χωρίς βίο. Ο ένας και με τη σιγή ωφελεί. Ο άλλος και με τη φωνή ζημιώνει. Αν όμως λόγια και βίος συμπίπτουν, αποτελούν άκρας φιλοσοφίας κατόρθωμα» (από το «Γεροντικό»)

Η εποχή μας είναι η εποχή των λόγων. Δεν έχει σημασία αν εκφέρονται με τη φωνή. Τα σχόλια στο Διαδίκτυο, οι εικόνες που αξίζουν όσο χίλιες λέξεις, η ανάγκη να μην κρύβουμε την άποψή μας διότι είναι σημαντική όπως πιστεύουμε, αποτελούν τρόπους φανέρωσης του ποιοι είμαστε. Ασταμάτητοι είμαστε οι άνθρωποι, συχνά και ασυνάρτητοι. Ποιος να ακούσει τον ασκητικό λόγο ότι ο βίος χωρίς λόγια είναι πιο ωφέλιμος από τα λόγια χωρίς βίο. Ο ασκητής αναφέρεται στη ζωή με νόημα, όχι στον βίο τον αβίωτο. Και η ζωή με νόημα δεν χρειάζεται πολλά λόγια. Αντίθετα, και η σιωπή διδάσκει, όταν ο άνθρωπος νιώθει την αγάπη, την ελπίδα, την ανάσταση. Όταν μπορεί να μοιραστεί ένα χαμόγελο. Να σταθεί στο δάκρυ του άλλου. Να νιώσει ότι η προσευχή είναι αληθινή βοήθεια και να την κάνει γι’ αυτόν που τον δυσκολεύει. Όταν όμως λες χωρίς να ζεις, τότε μπορεί να κάνεις θόρυβο, αλλά ούτε ωφελείς ούτε ωφελείσαι. 

Οι άνθρωποι σήμερα έχουμε έντονη την τάση της αυτοδικαίωσης, η οποία συνοδεύει την περιαυτολογία. Σαν να αισθανόμαστε ότι έχουμε κάτι να αποδείξουμε, τα παιδιά στους γονείς, οι μαθητές στους δασκάλους, οι εργαζόμενοι στ’ αφεντικά, οι φτωχοί στους πλούσιους, οι άσχημοι στους όμορφους. Μεγαλώνουμε σε ένα κλίμα όπου το δίκιο μας πρέπει να εκφράζεται και να αναγνωρίζεται. Ακόμη και οι καλές μας πράξεις χρειάζεται να προβληθούν, γιατί αλλιώς μοιάζουν χωρίς νόημα. Αν δεν μας ανταποδοθεί αυτό που θεωρούμε ότι μας αξίζει, τότε μελαγχολούμε. Απογοητευόμαστε. Αισθανόμαστε ότι κι αν αξίζουμε, ποιος το νιώθει; Τα λόγια μας κρύβουν μια περηφάνια, όχι της δημιουργικότητας, της χαράς και της αξιοπρέπειας, αλλά αυτή της λύσσας ότι «ξέρεις ποιος είμαι εγώ;». Και δεν διστάζουμε να πληγώσουμε, επειδή είμαστε πληγωμένοι. Να εκδικηθούμε, γιατί οι άλλοι δεν είναι όπως τους θέλουμε. 

Η πνευματική μας παράδοση μάς μιλά για τη γλώσσα της σιωπής. Αυτή που βγαίνει μέσα από την αγάπη και την έγνοια για τον άλλον. Ο βίος χωρίς λόγια είναι απότοκος μιας ταπεινοσύνης, η οποία κερδίζει τον ουρανό και ομορφαίνει τη γη. Γιατί να τη δείξουμε; Μα γιατί κληθήκαμε να ωφελούμε. Αυτή είναι η πεμπτουσία της αγάπης. Το να προσφέρεις, να διδάσκεις, όχι χωρίς αλήθεια, αλλά χωρίς απαίτηση να είσαι ο πρώτος. Δείξε τον δρόμο κι ας μην σ’ ακούνε. Άφησε στον Θεό τον θερισμό, αλλά μη φοβηθείς να σπείρεις. Ας είσαι ο ελάχιστος. Σωζόμαστε δίνοντας ένα πιάτο φαγητό, ένα ποτήρι νερό, ένα ρούχο που μας περισσεύει, κάνοντας μια προσευχή για τον ξένο, τον άρρωστο, τον απόκληρο. Γιατί η πίστη δεν θέλει πολλά. 

«Μάλλον θόρυβος γίνεται». Ζούμε σε μια εποχή στην οποία όποιος φωνάξει, αισθάνεται ότι εισακούεται και κερδίζει. Μας λείπει η φωνή της δεήσεως. Της εναπόθεσης της ελπίδας μας στον μεγάλο Ταπεινό. Αυτόν που είναι πάντα δίπλα μας κι ας μοιάζει σιωπηλός. Εκείνος θα μας δώσει ό,τι αληθινό. Της αγάπης τελικά τον δρόμο.  

π. Θεμιστοκλής  Μουρτζανός

Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»

Στο φύλλο της Τετάρτης 2 Ιουλίου 2025

Η εορτή της Παναγίας Βλαχερνών στην Κέρκυρα

Την Τετάρτη, 2 Ιουλίου 2025, ημέρα εορτής της Καταθέσεως της Τιμίας Εσθήτος της Υπεραγίας Θεοτόκου εν Βλαχέρναις, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων, κ. Νεκτάριος, λειτούργησε και ομίλησε στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Υπεραγίας Θεοτόκου Βλαχερνών στο προάστιο Γαρίτσα της πόλεως της Κέρκυρας. Η εν λόγω εορτή πανηγυρίζεταιμε ιδιαίτερη λαμπρότητα στην Κέρκυρα καθώς υπάρχουν πολλοί Ιεροί Ναοί και Ιερές Μονές αφιερωμένες στην Παναγία Βλαχερνών. Η καθιέρωσης αυτών των Ιερών Ναών προήλθε από την εποχή κατά την οποία έφθασε η Ιερή εικόνα της Παναγίας δια θαλάσσης στον όρμο της Γαρίτσας, εκ Κωνσταντινουπόλεως, όπου και κτίσθηκε ο πρώτος Ιερός Ναός αφιερωμένος στην Παναγία. Μαζί με τον Σεβασμιώτατο λειτούργησαν ο Πρόεδρος του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του Ιερού Ναού, Πρωτοπρεσβύτερος Αθανάσιος Κοκκινόπουλος, καθώς και ιερείς εκ των πλησιόχωρων ενοριών και οι Διάκονοί του.Κατά την ομιλία του, ο Σεβασμιώτατος, απευθυνόμενος στο πολυπληθές εκκλησίασμα, έλαβε αφορμή από το ευαγγελικό ανάγνωσμα της εορτής και συγκεκριμένα, από το στίχο «ἰδοὺ γὰρ ἀπὸ τοῦ νῦν μακαριοῦσί με πᾶσαι αἱγενεαί» (Λκ 1, 48). Αυτός ο προφητικός λόγος της Παναγίας μας αναφέρεταιστη μεγάλη ευλάβεια και τιμή που επρόκειτο να εκδηλώσουν οι Χριστιανοί προς το πρόσωπό Της, καθώς αυτή αποτελεί πρότυπο μητέρας, καταξιωμένης γυναίκας, πίστης και υπακοής στο θέλημα του ίδιου του Θεού. Η αγία μας Εκκλησία πάντοτε, μέσω του προσώπου της Παναγίας, απευθυνόταν με ιδιαίτερο σεβασμό στις γυναίκες. Τούτη η στάση, βρίσκεται σε αντίθεση με τιςθέσεις σύγχρονων κινημάτων τα οποία αλλοιώνουν τις διαχρονικές έννοιες και αρετές που περιβάλλουν το πρόσωπο της γυναίκας και όπως ανέφερεχαρακτηριστικά ο κ. Νεκτάριος «τείνουν να αποξενώνουν τη μητέρα από τη μητρότητα, τη συζυγία από τη σύζυγο» και να απομακρύνουν από την αρετή της ενδοσυζυγικής πίστης τις σύγχρονες γυναίκες, κατευθύνοντάς τες προςάλλες ατραπούς νεωτερικότητας.Επίσης, η Παναγία μας αποτέλεσε το μέσον εκείνο με το οποίοπραγματοποιήθηκε το προαινώνιο σχέδιο της σωτηρίας του ανθρώπου, μέσωτης ενανθρώπηση του Υιού και Λόγου του Θεού. Όμως, όπως λένε οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, η πτώση των πρωτοπλάστων και η διακοπή της αγαπητικής κοινωνίας τους με τον Θεό, είχε προέλθει δια της Εύας, η οποία συγκατατέθηκεστον πειρασμό και παρέσυρε τον Αδάμ προτρέποντάς τον να αυτονομηθεί ώστενα γίνει θεός, χωρίς όμως τον Θεό και Δημιουργό. Έτσι αυτή, η στενή κοινωνίααγάπης και οικειότητος του ακτίστου Θεού με το τον κτιστό άνθρωπο διακόπηκε, υφιστάμενος ο άνθρωπος τη φθορά, το φόβο και την ντροπή, με αποτέλεσμα όπως λένε οι Γραφες να «κλάψει πικρώς». Όμως, μέσω της νέας Εύας, της Υπεραγίας Θεοτόκου, «ἐποίησέ … μεγαλεία ὁ δυνατός» (Λκ. 1, 49) και έτσι ενώθηκαν τα έως πρότινος διεσπασμένα. Συνεπώς, η Παναγία μας αποτελεί όργανο επανενώσεως του ανθρώπου με τον Θεό. Ως πρότυπο υπακοής, προετοίμασε τον εαυτό της προκειμένου να καταστεί δοχείο άμωμο και αμόλυντο προκειμένου να δεχθεί τον Θεό και να Του δανείσει ολόκληρη την ανθρώπινη φύση. Έτσι, ο Θεός ενανθρωπίστηκε, δίνοντας και πάλι στον άνθρωπο τη δυνατότητα της θεώσεως και της αποκατάστασης αυτής της πρότερης αγαπητικής κοινωνίας με τον Θεό.Όμως, ο σύγχρονος άνθρωπος, πόσο έτοιμος είναι να υπακούσει στο θέλημα του Θεού πραγματικά; Να πει αυτό το μεγαλειώδες «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου,γένοιτό μοι κατὰ τὸ ῥῆμά σου» (Λκ. 1, 38), της Υπεραγίας Θεοτόκου; Να αφεθείελεύθερα και αβίαστα σε αυτή τη σχέση με το Θεό, χωρίς να αντιδρά στο θέλημα του Κυρίου; Να δοθεί ολοκληρωτικά και χωρίς όρους και κανόνες σε Αυτόνανεξάρτητα από το κοντόφθαλμο και ατομικό του συμφέρον; Να ακολουθήσειτο πρότυπο της Παναγίας μας η οποία σκεπάζει όλον τον κόσμο συνεχώς και η οποία έζησε το μεγαλείο της μητρότητος; Έτσι, η Υπεραγία Θεοτόκος αποτελείπρότυπο αγάπης, ταπείνωσης, υπακοής, παρθενίας και κάθε αρετής, όχι μόνον για τις γυναίκες, αλλά για όλους τους ανθρώπους. Αρετές, οι οποίες δεν αποτελούν οπισθοδρόμηση κατά τους εκπροσώπους των νεωτεριστικών αναθεωρητικών τάσεων, αλλά έχουν διαχρονικό χαρακτήρα, καθώς αποτελούν στολίδια του Αγίου Πνεύματος στον άνθρωπο με τα οποία πορεύεται στην οδό της σωτηρίας. Έτσι, ας έχουμε όλοι οι άνθρωποι το βλέμμα μας στραμμένο προς την Παναγία, η οποία ατενίζει με ευσπλαχνία και αγάπη όλο τον κόσμο, καθώς αυτή αποτελεί το μοναδικό στήριγμα και την κραταιά σκέπη για τη ζωήτου ανθρώπου. 

Στο τέλος, ο Σεβασμιώτατος ευχήθηκε χρόνια πολλά σε όλους.