«Οὐ γὰρ ἔχομεν ἀρχιερέα μὴ δυνάμενον συμπαθῆσαι ταῖς ἀσθενείαις ἡμῶν, πεπειρασμένον δὲ κατὰ πάντα καθ᾿ ὁμοιότητα χωρὶς ἁμαρτίας» (Εβρ. 4, 15)
«Δὲν ἔχουμε ἀρχιερέα ποὺ νὰ μὴν μπορεῖ νὰ συμμεριστεῖ τὶς ἀδυναμίες μας. ᾿Αντίθετα, ἔχει δοκιμαστεῖ σὲ ὅλα, ἐπειδὴ ἔγινε ἄνθρωπος σὰν κι ἐμᾶς, χωρὶς ὅμως νὰ ἁμαρτήσει».
Οι άνθρωποι έχουμε ανάγκη τη συμπάθεια και την αγάπη. Μπορεί να μην είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε τις ευθύνες για τα πάθη, τα λάθη, τις αμαρτίες μας τόσο έναντι του Θεού όσο και έναντι των άλλων ανθρώπων, αλλά δύσκολα θα βρούμε κάποιον, ο οποίος να ζητά να αντιμετωπιστεί με αυστηρότητα για ό,τι έχει κάνει. Ιδίως από τον Θεό περιμένουμε αυτή τη συμπάθεια, την ευσπλαχνία, την υπέρβαση ενός πνεύματος κρίσης και καταδίκης. Γι’ αυτό και όταν η Εκκλησία εκφράζεται με αυστηρότητα, εξεγειρόμαστε εντός μας, αισθανόμαστε ότι δεν είναι αυτό Εκκλησία.
Στον νου μας, κατά βάθος, υπάρχει η εικόνα του Χριστού στον Σταυρό να συγχωρεί τους σταυρωτές Του. Δεν περνά βεβαίως από τη σκέψη μας η εικόνα εκείνη του λαού που παρακολουθούσε τη Σταύρωση απαθώς και με χαιρεκακία, ως ένα θέαμα εξόντωσης ενός εχθρού Του. Δεν περνά από τη σκέψη μας ούτε ο τρόπος με τον οποίο ο λαός εκείνος επέστρεψε από τον Γολγοθά, με ένα πένθος για την κακία του, «τύπτοντες εαυτών τα στήθη υπέστρεφον» (Λουκ. 23, 48). Δεν έχουν να κάνουν με την συμπάθεια του Θεού η απάθεια και η ενοχή. Περισσότερο έχουν να κάνουν με την αίσθηση ότι οι άνθρωποι μέσα μας δεν συνειδητοποιούμε τη δική μας αμαρτωλότητα, αλλά βλέπουμε μόνο έξω από εμάς, τους άλλους, τους οποίους κοιτάμε αφ’ υψηλού. Κι αυτό μας κάνει να διεκδικούμε αποκλειστικά και μόνο για τον εαυτό μας το έλεος του Θεού, την αγάπη και την επιείκειά Του, χωρίς να είμαστε έτοιμοι να ζητήσουμε το ίδιο για όλους τους άλλους, χωρίς να είμαστε έτοιμοι να αποδεχτούμε ότι ο Θεός δεν μπορεί να έχει δύο μέτρα και δύο σταθμά.
Ο Χριστός έγινε άνθρωπος. Γι’ αυτό και συμμερίστηκε τις αδυναμίες μας. Ένιωσε την πείνα και τη δίψα μας. Ένιωσε τον κόπο της εργασίας μας. Ένιωσε τον πόνο για την αρρώστια και τη φθορά και τον θάνατο. Ένιωσε την κακία μας. Ένιωσε την αγωνία της ύπαρξής μας για ανάσταση και ζωή. Ένιωσε και τον δικό Του θάνατο, όπως τον θάνατο κάθε ανθρώπου, διότι στο πρόσωπό Του συμπεριελήφθη όλη η ανθρώπινη φύση, η ανταρσία της εναντίον του Θεού και του πλησίον, η αδικία που πράττει εις βάρος του άλλου, είτε αυτή πηγάζει από θρησκευτικούς λόγους, όπως έκαναν οι Αρχιερείς, οι γραμματείς, οι Φαρισαίοι, είτε από πολιτικούς και εξουσιαστικούς λόγους, όπως έκανε η Ρωμαϊκή παντοδύναμη κατά κόσμον διοίκηση, είτε από φθόνο και κακία, όπως έκανε ο λαός. Όλα τα συγχώρεσε ο Χριστός. τα ανέλαβε στους ώμους Του, τα πήρε μαζί Του στον Σταυρό, στον τάφο και μας ανέστησε μαζί Του, ανοίγοντάς μας τον δρόμο και δείχνοντάς μας τον τρόπο που οδηγεί στη βασιλεία Του. Αρκεί να είμαστε μαζί Του.
Ο Χριστός είναι το πρόσωπο που μας λυτρώνει. Μας συμπαθεί, δηλαδή συμπάσχει μαζί μας για ό,τι δεν μπορούμε να πράξουμε, για ό,τι υφιστάμεθα, για ό,τι μας λείπει. Δεν αμάρτησε ο Χριστός, γι’ αυτό και ενώ γνωρίζει την κατάστασή μας, είναι, ταυτόχρονα, πάνω και πέρα από αυτήν. Στον Σταυρό Του δείχνει και τον δικό μας τρόπο. Ναι, αξίζουμε τη συμπάθεια, την ευσπλαχνία, την αγάπη, τη συγχώρηση, την μη καταδίκη, την αγκαλιά, τη λύτρωση. Το θέμα είναι εμείς αν μπορούμε να ξεκινήσουμε αυτόν τον δρόμο να τον ζούμε για τους άλλους. Με λιγότερη κατάκριση. Λιγότερη έπαρση ότι είμαστε ανώτεροι. Μετάνοια για τα λάθη, τα πάθη και τις αμαρτίες μας. Επιστροφή τελικά στη σχέση με τον Χριστό και εμπιστοσύνη σ’ Αυτόν, όχι μόνο για την αγάπη και το έλεος προς εμάς, αλλά για όλους, ιδίως για τους εχθρούς Του και για τους εχθρούς μας.
Έχουμε ανάγκη για προτροπή σε μετάνοια, αλλά ξεκινώντας από εμάς. Και μας χρειάζεται όχι η σκληρότητα και η υπερηφάνεια του σεσωσμένου, αλλά η ταπείνωση του εν τω Σταυρώ ελεημένου. Η ευγνωμοσύνη για την αγάπη του Θεανθρώπου, που μπορούμε να την μοιραστούμε με τον πλησίον. Αυτή ας είναι και μία από τις σκέψεις μας, όταν προσκυνούμε τον Τίμιο Σταυρό, στην μέση του ναού, στο μέσον της Σαρακοστής.
Χρόνια πολλά!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
23 Μαρτίου 2025
Κυριακή Γ’ Νηστειών, της Σταυροπροσκυνήσεως
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου